ធម្មចក្កប្បវត្តនសូត្រ

From Wikipedia, the free encyclopedia

Remove ads

ធម្មចក្កប្បវត្តនវគ្គ

[៣៦៥] ខ្ញុំ​បាន​ស្ដាប់​មក​យ៉ាង​នេះ​ ។ សម័យ​មួយ ព្រះ​ដ៏​មាន​ព្រះ​ភាគ ទ្រង់​គង់នៅ ​ក្នុង​ឥសិបតនមិគទាយវន ទៀប​ក្រុង​ពារាណសី ។ ​ក្នុង​ទី​នោះ​ឯង​ព្រះ​ដ៏​មាន​ព្រះ​ភាគ ទ្រង់​ត្រាស់​ចំពោះ​បញ្ចវគ្គិយ​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​ថា ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ធម៌​អម​ខាង ២ ប្រការ​នេះ​បព្វជិត ​មិន​គួរ​សេពគប់​ឡើយ​ ។ ធម៌​អម​ខាង ២ ប្រការ ​គឺ​អ្វី​ខ្លះ​? ការ​ប្រកប​រឿយ​ៗ​នូវ​សេច​ក្ដី​ជាប់​ជំពាក់ ​ដោយ​កាម​សុខ ក្នុង​កាម​ទាំង​ឡាយ ដែល​ជាធម៌ ថោកទាប​ ជា​របស់​អ្នក​ស្រុក​ ជា​របស់​បុថុជ្ជន ​មិន​មែន​ជា​របស់​អរិយបុគ្គល ​មិន​ប្រកប​ដោយ​ប្រយោជន៍ ១ ការ​ប្រកប​រឿយៗ​នូវ​សេចក្ដី​ព្យាយាម​ធ្វើ​ខ្លួន​ឯង​ឲ្យ​លំបាក ​ដែល​នាំ​មក​នូវ​សេចក្ដី​ទុក្ខ មិន​មែន​ជា​របស់​អរិយបុគ្គល ​មិន​ប្រកប​ដោយ​ប្រយោជន៍​ ១ ។ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ មជ្ឈិមាបដិបទា ​មិន​ប៉ះពាល់​នូវ​ធម៌​អម​ខាង ទាំង​ ២ នុ៎ះ ​តថាគត​ បា​ន​ត្រាស់​ដឹង​ហើយ​ជា​សេចក្ដី​ប្រតិបត្តិ ធ្វើ​ឲ្យ​កើត​បញ្ញា​ចក្ខុ ធ្វើ​ឲ្យ​កើត​សេចក្ដី​ចេះដឹង ប្រព្រឹត្ត​ទៅ ដើម្បី​សេចក្ដី​ស្ងប់រម្ងាប់ ​ដើម្បី​ដឹង​ច្បាស់ ដើម្បី​ត្រាស់​ដឹង ​ដើម្បី​និព្វាន​ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ចុះ​មជ្ឈិមាបដិបទា​នោះ តើ​ដូច​ម្ដេច ​ដែល​តថាគត​ត្រាស់​ដឹង​ហើយ​ជា​សេចក្ដី​ប្រតិបត្តិ ​ធ្វើ​ឲ្យ​កើត​បញ្ញា​ចក្ខុ ធ្វើ​ឲ្យ​កើត​សេចក្ដី​ចេះដឹង ប្រព្រឹត្ត​ទៅ ដើម្បី​សេចក្ដី​ស្ងប់រម្ងាប់ ​ដើម្បី​ដឹង​ច្បាស់ ដើម្បី​ត្រាស់​ដឹង ​ដើម្បី​និព្វាន ។ (មជ្ឈិមាបដិបទា) ​គឺ​ អរិយមគ្គ ប្រកប​ដោយ​អង្គ ៨ ប្រការ​នេះ​ឯង ។ អរិយមគ្គ ៨ ប្រការ ​គឺ​អ្វី​ខ្លះ​? ​គឺ​សេចក្ដី​យល់​ត្រូវ,​ ​សេចក្ដី​ត្រិះរិះ​ត្រូវ,​ វាចា​ត្រូវ,​ ការងារ​ត្រូវ,​ ការចិញ្ចឹម​ជីវិត​ត្រូវ,​ ​សេចក្ដី​ព្យាយាម​ត្រូវ,​ ​សេចក្ដី​រឭក​ត្រូវ,​ ការ​ធ្វើ​ចិត្ត​ឲ្យ​នឹង​ត្រូវ​។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​នេះ​ឯង​ហៅ​ថា មជ្ឈិមាបដិបទា ​ដែល​តថាគត​ត្រាស់ដឹង​ហើយ​ជា​សេចក្ដី​ប្រតិបត្តិ ​ធ្វើ​ឲ្យ​កើត​បញ្ញា​ចក្ខុ ធ្វើ​ឲ្យ​កើត​សេចក្ដី​ចេះដឹង ប្រព្រឹត្ត​ទៅ ដើម្បី​ស្ងប់រម្ងាប់ ​ដើម្បី​ដឹង​ច្បាស់ ដើម្បី​ត្រាស់​ដឹង ​ដើម្បី​និព្វាន ។

[៣៦៦] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ក៏​សេចក្ដី​ទុក្ខ​នេះ​ឯង​ហៅ​ថា អរិយសច្ច ​គឺ​ជាតិ ជា​ទុក្ខ,​ ជរាជា​ទុក្ខ,​ ព្យាធិជា​ទុក្ខ,​ មរណៈជា​ទុក្ខ,​ ​ដំណើរ​ជួប​ប្រសព្វដោយ​សត្វនិង​សង្ខារមិន​ជា​ទី​ស្រឡាញ់​ទាំង​ឡាយជា​ទុក្ខ​,  ​ដំណើរ​ព្រាត់​ប្រាស​ចាក​សត្វ​និង​សង្ខារជា​ទី​ស្រឡាញ់​ទាំង​ឡាយ​ជា​ទុក្ខ​, ​បុគ្គល​ប្រាថ្នា​របស់​ណា មិន​បាន​របស់​នោះជា​ទុក្ខ​ ។ ​បើ​ពោល​ដោយ​សង្ខេប ឧបាទានក្ខន្ធ​ទាំង​ ៥ ប្រការ ឈ្មោះ​ថា ជា​ទុក្ខ​ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ហេតុ​ជា​ទី​កើត​ឡើង​នៃ​ទុក្ខ​នេះ ហៅ​ថា អរិយសច្ច ។ ​គឺ​តណ្ហា​នេះ​ឯង ជាធម្ម​ជាតិ នាំ​សត្វ​ឲ្យ​កើត​ទៀត ប្រកប​ដោយ​សេចក្ដី​រីករាយ​ និង​ត្រេកត្រអាល ជា​ធម្មជាតិ​ នាំ​សត្វ​ឲ្យ ត្រេក​ត្រអាល ​ក្នុង​ភព​នោះ​ៗ ។

តណ្ហា ​គឺ​អ្វី​ខ្លះ? ​គឺ​កាម​តណ្ហា ១ ភវតណ្ហា ១ វិភវតណ្ហា ១ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​សេចក្ដី​រលត់​នៃ​ទុក្ខ​នេះ ហៅ​ថា អរិយសច្ច ។ គឺ​សភាវៈ​នឿយ​ណាយ និង​ការរលត់ ដោយ​មិន​មាន​សេស​សល់ ជា​សភាវៈលះបង់​ គ្រវែង​ចោល ជម្រុះ​ចោល ​មិន​មាន​អាល័យ ​ចំពោះ​តណ្ហា​នោះ​ ។ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ បដិបទា ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​នេះ ហៅ​ថា​ អរិយសច្ច ។ គឺ​អរិយ​មគ្គ ប្រកប​ដោយ​អង្គ ៨ ប្រការ​នេះ​ឯង ។ អរិយមគ្គ ​គឺ​អ្វី​ខ្លះ? ​គឺគឺ​សេចក្ដី​យល់​ត្រូវ​ ​សេចក្ដី​ត្រិះរិះ​ត្រូវ​ វាចា​ត្រូវ​ ការងារ​ត្រូវ​ ការចិញ្ចឹម​ជីវិត​ត្រូវ​ ​សេចក្ដី​ព្យាយាម​ត្រូវ​ ​សេចក្ដី​រឭក​ត្រូវ​ការ​ធ្វើ​ចិត្ត​ឲ្យ​នឹង​ត្រូវ​ ។

