ប្រាសាទអុក

ប្រាសាទអុកមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុងភូមិសំបូរ ឃុំសំបូរ ស្រុកប្រាសាទសំបូរ ខេត្តកំពង់ធំ។ ប្រាសាទអុកកសាងឡើងក្នុងសម័យចេនឡា ដោយព្រះបាទឥសានវរ្ម័នទី១ នៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី៧ ដើម្បីឧទ្ទិសដល់ព្រាហ្មណ៍សាសនា។

 នាឱកាសគម្រប់ខួបមួយឆ្នាំ ដែលសំបូរព្រៃគុក១ក្លាយជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ខ្ញុំសូមជូនសំណេរខ្លីមួយដូចខាងក្រោម។
       កាលពីថ្ងៃទី ០៩ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ២០១៧ ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ ចុះផ្សាយអត្ថបទមួយទាក់ទងនឹង «ចម្លាក់បរទេស» នៅសំបូរព្រៃគុក។ ខ្ញុំរីករាយដោយបានឃើញចំណាប់អារម្មណ៍របស់អ្នកសារពត៌និងមហាជនមកលើក្រុមប្រាសាទសម័យមុនអង្គរនេះ ហើយខ្ញុំស្វាគមន៍ការបកស្រាយពន្យល់របស់អ្នកស្រាវជ្រាវច្រើនរូប។ ដោយប្រធានបទនេះខ្ញុំធ្លាប់សរសេររួចហើយនៅក្នុង Khmer Rennaissance ដូច្នេះពុំចាំបាច់លើកមកច្រំដែលនៅទីនេះឡើយ។ ខ្ញុំគ្រាន់តែចង់បញ្ជាក់ថានៅក្នុងអត្ថបទដ៏ខ្លីនោះ ខ្ញុំពុំនិយាយថារូបចម្លាក់នៅសំបូរ ឆ្លាក់ «រូបបុគ្គលបរទេស» ណាមួយឡើយ។ «ចម្លាក់រូប​ជនបរទេស» នោះខ្ញុំសំដៅទៅលើការចម្លងយក «សិល្បៈបរទេស» មកត្រាប់តាមដោយ​ជាង​ខ្មែរ ឬមានក្រុមជាងបរទេសចម្រុះ ដែលចូលរួមកសាងប្រាសាទសម័យមុនអង្គរ។ សិល្បៈបរទេសនោះ សំដៅឲ្យចំទៅលើនគរប្រាំនៅឧបទ្វីបឥណ្ឌាបុរាណគឺ នគរកុឞាណ Kuṣāṇa (អានថា គុសាន) នៅភាគពាយព្យ, នគរគុប្ត Gupta (អានថា ហ្គុបតា) និងសម្ព័ន្ធមិត្តគឺ នគរវាកាដក Vākāṭaka (អានថា វ៉ាកាតាកា) នៅភាគខាងជើង និង​កណ្តាល, នគរបល្លវ Pallava (អានថា ប៉ាឡាវ៉ា) និង នគរឆាឡុក្យា Chāḷukya (អានថា ឆាលុខ្យា) នៅភាគខាងត្បូង។

ប្រាសាទអុក
ឈ្មោះ:	ប្រាសាទអុក
អ្នកកសាង:	ព្រះបាទឥសានវរ្ម័នទី១
កាលបរិច្ឆេទកសាង:	សតវត្សរ៍ទី៧
ឧទ្ទិសថ្វាយ:	ព្រាហ្មណ៍សាសនា
ស្ថាបត្យកម្ម:	រចនាបថសំបូរព្រៃគុក
ទីតាំង:	ភូមិសំបូរ ឃុំសំបូរ ស្រុកប្រាសាទសំបូរ ខេត្តកំពង់ធំ