![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a5/Alzheimer%2527s_disease_brain_comparison.jpg/640px-Alzheimer%2527s_disease_brain_comparison.jpg&w=640&q=50)
ಆಲ್ಝೈಮರ್ನ ಕಾಯಿಲೆ
From Wikipedia, the free encyclopedia
ಆಲ್ಝೈಮರ್ನ ಕಾಯಿಲೆ/ಅಲ್ಜಿಮರ್ (AD ) ಎಂಬುದು ಬುದ್ಧಿಮಾಂದ್ಯತೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸ್ವರೂಪವಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಆಲ್ಝೈಮರ್ ಕಾಯಿಲೆ/ಅಲ್ಜಿಮರ್ , ಸಿನೈಲ್ ಡಿಮೆನ್ಷಿಯಾ ಆಫ್ ದಿ ಆಲ್ಝೈಮರ್ ಟೈಪ್ (SDAT ), ಪ್ರೈಮರಿ ಡೀಜನರೇಟಿವ್ ಡಿಮೆನ್ಷಿಯಾ ಆಫ್ ದಿ ಆಲ್ಝೈಮರ್ ಟೈಪ್ (PDDAT ), ಅಥವಾ ಆಲ್ಝೈಮರ್ನ ಎಂಬ ಹೆಸರುಗಳಿಂದಲೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವಾಸಿ ಮಾಡಲಾಗದ, ಅಂಗಾವನತಿಯ ಮತ್ತು ಮಾರಕ ಕಾಯಿಲೆಯನ್ನು ಅಲೋಯ್ಸ್ ಆಲ್ಝೈಮರ್ ಎಂಬ ಜರ್ಮನ್ ಮನೋವೈದ್ಯ ಮತ್ತು ನರರೋಗಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞನು ೧೯೦೬ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲು ವಿವರಿಸಿದ ಹಾಗೂ ಈ ಕಾಯಿಲೆಗೆ ಅವನ ಹೆಸರನ್ನೇ ಇಡಲಾಯಿತು.[1] ಬಹುತೇಕ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ೬೫ ವರ್ಷಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಯಸ್ಸಿನ[2] ಜನರಲ್ಲಿ ಇದರ ರೋಗನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆಯಾದರೂ, ಕಡಿಮೆ-ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಆರಂಭದ-ಆಕ್ರಮಣದ ಆಲ್ಝೈಮರ್ ಕಾಯಿಲೆಯು ಸಾಕಷ್ಟು ಮುಂಚಿತವಾಗಿಯೇ ಸಂಭವಿಸಬಹುದು. ೨೦೦೬ರಲ್ಲಿ, ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ 26.6 millionನಷ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆಯ ಜನರು ಈ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ನರಳುತ್ತಿದ್ದರು. ೨೦೫೦ರ ವೇಳೆಗೆ ಪ್ರತಿ ೮೫ ಜನರ ಪೈಕಿ ಒಬ್ಬರಿಗೆ ಆಲ್ಝೈಮರ್ ಕಾಯಿಲೆಯು ತಗುಲುತ್ತದೆ ಎಂದು ಊಹಿಸಲಾಗಿದೆ.[3] ಆಲ್ಝೈಮರ್ನ ಕಾಯಿಲೆಯ ಹರಿವು ಪ್ರತಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗೂ ಅನನ್ಯ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತದೆಯಾದರೂ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರುವ ಅನೇಕ ರೋಗಚಿಹ್ನೆಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ.[4] ಇದರ ಅತ್ಯಂತ ಮುಂಚಿನ ದೃಷ್ಟಿಗೋಚರ ರೋಗಚಿಹ್ನೆಗಳು, 'ವಯೋಮಾನ-ಸಂಬಂಧಿತ' ಕಳವಳಗಳು, ಅಥವಾ ಒತ್ತಡದ ಕುರುಹುಗಳು ಎಂಬ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅನೇಕವೇಳೆ ತಪ್ಪಾಗಿ ಭಾವಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.[5] ಆರಂಭಿಕ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ, ಹೊಸ ನೆನಪುಗಳನ್ನು ತಮ್ಮದಾಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿನ ಅಸಾಮರ್ಥ್ಯವು ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ರೋಗಚಿಹ್ನೆಯಾಗಿರುತ್ತದೆ; ಇತ್ತೀಚೆಗಷ್ಟೇ ವೀಕ್ಷಿಸಿದ ವಾಸ್ತವಾಂಶಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿನ ತೊಡಕು ಇದಕ್ಕೊಂದು ನಿದರ್ಶನ. AD ಸಮಸ್ಯೆ ಯಿರುವುದರ ಕುರಿತು ಶಂಕೆ ಮೂಡಿದಾಗ, ನಡವಳಿಕೆಯ ನಿರ್ಧಾರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನಗ್ರಹಣದ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳ ನೆರವಿನಿಂದ ರೋಗನಿರ್ಣಯವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದೃಢೀಕರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ; ಒಂದು ವೇಳೆ ಲಭ್ಯವಾದಲ್ಲಿ, ಇದರ ನಂತರ ಒಂದು ಮಿದುಳಿನ ಪ್ರತಿಬಿಂಬದ ಅವಲೋಕನವನ್ನೂ ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ.[6] ಕಾಯಿಲೆಯು ಮುಂದುವರಿದಂತೆ ರೋಗಚಿಹ್ನೆಗಳಲ್ಲಿ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ: ದಿಗ್ಭ್ರಾಂತಿ, ಮುಂಗೋಪ ಮತ್ತು ಆಕ್ರಮಣಶೀಲತೆ, ಚಿತ್ತಸ್ಥಿತಿಯ ತೂಗಾಟಗಳು, ಭಾಷೆಯು ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ನಿಂತು ಹೋಗುವುದು, ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಸ್ಮೃತಿಯ ನಷ್ಟ. ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ನರಳುವವರ ಇಂದ್ರಿಯ ಗಳು ಕ್ಷೀಣಿಸುವುರಿಂದ ಅವರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ನಿವರ್ತನವು ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ.[5][7] ಕ್ರಮೇಣವಾಗಿ, ಶಾರೀರಿಕ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ನಷ್ಟವಾಗಿ ಅದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.[8] ಕಾಯಿಲೆಯ ಅವಧಿಯು ಬದಲಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುವುದರಿಂದ, ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾದ ಮುನ್ನರಿವನ್ನು ನಿರ್ಧಾರಣೆ ಮಾಡುವುದು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. AD ಸಮಸ್ಯೆಯು ಸಂಪೂರ್ಣ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುವವರೆಗೆ ಒಂದು ಅನಿರ್ಧಾರಿತ ಕಾಲಾವಧಿಯವರೆಗೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ವರೆಗೆ ಇದು ಕಂಡು ಹಿಡಿಯಲ್ಪಡದೆಯೇ ಮುಂದುವರಿಯಬಲ್ಲದು. ರೋಗನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿಕೊಂಡು ಬರುವ ಸರಾಸರಿ ಜೀವನ ನಿರೀಕ್ಷಣೆಯು ಸರಿಸುಮಾರಾಗಿ ಏಳು ವರ್ಷಗಳಷ್ಟಿರುತ್ತದೆ.[9] ಮೂರು ಪ್ರತಿಶತಕ್ಕಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆ ಭಾಗದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು, ರೋಗನಿರ್ಣಯವಾದ ನಂತರ ಹದಿನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅವಧಿಯವರೆಗೆ ಬದುಕುತ್ತಾರೆ.[10] ಆಲ್ಝೈಮರ್ನ ಕಾಯಿಲೆಯ ಕಾರಣ ಮತ್ತು ಮುನ್ನಡೆಯನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿಲ್ಲ. ಮಿದುಳಿನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ದದ್ದುಗಳು ಮತ್ತು ಗೋಜಲುಗಳೊಂದಿಗೆ ಕಾಯಿಲೆಯು ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.[11] ಪ್ರಸಕ್ತವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳು ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ರೋಗಲಕ್ಷಣದ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ; ಕಾಯಿಲೆಯ ಮುನ್ನಡೆಯನ್ನು ವಿಳಂಬಗೊಳಿಸುವ ಅಥವಾ ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಯಾವುದೇ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳು ಇನ್ನೂ ಲಭ್ಯವಾಗಿಲ್ಲ. As of 2008[update], AD ಸಮಸ್ಯೆಯ ಕುರಿತಾದ ಒಂದು ಸಂಭಾವ್ಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ 500ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಸ್ತುನಿಷ್ಠ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗಿದೆಯಾದರೂ, ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗೊಳಪಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಈ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಯ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರಗಳ ಪೈಕಿ ಯಾವುದಾದರೂ ಒಂದು ಆಶಾ ದಾಯಕ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಲಿದೆಯೇ ಇಲ್ಲವೇ ಎಂಬುದು ಇನ್ನೂ ತಿಳಿದು ಬಂದಿಲ್ಲ.