[៣៦៧] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ចក្ខុ​កើត​ឡើង​ហើយ​ ញាណ​កើត​ឡើង​ហើយ​ បញ្ញា​កើត​ឡើង​ហើយ​ វិជ្ជា​កើត​ឡើង​ហើយ ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​តថាគត ក្នុង​ធម៌​ទាំង​ឡាយ ​ដែល​តថាគត មិន​ដែល​បាន​ឮ ​ក្នុង​កាលមុន​ថា​ទុក្ខ​នេះ ហៅ​ថា អរិយសច្ច ដូច្នេះ​ឡើយ​។ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ ដល់​តថាគត​ថា ​ទុក្ខ​នោះ ហៅ​ថា អរិយសច្ច ​ដែល​តថាគត​ គប្បី​កំណត់​ដឹង ​។បេ។​

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ចក្ខុ​កើត​ឡើង​ហើយ​ញាណ​កើត​ឡើង​ហើយ​បញ្ញា​កើត​ឡើង​ហើយ​វិជ្ជា​កើត​ឡើង​ហើយ ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​តថា​គត​ក្នុង​ធម៌​ទាំង​ឡាយ ​ដែល​តថាគត មិន​ដែល​បាន​ឮ ​ក្នុង​កាល​មុន​ថា ​ទុក្ខ​នេះ​ហៅ​ថា អរិយ​សច្ច ​ដែល​តថាគត បាន​កំណត់​ដឹង​ហើយ​។

[៣៦៨] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ចក្ខុ​កើត​ឡើង​ហើយ​ ញាណ​កើត​ឡើង​ហើយ​ ប្រាជ្ញា​កើត​ឡើង​ហើយ​ វិជ្ជា​កើត​ឡើង​ហើយ ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​តថា​គត​ក្នុង​ធម៌​ទាំង​ឡាយ ​ដែល​តថាគត មិន​ដែល​បាន​ឮ ​ក្នុង​កាល​មុន​ថា ​ហេតុ​ជា​ទី​កើត​ឡើង​នៃ​ទុក្ខ​នេះ ហៅ​ថា អរិយ​សច្ច ដូច្នេះ​ឡើយ​ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​តថាគត​ថា តណ្ហា​ជា​ហេតុ​ឲ្យ​កើត​ទុក្ខ​នោះ​ ឈ្មោះ​ថា អរិយសច្ច ​ដែល​តថាគត​ គប្បី​លះបង់​ចោល ​។បេ។​

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ចក្ខុ​កើត​ឡើង​ហើយ​ញាណ​កើត​ឡើង​ហើយ​ប្រាជ្ញា​កើត​ឡើង​ហើយ​វិជ្ជា​កើត​ឡើង​ហើយ ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​តថា​គត​ក្នុង​ធម៌​ទាំង​ឡាយ ​ដែល​តថាគត មិន​ដែល​បាន​ឮ ​ក្នុង​កាល​មុន​ថា តណ្ហា​ ជា​ហេតុ​ឲ្យ​កើត​ទុក្ខ​នោះ​ឈ្មោះ​ថា អរិយ​សច្ច ​ដែល​តថាគត លះចោល​ហើយ​។

[៣៦៩] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ចក្ខុ​កើត​ឡើង​ហើយ​ ញាណ​កើត​ឡើង​ហើយ​ បញ្ញា​កើត​ឡើង​ហើយ​ វិជ្ជា​កើត​ឡើង ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​តថា​គត​ក្នុង​ធម៌​ទាំង​ឡាយ ​ដែល​តថាគត មិន​ដែល​បាន​ឮ​មក ក្នុង​កាល​មុន​ថា ​សេចក្ដី​រលត់​ទុក្ខ​នេះ ហៅ​ថា អរិយ​សច្ច ដូច្នេះ​ឡើយ​ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ចក្ខុ​កើត​ឡើង​ហើយ​ញាណ​កើត​ឡើង​ហើយ​បញ្ញា​កើត​ឡើង​ហើយ​វិជ្ជា​កើត​ឡើង​ហើយ ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​តថា​គត​ក្នុង​ធម៌​ទាំង​ឡាយ ដែល​តថាគត មិន​ដែល​បាន​ឮ​មក ក្នុង​កាល​មុន​ថា ​សេចក្ដី​រលត់​ទុក្ខ​នោះ​ឈ្មោះ​ថា អរិយ​សច្ច ​ដែល​តថាគត​ គប្បី​ធ្វើ​ឲ្យ​ជាក់​ច្បាស់ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ចក្ខុ​កើត​ឡើង​ហើយ​ញាណ​កើត​ឡើង​ហើយ​បញ្ញា​កើត​ឡើង​ហើយ​វិជ្ជា​កើត​ឡើង​ហើយ ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​តថា​គត​ក្នុង​ធម៌​ទាំង​ឡាយ ដែល​តថាគត​មិន​ដែល​បាន​ឮ​មក ក្នុង​កាល​មុន​ថា ​សេចក្ដី​រលត់​ទុក្ខ​នោះ ហៅ​ថា អរិយ​សច្ច ​ដែល​តថាគត ធ្វើ​ឲ្យ​ជាក់​ច្បាស់​ហើយ​ ។

[៣៧០] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ចក្ខុ​កើត​ឡើង​ហើយ​ ញាណ​កើត​ឡើង​ហើយ​ បញ្ញា​កើត​ឡើង​ហើយ​ វិជ្ជា​កើត​ឡើង​ហើយ ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​តថា​គត​ក្នុង​ធម៌​ទាំង​ឡាយ ដែល​តថាគត មិន​ដែល​បាន​ឮ​មក ក្នុង​កាល​មុន​ថា បដិបទា ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​នេះ ហៅ​ថា​ អរិយ​សច្ច ដូច្នេះ​ឡើយ​ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​តថា​គតថា បដិបទា ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​នោះ ហៅ​ថា​អរិយ​សច្ច ​ដែល​តថាគត គប្បី​ចម្រើន ​។បេ។​

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ចក្ខុ​កើត​ឡើង​ហើយ​ញាណ​កើត​ឡើង​ហើយ​បញ្ញា​កើត​ឡើង​ហើយ​វិជ្ជា​កើត​ឡើង​ហើយ ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​តថា​គត​ក្នុង​ធម៌​ទាំង​ឡាយ ដែល​តថាគត មិន​ដែល​បាន​ឮ​មក ក្នុង​កាល​មុន​ថា បដិបទា ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​នោះ​ ឈ្មោះ​ថា​ អរិយ​សច្ច ​ដែល​តថាគត​ចម្រើន​ហើយ​ ។

