Тотонактар

Тотонактар — Орталық Мексиканың шығысындағы үндіс халқы (Веракрус штатының орталық бөлігі және солтүстік Пуэбла штаты). Халқы 411,3 мың адам (2010 жылғы халық санағы).^[1]

Тотонактар
Бүкіл халықтың саны
411 300 (2010)
Ең көп таралған аймақтар
Мексика
Тілдері
натимоло тілі, испан тілі
Діні
католицизм

Тілі

Пенути тіл шоғырының тотонак тобының тотонак немесе натимоло тілінде сөйлейді. Сондай-ақ испан тілі де кең тараған.

Діні

Діні – католицизм.

Тарихы

Ертеректе Тотонактар Мексиканың Атлант мұхиты жағалауын мекендеген. Олар б.з. 2-мыңжылдықтың басында Веракрус штатындағы тахина мәдениетін жасаушылар болған. 14 ғасырдан бастап ацтектердің қол астында болып, алым төлеп тұрған. 16 ғасыпдың басында испандықтар бағындырған.^[2]

Кәсібі

Мәдениеті Орталық Америка үндістерінің мәдениетіне ұқсас. Дәстүрлі кәсібі – қолмен атқарылатын егіншілік (жүгері, соя, асқабақ, чиле бұрышы, жағалауда банан, қант құрағы, ваниль, ананас). Омарташылықпен де айналысады, құс шаруашылығы, шошқа шаруашылығы кең таралған. Мұнай кен орындарына көшу жақсы дамыған. Әйелдердің дәстүрлі қолөнеріне емдік шөптерді жинау және жергілікті ағаштардың түбінен арнайы қағаз (аме) жасау (туристерге кәдесый ретінде пайдаланылады) жатады. Ерлер қоржын мен балық аулайтын тор тоқиды.^[3]

Тұрмыс салты

Қалыңдықты жігіттің ата-анасы іздейді, содан кейін 3 жылдай күйеу жігіт пен қалыңдықтың отбасылары сый-сияпат жасап, ортақ мерекелер ұйымдастырады.

Жағалауда үйлері төртбұрышты, бір бөлмелі, қабырғалары шырмауықпен бір-біріне бекітілген қамыс сырықтардан жасалған, ағаш жақтаумен, төбесі тік төбелі, көбінесе қамыстан жасалған. Тауда үйлері кірпіштен немесе тақтайдан тұрғызылған, балшықпен қапталған және әктелген, төбесі жабынқышпен жабылған. Кейде жақын жерде ас үйі мен мал қораларын тұрғызады.

Әйелдердің дәстүрлі костюмі — ұзын ақ белдемше, ақ жеңсіз блузка және кеудеге және арқаға бұрыштары салбырап тұратын кестелі қысқа жамылғы. Бұрымдары екі өрім ленталармен біріктіріліп, мереке күндері шаш үлгісі жаңа гүлдермен толықтырылады.^[4]