[12] ಆಲ್ಝೈಮರ್ನ ಕಾಯಿಲೆಯ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ಆಕ್ರಮಣಶೀಲವಲ್ಲದ, ಜೀವನ-ಶೈಲಿಯ ಅಭ್ಯಾಸಗಳು ಸೂಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆಯಾದರೂ, ಈ ಶಿಫಾರಸುಗಳು ಮತ್ತು ತಗ್ಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಅಂಗಾವನತಿಯ ನಡುವಿನ ಒಂದು ಸಂಬಂಧದ ಕುರಿತಾದ ಸಮರ್ಪಕವಾದ ಪುರಾವೆ ಯ ಕೊರತೆಯೊಂದು ಎದ್ದು ಕಾಣುತ್ತಿದೆ. ಕಾಯಿಲೆಯನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುವುದರ ಒಂದು ಕಾರ್ಯಸಾಧ್ಯವಾದ ಮಾರ್ಗವಾಗಿ ಹಾಗೂ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆಯ ಒಂದು ಸಂಭಾವ್ಯ ವಿಧಾನವಾಗಿ ಹೀಗೆ ಎರಡೂ ರೀತಿಗಳಲ್ಲೂ ಮಾನಸಿಕ ಉತ್ತೇಜನ, ವ್ಯಾಯಾಮ, ಮತ್ತು ಒಂದು ಸಮತೋಲಿತ ಆಹಾರ ಇವುಗಳನ್ನು ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ.[13] AD ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ವಾಸಿಮಾಡುವುದು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದ ಮತ್ತು ಇದು ಅವನತಿಶೀಲವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ರೋಗಿಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುವುದು ಅತ್ಯಾವಶ್ಯಕ. ಪಾಲನೆ-ಮಾಡುವ ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ರೋಗಿಯ ಜೀವನಸಂಗಾತಿ ಅಥವಾ ಓರ್ವ ಹತ್ತಿರದ ಸಂಬಂಧಿಕ ಬಹುಪಾಲು ವಹಿಸಿ ಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.[14] ಪಾಲನೆ-ಮಾಡುವವರ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಮಹತ್ತರವಾದ ಹೊರೆಯನ್ನು ಇರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಆಲ್ಝೈಮರ್ನ ಕಾಯಿಲೆಯು ಸುಪರಿಚಿತವಾಗಿದೆ; ಪಾಲನೆ-ಮಾಡುವವರ ಸಾಮಾಜಿಕ, ಮಾನಸಿಕ, ಶಾರೀರಿಕ, ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಒತ್ತಡಗಳು ವ್ಯಾಪಕ-ಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿರಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ.[15][16][17] ಅಭಿವೃದ್ಧಿಹೊಂದಿದ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, AD ಸಮಸ್ಯೆಯು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಒದಗಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ದುಬಾರಿ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಪೈಕಿ ಒಂದೆನಿಸಿದೆ.[18][19]
Alzheimer's disease | |
---|---|
Classification and external resources | |
![]() Comparison of a normal aged brain (left) and an Alzheimer's patient's brain (right). Differential characteristics are pointed out. | |
ICD-10 | G30, F00 |
ICD-9 | 331.0, 290.1 |
OMIM | 104300 |
DiseasesDB | 490 |
MedlinePlus | 000760 |
eMedicine | neuro/13 |
MeSH | D000544 |
GeneReviews |