[៣៧១] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​មួយ​ទៀត​ ញាណ​ទស្សនៈ (ការដឹង​និង​ការ​ឃើញ)​មាន​បរិវដ្ដ (វិល) ៣ ​មាន​អាការ​ ១២ យ៉ាង​នេះ ក្នុង​អរិយសច្ច ទាំង​ ៤ នេះ របស់​តថាគត​នៅ​មិន​ទាន់​បរិសុទ្ធ​តាម​ពិត​ត្រឹម​ណា ​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ តថាគត​ ក៏​មិន​ទាន់​ប្ដេជ្ញា​ខ្លួន​ថា ជា​អ្នក​ត្រាស់​ដឹង ​ចំពោះ​សម្មាសម្ពោធិញ្ញាណដ៏​ប្រសើរ ​ក្នុង​លោក​ ព្រម​ទាំង​ទេវលោក មារលោក ព្រហ្មលោក ​ក្នុង​ព​ពួក​សត្វ​ ព្រម​ទាំង​សមណ​ព្រាហ្មណ៍ ទាំង​មនុស្ស​ជា​សម្មតិទេព និង​មនុស្ស​ដ៏​សេស ត្រឹម​ណោះ​ឡើយ​ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ លុះ​តែ​ញាណ​ទស្សនៈ​មាន​បរិវដ្ដ ៣ ​មាន​អាការ ១២ យ៉ាង​នេះ ក្នុង​អរិយសច្ច ​ទាំង​ ៤ ​នេះរបស់​តថាគត​ បរិសុទ្ធ​តាម​ពិត​ក្នុង​កាល​ណា ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ទើប​តថាគត​ ប្ដេជ្ញា​ខ្លួន​ថា ជា​អ្នក​ត្រាស់​ដឹង​ចំពោះ​សម្មាសម្ពោ​ធិញ្ញាណ​ដ៏​ប្រសើរ​ក្នុង​លោក ព្រម​ទាំង​ទេវលោក មារលោក​ព្រហ្មលោក ​ក្នុង​ពពួក​សត្វ​ ព្រម​ទាំង​សមណ​ព្រាហ្មណ៍ ​ទាំង​មនុស្ស​ជា​សម្មតិទេព និង​មនុស្ស​ដ៏​សេស​ក្នុង​កាលណោះ ។

​មួយ​ទៀត ញ្ញាណ​ទស្សនៈ ​កើត​ឡើង​ដល់​តថាគត​ថា​វិមុត្តិ ​គឺ​អរហត្តផល ​របស់​តថាគត មិន​កម្រើក​ឡើយ​ជាតិ​នេះ​ផុត​ត្រឹម​នេះ​ហើយ​ឥឡូវ​នេះ​ភពថ្មី​មិន​មាន​ទេ ។

លុះ​ព្រះ​ដ៏​មាន​ព្រះ​ភាគ ត្រាស់​ពាក្យ​នេះ​ចប់​ហើយ​។ ​ពួក​បញ្ចវគ្គិ​យ​ភិក្ខុ​ ក៏​មាន​ចិត្ត​ត្រេក​អរ​រីករាយ​ចំពោះ​ភាសិត​របស់​ព្រះ​ដ៏​មាន​ព្រះ​ភាគ​ ។

[៣៧២] កាល​ដែល​ព្រះ​ដ៏​មាន​ព្រះ​ភាគ កំពុង​សំដែង​នូវ​វេយ្យាករណ៍​នេះ​ធម្ម​ចក្ខុ​  (ភ្នែក​ឃើញ​ធម៌) ដ៏​ប្រាសចាក​ធូលី ​គឺ​រា​គាទិក្កិ​លេស ប្រាស​ចាក​មន្ទិល ​គឺ​ទិដ្ឋិ និង​វិចិកិច្ឆា ​បាន​កើត​ឡើង​ហើយ ដល់​កោណ្ឌញ្ញ​ភិក្ខុ​ដ៏​មាន​អាយុ​ថា “ធម្មជាតិ​ណា​មួយ ដែល​កើត​ឡើងជា​ធម្មតា ធម្មជាតិ​ទាំង​អស់​នោះ​ក៏​រលត់​ទៅ​វិញ​ជា​ធម្មតា ។”

កាល​បើ​ធម្ម​ចក្ក​ដែល​ព្រះ​មាន​ព្រះ​ភាគឲ្យ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ (សំដែង​ដូច​ជា​គេបង្វិលយ៉ាង​នេះ​)​ហើយ​ភុម្មទេវតា​ទាំង​ឡាយ​ ក៏បន្លឺ​នូវ​សូរសព្ទថា “ធម្មចក្ក​នេះ មិន​មាន​ចក្ក​ដទៃ​ក្រៃលែង​ជាង ទោះ​បី​សមណៈ​ក្ដី​ ព្រាហ្មណ៍​ក្ដី​ ទេវតា​ក្ដី​ មារ​ក្ដី​ ព្រហ្ម​ក្ដី​ ជន​ឯណា​នីមួយ​ក្ដី ក្នុង​លោក ​មិន​អាច​នឹង​ឲ្យ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​បាន​ឡើយ​(ឥឡូវ) ​ព្រះ​ដ៏​មាន​ព្រះ​ភាគ ទ្រង់​ឲ្យ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​បាន​ហើយ ក្នុង​ឥសិបតនមិគទាយវន ជិត​ក្រុង​ពារាណសី ។”

​ពួក​ទេវតា​ នៅ​ក្នុង​ឋាន​ចាតុម្មហារាជិក​ទាំង​ឡាយ ឮ​សំឡេង​របស់​ភុម្មទេវតា​ទាំង​ឡាយ​ហើយ​ក៏បន្លឺ​នូវ​សំលេង​ថា “ធម្មចក្ក​នុ៎ះ ​មិន​មាន​ចក្ក​ដទៃ​ក្រៃលែងជាង ទោះ​បី​សមណៈ​ក្ដី​ ព្រាហ្មណ៍​ក្ដី​ ទេវតា​ក្ដី​ មារ​ក្ដី​ ព្រហ្ម​ក្ដី​ ជន​ឯណា​នីមួយ​ក្ដី ក្នុង​លោក ​មិន​អាចឲ្យ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​បាន​ឡើយ​ (ឥឡូវ) ​ព្រះ​ដ៏​មាន​ព្រះ​ភាគ ទ្រង់​ឲ្យ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​បាន​ហើយ ក្នុង​ឥសិបតនមិគទាយវន ​ជិត​ក្រុង​ពារាណសី​ ។”

​ពួក​ទេវតា នៅ​ឋាន​តាវត្តិង្ស ឮ​សំឡេង​របស់​ទេវតា ​នៅ​ក្នុង​ឋាន​ចាតុម្មហារាជិក ។ ​ពួក​ទេវតា ក្នុង​ឋាន​យាមៈ ។ ទេវតា​នៅ​ក្នុង​ឋាន​តុសិត ។ ​ពួក​ទេវតា នៅ​ក្នុង​ឋាន​និម្មានរតី ។ ​ពួក​ទេវតា នៅ​ក្នុង​ឋាន​បរិនិម្មិតវសវត្តី ។ ទេវតា​ទាំង​ឡាយ ​ដែល​រាប់​ក្នុង​ព​ពួក​ព្រហ្ម ក៏បន្លឺ​នូវ​សូរសព្ទ​ថា “​ព្រះ​ធម្មចក្ក​នុ៎ះ ​មិន​មាន​ចក្កដទៃ​ក្រៃលែង​ជាង ទោះបី​សមណៈ​ក្ដី​ ព្រាហ្មណ៍​ក្ដី​ ទេវតា​ក្ដី​ មារ​ក្ដី​ ព្រហ្ម​ក្ដី​ ជន​ឯណា​នីមួយ​ក្ដី ក្នុង​លោក ​មិន​អាច​នឹង​ឲ្យ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​បាន​ឡើយ​(ឥឡូវ) ​ព្រះ​ដ៏​មាន​ព្រះ​ភាគ ទ្រង់​ឲ្យ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​បាន​ហើយ ក្នុង​ឥសិបតនមិគ​ទា​យ​វន ជិត​ក្រុង​ពារាណសី ។”

