Торнадо

Торнадо (ис. tornado «құйын») — атмосферадағы ауаның айналмалы қозғалысы. Тромб диаметрі ондаған метрге жетеді. Тромб желінің жылдамдығы 50—100 м/с, ал талқандау жолағының ені жүздеген метрге жетуі мүмкін. Ауа райы ыстық кезде атмосфераның тұрақсыз стратификациясы кезінде қалыптасады. Құйын, торнадо деп те аталады.^[1]

Анадарко, Оклахома жанындағы торнадо

Сипаттамасы

Торнадоның үлкендігі мен пішіні алуан түрлі болады. Көбіне диаметрі жүздеген метр шұңқыр пішінді, жер беті жағында қоқыс бүлты бар болады. Кейде торнадо жаңбыр немесе шаңнан метеорологтарға көрінбей қалуы мүмкін. Бұл жағдай күтпегендіктен көптеген шығындар мен зардапқа соқтырады^[2].

Тромб

Тромб (фр. trombe, итал. tromba — қарақұйын, сөзбе-сөз — құбыр) - Торнадодан айырмашылығы қалыптасу жағдайларының интесивтілігінің төмендігінде. Желдің жылдамдығында тромб пен торнадода елеулі айырмашылық болады. Тромбта желдің бағыттануы көбіне басымды вертикальді болады, торнадода жел вертикальді түрғанымен бірге сол қуатымен бірдей үйірленіп құйындалады^[3].