Тарих философиясы

Тарих философиясы (сонымен қатар тарихтану) – тарихи процестің объективті заңдылықтары мен рухани-адамгершілік мәні туралы, тарихтағы адамның маңызды күштерін жүзеге асыру жолдары туралы, жалпы адамзаттық бірлікке жету мүмкіндіктері туралы сұрақтарға жауап беруге арналған философияның бөлімі. ^[1]

Тарих философиясы адамзат қоғамы дамуының имманентті логикасын, тарихи процестің бірлігі мен көп өлшемділігін, әлеуметтік детерминизм мәселелерін зерттеп, тарихи фактілер мен оқиғалардың ақиқаттығын немесе сенімділігін белгілейді. Сондай-ақ тарих философиясымен байланысты тарихи білімнің және әсіресе тарих ғылымының мүмкіндігі, мәні мен шекарасы туралы сұрақтар қарастырылады.

«Тарих философиясы» терминінің өзі француз ағартушысы Вольтерге тиесілі болғанымен, қазіргі мағынадағы тарих философиясының пәніне тікелей қатысты тарихи дамудың жалпы заңдылықтарының болуы туралы мәселені неміс педагогы Иоганн Готфрид Гердер өзінің «Адамзат тарихы философиясының идеялары» атты еңбегінде алдыға тартты.