[៣៧៣] សំឡេង (កង​រំពង)  ក៏លាន់​ឮ​ឡើង ​ទៅ​ដរាប​ដល់​ព្រហ្ម​លោក ​ក្នុង​ខណៈ ​មួយ​រំពេច​នោះ ដោយ​ប្រការ​ដូច្នេះ ។ លោកធាតុ ​ទាំង​មួយ​ហ្មឺន​នេះ​ក៏កក្រើក​រំពើក​ញាប់​ញ័រ​។ ​ទាំង​ពន្លឺ​ភ្លឺ​ធំ​ទូលាយ ប្រមាណ​មិន​បាន​កន្លង​លើស​អានុភាព​របស់​ទេវតា​ទាំង​ឡាយ ក៏​កើត​ប្រាកដ​ឡើង​ក្នុង​លោក ។

[៣៧៤] លំដាប់​នោះ​ឯង ​ព្រះ​ដ៏​មាន​ព្រះ​ភាគ​ ទ្រង់​បន្លឺ​នូវ​ឧទាន​វាចាថា អើ​ហ្ន៎ កោណ្ឌញ្ញ ​បាន​ត្រាស់​ដឹង​ពិត​ហើយ​អើ​ហ្ន៎ កោណ្ឌញ្ញ ​បាន​ត្រាស់​ដឹង​ពិត​ហើយ​ ។ ព្រោះ​ហេតុ​នោះ​ពាក្យ​ថា អញ្ញាកោណ្ឌញ្ញៈ​នេះ​ ក៏​បាន​ជាប់​ជានាម ​របស់​ព្រះ​កោណ្ឌញ្ញ​ភិក្ខុ​ដ៏​មាន​អាយុ ដោយ​ប្រការ​ដូច្នេះ ។

[៣៧៥] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ចក្ខុ​កើត​ឡើង​ហើយ​ ញាណ​កើត​ឡើង​ហើយ​ បញ្ញា​កើត​ឡើង​ហើយ​ វិជ្ជា​កើត​ឡើង​ហើយ ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​ព្រះ​តថា​គត ​ទាំង​ឡាយ ​ក្នុង​ធម៌​ទាំង​ឡាយ ដែល​មិន​ធ្លាប់​បាន​ឮ​មក ក្នុង​កាល​មុន​ថា ​សេចក្ដី​ទុក្ខ​នេះ ហៅ​ថា​អរិយ​សច្ច ​ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​ព្រះ​តថា​គត​ទាំង​ឡាយថា ​សេចក្ដី​ទុក្ខ​នោះ ហៅ​ថា​ អរិយ​សច្ច បុគ្គល​គួរ​កំណត់​ដឹង ​។បេ។​

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ចក្ខុ​កើត​ឡើង​ហើយ​ញាណ​កើត​ឡើង​ហើយ​បញ្ញា​កើត​ឡើង​ហើយ​វិជ្ជា​កើត​ឡើង​ហើយ ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​ព្រះ​តថា​គត​ទាំង​ឡាយ ​ក្នុង​ធម៌​ទាំង​ឡាយ ដែល​មិន​ធ្លាប់​បាន​ឮ​មក ក្នុង​កាល​មុន​ថា ​សេចក្ដី​ទុក្ខ​នោះ ហៅ​ថា​អរិយ​សច្ច ​ដែល​តថាគត បាន​កំណត់​ដឹង​ហើយ​។

[៣៧៦] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ចក្ខុ​កើត​ឡើង​ហើយ​ ញាណ​កើត​ឡើង​ហើយ​ បញ្ញា​កើត​ឡើង​ហើយ​ វិជ្ជា​កើត​ឡើង​ហើយ ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​ព្រះ​តថា​គត ​ទាំង​ឡាយ ​ក្នុង​ធម៌​ទាំង​ឡាយ ដែល​មិន​ធ្លាប់​បាន​ឮ​មក ក្នុង​កាល​មុន​ថា ​ហេតុ​ជា​ទី​កើត​ឡើង​នៃ​ទុក្ខ​នេះ ហៅ​ថា ​អរិយ​សច្ច ​ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​តថាគត​ទាំង​ឡាយថា ​ហេតុ​ជា​ទី​កើត​ឡើង នៃ​ទុក្ខ​នោះ ហៅ​ថា​ អរិយ​សច្ច ​ដែល​តថាគត​គប្បី​លះ​បង់ ​។បេ។​

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ចក្ខុ​កើត​ឡើង​ហើយ​ញាណ​កើត​ឡើង​ហើយ​បញ្ញា​កើត​ឡើង​ហើយ​វិជ្ជា​កើត​ឡើង​ហើយ ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​ព្រះ​តថា​គត​ទាំង​ឡាយ ​ក្នុង​ធម៌​ទាំង​ឡាយ ដែល​មិន​ធ្លាប់​បាន​ឮ​មក ក្នុង​កាល​មុន​ថា ​ហេតុ​ជា​ទី​កើត​ឡើង នៃ​ទុក្ខ​នោះ ហៅ​ថា​អរិយ​សច្ច ​ដែល​តថាគត​ លះបង់​ចោល​ហើយ​។

[៣៧៧] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ចក្ខុ​កើត​ឡើង​ហើយ​ ញាណ​កើត​ឡើង​ហើយ​ បញ្ញា​កើត​ឡើង​ហើយ​ វិជ្ជា​កើត​ឡើង​ហើយ ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​ព្រះ​តថា​គត​ទាំង​ឡាយ ក្នុង​ធម៌​ទាំង​ឡាយ ដែល​មិន​ធ្លាប់​ឮ​មក ក្នុង​កាល​មុន​ថា ​សេចក្ដី​រលត់​ទុក្ខ​នេះ ហៅ​ថា​អរិយ​សច្ច ​ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​ព្រះ​តថា​គត​ទាំង​ឡាយ ​ក្នុង​កាលមុនថា ​សេចក្ដី​រលត់​ទុក្ខ​នោះ ហៅ​ថា​អរិយ​សច្ច ​ដែល​តថាគត​គប្បី​ធ្វើ​ឲ្យ ​ជាក់ច្បាស់ ​។បេ។​

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ចក្ខុ​កើត​ឡើង​ហើយ​ញាណ​កើត​ឡើង​ហើយ​បញ្ញា​កើត​ឡើង​ហើយ​វិជ្ជា​កើត​ឡើង​ហើយ ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​ព្រះ​តថា​គត ​ទាំង​ឡាយ ​ក្នុង​ធម៌​ទាំង​ឡាយ ដែល​មិន​ធ្លាប់​បាន​ឮ​មក ក្នុង​កាល​មុន​ថា សេ​ច​ក្ដី​ទុក្ខ​នោះ ហៅ​ថា​អរិយ​សច្ច ​ដែល​តថាគត ធ្វើ​ឲ្យ​ជាក់ច្បាស់​ហើយ​ ។

[៣៧៨] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ចក្ខុ​កើត​ឡើង​ហើយ​ ញាណ​កើត​ឡើង​ហើយ​ បញ្ញា​កើត​ឡើង​ហើយ​ វិជ្ជា​កើត​ឡើង​ហើយ ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​ព្រះ​តថា​គត ​ទាំង​ឡាយ ​ក្នុង​ធម៌​ទាំង​ឡាយ ដែល​មិន​ធ្លាប់​បាន​ឮ​មក ក្នុង​កាល​មុន​ថា បដិបទា ជា ​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​នេះ ហៅ​ថា​អរិយ​សច្ច ​ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​ព្រះ​តថា​គត​ទាំង​ឡាយ​ថា បដិបទា ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​នោះ ហៅ​ថា​ អរិយ​សច្ច ​ដែល​តថាគត​គប្បីចម្រើន ​។បេ។​

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ចក្ខុ​កើត​ឡើង​ហើយ​ញាណ​កើត​ឡើង​ហើយ​បញ្ញា​កើត​ឡើង​ហើយ​វិជ្ជា​កើត​ឡើង​ហើយ ពន្លឺ​កើត​ឡើង​ហើយ​ដល់​ព្រះ​តថា​គត​ទាំង​ឡាយ ​ក្នុង​ធម៌​ទាំង​ឡាយ ដែល​មិន​ធ្លាប់​បាន​ឮ​មក ក្នុង​កាល​មុន​ថា បដិបទា ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​នោះ ហៅ​ថា​អរិយ​សច្ច ​ដែល​តថាគត​ចម្រើន​ហើយ​ ។

[៣៧៩] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ អរិយសច្ច ៤ នេះ​ ។ អរិយសច្ច ៤ ​តើ​អ្វី​ខ្លះ? ​គឺ​ទុក្ខអរិយសច្ច, ​ទុក្ខសមុទយអរិយសច្ច, ​ទុក្ខនិរោធអរិយសច្ច, ​ទុក្ខនិរោធគាមិនីបដិបទាអរិយសច្ច ។

[៣៨០] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ចុះ​ទុក្ខ​អរិយសច្ច ​តើ​ដូច​ម្ដេច​? ពាក្យ​ថា​ឧបាទានក្ខន្ធ ៥ ​គួរ​ពោល​ថា ជាឈ្មោះ​ នៃ​ទុក្ខ​អរិយសច្ច​នោះ​។ ឧបាទានក្ខន្ធ​ ៥ ​តើ​ដូច​ម្ដេច​? ​គឺ​រូប ជា​ឧបាទានក្ខន្ធ, វេទនា ​ជា​ឧបាទានក្ខន្ធ, សញ្ញា ជា​ឧបាទានក្ខន្ធ, សង្ខារ ជា​ឧបាទានក្ខន្ធ,​ វិញ្ញាណ​ជាឧបាទានក្ខន្ធ ។ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​នេះ​ហៅ​ថា​ទុក្ខ​អរិយសច្ច ។

[៣៨១] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ចុះ​ទុក្ខ​សមុទយអរិយសច្ច ​តើ​ដូច​ម្ដេច​? តណ្ហា​ណា ​ដែល​នាំ​សត្វ​ ឲ្យ​កើត​ក្នុង​ភព​ថ្មី​ទៀត ប្រកប​ដោយ​សេចក្ដី​រីករាយ និង​តម្រេក​ នាំ​សត្វ​ឲ្យ​ត្រេក​ត្រ​អាល ​ក្នុង​ភព​នោះ​ៗ ។ តណ្ហា​នោះ គឺ​អ្វី​ខ្លះ​? ​គឺ​កាមតណ្ហា, ភវតណ្ហា,​ វិភវតណ្ហា ។ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​នេះ​ហៅ​ថា ​ទុក្ខ​សមុទយអរិយសច្ច ។

[៣៨២] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ចុះ​ទុក្ខនិរោធអរិយសច្ច ​តើ​ដូច​ម្ដេច​? ​គឺ​សភាវៈ​នឿយ​ណាយ​និងការរលត់ ដោយ​មិន​មាន​សេសសល់​ ជាសភាវៈ​លះបង់ គ្រវែង​ចោល ជម្រុះ​ចោល ​មិន​មាន​អាល័យ​ចំពោះ​តណ្ហា​នោះ​ឯង ។ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​នេះ​ហៅ​ថា​ទុក្ខនិរោធអរិយសច្ច ។

[៣៨៣] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ចុះ​ទុក្ខ​និរោធគាមិនីបដិបទាអរិយសច្ច ​តើ​ដូច​ម្ដេច​​? ​គឺ​អរិយមគ្គ​ដែល​ប្រកប​ដោយ​អង្គ ទាំង​ ៨ ប្រការ​នេះ​ឯង ។​ អរិយមគ្គ ៨ ប្រការ ​គឺ​អ្វី​ខ្លះ​? ​គឺ​សេចក្ដី​យល់​ត្រូវ,​ ​សេចក្ដី​ត្រិះរិះ​ត្រូវ,​ វាចា​ត្រូវ,​ ការងារ​ត្រូវ,​ ការចិញ្ចឹម​ជីវិត​ត្រូវ,​ ​សេចក្ដី​ព្យាយាម​ត្រូវ,​ ​សេចក្ដី​រឭក​ត្រូវ,​ ការ​ធ្វើ​ចិត្ត​ឲ្យ​នឹង​ត្រូវ ។ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​នេះ​ហៅ​ថា ​ទុក្ខ​និរោធគាមិនី​បដិបទា​អរិយសច្ច ។

[៣៨៤] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ អរិយសច្ច ​មាន​ ៤ ​នេះ​ឯង ។​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ព្រោះ​ហេតុ​នោះ ភិក្ខុ​ក្នុង​សាសនា​នេះ គួរ​ធ្វើ​សេចក្ដី​ព្យាយាមថា ​នេះ​ជា​ទុក្ខ ។បេ។ គួរ​ធ្វើ​សេចក្ដី​ព្យាយាមថា ​នេះ​ជា​បដិបទា​ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​ ។

[៣៨៥] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ អរិយសច្ច ​មាន​ ៤ ​នេះ​ ។ អរិយសច្ច ៤ ​គឺ​អ្វី​ខ្លះ​? ​គឺ​ទុក្ខ​អរិយសច្ច, ​ទុក្ខ​សមុទយអរិយសច្ច, ​ទុក្ខ​និរោធអរិយសច្ច, ​ទុក្ខ​និរោធគាមិនីបដិបទា​អរិយសច្ច ។

[៣៨៦] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ចុះ​ទុក្ខ​អរិយសច្ច​តើ​ដូច​ម្ដេច​? ពាក្យថា អាយតនៈ​ខាង​ក្នុង​ ៦ ​គួរ​ពោលថា ជាឈ្មោះ​របស់​ទុក្ខ​អរិយសច្ច​នោះ​ ។ អាយតនៈ ៦ ​គឺ​អ្វី​ខ្លះ​? អាយតនៈ ៦ នោះ​​គឺ ភ្នែក, ត្រចៀក, ច្រមុះ, អណ្ដាត, កាយ, មនោ ។​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ​នេះ​ហៅ​ថា ​ទុក្ខ​អរិយសច្ច ។

[៣៨៧] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ចុះ​ទុក្ខ​សមុទយអរិយសច្ច ​តើ​ដូច​ម្ដេច​? ​គឺ​តណ្ហា​ណា ដែល​នាំ​សត្វ​ ឲ្យ​កើត​ក្នុង​ភព​ថ្មី​ទៀត ប្រកប​ដោយ​សេចក្ដី​រីករាយ ​និង​តម្រេក​នាំ​សត្វ​ឲ្យ​ត្រេក​ត្រអាល ចំពោះ​ភព​នោះ​ ៗ ។ តណ្ហា​នោះ អ្វី​ខ្លះ​? ​គឺ​កាម​តណ្ហា, ភវតណ្ហា, វិភវតណ្ហា ។ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​នេះ​ហៅ​ថា​ទុក្ខ​សមុទយអរិយសច្ច ។

[៣៨៨] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ចុះ​ទុក្ខនិរោធអរិយសច្ច ​តើ​ដូច​ម្ដេច​? ​គឺ​សភាវៈ ដែល​ប្រាស​ចាក​តម្រេក​ និងការ​រលត់ មិន​មាន​សេស​សល់ ជម្រុះ​ចោល​ គ្រវែង​ចោល រួច​ស្រឡះ ​មិន​មាន​អាល័យ​ចំពោះ​តណ្ហា​នោះ​ឯង ។ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​នេះ​ហៅ​ថា​ទុក្ខនិរោធអរិយសច្ច ។

[៣៨៩] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ចុះ​ទុក្ខ​និរោធគាមិនីបដិបទាអរិយសច្ច ​តើ​ដូច​ម្ដេច​? ​គឺ​អរិយ​មគ្គ ​ដែល​ប្រកប​ដោយ​អង្គ ៨ ​នេះ​ឯង ។ អរិយមគ្គ ​ទាំង​ ៨ គឺ​អ្វី​ខ្លះ​? ​គឺ​សេចក្ដី​យល់​ត្រូវ,​ ​សេចក្ដី​ត្រិះរិះ​ត្រូវ,​ វាចា​ត្រូវ,​ ការងារ​ត្រូវ,​ ការចិញ្ចឹម​ជីវិត​ត្រូវ,​ ​សេចក្ដី​ព្យាយាម​ត្រូវ,​ ​សេចក្ដី​រឭក​ត្រូវ,​ ការ​ធ្វើ​ចិត្ត​ឲ្យ​នឹង​ត្រូវ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​នេះ​ហៅ​ថា​ទុក្ខ​និរោធគាមិនីបដិបទា​អរិយសច្ច ។

[៣៩០] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ អរិយសច្ច ​មាន​ ៤ នេះ​ឯង ។ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ព្រោះ​ហេតុ​នោះ ភិក្ខុ​ក្នុង​សាសនា​នេះ គួរ​ធ្វើ​សេចក្ដី​ព្យាយាមថា ​នេះ​ជា​ទុក្ខ ។បេ។ គួរ​ធ្វើ​សេចក្ដី​ព្យាយាមថា ​នេះ​ជាបដិបទា ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​ ។

[៣៩១] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​អ្នក​ទាំង​ឡាយ ចំា​ទុក​នូវ​អរិយ​សច្ច ៤ ​ដែល​តថាគត​សំដែង​ហើយ បាន​ដែរ​ឬ​ ។ កាល​បើ​ព្រះ​មាន​ព្រះ​ភាគ ទ្រង់​ត្រាស់​យ៉ាង​នេះ​ហើយ ភិក្ខុ​​មួយ​​រូប​​ក្រាប​បង្គំ​ទូល​ព្រះ​ដ៏​មាន​ព្រះ​ភាគ ដូច្នេះ​ថា បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចម្រើន ខ្ញុំ​ព្រះ​អង្គ​ចាំ​នូវ​អរិយសច្ច ៤ ​ដែល​ព្រះ​មាន​ព្រះ​ភាគ​ត្រាស់​ហើយ​។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ ចុះ​អ្នក​ចាំ​អរិយ​សច្ច​ ៤​ដែល​តថាគត​សំដែង​ហើយ តើ​ដូច​ម្ដេច​ខ្លះ​?

​ភិក្ខុ​នោះ​ក្រាប​បង្គំ​ទូល​ថា បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចម្រើន ខ្ញុំ​ព្រះ​អង្គ​ចាំ​នូវ​ទុក្ខ ដែល​ព្រះ​ដ៏​មាន​ព្រះ​ភាគត្រាស់​ហើយ​ ថា​ជាអរិយ​សច្ច ​ទី​១ ។

បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចម្រើន​ ខ្ញុំ​ព្រះ​អង្គ​ចាំ​នូវ​ហេតុជា​ទី​កើត​ឡើង​នៃ​ទុក្ខ ដែល​ព្រះ​មាន​ជោគ​ត្រាស់​ហើយ ថាជា​អរិយសច្ច ​ទី​២ ។

បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចម្រើន​ ខ្ញុំ​ព្រះ​អង្គ​ចាំ​នូវ​សេចក្ដី​រលត់​ទុក្ខ ដែល​ព្រះ​មាន​ព្រះ​ភាគ ទ្រង់​ត្រាស់​ហើយ ថាជា​អរិយ​សច្ច ​ទី​៣ ។

បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចម្រើន​ ខ្ញុំ​ព្រះ​អង្គ​ចាំ​នូវ​បដិបទា ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​សេចក្ដី​រំលត់​ទុក្ខ ដែល​ព្រះ​មាន​ព្រះ​ភាគ​ត្រាស់​ហើយ​ ថាជាអរិយសច្ច ​ទី​៤ ។

បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចម្រើន ខ្ញុំ​ព្រះ​អង្គ​ចាំ​ទុក​នូវ​អរិយសច្ច ៤ ​ដែល​ព្រះ​មាន​ព្រះ​ភាគ​ត្រាស់​ហើយ​យ៉ាង​នេះ​។

[៣៩២] ម្នាល​ភិក្ខុ​ ប្រពៃ​ណាស់​ហើយ​ម្នាល​ភិក្ខុ អ្នក​ចាំ​នូវ​អរិយសច្ច ៤ ដែល​តថាគត​សំដែង​ហើយ​ប្រពៃ​ណាស់​ហើយ​ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ សេចក្ដី​ទុក្ខ​ហ្នឹងឯង ​តថាគត​សំដែង​ហើយ​ថាជាអរិយសច្ច ​ទី​១​ចូរ​អ្នក​ចាំ​នូវ​អរិយសច្ច ​ទី​ ១ ​នោះ​ ដូច្នោះចុះ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ ហេតុ​ជា​ទី​កើត​ឡើង​នៃ​ទុក្ខ តថាគត​សំដែង​ហើយ​ ថាជាអរិយ​សច្ច ​ទី​២​ចូរ​អ្នក​ចាំទុក អរិយសច្ច ​ទី​២ ​នោះ​ ដូច្នោះ​ចុះ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ សេចក្ដី​រលត់​ទុក្ខ តថាគត​សំដែង​ហើយ​ថាជា អរិយ​សច្ច ​ទី​៣ ​ចូរ​អ្នក​ចាំទុក​នូវ​អរិយសច្ច​ទី​៣​នោះ​ដូច្នោះចុះ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ បដិបទា ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​ហ្នឹងឯង ​តថាគត​សំដែង​ហើយ​ ថាជាអរិយ​សច្ច ​ទី​៤​ចូរ​អ្នក​ចាំទុក​នូវ​អរិយសច្ច ​ទី​៤ ​នោះ​ ដូច្នោះចុះ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ ចូរ​អ្នក​ចាំទុក​នូវ​អរិយសច្ច ៤ ​ដែល​តថាគត​សំដែង​ហើយ​ យ៉ាង​នេះ​ចុះ ។​

ម្នាល​ភិក្ខុ​ ព្រោះ​ហេតុ​នោះ ភិក្ខុ​ក្នុង​សាសនា​នេះ គួរ​ធ្វើ​សេចក្ដី​ព្យាយាម​ថា ​នេះ​ជា​ទុក្ខ ។បេ។ គួរ​ធ្វើ​សេចក្ដី​ព្យាយាម​ថា ​នេះ​ជាបដិបទា​ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​ ។

[៣៩៣] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​អ្នក​ទាំង​ឡាយ ​ចាំ​ទុក​នូវ​អរិយសច្ច ៤ ​ដែល​តថាគត​សំដែង​ហើយ បាន​ដែរ​ឬ​ ។ កាល​បើ​ព្រះ​មាន​ជោគ ​ទ្រង់​ត្រាស់​យ៉ាង​នេះ​ហើយ ភិក្ខុ​មួយ​​រូប​ក្រាប​បង្គំ​ទូល​ព្រះ​មាន​ព្រះ​ភាគ ដូច្នេះថា បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចម្រើន ខ្ញុំ​ព្រះ​អង្គ ​ចាំ​នូវ​អរិយសច្ច ៤ ​ដែល​ព្រះ​មាន​បុញ្ញរាសី​ត្រាស់​ហើយ​ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ ចុះ​អ្នក​ចាំ​នូវ​អរិយ​សច្ច​ ៤ ​ដែល តថាគត​សំដែង​ហើយ តើ​ដូចម្ដេច​​?

បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចម្រើន ខ្ញុំ​ព្រះ​អង្គ​ចាំ​នូវ​ទុក្ខ​​ហ្នឹង​ឯង​ដែល​ព្រះ​មាន​ព្រះ​ភាគត្រាស់​ហើយ​ ថា​ជាអរិយ​សច្ច ទី​១ ។

បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចម្រើន ទោះបី​សមណៈ ​ឬ​ព្រាហ្មណ៍​ឯណា​នីមួយ និយាយយ៉ាង​នេះ​ថា​សេចក្ដី​ទុក្ខ​ឯណា ដែល​ព្រះ​សមណគោតមត្រាស់​ហើយ សេចក្ដី​ទុក្ខ​នុ៎ះ ​មិន​មែនជាអរិយសច្ច​ទី​១ ទេ ។ ខ្ញុំ​ព្រះ​អង្គ​ បដិសេធ​នូវ​សេចក្តី​ទុក្ខ ដែល​ចាត់​ជា​អរិយសច្ច ​ទី​១ នុ៎ះ​ចោល​ចេញ ហើយ​បញ្ញត្ត​សេចក្ដី​ទុក្ខ​ឯ​ទៀត​ ថាជាអរិយ​សច្ច ​ទី​១ វិញដូច្នេះ ​ហេតុ​នោះ មិន​មាន​ឡើយ​។ ​

បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចម្រើន ខ្ញុំ​ព្រះ​អង្គ​ចាំ​នូវ​ហេតុ​ជា​ទី​កើត​ឡើង ​នៃ​ទុក្ខ​ហ្នឹងឯង ​ដែល​ព្រះ​មាន​ព្រះ​ភាគ ​។បេ។​

បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចម្រើន  ខ្ញុំ​ព្រះ​អង្គ​ចាំ​នូវ​បដិបទា ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​ហ្នឹងឯង ​ដែល​ព្រះ​មាន​ព្រះ​ភាគ​ត្រាស់​ហើយ​ថាជាអរិយសច្ច ​ទី​៤  ។

បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចម្រើន ទោះបី​សមណៈ ​ឬ​ព្រាហ្មណ៍​ឯ​ណា​នីមួយ​ គប្បី​និយាយ យ៉ាង​នេះ​ថា បដិបទា​ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​ឯណា ដែល​ព្រះ​សមណ​គោតម​ សំដែង​ហើយ​។ បដិបទា​ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​នុ៎ះ ​មិន​មែន​ជាអរិយសច្ច ​ទី​៤ ទេ ។ ខ្ញុំ​ព្រះ​អង្គ​នឹង​បដិសេធ​នូវ​បដិបទា​ ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ ដែល​ចាត់​ជា​អរិយសច្ច ទី​៤ ​នោះ​ចោល  ហើយ​បញ្ញត្ត​បដិបទា​ ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​ដទៃ​ថាជាអរិយសច្ច ​ទី​៤ វិញ ​ហេតុ​នុ៎ះ ​មិនមាន​ឡើយ​ ។

បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏ចម្រើន ខ្ញុំ​ព្រះ​អង្គ ​ចាំ​នូវ​អរិយសច្ច ៤ ​ដែល​ព្រះ​មាន​ព្រះ​ភាគ​ត្រាស់​ហើយ យ៉ាង​នេះ​។ ​

[៣៩៤] ម្នាល​ភិក្ខុ​ ប្រពៃ​ណាស់​ហើយ​ប្រពៃ​ណាស់​ហើយ​ ម្នាល​ភិក្ខុ អ្នក​ចាំ​នូវ​អរិយសច្ច ៤ ​ដែល​តថាគត​សំដែង​ហើយ​ ប្រពៃ​ណាស់​ហើយ​។

ម្នាល​ភិក្ខុ ទុក្ខ​នោះ​ឯង​តថាគត​សំដែង​ហើយ​ថា ជា​អរិយសច្ច ទី​១ ​ចូរ​អ្នក​ចាំ​នូវ​អរិយ​សច្ច ​ទី​១​នោះ ដូច្នោះចុះ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ ទោះបីសមណៈ ​ឬ​ព្រាហ្មណ៍​ឯណា​នីមួយ​ គប្បី​ពោល​យ៉ាង​នេះ​ថា ​សេចក្ដី​ទុក្ខ​ណា ​ដែល​ព្រះ​សមណគោតម​ត្រាស់​ហើយ សេចក្ដី​ទុក្ខ​នុ៎ះ ​មិន​មែន​ជាអរិយសច្ច​ទី​១ ទេ ​។ តថាគត​នឹង​បដិសេធ​នូវ​សេចក្ដី​ទុក្ខ ដែល​ចាត់​ជា​អរិយ​សច្ច ​ទី​១ ​នោះ ហើយ​បញ្ញត្ត​សេចក្ដី​ទុក្ខ​ដទៃ​ ថាជាអរិយសច្ច ​ទី​១​ដូច្នេះវិញ ​ហេតុ​នុ៎ះ ​មិន​មាន​ឡើយ​។

ម្នាល​ភិក្ខុ ហេតុ​ជា​ទី​កើត​ឡើង​នៃ​ទុក្ខ ។បេ។​

ម្នាល​ភិក្ខុ សេចក្ដី​រលត់​ទុក្ខ ។បេ។​

ម្នាល​ភិក្ខុ​ បដិបទា​ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ ដែល​តថាគត​សំដែង​ហើយ​ថាជាអរិយសច្ច ​ទី​៤ ​ចូរ​អ្នក​ចាំ​ទុក្ខ​នូវ​អរិយ​សច្ច ទី​៤  នុ៎ះ ដូច្នោះ​ចុះ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ បើ​សមណៈ ​ឬ​ព្រាហ្មណ៍​ឯណា​នីមួយ​ គប្បីពោល យ៉ាង​នេះ​ថា បដិបទា​ ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​ឯណា ដែល​ព្រះ​សមណគោតម​ត្រាស់​ហើយ​ បដិបទា​ ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​នុ៎ះ ​មិន​មែន​ជា​អរិយសច្ច ​ទី​៤ ទេ ​តថាគត​នឹង​បដិសេធ​បដិបទា ​ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ ដែល​ចាត់​ជា​អរិយសច្ច​ទី​៤ នុ៎ះ​ចោល​ហើយ  ​បញ្ញត្ត​នូវ​បដិបទា​ ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​ដទៃ ​ថាជាអរិយសច្ច ​ទី​៤ វិញ ​ហេតុ​នុ៎ះ ​មិន​មាន​ឡើយ​ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ ចូរ​អ្នក​ចាំទុក​នូវ​អរិយសច្ច ៤ ​ដែល​តថាគត​សំដែង​ហើយ យ៉ាង​នេះ​ចុះ ។ ​

ម្នាល​ភិក្ខុ​ ព្រោះ​ហេតុ​នោះ ភិក្ខុ​ក្នុង​សាសនា​នេះ គួរ​ធ្វើ​សេចក្ដី​ព្យាយាម​ថា ​នេះ​ជា​ទុក្ខ ។បេ។ គួរ​ធ្វើ​សេចក្ដី​ព្យាយាម​ថា ​នេះ​ជាបដិបទា ​ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​ ។

[៣៩៥] លុះ​ភិក្ខុ​នោះ​អង្គុយ​ក្នុង​ទី​ដ៏​សម​គួរ​ហើយ​ ក៏​ក្រាប​បង្គំ​ទូល​ព្រះ​ដ៏​មាន​ព្រះ​ភាគ​ដូច្នេះថា បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចម្រើន​ដែល​ហៅ​ថា អវិជ្ជា​ អវិជ្ជា​ ដូច្នេះ បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចម្រើន អវិជ្ជា ​តើ​ដូចម្ដេច ​មួយ​ទៀត​បុគ្គល​ដែល​លុះ​ក្នុង​អវិជ្ជា ​តើ​ដូច​ម្ដេច​? ម្នាល​ភិក្ខុ​ ការ​មិន​ដឹង​ទុក្ខ មិន​ដឹ​ង​ហេតុ​ជា​ទី​កើត​ឡើង​នៃ​ទុក្ខ មិន​ដឹង​ទី​រំលត់​ទុក្ខ មិន​ដឹង​បដិបទា​ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​ឯណា​។

ម្នាល​ភិក្ខុ នេះ​ហៅ​ថា អវិជ្ជា មួយ​វិញ​ទៀត​បុគ្គល​ដែល​លុះ​ក្នុង​អវិជ្ជា រមែង​មាន ដោយ​ហេតុ​ប៉ុណ្ណោះឯង ។ ម្នាល​ភិក្ខុ​ ព្រោះ​ហេតុ​នោះ ភិក្ខុ​ក្នុង​សាសនា​នេះ គួរ​ធ្វើ​សេចក្ដី​ព្យាយាម​ថា ​នេះ​ជា​ទុក្ខ ។បេ។ គួរ​ធ្វើ​សេចក្ដី​ព្យាយាម​ថា ​នេះ​ជា​បដិបទា​ ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​ ។

[៣៩៦] លុះ​ភិក្ខុ​នោះ​អង្គុយ​ក្នុង​ទី​ដ៏​សម​គួរ​ហើយ​ ក៏​ក្រាប​បង្គំ​ទូល​ព្រះ​ដ៏​មាន​ព្រះ​ភាគ ​ដូច្នេះថា បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចម្រើន ​ដែល​ហៅ​ថា វិជ្ជា ដូច្នេះ បពិត្រ​ព្រះ​អង្គ​ដ៏​ចម្រើន វិជ្ជា ​តើ​ដូចម្ដេច ​មួយ​ទៀត​បុគ្គល​ដែល​ប្រកប​ដោយ​វិជ្ជា ដូច​ម្ដេច​? ម្នាល​ភិក្ខុ​ ការ​ដឹង​ទុក្ខ​ ការ​ដឹ​ង​ហេតុ ជា​ទី​កើត​ឡើង​នៃ​ទុក្ខ​ ការដឹង​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​ ការដឹង​បដិបទា​ ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​ឯណា​។

ម្នាល​ភិក្ខុ នេះ​ហៅ​ថា វិជ្ជា មួយ​វិញ​ទៀត​បុគ្គល ដែល​ប្រកប​ដោយ​វិជ្ជា ក៏រមែង​មាន ដោយ​ហេតុ​ប៉ុណ្ណេះឯង ។ ម្នាល​ភិក្ខុ​ ព្រោះ​ហេតុ​នោះ ភិក្ខុ​ក្នុង​សាសនា​នេះ គួរ​ធ្វើ​សេចក្ដី​ព្យាយាម​ថា ​នេះ​ជា​ទុក្ខ ។បេ។ គួរ​ធ្វើ​សេចក្ដី​ព្យាយាម​ថា ​នេះ​ជា​បដិបទា​ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​ ។

[៣៩៧]​ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​សេចក្ដី​ទុក្ខ​នេះ តថាគត បញ្ញត្ត​ថា ជា​អរិយ​សច្ច ដូច្នេះ វណ្ណៈ ​គឺ​អក្ខរៈ ​មាន​ប្រមាណ​មិន​បាន​ព្យញ្ជនៈ ​មាន​ប្រមាណ​មិន​បាន​ វិភត្តិ ក៏​មាន​ប្រមាណ​មិន​បាន ក្នុង​អរិយសច្ច​នោះ​ថា ​សេចក្ដី​ទុក្ខ​នេះ ហៅ​ថា អរិយសច្ច​ ដូច្នេះខ្លះ ។ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ​ហេតុ​ជា​ទី​កើត​ឡើង​នៃ​ទុក្ខ​នេះ ហៅ​ថា អរិយសច្ច ​។បេ។​

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ បដិបទា ​ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​នេះ តថាគត​ បញ្ញត្ត​ថា ជា​អរិយសច្ច វណ្ណៈ ​មាន​ប្រមាណ​មិន​បាន​ព្យញ្ជនៈ មាន​ប្រមាណ​មិន​បាន​ វិភត្តិ ក៏​មាន​ប្រមាណ​មិន​បាន ក្នុង​អរិយសច្ច​នោះ​ថា បដិបទា ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​នេះ ហៅ​ថា អរិយសច្ច​ ដូច្នេះ ខ្លះ ។ ម្នាល​ភិក្ខុ​ ព្រោះ​ហេតុ​នោះ ភិក្ខុ​ក្នុង​សាសនា​នេះ គួរ​ធ្វើ​សេចក្ដី​ព្យាយាមថា ​នេះ​ជា​ទុក្ខ ។បេ។ គួរ​ធ្វើ​សេចក្ដី​ព្យាយាម​ថា ​នេះ​ជា​បដិបទា ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​ ។

[៣៩៨] ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ធម្ម​ជាត ៤​ យ៉ាង​នេះ​ជា​របស់​ពិត មិន​ប្រែ​ប្រួល ​មិន​ក្លាយ​ទៅ​ជា​របស់​ដទៃ​ឡើយ​ ។ ធម្ម​ជាត ៤ ​គឺ​អ្វី​ខ្លះ? ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ពាក្យ​ថា ​នេះ​ជា​ទុក្ខ​ នុ៎ះជាធម្មជាតពិត ​មិន​ប្រែប្រួល មិន​ក្លាយ​ទៅ​ជា​របស់​ដទៃ​ឡើយ​ ។​ពាក្យថា ​នេះ​ជា​ហេតុ ជា​ទី​កើត​ឡើង​នៃ​ទុក្ខ​ នុ៎ះជាធម្មជាត​ពិត​មិន​ប្រែប្រួល​មិន​ក្លាយ​ទៅ​ជា​របស់​ដទៃ​ឡើយ​ពាក្យថា ​នេះ​ជា​សេចក្ដី​រំលត់​ទុក្ខ ។បេ។​ ពាក្យថា ​នេះ​ជាបដិបទា ​ជាដំណើ​រ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​ នុ៎ះជាធម្មជាត​ពិត ​មិន​ប្រែប្រួល មិន​ក្លាយ​ទៅ​ជា​របស់​ដទៃ​ឡើយ​ ។ ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ធម្ម​ជាត ៤  នេះ​ជា​របស់​ពិត មិន​ប្រែ​ប្រួល ​មិន​ក្លាយ​ទៅ​ជា​របស់​ដទៃ​ឡើយ​ ។

ម្នាល​ភិក្ខុ​ទាំង​ឡាយ ព្រោះ​ហេតុ​នោះ ភិក្ខុ​ក្នុង​សាសនា​នេះ គួរ​ធ្វើ​សេចក្ដី​ព្យាយាមថា ​នេះ​ជា​ទុក្ខ ។បេ។ គួរ​ធ្វើ​សេចក្ដី​ព្យាយាម​ថា ​នេះ​ជា​បដិបទា​ ជា​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​ទី​រំលត់​ទុក្ខ​ ។

ចប់​ ធម្មចក្ក​ប្បវត្តនវគ្គ ទី​២ ។

Remove ads

ឧទ្ទាន​នៃ​ធម្មចក្ក​ប្បវត្ត​នវគ្គ​នោះ​គឺ​

ពោល​អំពី​ព្រះ​តថាគត មាន​ ២ ​លើក

អំពី​ឧបាទានក្ខន្ធប្រាំ ១

អំពី​អាយតនៈ​ប្រាំ​មួយ​១

អំពី​ភិក្ខុ​ចាំអរិយសច្ច ​មាន​ ២ លើក

អំពី​អវិជ្ជា ១

អំពី​វិជ្ជា​ ១

អរិយ​សច្ច ​មាន​វិភត្តិ ជាដើម ១

អំពី​ធម្មជាតពិត ១ ។

ឯកសារយោង

​ព្រះ​ត្រៃបិដក​ > សុត្តន្តបិដក > សំយុត្តនិកាយ > មហាវារវគ្គ > សច្ចសំយុត្ត > ធម្មចក្កប្បវត្តនវគ្គ > ធម្មចក្កប្បវត្តនសូត្រ (SN 56.11) (បិដក ៣៩ ទំព័រ ២៣៩ ដល់ ២៦០)

Remove ads
Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads