ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ

ಗ್ರೇಟ್ ಬ್ರಿಟನ್ ಹಾಗೂ ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ^[13] (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ , ಅಂದರೆ UK ಅಥವಾ ಬ್ರಿಟನ್ ಎಂದು ಹೆಸರಾಗಿದೆ)^[14] ಒಂದು ಸಾರ್ವಭೌಮ ಸಂಸ್ಥಾನವಾಗಿದ್ದು ಯುರೋಪ್ ಖಂಡದ ವಾಯುವ್ಯ ತೀರದ ಆಚೆಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ. ಇದೊಂದು ದ್ವೀಪ ದೇಶ^[15] ವಾಗಿದ್ದು,^[16]ಗ್ರೇಟ್ ಬ್ರಿಟನ್, ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಈಶಾನ್ಯ ಭಾಗ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಚಿಕ್ಕ ದ್ವೀಪಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡು ವ್ಯಾಪಿಸಿರುವ ದ್ವೀಪಸಮೂಹವಾಗಿದೆ. ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್, ಭೂ ಗಡಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವUKಯ ಏಕೈಕ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದು ಆ ಗಡಿಯನ್ನು ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಗಣರಾಜ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದೆ.^[17][18] ಈ ಭೂಗಡಿಯನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ UKಯು ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಸಾಗರ, ಉತ್ತರ ಸಮುದ್ರ, ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಕಡಲ್ಗಾಲುವೆಮತ್ತು ಐರಿಷ್ ಸಮುದ್ರಗಳಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದೆ. ಅತಿದೊಡ್ಡ ದ್ವೀಪವಾದ ಗ್ರೇಟ್ ಬ್ರಿಟನ್, ಕಡಲ್ಗಾಲುವೆಯ ಸುರಂಗದಿಂದ ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದೆ.

This article incorporates information from this version of the equivalent article on the English Wikipedia.

This article is about the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland. For other uses of terms redirecting here, see UK (disambiguation) and United Kingdom (disambiguation).

ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ ಆಫ್ ಗ್ರೇಟ್ ಬ್ರಿಟನ್ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್
Flag Royal coat of arms
Anthem: ಗಾಡ್ ಸೇವ್ ದ ಕಿಂಗ್[1]
ಯುರೋಪ್ ನಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ (ಹಸಿರು). ಯುರೋಪ್ ಖಂಡ (ಕಡು ಬೂದು)
Capital	ಲಂಡನ್
Largest city	London
Official languages	ಆಂಗ್ಲ (de facto)[2]
Recognised regional languages	Irish, Ulster Scots, Scottish Gaelic , ಸ್ಕಾಟಿಷ್, ವೆಲ್ಷ್, ಕಾರ್ನಿಶ್[3]
Ethnic groups (2001 See: UK Ethnic groups list[4])	೯೨.೧% ಬಿಳಿಯರು ೪% ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯನ್ನರು ೨.೦% ಕರಿಯರು ೧.೨% Mixed 0.4% Chinese 0.4% Other
Religion	Anglican
Demonym(s)	British, Briton
Government	Parliamentary democracy and constitutional monarchy
• Monarch	Charles III
• Prime Minister	Rishi Sunak
Legislature	Parliament
• Upper house	House of Lords
• Lower house	House of Commons
Formation
• Acts of Union 1707	1 May 1707
• Act of Union 1800	1 January 1801
• Anglo-Irish Treaty	12 April 1922
Area
• Total	244,820 km2 (94,530 sq mi) (79th)
• Water (%)	1.34
Population
• 2009 estimate	61,612,300[5] (22nd)
• 2001 census	58,789,194[6]
• Density	246/km2 (637.1/sq mi) (48th)
GDP (PPP)	2008 estimate
• Total	$2.230 trillion[7] (7th)
• Per capita	$36,523[7] (18th)
GDP (nominal)	2008 estimate
• Total	$2.674 trillion[7] (6th)
• Per capita	$43,785[7] (20th)
Gini (2005)	34[8] Error: Invalid Gini value
HDI (2006)	0.942[9] Error: Invalid HDI value · 21st
Currency	Pound sterling[10] (GBP)
Time zone	UTC+0 (GMT)
• Summer (DST)	UTC+1 (BST)
Driving side	left[11]
Calling code	44
Internet TLD	.uk[12]

ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಒಂದು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಮತ್ತು ಏಕೀಕೃತ ಸಂಸ್ಥಾನವಾಗಿದ್ದು, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್, ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್ ಹಾಗೂ ವೇಲ್ಸ್ ಎಂಬ ನಾಲ್ಕು ದೇಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.^[19] ತನ್ನ ರಾಜಧಾನಿಯಾದ ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದರ ಸರ್ಕಾರದ ಅಧಿಕಾರ ಕೇಂದ್ರವಿದ್ದು ಸಂಸದೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ಆಳಲ್ಪಡುತ್ತಿದೆಯಾದರೂ, ಕ್ರಮವಾಗಿ ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್, ವೇಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ರಾಜಧಾನಿಗಳಾದ ಬೆಲ್‌ಫಾಸ್ಟ್‌, ಕಾರ್ಡಿಫ್ ಹಾಗೂ ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್‌ಗಳಲ್ಲಿರುವ ಮೂರು ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆಡಳಿತಗಳೂ ಈ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಜೊತೆಗಿವೆ. ಜೆರ್ಸಿ ಮತ್ತು ಗೆರ್ನ್‌ಸೆಯ ಕಡಲ್ಗಾಲುವೆ ದ್ವೀಪ ಅಧಿಕಾರ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಹಾಗೂ ಐಲ್ ಆಫ್ ಮ್ಯಾನ್ ಎಂಬ ಕಿರುದ್ವೀಪವು ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಅಧೀನದಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಾಗಿದ್ದು, ಅವು UKಯ ಅಂಗವಾಗಿಲ್ಲ.^[20] UKಯು ಹದಿನಾಲ್ಕು ಸಾಗರೋತ್ತರ ಭೂ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ^[21] ಅವೆಲ್ಲವೂ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಚಕ್ರಾಧಿಪತ್ಯದ ಅವಶೇಷ ಅಥವಾ ಕುರುಹುಗಳಾಗಿವೆ. ಈ ಚಕ್ರಾಧಿಪತ್ಯವು 1922ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿನ ತನ್ನ ಉತ್ತುಂಗದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವದ ಸರಿಸುಮಾರು ಕಾಲುಭಾಗದಷ್ಟು ಭೂ ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ಆವರಿಸಿಕೊಂಡು, ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಚಕ್ರಾಧಿಪತ್ಯವಾಗಿತ್ತು. ಇದರ ಹಿಂದಿನ ವಸಾಹತುಗಳ ಬಹಳಷ್ಟು ಪ್ರದೇಶಗಳ ಭಾಷೆ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಹಾಗೂ ಕಾನೂನು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಆಡಳಿತದ ಪ್ರಭಾವವು ಮುಂದುವರೆದುಕೊಂಡು ಬಂದಿರುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ.

UKಯು ಒಂದು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ದೇಶವಾಗಿದ್ದು, ಅತ್ಯಲ್ಪ ಮೊತ್ತದ GDP ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿ ವಿಶ್ವದ ಆರನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಹಾಗೂ ಖರೀದಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಹೋಲಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿ ವಿಶ್ವದ ಏಳನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.^[7] ಇದು ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ಕೈಗಾರಿಕೀಕೃತ ದೇಶವಾಗಿತ್ತು ಹಾಗೂ ^[22] 19ನೇ ಹಾಗೂ 20ನೇ ಶತಮಾನಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವದ ಅಗ್ರಗಣ್ಯ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿತ್ತು.^[23] ಆದರೆ ಎರಡು ಜಾಗತಿಕ ಸಮರಗಳ ಆರ್ಥಿಕ ವೆಚ್ಚ ಹಾಗೂ 20ನೇ ಶತಮಾನದ ದ್ವಿತೀಯಾರ್ಧದಲ್ಲಿನ ತನ್ನ ಚಕ್ರಾಧಿಪತ್ಯದ ಕುಸಿತದಿಂದಾಗಿ ಜಾಗತಿಕ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ಅದರ ಅಗ್ರಗಣ್ಯ ಪಾತ್ರವು ಕುಗ್ಗಿಹೋಯಿತು. ಇಷ್ಟಾಗಿಯೂ ಸಹ ಸದೃಢವಾದ ಆರ್ಥಿಕ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ, ಸೈನಿಕ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಭಾವಗಳೊಂದಿಗೆ UKಯು ಪ್ರಮುಖ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿಯೇ ಉಳಿದಿದೆ. ಇದೊಂದು ಅಣ್ವಸ್ತ್ರ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದು, ರಕ್ಷಣಾ ವೆಚ್ಚಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ನಾಲ್ಕನೇ ಉನ್ನತ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಐರೋಪ್ಯ ಒಕ್ಕೂಟದಲ್ಲಿ ಇದೊಂದು ಸದಸ್ಯ ಸಂಸ್ಥಾನವಾಗಿದ್ದು, ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಭದ್ರತಾ ಮಂಡಳಿಯಲ್ಲಿ ಖಾಯಂ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಮತ್ತು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ಒಕ್ಕೂಟದ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು, G8, OECD, NATO, ಹಾಗೂ ವಿಶ್ವ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಘಟನೆಯ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದೆ. ರಿಯೊ ಅಪಾಪೊರಿಸ್ ಕೈಮನ್

ಇತಿಹಾಸ

ನೆಪೋಲಿಯನ್‌ ಯುದ್ಧಗಳನ್ನು ಅಂತಿಮಗೊಳಿಸಿದ ಮತ್ತು ಪಾಕ್ಸ್ ಬ್ರಿಟಾನಿಕವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದ ವಾಟರ್ಲೂ ಕದನ

೧೭೦೭ರ ಮೇ 1ರಂದು, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ (ಅದರಲ್ಲಿ ವೇಲ್ಸ್‌ ಸೇರಿತ್ತು) ಹಾಗೂ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳ ರಾಜಕೀಯ ವಿಲೀನದೊಂದಿಗೆ ಗ್ರೇಟ್‌ ಬ್ರಿಟನ್‌ನ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ^[24][25] ವು ಸೃಷ್ಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಈ ಘಟನೆಯು ಒಕ್ಕೂಟದ ಒಡಂಬಡಿಕೆಯ ಫಲಶ್ರುತಿಯಾಗಿದ್ದು, ಅದಕ್ಕೆ ೧೭೦೬^[26] ರ ಜುಲೈ ೨೨ರಂದು ಒಪ್ಪಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿತು^[26]. ನಂತರ ಇದನ್ನು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಸಂಸತ್ತು ಹಾಗೂ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಸಂಸತ್ತುಗಳೆರಡೂ ಅನುಮೋದಿಸಿ ೧೭೦೭ರಲ್ಲಿ ಒಕ್ಕೂಟದ ಕಾಯಿದೆಯೊಂದಕ್ಕೆ ಅಂಗೀಕಾರವನ್ನು ನೀಡಿದವು. ೧೬೯೧ರ ಹೊತ್ತಿಗಾಗಲೇ ಇಂಗ್ಲಿಷರ ನಿಯಂತ್ರಣದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಸರಿಸುಮಾರು ಒಂದು ಶತಮಾನದ ನಂತರ ಗ್ರೇಟ್‌ ಬ್ರಿಟನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದೊಂದಿಗೆ ವಿಲೀನಗೊಂಡು, ೧೮೦೦ರ ಒಕ್ಕೂಟ ಕಾಯಿದೆಯ ಅಂಗೀಕಾರದೊಂದಿಗೆ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ರೂಪುಗೊಂಡಿತು.^[27] ೧೭೦೭ಕ್ಕೂ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ಗಳು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಸ್ಕಾಟಿಷ್ ದೊರೆಯಾದ VIನೇ ಜೇಮ್ಸ್‌ನು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಆನುವಂಶಿಕವಾಗಿ ಪಡೆದಾಗ ಮತ್ತು ತನ್ನ ಆಸ್ಥಾನವನ್ನು ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್‌ನಿಂದ ಲಂಡನ್‌ಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಿ, 1603ರಲ್ಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳ ವಿಲೀನವಾದಾಗಲೇ ಅವುಗಳ ಖಾಸಗಿ ವಿಲೀನವಾಗಿತ್ತು.^[28][29]

ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟೀಷ್‌ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದ ಭೂಪ್ರದೇಶಗಳು ಬ್ರಿಟೀಷ್‌ ಸಾಗರೋತ್ತರ ಭೂಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ (ಬ್ರಿಟೀಷ್‌ ಅಂಟಾರ್ಕ್‌ಟಿಕ್ ಭೂಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ)ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿ ಅಡಿಗೆರೆ ಹಾಕಲಾಗಿದೆ.

ತನ್ನ ಮೊದಲ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ, ಸಂಸದೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದರಲ್ಲಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ, ಸಾಹಿತ್ಯ, ಕಲೆ ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಗಮನಾರ್ಹ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವಲ್ಲಿಯೂ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಿತು.^[30] UK ನೇತೃತ್ವದ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕ್ರಾಂತಿಯು ದೇಶವನ್ನು ಮಾರ್ಪಡಿಸಿ, ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಚಕ್ರಾಧಿಪತ್ಯಕ್ಕೆ ಉತ್ತೇಜನವನ್ನು ನೀಡಿತು. ಈ ಸನ್ನಿವೇಶದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಇತರ ಮಹಾನ್‌ ಶಕ್ತಿಗಳಂತೆ UK ಯು ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಗುಲಾಮರ ಮಾರಾಟವೂ ಸೇರಿದಂತೆ ವಸಾಹತಿನ ಶೋಷಣೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿತ್ತು. 1807ರಲ್ಲಿ ಗುಲಾಮ ಮಾರಾಟ ಕಾಯಿದೆಯು ಅನುಮೋದನೆಗೊಂಡರೂ ಸಹ UKಯು ಗುಲಾಮರಲ್ಲಿನ ಮಾರಾಟಪೈಪೋಟಿಯಲ್ಲಿ ಅಗ್ರಗಣ್ಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಿತು.^[31]

ನೆಪೋಲಿಯನ್ನನ ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿ ನೆಪೋಲಿಯನ್ ಸೋತ ನಂತರ, UKಯು 19ನೇ ಶತಮಾನದ ಅತಿ ಮುಖ್ಯ ನೌಕಾಬಲವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು ಮತ್ತು 20ನೇ ಶತಮಾನದ ಮಧ್ಯಭಾಗದವರೆಗೂ ಉತ್ಕೃಷ್ಟ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿಯೇ ಉಳಿಯಿತು. 1921ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ತನ್ನ ಗರಿಷ್ಟ ಗಾತ್ರಕ್ಕೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ವಿಸ್ತರಣೆಯಾಗಿ, ಜಾಗತಿಕ ಸಮರದ ನಂತರ ಹಿಂದಿನ ಜರ್ಮನ್ ಮತ್ತೊ ಒಟ್ಟೋಮನ್ ವಸಾಹತುಗಳ ಮೇಲೆ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸಲು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಸಂಘದ ನಿಯೋಗವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ, ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಸರಣಾ ಜಾಲವಾದ BBCಯು ರಚನೆಯಾಯಿತು.

1918ರಲ್ಲಿ ಸಿನ್‌ ಫೆನ್‌ಗಾಗಿ ಆದ ಚುನಾವಣಾ ವಿಜಯ, ಅದಾದ ನಂತರದ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಸಮರವು 1921^[32] ರಲ್ಲಿ ಐಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌ ವಿಭಜನೆಗೊಳ್ಳಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಇದಾದ ನಂತರ 1922ರಲ್ಲಿ ಐರಿಷ್ ಮುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಕ್ಕಾಗಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವು ದೊರೆತು, ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ UK^[33] ಯ ಒಂದು ಅಂಗವಾಗಿರುವುದನ್ನು ಆಯ್ದುಕೊಂಡಿತು. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ 1927ರಲ್ಲಿ UKಯ ಔಪಚಾರಿಕ ಹೆಸರು ಅದರ ಪ್ರಸಕ್ತ ಹೆಸರಾಗಿರುವ, ಗ್ರೇಟ್ ಬ್ರಿಟನ್ ಹಾಗೂ ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಎಂದು ಬದಲಾಯಿತು. ಮೊದಲನೇ ಜಾಗತಿಕ ಸಮರದ ಪರಿಣಾಮಗಳಿಂದ UKಯು ಚೇತರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಬಹಳಷ್ಟು ದೂರವಿರುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿಯೇ ಈ ಮಹಾನ್ ಕುಸಿತವು ಹಠಾತ್ತನೆ ಆರಂಭವಾಯಿತು.

ಸೊಮ್ಮೆ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಯಲ್‌ ಐರಿಷ್‌ ರೈಫಲ್ಸ್‌ ಇನ್‌ಫ್ಯಾಂಟ್ರಿ 885,000ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಸೈನಿಕರು ವಿಶ್ವ ಸಮರ Iರ ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಜೀವತೆತ್ತರು.

ಬ್ರಿಟನ್‌ ಯುದ್ಧ ಎರಡನೇ ವಿಶ್ವಸಮರಕ್ಕೆ ಮಹತ್ವದ ತಿರುವು ನೀಡಿತ್ತು.

ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಎರಡನೇ ಜಾಗತಿಕ ಸಮರದ ಮೈತ್ರಿಕೂಟದ ಸದಸ್ಯರಲ್ಲೊಂದಾಗಿತ್ತು. ಸಮರದ ಮೊದಲನೇ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಐರೋಪ್ಯ ಮೈತ್ರಿಕೂಟಗಳ ಸೋಲನ್ನನುಸರಿಸಿ, ಬ್ರಿಟನ್‌ನ ಕದನ ಎಂದು ಹೆಸರಾದ ವೈಮಾನಿಕ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯ ವಿರುದ್ಧದ ಹೋರಾಟವನ್ನು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಮುಂದುವರಿಸಿತು. ವಿಜಯಶಾಲಿಯಾದ ನಂತರ, ಯುದ್ಧಾನಂತರದ ವಿಶ್ವದ ಕುರಿತಾದ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ನೆರವಾಗುವ ಶಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ UKಯು ಒಂದಾಗಿತ್ತು. ಎರಡನೇ ಜಾಗತಿಕ ಸಮರದಿಂದಾಗಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಧಕ್ಕೆಯಾಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು ಹಾಗೂ ಕೆನಡಾಗಳೆರಡರಿಂದಲೂ ಪಡೆಯಲಾದ ಸೇನಾ ನೆರವು ಹಾಗೂ ದುಬಾರಿಯಾದ ಸಾಲಗಳು UKಯು ಚೇತರಿಕೆಯ ಹಾದಿ ಹಿಡಿಯಲು ನೆರವಾದವು.

ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ಹಾಗೂ ಅತಿ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ, ಯುದ್ಧಾನಂತರದ ತತ್‌ಕ್ಷಣದ ವರ್ಷಗಳು ಕ್ಷೇಮಾಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಸ್ಥಿತಿಯು ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದುದನ್ನು ಕಂಡವು. ಚೇತರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಬೇಡಿಕೆಗಳು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ಒಕ್ಕೂಟದ ಎಲ್ಲೆಡೆಯಿಂದ ಜನರನ್ನು ತಂದು ಬಹು ಜನಾಂಗೀಯ ಬ್ರಿಟನ್‌ನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದವು. ಬ್ರಿಟನ್‌ನ ರಾಜಕೀಯ ಪಾತ್ರದ ಯುದ್ಧಾನಂತರದ ಹೊಸ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ೧೯೫೬ರ ಸೂಯೆಜ್ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ದೃಢೀಕರಿಸಿದರೂ ಸಹ, ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾಗಿ ಆಂಗ್ಲ ಭಾಷೆಯ ಹರಡುವಿಕೆಯು ಅದರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳ ಪ್ರಭಾವದ ಮುಂದುವರಿಕೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸಿ, 1960ರಿಂದ ಅದರ ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯೂ ಸಹ ವಿದೇಶದೆಲ್ಲೆಡೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವುದು ಕಂಡುಬಂತು.

೧೯೭೦ರಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದ ಜಾಗತಿಕ ಆರ್ಥಿಕ ಕುಸಿತ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಸೆಣಸಾಟದ ಅವಧಿಯ ನಂತರ ೧೯೮೦ರಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಸಮುದ್ರದ ತೈಲ ಆದಾಯಗಳು ಹಾಗೂ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ ಒಳಹರಿವು ಕಂಡುಬಂತು. ಯುದ್ಧಾನಂತರದ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸಾಮರಸ್ಯದ ಪಥವನ್ನು ಮಾರ್ಗರೇಟ್ ಥ್ಯಾಚರ್‌ರವರ ಪ್ರಧಾನಿತ್ವವು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಿದ್ದು, ೧೯೯೭ರಿಂದ ಈಚೆಗೆ ಟೋನಿ ಬ್ಲೇರ್ ಹಾಗೂ ಗೋರ್ಡಾನ್ ಬ್ರೌನ್‌ರವರ ಹೊಸ ಲೇಬರ್ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಪಥವು ಮುಂದುವರಿದುಕೊಂಡು ಬಂದಿದೆ.

ಮಾಸ್ಟ್ರಿಕ್ಟ್‌ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕುವುದರೊಂದಿಗೆ ೧೯೯೨ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಗೊಂಡ ಐರೋಪ್ಯ ಒಕ್ಕೂಟದ ೧೨ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಸದಸ್ಯರಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಒಂದಾಗಿತ್ತು. ಅದಕ್ಕೂ ಮುಂಚೆ, ೧೯೭೩ರಿಂದಲೂ ಅದು EUನ ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಸಂಘಟನೆಯಾದ ಐರೋಪ್ಯ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮುದಾಯದ (EEC) ಸದಸ್ಯನಾಗಿತ್ತು. ತನಗೆ ಸೀಮಿತ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ನೀಡಿ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು EUಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಿರುವ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಕನ್ಸರ್ವೇಟಿವ್ ಪಕ್ಷದಿಂದ ಅಧಿಕೃತ ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತವಾದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಸಂಘಟನೆಯೊಂದಿಗಿನ ಮುಂದುವರಿದ ಏಕೀಕರಣದೆಡೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಸಕ್ತ ಲೇಬರ್ ಸರ್ಕಾರದ ನಡಾವಳಿಕೆಗಳು ಸಂಕೀರ್ಣಗೊಂಡಿವೆ^[34]. ಶಾಸನಪೂರ್ವ ಜನಮತ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್, ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ಗಳಿಗಾಗಿ ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆಡಳಿತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ^[35] 20ನೇ ಶತಮಾನದ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ UKಯ ಆಡಳಿತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದವು.^[36]

ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ

HM ರಾಣಿ ಎಲಿಜೆಬೆತ್‌ II

ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಒಂದು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವವಾಗಿದೆ: ಎರಡನೇ ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ UKಯ ಸಂಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೇ ಇತರ ೧೫ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ಒಕ್ಕೂಟದ ದೇಶಗಳ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿದ್ದು, ತನ್ಮೂಲಕ ಆ ಇತರ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳೊಂದಿಗೆ UKಯನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಒಕ್ಕೂಟದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿದೆ. ಜೆರ್ಸಿ ಮತ್ತು ಗೆರ್ನ್‌ಸೆಯ ಅಧಿಕಾರ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಹಾಗೂ ಐಲ್ ಆಫ್ ಮ್ಯಾನ್ ಕಿರುದ್ವೀಪದ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಅಧೀನ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವವು ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಅವು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಭಾಗಗಳಾಗಿಲ್ಲವಾದರೂ ಸಹ, ಅವುಗಳ ವಿದೇಶಾಂಗ ವ್ಯವಹಾರಗಳು ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ಕಾರ್ಯವನ್ನು UK ಸರ್ಕಾರವು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಪರವಾಗಿ ಶಾಸನ ರಚಿಸುವ ಪರಮಾಧಿಕಾರವನ್ನು UK ಸಂಸತ್ತು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.

ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿನ ಕೇವಲ ಎರಡು ಇತರ ದೇಶಗಳಂತೆ^[37] ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಸಂಹಿತೆಯ ಸ್ವರೂಪದ್ದಲ್ಲದ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಹೀಗೆ, ಲಿಖಿತ ಶಾಸನಗಳು, ನ್ಯಾಯಾಧೀಶ ರೂಪಿತ ಹಿಂತೀರ್ಪು ನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಭಿನ್ನಜಾತಿಯ ಲಿಖಿತ ಮೂಲಗಳ ಸಂಗ್ರಹವೊಂದನ್ನು ಬಹುತೇಕವಾಗಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಸಂವಿಧಾನವು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಲಿಖಿತ ಶಾಸನಗಳು ಹಾಗೂ "ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಕಾನೂನಿನ" ನಡುವೆ ಅಂಥಾ ತಾಂತ್ರಿಕ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೇನೂ ಇಲ್ಲವಾದ್ದರಿಂದ, ಕೇವಲ ಸಂಸತ್ತಿನ ಕಾಯಿದೆಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸುವ ಮೂಲಕವೇ UK ಸಂಸತ್ತು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಬಲ್ಲುದಾಗಿದೆ. ಈ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ಸಂವಿಧಾನದ ಬಹುತೇಕ ಯಾವುದೇ ಲಿಖಿತ ಅಥವಾ ಅಲಿಖಿತ ಭಾಗವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವ ಅಥವಾ ತೆಗೆದುಹಾಕುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಇದು ಹೊಂದಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮುಂಬರುವ ಸಂಸತ್ತುಗಳು ಬದಲಿಸಲಾಗದ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಯಾವುದೇ ಸಂಸತ್ತು ಅನುಮೋದಿಸುವಂತಿಲ್ಲ.^[38]

ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ಸಂಸದೀಯ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು UKಯು ಹೊಂದಿದ್ದು ಅದು ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಚಕ್ರಾಧಿಪತ್ಯದ ಪರಂಪರಾಗತ ಆಸ್ತಿಯಾಗಿ ವಿಶ್ವದೆಲ್ಲೆಡೆ ಮೇಲ್ಪಂಕ್ತಿಯನ್ನು ಹಾಕಿಕೊಟ್ಟಿದೆ. ಪ್ಯಾಲೇಸ್ ಆಫ್ ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಭೆ ಸೇರುವ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಸಂಸತ್ತು ಎರಡು ಸದನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ: ಜನರಿಂದ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಹೌಸ್‌ ಆಫ್ ಕಾಮನ್ಸ್ (ಕೆಳಮನೆ) ಹಾಗೂ ನೇಮಕಗೊಂಡ ಹೌಸ್ ಆಫ್ ಲಾರ್ಡ್ಸ್ (ಶ್ರೀಮಂತ ಶಾಸನ ಸಭೆ ಅಥವಾ ಮೇಲ್ಮನೆ). ಅನುಮೋದನೆಗೊಂಡ ಯಾವುದೇ ಮಸೂದೆಯು ಕಾನೂನು ಆಗಬೇಕೆಂದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ರಾಜ ಪ್ರಭುತ್ವದ ಅಂಗೀಕಾರ ಅಗತ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಜನಮತ ಸಂಗ್ರಹದಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿರುವ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಅನುಮೋದನೆಯ ಅನುಸಾರ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕ ಸಂಸತ್ತು ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಹಾಗೂ ವೇಲ್ಸ್‌ಗಳಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕ ಶಾಸನ ಸಭೆಗಳು ಸಾರ್ವಭೌಮ ಅಂಗಗಳಾಗಿಲ್ಲವಾದ್ದರಿಂದ ಮತ್ತು UK ಸಂಸತ್ತಿನಿಂದ ರದ್ದಾಗಬಹುದಾದ್ದರಿಂದ ಇದು ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನಲ್ಲಿನ ಸರ್ವೋತ್ಕೃಷ್ಟ ಶಾಸನ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವಾಗಿದೆ.

ಸಂಸತ್ತಿನ ಮನೆಗಳು

UKಯ ಸರ್ಕಾರದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ಸ್ಥಾನವು ಹೌಸ್‌ ಆಫ್ ಕಾಮನ್ಸ್ ಸದನದಲ್ಲಿ ಬಹುಮತದ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಗಳಿಸಬಲ್ಲ ಸಂಸತ್ತಿನ ಸದಸ್ಯನಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದು, ಆತ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆ ಸದನದಲ್ಲಿನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷದ ಪ್ರಸಕ್ತ ನಾಯಕನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯು ಸಂಪುಟವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುತ್ತಾರಾದರೂ, ಮತ್ತು ರಾಣಿಯ ಮಹಾಸನ್ನಿಧಾನವು ವಿಧ್ಯುಕ್ತ ಸಭೆಯ ಮೂಲಕ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸುತ್ತಾದಾದರೂ ರಾಣಿಯ ಮಹಾ ಸನ್ನಿಧಾನದ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ರಚಿಸಲು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಮತ್ತು ಸಚಿವ ಸಂಪುಟವನ್ನು ರಾಜ ಪ್ರಭುತ್ವವು ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ನೇಮಿಸುತ್ತದೆ. ಎರಡೂ ಶಾಸನ ಸಭೆಗಳಲ್ಲಿರುವ, ಅದರಲ್ಲೂ ತಾವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ಹೊಂದಿರುವ ಹೌಸ್‌ ಆಫ್ ಕಾಮನ್ಸ್‌ನಿಂದ ಬಹುತೇಕ ಬಂದಿರುವ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ಪಕ್ಷದ ಸದಸ್ಯರಿಂದ ಸಂಪುಟವು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ರಚಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಹಾಗೂ ಸಂಪುಟದ ಸದಸ್ಯರು ಕಾರ್ಯಕಾರಿಣಿಯ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಚಲಾಯಿಸಬಲ್ಲವರಾಗಿದ್ದು, ಅವರೆಲ್ಲರೂ ರಾಣಿಯ ಮಹಾ ಸನ್ನಿಧಾನದ ಅತಿ ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಆಪ್ತ ಸಮಾಲೋಚನಾ ಮಂಡಳಿಯೊಳಗೆ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಬದ್ಧರಾಗಿ, ರಾಜ ಪ್ರಭುತ್ವದ ಮಂತ್ರಿಗಳಾಗುತ್ತಾರೆ.

• MP ಆಗಿದ್ದು ಲೇಬರ್ ಪಕ್ಷದ ನಾಯಕರಾಗಿರುವ Rt Hon ಗೋರ್ಡಾನ್ ಬ್ರೌನ್‌ರವರು ೨೦೦೭ರ ಜೂನ್ ೨೭ರಿಂದಲೂ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದು, ಸರ್ಕಾರದ ಖಜಾನೆಯ ಮೊದಲ ಅಧಿಪತಿ ಹಾಗೂ ನಾಗರಿಕ ಸೇವೆಗಳ ಸಚಿವರಾಗಿದ್ದಾರೆ.^[39]

ಹೌಸ್ ಆಫ್ ಕಾಮನ್ಸ್‌ನ ಚುನಾವಣೆಗಳಿಗಾಗಿ UKಯು ಪ್ರಸ್ತುತ 646 ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ೫೨೯ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ, ೧೮ ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ, ೫೯ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿಹಾಗೂ ೪೦ ವೇಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೇರಿವೆ.^[40]ಮುಂದಿನ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಯ ವೇಳೆಗೆ ಈ ಸಂಖ್ಯೆಯು ೬೫೦ಕ್ಕೆ ಏರಲಿದೆ. ಪ್ರತಿ ಕ್ಷೇತ್ರವೂ ಸರಳ ಬಹುಮತದೊಂದಿಗೆ ಓರ್ವ ಸಂಸತ್ ಸದಸ್ಯನನ್ನು ಚುನಾಯಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ, ರಾಜ ಪ್ರಭುತ್ವವು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಗಳ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಸಂಸತ್ತಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಕನಿಷ್ಟ ಅವಧಿ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಸಂಸತ್ತಿನ ಕಾಯಿದೆ (೧೯೧೧)ಯ ಅನುಸಾರ, ಹಿಂದಿನ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಯ ಐದು ವರ್ಷದೊಳಗಾಗಿ ಹೊಸ ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಘೋಷಿಸುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಲೇಬರ್ ಪಕ್ಷ, ಕನ್ಸರ್ವೇಟಿವ್ ಪಕ್ಷ ಹಾಗೂ ಲಿಬರಲ್ ಡೆಮೊಕ್ರಾಟ್ಸ್‌ ಪಕ್ಷಗಳು UK ಯ ಮೂರು ಪ್ರಮುಖ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಾಗಿದ್ದು, ೨೦೦೫ರ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೌಸ್‌ ಆಫ್ ಕಾಮನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ 646 ಸ್ಥಾನಗಳ ಪೈಕಿ ತಮ್ಮ ತಮ್ಮಲ್ಲೇ ೬೧೬ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದಿವೆ. ಉಳಿದ ಬಹುತೇಕ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು UKಯ ಒಂದು ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವೇ ಸ್ಪರ್ಧಿಸುವ ಪಕ್ಷಗಳು ಗೆದ್ದಿದ್ದು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಕಾಟಿಷ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಪಾರ್ಟಿ (ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್ ಮಾತ್ರ), ಪ್ಲೇಡ್ ಸಿಮ್ರು (ವೇಲ್ಸ್‌ ಮಾತ್ರ), ಮತ್ತು ಡೆಮೊಕ್ರಾಟಿಕ್ ಯೂನಿಯನಿಸ್ಟ್ ಪಾರ್ಟಿ, ಸೋಷಿಯಲ್ ಡೆಮೊಕ್ರಾಟಿಕ್ ಅಂಡ್ ಲೇಬರ್ ಪಕ್ಷ, ಅಲ್ಸ್ಟರ್ ಯೂನಿಯನಿಸ್ಟ್ ಪಾರ್ಟಿ, ಮತ್ತು ಸಿನ್ ಫೆನ್‌ (ಸಿನ್‌ ಫೆನ್ ಸಹ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸುತ್ತಾದರೂ , ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಮಾತ್ರ). ರಾಜ ಪ್ರಭುತ್ವದೆಡೆಗಿನ ಸ್ವಾಮಿನಿಷ್ಠೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿ ಸಂಸತ್ತಿನ ಸದಸ್ಯರು ಪ್ರಮಾಣ ವಚನ ಸ್ವೀಕರಿಸಬೇಕಿದ್ದು, ಪಕ್ಷದ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಅನುಸಾರ, ಸಂಸತ್‌ನ ಯಾವುದೇ ಚುನಾಯಿತ ಸಿನ್‌ ಫೆನ್ ಸದಸ್ಯರೂ ಅವರ ಮತದಾರರ ಪರವಾಗಿ ಸದನದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡಲು ಹೌಸ್‌ ಆಫ್ ಕಾಮನ್ಸ್‌ಗೆ ಹಾಜರಾಗಿಲ್ಲ.^[41]

ಯುರೋಪಿನ ಸಂಸತ್ತಿಗೆ ನಡೆದ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ UKಯು ಪ್ರಸ್ತುತ ೧೨ ಬಹು ಸದಸ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಚುನಾಯಿತರಾದ 72 MEPಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.^[42]ಐರೋಪ್ಯ ಒಕ್ಕೂಟದಲ್ಲಿನ UKಯ ಸದಸ್ಯತ್ವದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವದ ಕುರಿತಾದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಮಂಡಿಸಲಾಗಿದೆ.^[43]

ಬ್ರೆಕ್ಸಿಟ್ ತೀರ್ಪು ಮತ್ತು ಪ್ರಧಾನಿ ಡೇವಿಡ್‌ ಕ್ಯಾಮರೂನ್‌ ರಾಜೀನಾಮೆ

• ೨೫/೦೬/೨೦೧೬ ಐರೋಪ್ಯ ಒಕ್ಕೂಟದಿಂದ (ಇ.ಯು) ಬ್ರಿಟನ್‌ ಹೊರಗೆ ಬರಬೇಕು (ಬ್ರೆಕ್ಸಿಟ್‌) ಎಂದು ಅಲ್ಲಿನ ಜನರು ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ (೨೪-೬-೨೦೧೬). ಈ ಬಗ್ಗೆ ಗುರುವಾರ ನಡೆದ ಜನಮತಗಣನೆಯ ಫಲಿತಾಂಶ ಪ್ರಕಟವಾಗಿದ್ದು ಶೇ ೫೧.೯ರಷ್ಟು ಜನರು ಇ.ಯು ಕೂಟದಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.ಇದು ಬ್ರೆಕ್ಸಿಟ್‌ ವಿರುದ್ಧ ನಿಂತಿದ್ದ ಪ್ರಧಾನಿ ಡೇವಿಡ್‌ ಕ್ಯಾಮರೂನ್‌ ಅವರ ರಾಜೀನಾಮೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಯುರೋಪ್‌ನ ಒಗ್ಗಟ್ಟಿಗಾಗಿ ರಚನೆಯಾದ 28 ದೇಶಗಳ ಸದಸ್ಯತ್ವವಿರುವ ಐರೋಪ್ಯ ಒಕ್ಕೂಟದ ಏಕತೆಗೆ ದೊಡ್ಡ ಹೊಡೆತ ನೀಡಿದೆ.
• ಐರೋಪ್ಯ ಒಕ್ಕೂಟದಿಂದ ‘ವಿಚ್ಛೇದನ’ಕ್ಕೆ ಮುಂದಾಗಿರುವ ಬ್ರಿಟನ್‌, ಜಗತ್ತಿನ ಐದನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಅರ್ಥ ವ್ಯವಸ್ಥೆ. ಅದು ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಜಾಗತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಏಕಾಂಗಿಯಾಗಿ ವ್ಯವಹಾರ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಈಗ ಜಗತ್ತಿನ ಇತರ ದೇಶಗಳ ಜತೆಗೆ ಇ.ಯು ಪರವಾಗಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರತ್ಯೇಕಗೊಂಡ ನಂತರ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ದೇಶದ ಜತೆಗೂ ಬ್ರಿಟನ್‌ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಎಲ್ಲ ಒಪ್ಪಂದಗಳು ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳಲು ಒಂದು ದಶಕ ಬೇಕಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇ.ಯುನಿಂದ ಹೊರಗೆ ಬರುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಸಂಕೀರ್ಣವಾಗಿದ್ದು, ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳಲು ಹಲವು ವರ್ಷಗಳೇ ಬೇಕಾಗಬಹುದು.
• ‘ಬ್ರೆಕ್ಸಿಟ್’ ಜನಾದೇಶದಿಂದಾಗಿ ಬ್ರಿಟನ್‌ ಪ್ರಧಾನಿ ಹುದ್ದೆ ತೊರೆಯಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿರುವ ಡೇವಿಡ್ ಕ್ಯಾಮರೂನ್ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ ಕೂಡಾ ಮಹಿಳೆಯೇ ಆಗಲಿರುವುದು ಗಮನಾರ್ಹ ಬೆಳವಣಿಗೆ.^[44]

ಥೆರೇಸಾ ಮೇ ಪ್ರಧಾನಿ

• ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಗೃಹ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿದ್ದ, 59 ವರ್ಷದ ಥೆರೆಸಾ ಮೇ ಅವರನ್ನು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಣಿ ಎಲಿಜಬೆತ್‍ ΙΙ ಅವರು ಬುಧವಾರ ೧೩-೭-೨೦೧೬ ರಂದು , ಡೇವಿಡ್ ಕ್ಯಾಮರೂನ್ ಅವರ ರಾಜೀನಾಮೆ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಕೆಲವೇ ಕ್ಷಣಗಳ ನಂತರ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕ ಮಾಡಿದರು. ಮೇ ಅವರು, ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಥ್ಯಾಚರ್ ನಂತರ ಬ್ರಿಟನ್’ನ ಪ್ರಧಾನಿಯಾಗುತ್ತಿರಯವ ಎರಡನೇ ಮಹಿಳೆ. ಗಟ್ಟಿ ಮಾತನಾಡುವ ನಾಯಕಿ. ಈಗಾಗಲೇ ಬ್ರೆಕ್ಸಿಟ್ ಮತದ ನಂತರ ಭಾರೀ ಕೆಲಸದ ಹೊಣೆ ಭಾರವನ್ನು ತಮ್ಮ ಮೇಲೆ ವಹಿಸಿಕೊಂಡವರು.^[45]

ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆಡಳಿತಗಳು

ಸ್ಕಾಟಿಷ್ ಸಂಸತ್ತು ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾರ್ಯಾಂಗ

ಸ್ಟೊರ್‌ಮಾಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್‌ ಕಟ್ಟಡಗಳು, ಬೆಲ್‌ಫಾಸ್ಟ್‌, ವಿಧಾನಸಭಾ ಗದ್ದುಗೆ

ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ತನ್ನದೇ ಆದ ಸರ್ಕಾರ ಅಥವಾ ಆಡಳಿತಾಂಗವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಅದಕ್ಕೆ ಓರ್ವ ಪ್ರಧಾನ ಸಚಿವ, ಮತ್ತು ಒಂದು ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕ, ಏಕಸಭಾ ಶಾಸನ ಸಭೆಯ ನೇತೃತ್ವವಿರುತ್ತದೆ. ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ದೇಶವಾದ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕ ಆಡಳಿತಾಂಗ ಅಥವಾ ಶಾಸನಸಭೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ UK ಸರ್ಕಾರ ಹಾಗೂ ಸಂಸತ್ತಿನಿಂದ ಅದು ಆಳಲ್ಪಡುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ನೇರವಾಗಿ ಶಾಸನಾಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟಿದೆ. ಈ ಸನ್ನಿವೇಶವು ವೆಸ್ಟ್ ಲೊಥಿಯನ್ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದ್ದು, ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕ ಶಾಸಕರು ತಾವೇ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವ ತಮ್ಮದೇ ಸ್ವಂತ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ^[46] ವಿಷಯಗಳು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಮೇಲೆ ಬೀರುವ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿ ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ನ MPಗಳು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿ ಮತದಾನವನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು ಎಂಬ ವಸ್ತುನಿಷ್ಠ ಕಾಳಜಿಯು ಅದರಲ್ಲಿ ಸೇರಿದೆ.^[47]

ಶಿಕ್ಷಣ, ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ, ಸ್ಕಾಟ್‌ಗಳ ಕಾನೂನು ಹಾಗೂ ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರವೂ ಸೇರಿದಂತೆ UK ಸಂಸತ್ತಿಗೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ 'ಕಾದಿರಿಸಿದ' ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲದ ಯಾವುದೇ ವಿಷಯದ ಕುರಿತಾಗಿ ಸ್ಕಾಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಸಂಸತ್ತುಗಳು ವಿಸ್ತೃತ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.^[48]೨೦೦೭ರ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿನ ಅವುಗಳ ವಿಜಯವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಪರವಾದ SNP ಯು ಅಲ್ಪಮತದ ಸರ್ಕಾರವೊಂದನ್ನು ರಚಿಸಿ, ಅದರ ನಾಯಕನಾದ ಅಲೆಕ್ಸ್ ಸಾಲ್ಮಂಡ್ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಪ್ರಮುಖ ಸಚಿವರಾದರು. [೭೫]ಒಕ್ಕೂಟ ಪರವಾದ ಪಕ್ಷಗಳು ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಅಧಿಕಾರ ಹಸ್ತಾಂತರದ ಕುರಿತಾದ ಆಯೋಗವೊಂದನ್ನು ರಚಿಸುವ ಮೂಲಕ SNPಯ ಚುನಾವಣಾ ಯಶಸ್ಸಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದವು. [77]2009ರಲ್ಲಿ ವರದಿ ನೀಡಿದ ಈ ಆಯೋಗವು ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಏರಿಸಲಾದ ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಅರ್ಧದಷ್ಟನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಅಧಿಕಾರಗಳನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವ ಕುರಿತು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿತು.^[49]

ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗಿರುವ ಅಧಿಕಾರಗಳಿಗಿಂತ ವೆಲ್ಷ್ ಶಾಸನಸಭಾ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ಗಾಗಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶಾಸನ ಸಭೆಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಸೀಮಿತ ಅಧಿಕಾರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. [80]ಇದು 2006ರ ವೇಲ್ಸ್‌ ಸರ್ಕಾರದ ಕಾಯಿದೆಯ ಅನುಮೋದನೆಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿದೆಯಾದರೂ, ಶಾಸನಸಭೆಯು ವಿಧೇಯಕ ಅಧಿಕಾರದ ಆದೇಶಗಳ ಮೂಲಕ ಕೆಲವೊಂದು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಈಗ ಶಾಸನ ರಚಿಸಬಹುದಾಗಿದ್ದು, ಅವನ್ನು ಒಂದು ಪ್ರಕರಣದ ನಂತರ ಮತ್ತೊಂದರಂತೆ ಮಂಜೂರು ಅಂಗೀಕರಿಸಬಹುದು.^[50] ಪ್ರಸ್ತುತ ಇರುವ ವೆಲ್ಷ್‌ ಶಾಸನಸಭಾ ಸರ್ಕಾರವು ೨೦೦೭ರ ಚುನಾವಣೆಗಳು ನಡೆದ ಹಲವು ವಾರಗಳ ನಂತರ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು. ಇದಕ್ಕೂ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಪ್ರಥಮ ಸಚಿವ ರೋಡ್ರಿ ಮಾರ್ಗಾನ್‌ರವರ ಮುಂದುವರಿದ ನಾಯಕತ್ವದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿನ ಸಮ್ಮಿಶ್ರ ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಪ್ಲೇಡ್‌ ಸಿಮ್ರುರವರು ಲೇಬರ್ ಪಕ್ಷವನ್ನು ಸೇರಿದಾಗ ಅಲ್ಪಮತದ ಆಡಳಿತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದು ರೂಪುಗೊಂಡು ಅದು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಅವಧಿಯವರೆಗೆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಇತ್ತು.

ಈಗಾಗಲೇ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಗಿರುವ ಅಧಿಕಾರಗಳಿಗೆ ಹತ್ತಿರವಿರುವ ಅಧಿಕಾರಗಳನ್ನು ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಕಾರ್ಯಾಂಗ ಮತ್ತು ಶಾಸನಸಭೆಗಳು ಹೊಂದಿವೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ, ಉತ್ತರ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ ಕಾರ್ಯಾಂಗದ ನೇತೃತ್ವವನ್ನು ಪ್ರಥಮ ಸಚಿವ ಪೀಟರ್ ರಾಬಿನ್‌ಸನ್‌ (ಡೆಮೊಕ್ರಾಟಿಕ್ ಯೂನಿಯನಿಸ್ಟ್ ಪಕ್ಷ) ಮತ್ತು ಉಪ ಪ್ರಥಮ ಸಚಿವ ಮಾರ್ಟಿನ್‌ ಮೆಕ್‌ಗಿನ್ನೆಸ್‌ (ಸಿನ್‌ ಫೆನ್‌)ರವರುಗಳು ವಹಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.^[51]

ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರ

ಮ್ಯಾಂಚೆಸ್ಟರ್ ಟೌನ್‌ಹಾಲ್‌, ಮ್ಯಾಂಚೆಸ್ಟರ್‌ ಸ್ಥಳೀಯ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಇದು ವಿಕ್ಟೋರಿಯನ್‌ ಯುಗದ ಪುನರುಜ್ಜೀವಿತ ಗೋಥಿಕ್‌ ವಾಸ್ತುಶೈಲಿಗೆ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆ.

ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ದೇಶವೂ ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಅದರ ಮೂಲವು ಸ್ವ ತಃ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ್ನೇ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ೧೯ನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೂ ಆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಅಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನಷ್ಟೇ ಕಂಡಿದ್ದವು. ಆದರೆ ಅಲ್ಲಿಂದ ಮುಂದಕ್ಕೆ ಅವುಗಳ ಪಾತ್ರ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ.^[52] ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌, ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಏಕಪ್ರಕಾರದ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಯು ಸಂಭವಿಸಲಿಲ್ಲ. ಜೊತೆಗೆ, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌, ವೇಲ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರದ ಮೇಲೆ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವುದೆಂದರೆ ಭವಿಷ್ಯದ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಹೀಗೆ ಏಕರೂಪದಲ್ಲಿರುವುದು ಅಸಂಭವ ಎಂಬುದೂ ಇದರರ್ಥವಾಗಿತ್ತು.

ಸ್ಥಳೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಅನುಸಾರವಾಗಿ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಹಂಚಿಕೆಯು ಬದಲಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುವುದರಿಂದಾಗಿ, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರದ ಸಂಯೋಜನೆಯು ಸಂಕೀರ್ಣವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕ ಸಂಸತ್ತನ್ನು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಹೊಂದಿಲ್ಲವಾದ್ದರಿಂದ, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರ ಸಂಬಂಧಿತ ಶಾಸನ ರಚನೆಯನ್ನು UKಯ ಸಂಸತ್ತು ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಸರ್ಕಾರ ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತವೆ. ಮೇಲು ಪದರದಲ್ಲಿರುವ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಉಪವಿಭಾಗಗಳು, ಒಂಭತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ ಕಚೇರಿ ವಲಯಗಳು ಅಥವಾ ಐರೋಪ್ಯ ಒಕ್ಕೂಟದ ಸರ್ಕಾರಿ ಕಚೇರಿ ವಲಯಗಳಾಗಿವೆ.^[53]ಜನಮತ ಸಂಗ್ರಹವೊಂದರಲ್ಲಿನ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಗೆ ದೊರೆತ ಜನಪ್ರಿಯ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ ಗ್ರೇಟರ್ ಲಂಡನ್‌ ಎಂಬ ಒಂದು ವಲಯವು ೨೦೦೦ನೇ ವರ್ಷದಿಂದಲೂ ನೇರವಾಗಿ ಚುನಾಯಿತಗೊಂಡ ಒಂದು ಶಾಸನಸಭೆ ಮತ್ತು ಮಹಾಪೌರರನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.^[54] ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಚುನಾಯಿತ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಶಾಸನಸಭೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಇತರ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳಿಗೂ ನೀಡಬೇಕೆಂದು ಈ ಮುಂಚೆ ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಸದರಿ ಉದ್ದೇಶಿತ ಶಾಸನಸಭೆಯ ಕುರಿತು ಈಶಾನ್ಯ ಪ್ರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾದ 2004ರಲ್ಲಿನ ಜನಮತ ಸಂಗ್ರಹವು ಇದನ್ನು ತಳ್ಳಿಹಾಕಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ ಈ ಯೋಜನೆಯು ತಾನಿದ್ದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಉಳಿಯಬೇಕಾಯಿತು.^[55] ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಮಟ್ಟಕ್ಕಿಂತ ಕೆಳಗೆ, 32 ಲಂಡನ್‌ ಪ್ರತಿನಿಧಿ ನಗರಗಳನ್ನು ಲಂಡನ್‌ ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಉಳಿದ ಭಾಗವು, ಒಂದೋ ಪ್ರಾಂತ್ಯ ಮಂಡಳಿಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಲಾ ಮಂಡಳಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಇಲ್ಲವೇ ಏಕೀಕೃತ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಏಕ ಸದಸ್ಯರ ನಗರಾಡಳಿತ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿನ ಹೆಚ್ಚು ಮತಗಳಿಂದ ಗೆದ್ದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಿಂದ ಅಥವಾ ಬಹು-ಸದಸ್ಯ ನಗರಾಡಳಿತ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿನ ಬಹು-ಸದಸ್ಯರ ಸಾಪೇಕ್ಷ ಬಹುಮತದಿಂದ ಪುರಸಭಾ ಸದಸ್ಯರು ಚುನಾಯಿತರಾಗುತ್ತಾರೆ.^[56]

೧೯೭೩ರಿಂದಲೂ ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು 26 ಜಿಲ್ಲಾ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಗಳನ್ನಾಗಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೊಳಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮಂಡಳಿಯೂ ವರ್ಗಾಯಿಸಬಹುದಾದ ಏಕ ಮತದಿಂದ ಚುನಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಸಂಗ್ರಹಣೆ, ನಾಯಿಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ಉದ್ಯಾನವನಗಳು ಹಾಗೂ ಚರ್ಚಿನ ಅಂಗಳಕ್ಕೆ ಸೇರದ ಸ್ಮಶಾನಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆಯಂತಹ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಅವುಗಳ ಅಧಿಕಾರ ಸೀಮಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.^[57] ಆದಾಗ್ಯೂ, ಪ್ರಸಕ್ತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು^[58] ಬದಲಾಯಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ೧೧ ಹೊಸ ಮಂಡಳಿಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಕುರಿತಾದ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಗಳಿಗೆ ಕಾರ್ಯಕಾರಿಣಿಯು 2008ರ ಮಾರ್ಚ್‌ 13ರಂದು ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿತು. ಈ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಮುಂಬರುವ ಸ್ಥಳೀಯ ಚುನಾವಣೆಗಳನ್ನು ೨೦೧೧ರ ತನಕ ಮುಂದೂಡಲಾಗುವುದು.^[59]

ಗಾತ್ರ ಮತ್ತು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಎಂಬ ಎರಡು ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿನ ವಿಸ್ತೃತ ಬದಲಾವಣೆಯೊಂದಿಗೆ, ೩೨ ಮಂಡಳಿ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಒಂದು ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರವು ವಿಭಾಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಗ್ಲಾಸ್ಗೋ, ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್‌, ಅಬರ್ದೀನ್‌ ಮತ್ತು ಡುಂಡೀ ನಗರಗಳು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಮಂಡಳಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಾಗಿವೆ. ಅದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ ಮಂಡಳಿಯೂ ಇದ್ದು ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಪ್ರದೇಶದ ಮೂರನೇ ಒಂದು ಭಾಗವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದರೂ ಅಲ್ಲಿ ೨೦೦,೦೦೦ಕ್ಕಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರಿದ್ದಾರೆ. ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದಾನ ಮಾಡಲಾಗಿರುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಚುನಾಯಿತ ಪುರಸಭಾ ಸದಸ್ಯರು ಚಲಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಪ್ರಸ್ತುತ ೧,೨೨೨ ಮಂದಿಯಿರುವ^[60] ಅವರ ಪೈಕಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೂ ಅರೆಕಾಲಿಕ ಸಂಬಳವನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಬಹು-ಸದಸ್ಯರ ನಗರಾಡಳಿತ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ, ವರ್ಗಾಯಿಸಬಹುದಾದ ಏಕ ಮತದಿಂದ ಚುನಾವಣೆಗಳು ನಡೆಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದು, ಮೂರು ಅಥವಾ ನಾಲ್ಕು ಪುರಸಭಾ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಅವು ಚುನಾಯಿಸುತ್ತವೆ. ಮಂಡಳಿಯ ಸಭೆಗಳ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆ ವಹಿಸಲು ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶದ ನಾಮಮಾತ್ರದ ಅಧ್ಯಕ್ಷನಂತೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು, ಪ್ರತಿ ಮಂಡಳಿಯೂ ಓರ್ವ ಪುರಸಭಾಧ್ಯಕ್ಷ ಅಥವಾ ಸಂಚಾಲಕನನ್ನು ಚುನಾಯಿಸುತ್ತದೆ. ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಪ್ರಮಾಣಕಗಳ ಆಯೋಗದಿಂದ ಜಾರಿ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ನೀತಿ ಸಂಹಿತೆಗೆ ಪುರಸಭಾ ಸದಸ್ಯರುಗಳು ಒಳಪಡುತ್ತಾರೆ.^[61] ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಕೂಟವು ಸ್ಥಳೀಯ ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳ ವಿಧ್ಯುಕ್ತ ಸಭೆ(COSLA)ಯಾಗಿದೆ.^[62]

ಕಾರ್ಡಿಫ್‌, ಸ್ವಾನ್ಸಿಯಾ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಪೋರ್ಟ್‌ ನಗರಗಳೂ ಸೇರಿದಂತೆ ವೇಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿನ ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರವು 22 ಏಕೀಕೃತ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು, ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಸ್ವಂತ ಹಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಅವು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಏಕೀಕೃತ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳಾಗಿವೆ.^[63]ಹೆಚ್ಚು ಬಹುಮತದಿಂದ ಗೆದ್ದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಿಂದ ಪ್ರತಿ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಚುನಾವಣೆಯು ನಡೆಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದು,^[64] ೨೦೦೮ರ ಮೇ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಇತ್ತೀಚಿನ ಚುನಾವಣೆಗಳು ನಡೆದಿವೆ. ಸ್ಥಳೀಯ ವೆಲ್ಷ್‌ ಸರ್ಕಾರದ ಕೂಟವು ವೇಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿನ ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.^[65]

ವಿದೇಶಿ ಸಂಬಂಧಗಳು ಮತ್ತು ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳು

HMS "ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧ‌"-ರಾಯಲ್‌ ನೌಕಾಪಡೆಯ "ಅಜೇಯ" ವರ್ಗದ ವಿಮಾನವಾಹಕಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು

ರಾಯಲ್‌ ನೌಕಾ ಪಡೆಯ "ಅಗ್ರಶ್ರೇಣಿಯ‌" ವರ್ಗದಲ್ಲೊಂದಾದ ಜಲಾಂತರ್ಗಾಮಿಯಿಂದ ಟ್ರೈಡೆಂಟ್‌ II MIRV SLBMನ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಹಾರಾಟ

ರಾಯಲ್‌ ವಾಯುಪಡೆಯ ಯೂರೋಫೈಟರ್‌ ತೈಫೂನ್‌-ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಯುದ್ಧವಿಮಾನ

ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ, ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಭದ್ರತಾ ಮಂಡಳಿಯ ಖಾಯಂ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದ್ದು, G೮, NATO, OECD, WTO, ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಒಕ್ಕೂಟ, ಐರೋಪ್ಯ ಮಂಡಳಿಯ ಓರ್ವ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಐರೋಪ್ಯ ಒಕ್ಕೂಟದ ಓರ್ವ ಸದಸ್ಯ ರಾಜ್ಯವಾಗಿದೆ. ಸಂಯಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳೊಂದಿಗೆ UKಯು ಹೊಂದಿರುವ ವಿಶೇಷ ಸಂಬಂಧವು ಅದರ ಅತಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಬಾಂಧವ್ಯವಾಗಿದೆ. US ಮತ್ತು ಯುರೋಪ್‌ನೊಂದಿಗಿನ ಬಾಂಧವ್ಯವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಜಪಾನ್‌ನಂತಹ ಇತರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಬ್ರಿಟನ್‌ನ ಹತ್ತಿರದ ಮಿತ್ರರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿವೆ. ಬ್ರಿಟನ್‌ನ ಜಾಗತಿಕ ಉಪಸ್ಥಿತಿ ಹಾಗೂ ಪ್ರಭಾವವು ಅದರ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಬಂಧಗಳ ಮೂಲಕ ಹಾಗೂ ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ಸುಮಾರು ಎಂಬತ್ತು ಸೇನಾ ನೆಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಪಡೆಗಳ ನಿಯೋಜನೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾ ಬಂದಿರುವ ಅದರ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳ ಮೂಲಕ ಮತ್ತಷ್ಟು ವರ್ಧಿಸಿದೆ.^[66]

ಸೇನೆ, ನೌಕಾಪಡೆ ಮತ್ತು ವಾಯುಪಡೆ ಇವುಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌‌ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಮೂರು ಪಡೆಗಳನ್ನು [[ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯ (ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ)|ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯ]]ವು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ಇಲಾಖೆಯ ರಾಜ್ಯ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯವರ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿನ ರಕ್ಷಣಾ ಮಂಡಳಿಯು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ.

ಇಡೀ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯಂತ ಮುಂದುವರಿದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಮತ್ತು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳಲ್ಲೊಂದನ್ನು ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಹೊಂದಿದೆ. ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯವೂ ಸೇರಿದಂತೆ, ಹಲವು ಮೂಲಗಳ ಪ್ರಕಾರ UKಯು ಮಾನವಬಲದ ಪರಿಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಕೇವಲ 27ನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸೇನಾಬಲವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ ಸಹ, ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ನಾಲ್ಕನೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸೇನಾ ವೆಚ್ಚಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಪ್ರಸಕ್ತ ಸನ್ನಿವೇಶದ ಒಟ್ಟು ರಕ್ಷಣಾ ವೆಚ್ಚದ ಪಾಲು ಒಟ್ಟು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ GDPಯ ೨.೫%ನಷ್ಟಿದೆ. ಫ್ರೆಂಚ್‌ ನೌಕಾಪಡೆ ಮತ್ತು ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ನೌಕಾಪಡೆಯ ಜೊತೆಗೆ ^[67] ಬ್ರಿಟನ್ನಿನ ನೌಕಾಪಡೆಯು ವಿಶಾಲ ಸಮುದ್ರದ ನೌಕಾಪಡೆಯಾಗಿದ್ದು, ಪ್ರಸ್ತುತ ಇರುವ ಕೆಲವೇ ನೌಕಾಪಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಬೃಹತ್‌ ವಾಹಕದ ಗಾತ್ರದ ಎರಡು ಹೊಸ ವಿಮಾನವಾಹಕ ನೌಕೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯವು^[68] ೨೦೦೮ರ ಜುಲೈ ೩ರಂದು ೩.೨ ದಶಲಕ್ಷ £ ಮೌಲ್ಯದ ಒಡಂಬಡಿಕೆಗಳಿಗೆ ಸಹಿಹಾಕಿದೆ.^[69]

ಅಗ್ರಶ್ರೇಣಿಯ ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿರುವ ಜಲಾಂತರ್ಗಾಮಿ-ಆಧಾರಿತ ಟ್ರೈಡೆಂಟ್‌ II ಕ್ಷಿಪ್ತಕ್ಷಿಪಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ, ಪರಮಾಣು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ಐದು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.

ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಹಾಗೂ ಅದರ ಸಾಗರೋತ್ತರ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ, ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಜಾಗತಿಕ ಭದ್ರತಾ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರವರ್ತಿಸುವ ಹಾಗೂ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶಾಂತಿಪಾಲನಾ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಬ್ರಿಟಿಷ್‌‌ ಸಶಸ್ತ್ರ ಮೀಸಲು ಪಡೆಗಳಿಗೆ ಹೊರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅಲೈಡ್‌ ರ್ಯಾಪಿಡ್ ರಿಯಾಕ್ಷನ್ ಕಾರ್ಪ್ಸ್‌ನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ NATO, ಫೈವ್‌ ಪವರ್ ಡಿಫೆನ್ಸ್‌ ಅರೇಂಜ್‌ಮೆಂಟ್ಸ್‌ನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ RIMPAC ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತದ ಇತರ ಸಮ್ಮಿಶ್ರ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಅವು ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಮತ್ತು ತಪ್ಪದೇ ಭಾಗವಹಿಸುವ ಸಹಯೋಗಿಗಳಾಗಿವೆ. ಸಾಗರೋತ್ತರ ರಕ್ಷಣಾಪಡೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಅಸೆನ್ಷನ್‌ ದ್ವೀಪ, ಬೆಲೈಜ್‌, ಬ್ರೂನೈ, ಕೆನಡಾ, ಡಿಯಾಗೊ ಗಾರ್ಸಿಯಾ, ಫಾಕ್ಲೆಂಡ್‌ ದ್ವೀಪಗಳು, ಜರ್ಮನಿ, ಜಿಬ್ರಾಲ್ಟರ್‌, ಕೀನ್ಯಾ, ಸೈಪ್ರಸ್‌ ಮತ್ತು ಕತಾರ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಗಿದೆ.^[70]

೨೦೦೫ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌‌ ಸೇನೆಯು ೧೦೨,೪೪೦ರಷ್ಟು ಸೇನಾಪಡೆ, ೪೯,೨೧೦ರಷ್ಟು ವಾಯುಪಡೆ ಮತ್ತು ೩೬,೩೨೦ರಷ್ಟು ನೌಕಾಬಲವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು ಎಂದು ದಾಖಲಾಗಿದೆ.^[71]

ಗೌಪ್ಯತೆ ಅಥವಾ ಗೂಢಾಚಾರಿಕೆಯ ಯುದ್ಧತಂತ್ರಗಳ ಅಗತ್ಯ ಆಗಿಂದಾಗ್ಗೆ ಬರುವ ಸಂದರ್ಭಗಳಾದ, ಭಯೋತ್ಪಾದಕತೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುವಿಕೆ, ಭೂಮಿಯ, ಕಡಲತೀರದ ಮತ್ತು ನೆಲ-ಜಲಗಳೆರಡರಲ್ಲಿನ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ, ಕ್ಷಿಪ್ರ, ಸುಚಲನೀಯ, ಸೇನಾ ಕಾರ್ಯರೂಪದ ಉತ್ತರಗಳನ್ನು ನೀಡಲೆಂದೇ ತಯಾರಾದ ಸೇನಾ ತುಕಡಿಗಳನ್ನು ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ವಿಶೇಷ ಪಡೆಗಳು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.

ನಿಯತವಾದ ಸೇನೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲೆಂದೇ ಅಲ್ಲಿ ಮೀಸಲು ಪಡೆಗಳೂ ಇವೆ. ಈ ಮೀಸಲು ಪಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸೈನ್ಯ, ರಾಯಲ್‌ ನೌಕಾ ಮೀಸಲು, ರಾಯಲ್ ಮೆರೀನ್ ಮೀಸಲು ಮತ್ತು ರಾಯಲ್ ಆಕ್ಸಿಲರಿ ವಾಯುಪಡೆಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ 80ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಗಿರುವ ಸಕ್ರಿಯ ಮತ್ತು ಮೀಸಲು ಕರ್ತವ್ಯದ ಸೇನಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳ ಒಟ್ಟಾರೆ ಸಂಖ್ಯೆಯು ೪೨೯,೫೦೦ರ ಆಸುಪಾಸಿಗೆ ಮುಟ್ಟುತ್ತದೆ.

ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಸೇನಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಒಕ್ಕೂಟವೊಂದರ ಭಾಗವಾಗಿ "ಅತ್ಯಂತ ವಿಶೇಷ ಗಮನವನ್ನು ಅಪೇಕ್ಷಿಸುವ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು" ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುವುದು ಎಂಬ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ನಿರ್ಧರಿಸಿದ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಇತ್ತೀಚಿನ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ರಕ್ಷಣಾ ನೀತಿಯು ಹೊಂದಿದೆ. ಸಿಯೆರಾ ಲಿಯೋನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ, ಬೋಸ್ನಿಯಾ, ಕೊಸೊವೊ, ಆಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನ ಮತ್ತು ಇರಾಕ್‌ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ತಳ್ಳಿಹಾಕಿದ್ದು ಇವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಇದಕ್ಕೆ ಪೂರ್ವನಿದರ್ಶನಗಳಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಸೇನೆಯು ಏಕಾಂಗಿಯಾಗಿ ಹೋರಾಡಿದ ಕೊನೆಯ ಯುದ್ಧವೆಂದರೆ ಅದು ನಿಶ್ಚಯವಾಗಿ ೧೯೮೨ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಫಾಕ್ಲೆಂಡ್ಸ್‌ ಯುದ್ಧವಾಗಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ ಅವರು ಜಯಶಾಲಿಗಳಾಗಿದ್ದರು.

ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ಅಪರಾಧ ದಂಡನೀತಿ

ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ಗಳ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು

ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಕಾನೂನು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮುಂದುವರಿದ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಕುರಿತು ಖಾತರಿಯನ್ನು ನೀಡುವ ಒಕ್ಕೂಟಗಳ ಒಡಂಬಡಿಕೆಯ ಅನುಚ್ಛೇದ ೧೯ರ ಅನುಸಾರ, ಈ ಹಿಂದೆ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿದ್ದ ದೇಶಗಳ ರಾಜಕೀಯ ವಿಲೀನದಿಂದ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಯಿತು. ಆದ್ದರಿಂದ ಅದು ಒಂದು ಏಕರೂಪದ ಕಾನೂನು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ.^[72] ಇಂದು UKಯು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಮೂರು ಕಾನೂನಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ: ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಕಾನೂನು, ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ಸ್ಕಾಟ್‌ಗಳ ಕಾನೂನು. ಇತ್ತೀಚಿನ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಂದಾಗಿ ೨೦೦೯ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಸರ್ವೋಚ್ಛ ನ್ಯಾಯಾಲಯವೊಂದು ಹೊಸದಾಗಿ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬರಲಿದ್ದು, ಅದು ಶ್ರೀಮಂತ ಶಾಸನ ಸಭೆಯ (ಮೇಲ್ಮನೆ) ಮೇಲ್ಮನವಿ ನ್ಯಾಯ ಸಮಿತಿಯ ಮೇಲರ್ಜಿಯ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಳ್ಳಲಿದೆ.^[73]ಶ್ರೀಮಂತ ಶಾಸನಸಭೆಯ ಮೇಲ್ಮನವಿ ನ್ಯಾಯಸಮಿತಿಯಷ್ಟೇ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಬ್ರಿಟನ್‌ ರಾಜಾಧಿಪತ್ಯದ ಆಪ್ತಸಮಾಲೋಚಕರ ಸಭೆಯ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಮಂಡಳಿಯು ಹಲವಾರು ಸ್ವತಂತ್ರ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ದೇಶಗಳು, UKಯ ಸಾಗರೋತ್ತರ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಹಾಗೂ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ರಾಜಾಧಿಪತ್ಯದ ಅಧೀನ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ಅದು ಮೇಲ್ಮನವಿಯ ಅತ್ಯುಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವಾಗಿದೆ.

ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌, ವೇಲ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌

ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಅನ್ವಯವಾಗುವ ಇಂಗ್ಲೀಷ್‌ ಕಾನೂನು ಹಾಗೂ ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌‌ ಕಾನೂನುಗಳೆರಡೂ ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಾನೂನು ತತ್ವಗಳ ಮೇಲೆ ಆಧರಿತವಾಗಿವೆ. ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಿರುವ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು, ಈ ಹಿಂದೆ ನೀಡಲಾಗಿರುವ ತೀರ್ಪಿನ ಪೂರ್ವ ನಿದರ್ಶನಗಳ(stare decisis ) ಕುರಿತಾದ ತಮ್ಮ ಸಾಮಾನ್ಯ ತಿಳುವಳಿಕೆ ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನವನ್ನು ತಮ್ಮ ಮುಂದಿರುವ ವಾಸ್ತವಾಂಶಕ್ಕೆ ಅನ್ವಯಿಸಿ, ಕಾನೂನನ್ನು ರೂಪಿಸಿರುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಾನೂನಿನ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ. ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳನ್ನು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ನ ಪರಮೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಮುನ್ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದು, ಅದರಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಮನವಿಯ ನ್ಯಾಯಾಲಯ, ಉಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಸ್ಥಾನ (ನಾಗರಿಕರ ಖಾಸಗಿ ಹಕ್ಕುಬಾಧ್ಯತಾ ಪ್ರಕರಣಗಳಿಗಾಗಿ) ಮತ್ತು ರಾಜ ನ್ಯಾಯಾಲಯ (ಅಪರಾಧ ಪ್ರಕರಣಗಳಿಗಾಗಿ) ಇವುಗಳು ಸೇರಿಕೊಂಡಿವೆ. ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌, ವೇಲ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಅಪರಾಧ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ಹಕ್ಕುಬಾಧ್ಯತಾ ಪ್ರಕರಣಗಳೆರಡಕ್ಕೂ ಪ್ರಸ್ತುತ ಶ್ರೀಮಂತ ಶಾಸನ ಸಭೆಯ ಮೇಲ್ಮನವಿ ನ್ಯಾಯಸಮಿತಿಯೇ (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಕೇವಲ "ಶ್ರೀಮಂತ ಶಾಸನ ಸಭೆ" ಎಂದೇ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ) ಆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯುಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವಾಗಿದೆ. ಇದು ಕೈಗೊಳ್ಳುವ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಅದರ ಶ್ರೇಣಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಇತರ ನ್ಯಾಯಾಲಯವೂ ಬದ್ಧವಾಗಿರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

೧೯೮೧ ಮತ್ತು ೧೯೯೫ರ ನಡುವಣ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಅಪರಾಧ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಹೆಚ್ಚಾದವಾದರೂ, ಆ ಉತ್ತುಂಗದಿಂದೀಚೆಗೆ, ಅಂದರೆ ೧೯೯೫ ರಿಂದ ೨೦೦೭/೮ರವರೆಗೆ ಅಪರಾಧ ಪ್ರಕರಣಗಳ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ೪೮%ರಷ್ಟು ಕುಸಿತ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ.^[74] ಅಪರಾಧ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಮಟ್ಟದ ಕುಸಿತವಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಇದೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ಗಳ ಕಾರಾಗೃಹವಾಸಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಹೆಚ್ಚೂ ಕಮ್ಮಿ ದ್ವಿಗುಣಗೊಂಡಿದ್ದು ಅದು ೮೦,೦೦೦ವನ್ನೂ ಮೀರಿದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ತಲಾ ೧೦೦,೦೦೦ ಸಂಖ್ಯೆಗೆ ೧೪೭ರಷ್ಟು ಕಾರಾಗೃಹವಾಸಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ದಾಖಲಿಸುವ ಮೂಲಕ ಪಶ್ಚಿಮ ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿನ ಕಾರಾಗೃಹ ವಾಸದ ಒಟ್ಟು ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕೆ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪಾಲನ್ನು ನೀಡಿವೆ.^[75]ನ್ಯಾಯತೀರ್ಪಿನ ಸಚಿವಾಲಯಕ್ಕೆ ಕರ್ತವ್ಯಬದ್ಧವಾಗಿರುವ ಘನತೆವೆತ್ತ ಮಹಾರಾಣಿಯ ಅಧೀನದ ಕಾರಾಗೃಹ ಸೇವಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿನ ಬಹುತೇಕ ಕಾರಾಗೃಹಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್

ಅತ್ಯುನ್ನತ ಅಪರಾಧ ನ್ಯಾಯಾಲಯ-ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ಅಪರಾಧ ನ್ಯಾಯಾಲಯ.

ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ಕಾನೂನು ತತ್ವಗಳೆರಡರ ಮೇಲೂ ಆಧರಿತವಾಗಿರುವ ಒಂದು ಮಿಶ್ರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿರುವ ಸ್ಕಾಟ್‌ಗಳ ಕಾನೂನು ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತದೆ. ನಾಗರಿಕ ಹಕ್ಕುಬಾಧ್ಯತಾ ಪ್ರಕರಣಗಳಿಗಾಗಿ ಸೆಷನ್ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಹಾಗೂ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಪ್ರಕರಣಗಳಿಗಾಗಿ ^[76]ಅತ್ಯುನ್ನತ ಅಪರಾಧ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳಿದ್ದು, ಅವು ಪ್ರಮುಖ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳಾಗಿವೆ.^[77]ಶ್ರೀಮಂತ ಶಾಸನಸಭೆಯ ಮೇಲ್ಮನವಿ ನ್ಯಾಯಸಮಿತಿಯು (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕೇವಲ "ಶ್ರೀಮಂತ ಶಾಸನಸಭೆ" ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ) ಪ್ರಸ್ತುತ ಸ್ಕಾಟ್‌ಗಳ‌ ಕಾನೂನಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿನ ನಾಗರಿಕ ಹಕ್ಕುಬಾಧ್ಯತಾ ಪ್ರಕರಣಗಳಿಗಾಗಿರುವ ಮೇಲ್ಮನವಿಯ ಅತ್ಯುಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವಾಗಿದ್ದು, ಸೆಷನ್ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಿಂದ ಮೇಲ್ಮನವಿಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಬಿಡುವುದು ಒಂದು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ನಿಯಮವಾಗಿ ಅಗತ್ಯವಿರುವುದಿಲ್ಲ.^[78] ಅಪರಾಧ ಪ್ರಕರಣಗಳ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ, ಬಹುತೇಕ ನಾಗರಿಕ ಹಕ್ಕುಬಾಧ್ಯತಾ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಹಾಗೂ ಅಪರಾಧ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಜಿಲ್ಲಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ವಿಚಾರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಓರ್ವ ಜ್ಯೂರಿಯು ಜೊತೆಗಿದ್ದರೆ ಅಂಥಾ ಜಿಲ್ಲಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯವನ್ನು ನ್ಯಾಯೋಕ್ತ ಅಥವಾ ವಿಧ್ಯುಕ್ತ ಜಿಲ್ಲಾ ನಾಯಾಲಯವೆಂದೂ, ಜ್ಯೂರಿ ಇಲ್ಲದೇ ಕೇವಲ ಜಿಲ್ಲಾ ಪ್ರಧಾನ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಯಿದ್ದರೆ ಅಂಥಾ ಜಿಲ್ಲಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯವನ್ನು ಕ್ಷಿಪ್ರಕ್ರಮದ ಜಿಲ್ಲಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆರು ಜಿಲ್ಲಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳ ಆಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶದಾದ್ಯಂತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೊಳಿಸಲಾಗಿರುವ 49 ಜಿಲ್ಲಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳ ನೆರವಿನೊಂದಿಗೆ ಸ್ಥಳೀಯ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಸೇವೆಯನ್ನು ಜಿಲ್ಲಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.^[79] ಅಪರಾಧ ಪ್ರಕರಣದ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ವಿಚಾರಣೆಯೊಂದಕ್ಕೆ ಮೂರು ಸಂಭವನೀಯ ತೀರ್ಪುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದು ಸ್ಕಾಟ್‌ಗಳ ಕಾನೂನು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯತೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ: ಆಪಾದಿತರು "ತಪ್ಪಿತಸ್ಥರಾಗಿರುವುದು", "ತಪ್ಪಿತಸ್ಥರಲ್ಲದಿರುವುದು" ಮತ್ತು "ಸಾಬೀತು ಮಾಡಲಾಗದಿರುವುದು ". "ತಪ್ಪಿತಸ್ಥರಲ್ಲದಿರುವುದು" ಮತ್ತು "ಸಾಬೀತು ಮಾಡಲಾಗದಿರುವುದು" ಎಂಬೆರಡೂ ತೀರ್ಪುಗಳು ಮರುವಿಚಾರಣೆಯ ಯಾವುದೇ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿಲ್ಲದ ಖುಲಾಸೆಯಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.^[80]

ನ್ಯಾಯಖಾತೆಯ ಸಂಪುಟ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯು ಸ್ಕಾಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರದ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದ್ದು, ಆರಕ್ಷಕ ಇಲಾಖೆ, ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ಹಾಗೂ ಅಪರಾಧ ಸಂಬಂಧಿತ ನ್ಯಾಯಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಾಗೂ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಬಂಧೀಖಾನೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಣೆ ಮಾಡುವ ಸ್ಕಾಟಿಷ್ ಬಂಧೀಖಾನೆ ಸೇವೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊತ್ತಿರುತ್ತಾನೆ.^[81] 2007/8ರ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿರುವ ಅಪರಾಧ ಪ್ರಕರಣಗಳ ಮಟ್ಟವು ಕಳೆದ 25 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಎನ್ನಬಹುದಾದ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಕುಸಿದಿದ್ದರೂ ಸಹ, 8,000ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿರುವ ^[82] ಕಾರಾಗೃಹ ವಾಸಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು ^[83] ದಾಖಲೆಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಮುಟ್ಟುತ್ತಿದ್ದು, ವಿನ್ಯಾಸಿತ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕಿಂತಲೂ ಸಾಕಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿದೆ.^[84]

ಭೂಗೋಳ

ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ದೇಶಗಳು

ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಒಟ್ಟು ವಿಸ್ತೀರ್ಣವು ಗ್ರೇಟ್‌ ಬ್ರಿಟನ್‌ ದ್ವೀಪ, ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ದ್ವೀಪದ ಆರನೇ ಒಂದರಷ್ಟು ಈಶಾನ್ಯ ಭಾಗ (ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌) ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ದ್ವೀಪಗಳನ್ನು ಸರಿಸುಮಾರಾಗಿ245,000 square kilometres (94,600 sq mi) ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.^[8] ಇದು ಉತ್ತರ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್‌ ಸಾಗರ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಸಮುದ್ರಗಳ ನಡುವೆ ಇದ್ದು ಇಂಗ್ಲೀಷ್‌ ಕಾಲುವೆಯಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟಿರುವ, ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ವಾಯುವ್ಯ ಕರಾವಳಿಯ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ35 kilometres (22 mi) ಬರುತ್ತದೆ.^[8] ಗ್ರೇಟ್‌ ಬ್ರಿಟನ್‌, 49° ಮತ್ತು 59° N ಅಕ್ಷಾಂಶ (ಷಟ್ಲೆಂಡ್ ದ್ವೀಪಗಳು ಸುಮಾರು 61° Nವರೆಗೂ ಮುಟ್ಟುತ್ತವೆ) ಹಾಗೂ 8° W ರಿಂದ 2° E ವರೆಗಿನ ರೇಖಾಂಶಗಳ ನಡುವೆ ಇದೆ. ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ದಿ ರಾಯಲ್‌ ಗ್ರೀನ್‌ವಿಚ್‌ ವೀಕ್ಷಣಾಲಯವು, ಪ್ರಧಾನ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ರೇಖೆಯ ನಿರ್ಧಾರಕ ಬಿಂದುವಾಗಿದೆ. ಉತ್ತರ-ದಕ್ಷಿಣವಾಗಿ ನೇರವಾಗಿ ಅಳತೆ ಮಾಡಿದಾಗ, ಗ್ರೇಟ್‌ ಬ್ರಿಟನ್‌ ಉದ್ದದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಜಾಸ್ತಿಯಿದೆ 1,100 kilometres (700 mi) ಮತ್ತು ವಿಸ್ತಾರದಲ್ಲಿ ಬಿರುಕುಗಳಿವೆ500 kilometres (300 mi). ಆದರೆ ಕಾರ್ನ್‌ವಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಂತ್ಯಗೊಳ್ಳುವ ಭೂಭಾಗ(ಪೆನ್‌ಜಾನ್ಸ್‌ ಬಳಿ) ಮತ್ತು ಕೇಥ್‌ನೆಸ್‌ನಲ್ಲಿನ ಜಾನ್ ಓ ಗ್ರೋಟ್ಸ್‌ (ಥರ್ಸೋ ಬಳಿ) ನಡುವಿನ ಎರಡು ಬಿಂದುಗುಳ ನಡುವೆ1,350 kilometres (840 mi) ಅಗಾಧ ದೂರವಿದೆ. ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌, ತನ್ನ ಒಂದು 360-kilometre (224 mi)ಭೂ ಗಡಿಯನ್ನು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಗಣರಾಜ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದೆ.^[8]

ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಸಮಶೀತೋಷ್ಣ ಹವಾಮಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ವರ್ಷಪೂರ್ತಿ ಸಮೃದ್ಧ ಮಳೆ ಬೀಳುತ್ತದೆ.^[8] ಋತುಮಾನಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಇಲ್ಲಿನ ಉಷ್ಣಾಂಶ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಉಷ್ಣಾಂಶ ಕೆಳಗಿಳಿಯುವುದು−10 °C (14 °F) ಅಥವಾ ಮೇಲೇರುವುದು35 °C (95 °F) ತುಂಬಾ ಅಪರೂಪವೆನ್ನಬಹುದು. ನೈರುತ್ಯ ದಿಕ್ಕಿನಿಂದ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬೀಸುವ ಮಾರುತವು, ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್‌ ಸಮುದ್ರದಿಂದ ಹೊತ್ತು ತಂದ ಹಿತಕರ ಮತ್ತು ತೇವಾಂಶಭರಿತ ಹವೆಯನ್ನು ಹರಡುತ್ತದೆ.^[8] ಪೌರ್ವಾತ್ಯ ಭಾಗಗಳು ಈ ಮಾರುತದಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವುದರಿಂದ ಅವು ಅತ್ಯಂತ ಒಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಾಗಿವೆ. ಉಷ್ಣ ಪ್ರವಾಹದಿಂದ ಬೆಚ್ಚಗಾಗುವ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್‌ ಸಾಗರದ ಹರಿವುಗಳು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಚಳಿಗಾಲವು ತೇವಾಂಶದಿಂದ ಕೂಡಿರುವ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಎತ್ತರದ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮೇಲೆ ಹಿತಕರವಾದ ಚಳಿಗಾಲವನ್ನು ಹೊತ್ತು ತರುತ್ತವೆ. ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಆಗ್ನೇಯ ಭಾಗವು ಯುರೋಪಿನ ಪ್ರಧಾನ ಭೂಭಾಗಕ್ಕೆ ಅತಿ ಹತ್ತಿರವಿರುವುದರಿಂದ ಅಲ್ಲಿ ಬೇಸಿಗೆಯು ಹೆಚ್ಚು ಬೆಚ್ಚಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ತಂಪಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಹಿಮಸುರಿತವು ತುಂಬಾ ಅಪರೂಪವೆಂಬಂತೆ ಎತ್ತರದ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ದೂರಕ್ಕೆ ತುಂಬಾ ಆಳದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆಯಾದರೂ, ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ವಸಂತಕಾಲದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಇದು ಸಂಭವಿಸಬಹುದು.

UKಯ ಸ್ಥಳ ವಿವರಣೆ

UK ವ್ಯಾಪಿಸಿರುವ 130,410 square kilometres (50,350 sq mi)ಒಟ್ಟು ಪ್ರದೇಶದ ಅರ್ಧ ಭಾಗಕ್ಕೂ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚು ಭಾಗ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಲೇಕ್‌ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕುಂಬ್ರಿಯನ್ ಬೆಟ್ಟಗಳು, ಪೀಕ್‌ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪೆನ್ನೈನ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಸುಣ್ಣದ ಕಲ್ಲು ಹೊಂದಿರುವ ಗುಡ್ಡಗಳು, ಎಕ್ಸ್‌ಮೂರ್ ಹಾಗೂ ಡಾರ್ಟ್‌ಮೂರ್‌ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಟೀಸ್-ಎಕ್ಸ್ ಲೈನ್‌ ಎಂಬ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ರೇಖೆಯ ವಾಯುವ್ಯ ಬೆಟ್ಟ ಪ್ರದೇಶದ ಜೊತೆಗೆ ದೇಶದ ಬಹುತೇಕ ಭಾಗವು ತಗ್ಗು ಪ್ರದೇಶದ ಅಥವಾ ಕೆಳನಾಡಿನ ಭೂಭಾಗವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಮುಖ್ಯ ನದಿಗಳು ಮತ್ತು ನದೀಮುಖಗಳೆಂದರೆ, ಥೇಮ್ಸ್‌, ಸೆವೆರನ್ ಮತ್ತು ಹಂಬರ್. ಲೇಕ್‌ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿರುವ978 metres (3,209 ft) ಸ್ಕೇಫೆಲ್‌ ಪೈಕ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಪರ್ವತವಾಗಿದೆ. ಐರೋಪ್ಯ ಒಕ್ಕೂಟದಲ್ಲಿರುವ 50 ಅಗ್ರಗಣ್ಯ ಬೃಹತ್ ನಗರ ವಲಯಗಳ ಪೈಕಿ ಆರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಹಲವು ಬೃಹತ್‌ ಪಟ್ಟಣಗಳು ಹಾಗೂ ನಗರಗಳನ್ನು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಹೊಂದಿದೆ.

UKಯು ವ್ಯಾಪಿಸಿರುವ78,772 square kilometres (30,410 sq mi) ಒಟ್ಟು ಪ್ರದೇಶದ ಮೂರನೇ ಒಂದು ಭಾಗಕ್ಕಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆ ಇರುವ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ ಹೊಂದಿದ್ದು,^[85] ಮುಖ್ಯವಾಗಿ, ಪ್ರಧಾನ ಭೂಭಾಗದ ಪಶ್ಚಿಮ ಹಾಗೂ ಉತ್ತರದ ಸುಮಾರು ಎಂಟುನೂರು ದ್ವೀಪಗಳು ಅದರಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡಿವೆ^[86]. ಈ ದ್ವೀಪಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಬ್ರೈಡ್ಸ್‌, ಆರ್ಕ್‌ನೆ ದ್ವೀಪಗಳು ಹಾಗೂ ಷಟ್ಲೆಂಡ್‌ ದ್ವೀಪಗಳು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿವೆ. ಹೆಲೆನ್ಸ್‌ಬರ್ಗ್‌ನಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿ ಸ್ಟೋನ್‌ಹ್ಯಾವೆನ್‌ವರೆಗೆ ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಪ್ರಧಾನ ಭೂಭಾಗವನ್ನು ಅಡ್ಡಹಾಯುವ ಹೈಲ್ಯಾಂಡ್ ಬೌಂಡರಿ ಫಾಲ್ಟ್‌– ಎಂಬ ಭೂರಚನೆಯ ಬಂಡೆಯ ಸಮತಲಿತ ಮುರಿತ–ದಿಂದಾಗಿ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಭೂಲಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯತೆ ದೊರಕಿದೆ. ಭೂರಚನೆಯ ಈ ಸಮತಲಿತ ಮುರಿತವು ಭಿನ್ನತಾ ಸೂಚಕವಾಗಿರುವ ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ವಲಯಗಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ, ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕಿರುವ ಹೈಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್‌ ಹಾಗೂ ದಕ್ಷಿಣ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವಕ್ಕಿರುವ ಲೋಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್. ಬ್ರಿಟಿಷ್‌‌ ದ್ವೀಪಗಳಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಬಿಂದುವು1,343 metres (4,406 ft) ಸ್ಥಿತವಾಗಿರುವ ಬೆನ್‌ ನೆವಿಸ್‌ ಪರ್ವತವೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಬಹುತೇಕ ಪರ್ವತಮಯ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಏರುಪೇರುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿರುವ ಹೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ ವಲಯವು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.^[87] ಲೋಲ್ಯಾಂಡ್‌ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕ್ಲೈಡ್‌ ನದಿಯ ನದೀಮುಖಮತ್ತು ಫೋರ್ತ್‌ ನದಿಯ ನದೀಮುಖದ ನಡುವೆ ಬರುವ, ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬೆಲ್ಟ್‌ ಎಂದು ಹೆಸರಾಗಿರುವ ಭೂಮಿಯ ಕಿರಿದಾದ ನಡುಭಾಗಗಳು ಸಮತಟ್ಟಾಗಿವೆ ಹಾಗೂ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ನಗರವಾದ ಗ್ಲಾಸ್ಗೋ ಮತ್ತು ದೇಶದ ರಾಜಧಾನಿ ಹಾಗೂ ರಾಜಕೀಯ ಕೇಂದ್ರವಾದ ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್‌ ಸೇರಿದಂತೆ ಬಹುತೇಕ ಜನಸಂಖ್ಯೆಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿವೆ.

ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಬೆನ್‌ ನೆವಿಸ್‌, ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಕಿರುದ್ವೀಪಗಳಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯಂತ ಉನ್ನತ ಬಿಂದುವಾಗಿದೆ.

UKಯ ಒಟ್ಟು ಪ್ರದೇಶದ ಹತ್ತರಲ್ಲಿ ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ವೇಲ್ಸ್‌ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ20,758 square kilometres (8,010 sq mi). ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯದ ವೇಲ್ಸ್‌ಗಿಂತದಕ್ಷಿಣ ವೇಲ್ಸ್‌ ಕಡಿಮೆ ಪರ್ವತಮಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ವೇಲ್ಸ್‌ ಬಹುತೇಕವಾಗಿ ಪರ್ವತಮಯವಾಗಿದೆ. ಕರವಾಳಿ ನಗರಗಳಾದ ಕಾರ್ಡಿಫ್‌(ರಾಜಧಾನಿ, ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಕೇಂದ್ರ), ಸ್ವ್ಯಾನ್ಸಿಯ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಪೋರ್ಟ್‌ ಹಾಗೂ ಇವುಗಳ ಉತ್ತರಕ್ಕಿರುವ ದಕ್ಷಿಣ ವೇಲ್ಸ್‌ ಕಣಿವೆಗಳು ಅನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಮುಖ್ಯ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಪ್ರದೇಶಗಳು ದಕ್ಷಿಣ ವೇಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿವೆ. ವೇಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿನ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಪರ್ವತಗಳು ಸ್ನೊಡನಿಯಾದಲ್ಲಿವೆ ಮತ್ತು 1,085 ಮೀ (3,560 ಅಡಿ) ಎತ್ತರವಿರುವ, ವೇಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿನ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಶಿಖರವಾದ ಸ್ನೋಡನ್‌ನ್ನು‌ವೆಲ್ಷ್:Yr Wyddfa ಇದು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. 3000 ಅಡಿಗಳಿಗೂ (914 ಮೀ)ಹೆಚ್ಚು ಎತ್ತರವಿರುವ 14 (ಅಥವಾ ಬಹುಶಃ 15) ವೆಲ್ಷ್ ಪರ್ವತಗಳು ಸಾಮೂಹಿಕವಾಗಿ ವೆಲ್ಷ್‌ 3000 ಎಂದೇ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿವೆ. ವೇಲ್ಸ್‌ 1,200 ಕಿ.ಮೀ.(750 ಮೈಲಿಗಳು)ಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕರಾವಳಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ವೆಲ್ಷ್‌ನ ಪ್ರಧಾನ ಭೂಭಾಗದಿಂದ ದೂರದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ದ್ವೀಪಗಳಿದ್ದು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ವಾಯುವ್ಯ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿರುವ ಆಂಗ್ಲೆಸೆ (Ynys Môn )ದ್ವೀಪವು ಅತಿದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ.

ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಸಾಮಾನ್ಯ 14,160 square kilometres (5,470 sq mi)ಮತ್ತು ಬಹುತೇಕ ಬೆಟ್ಟಗುಡ್ಡಗಳ ಪ್ರದೇಶ. UK ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ನೀರಿನ ಸಂಗ್ರಹಾಗಾರವಾದ [186]ನಲ್ಲಿರುವ ಲಾಫ್‌ ನೀಗ್‌ ಅನ್ನೂ ಇದು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.^[88] ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ತುದಿಯೆಂದರೆ, ಮೌರ್ನ್‌ ಪರ್ವತಗಳು ಹೊಂದಿರುವ ಸ್ಲೀವ್‌ ಡೊನಾರ್ಡ್849 metres (2,785 ft).

ನಗರಗಳು ಮತ್ತು ನಗರಕೂಟಗಳು

UKಯ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ದೇಶಗಳ ರಾಜಧಾನಿಗಳು ಈ ರೀತಿ ಇವೆ: ಬೆಲ್‌ಫಾಸ್ಟ್‌ (ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌), ಕಾರ್ಡಿಫ್‌ (ವೇಲ್ಸ್‌), ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್‌ (ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌) ಮತ್ತು ಲಂಡನ್‌(ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್); ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯದು ಒಟ್ಟಾರೆ UKಯ ರಾಜಧಾನಿ ಕೂಡ ಆಗಿದೆ.^[8]

ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ನಗರಕೂಟಗಳೆಂದರೆ:

• ಬೃಹತ್‌ ಲಂಡನ್‌ ನಗರ ಪ್ರದೇಶ - 8.5 ದಶಲಕ್ಷ
• ಪಶ್ಚಿಮ ಮಿಡ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್‌ ನಗರಕೂಟ -2.3 ದಶಲಕ್ಷ
• ಬೃಹತ್‌ ಮ್ಯಾಂಚೆಸ್ಟರ್‌ ನಗರ ಪ್ರದೇಶ - 2.2 ದಶಲಕ್ಷ
• ಪಶ್ಚಿಮ ಯಾರ್ಕ್‌ಶೈರ್ ನಗರ ಪ್ರದೇಶ - 1.5 ದಶಲಕ್ಷ
• ಬೃಹತ್‌ ಗ್ಲಾಸ್ಗೋ - 1.2 ದಶಲಕ್ಷ

ಜನಸಂಖ್ಯಾ ವಿವರ

UKಯ ಎಲ್ಲ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಹತ್ತು ವರ್ಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಜನಗಣತಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.^[89] ತಮ್ಮ ದೇಶದ ಜನಗಣತಿಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೊತ್ತಿರುವ ಜನರಲ್‌ ರಿಜಿಸ್ಟರ್‌ ಆಫೀಸ್‌ ಫಾರ್‌ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ಮತ್ತು ನಾರ್ಥರ್ನ್‌ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ರಿಸರ್ಚ್‌ ಏಜೆನ್ಸಿಗಳ ಸಹಕಾರದೊಂದಿಗೆ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ನ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವುದು ಆಫೀಸ್‌ ಫಾರ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಕಿಕ್ಸ್‌ನ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ.^[90]

ಜನಸಂಖ್ಯೆ

ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚಿನ 2001ರ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆ 58,789,194, ಇತ್ತು. ಇದು ಯುರೋಪ್‌ ಒಕ್ಕೂಟದಲ್ಲೇ ಮೂರನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡದು, ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಐದನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡದು ಮತ್ತು ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಇಪ್ಪತ್ತೊಂದನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡದು. 2007ರ ಮಧ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ ಇದು 60,975,000ಕ್ಕೆ ಏರಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು.^[91] ಪ್ರಸಕ್ತ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ನಿವ್ವಳ ವಲಸೆ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣವಾಗಿದ್ದರೂ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಜನನ ಪ್ರಮಾಣ ಹಾಗೂ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಜೀವನ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳೂ ಕೂಡ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿವೆ.^[92] 2007ರ ಮಧ್ಯದ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರಗಳು, ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲಬಾರಿಗೆ UK 16 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಕ್ಕಳ ಸಂಖ್ಯೆಗಿಂತ ಪಿಂಚಣಿ ಪಡೆಯುವ ವಯಸ್ಸಿನ ಹೆಚ್ಚು ಜನರನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶವಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿವೆ.^[93]

ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆ 2007ರ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ 51.1 ದಶಲಕ್ಷ ಇರಬಹುದೆಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು.^[94] 2003ರ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ^[95] ಒಂದು ಚದರ ಕಿಲೋಮೀಟರ್‌ಗೆ 383 ನಿವಾಸಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಆಗ್ನೇಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೊಂದುವ ಮೂಲಕ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಸಾಂದ್ರತೆ ಇರುವ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಒಂದಾಗಿದೆ. 2007ರ ಮಧ್ಯದ ಅಂದಾಜುಗಳು ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು 5.1 ದಶಲಕ್ಷ, ವೇಲ್ಸ್‌ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆ 3 ದಶಲಕ್ಷ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ಗಿಂತ ತೀರಾ ಕಡಿಮೆ ಜನಸಾಂದ್ರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌‌ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆ 1.8 ದಶಲಕ್ಷ ^[94] ಎಂದು ತಿಳಿಸುತ್ತವೆ. 2003ರ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಅಂಕಿ ಅಂಶ 383 inhabitants per square kilometre (990/sq mi)ಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದಂತೆ, ವೇಲ್ಸ್ 142/km² (370/sq mi), ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ 125/km² (320/sq mi) ಮತ್ತು ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ ಕೇವಲ 65/km² (170/sq mi)ದಷ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿದ್ದವು.^[95]

2007ರಲ್ಲಿ, UKಯಾದ್ಯಂತ ಪ್ರತಿ ಮಹಿಳೆಗೆ 1.90 ಮಕ್ಕಳಷ್ಟು ಸರಾಸರಿ ಒಟ್ಟು ಫಲವತ್ತತಾ ದರ (TFR) ಇತ್ತು. ಆ ವರ್ಷ ಜನಿಸಿದ ಮಕ್ಕಳ ಸಂಖ್ಯೆ 709,000 ಮುಟ್ಟಲು ಭಾಗಶಃ ಕಾರಣ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಜನ್ಯ ತಾಯಂದಿರ ಸರಾಸರಿ 1.6 ಮಕ್ಕಳ ಫಲವತ್ತತಾ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಪ್ರತಿ ಮಹಿಳೆಗೆ 2.2 ಮಕ್ಕಳ ಫಲವತ್ತತಾ ಪ್ರಮಾಣ ಹೊಂದಿದ್ದ ವಿದೇಶೀ ತಾಯಂದಿರೂ ಸಹಾ ಸೇರಿದ್ದಿದು. ಹೀಗಾಗಿ 2008ರಲ್ಲಿ ಅಂದಾಜಿಸಿದಂತೆ^[96] ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ನ ಫಲವತ್ತತೆ ಪ್ರತಿ ಮಹಿಳೆಗೆ 1.95 ಮಕ್ಕಳಷ್ಟು^[97] ಏರಿತು. ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಜನನ ಪ್ರಮಾಣ ಪ್ರಸಕ್ತ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತಿದ್ದರೂ ಇದು 1964ರ^[96] 'ಬೇಬಿ ಬೂಮ್‌' ಉತ್ತುಂಗವಾದ ಪ್ರತಿ ಮಹಿಳೆಗೆ 2.95 ಮಕ್ಕಳ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕಿಂತ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯೇ ಆಗಿ ಇತ್ತೀಚಿನ ಬದಲೀ ದರ 2.1ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಿದ್ದರೂ 2001ರ ದಾಖಲೆಯ ಅಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣ 1.63ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.^[96] ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌‌ ಪ್ರತಿ ಮಹಿಳೆಗೆ ಕೇವಲ 1.73 ಮಕ್ಕಳ ಹಾಗೆ ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ಫಲವತ್ತತೆ ಹೊಂದಿದ್ದರೆ, ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಪ್ರತಿ ಮಹಿಳೆಗೆ 2.02 ಮಕ್ಕಳ ಹಾಗೆ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಫಲವತ್ತತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.

ವಲಸೆ

ಯೂರೋಪ್‌ನ ಇತರೆ ಕೆಲವು ದೇಶಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಏರುತ್ತಿರುವ ಜನಸಂಖ್ಯೆಗೆ^[98] ವಲಸೆ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. 1991 ಮತ್ತು 2001ರ ನಡುವೆ ಅರ್ಧಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಏರಲು ಇದೇ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಐರೋಪ್ಯ ಒಕ್ಕೂಟದ ನಾಗರಿಕರು ಒಕ್ಕೂಟದ ಯಾವುದೇ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ^[99] ವಾಸಿಸುವ ಮತ್ತು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಹಕ್ಕುಳ್ಳವರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಹಾಗೂ ಇಲ್ಲಿನ ಪ್ರತಿ ಆರು ವಲಸಿಗರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು 2004ರಲ್ಲಿ EU ಸೇರಿದ ಪೂರ್ವ ಐರೋಪ್ಯ ದೇಶಗಳಿಂದ ಬಂದವರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಉಳಿದಂತೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ವಲಸಿಗರು ಹೊಸ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ದೇಶಗಳಿಂದ^[100] ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದಿಂದ ಬರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.^[101] 2005ರಲ್ಲಿನ ^[102] ನಿವ್ವಳ ವಲಸೆ ಪ್ರಮಾಣದ ಮೂರನೇ ಎರಡರಷ್ಟು ಭಾಗದಷ್ಟು ಜನರು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಕೌಟುಂಬಿಕ ಪುನರ್‌ಮಿಲನದ ಕಾರಣದಿಂದ ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದಿಂದ ಬಂದವರಾಗಿದ್ದರು.^[103] ಈ ಸ್ಥಳಬದಲಾವಣೆಗಳು ಜನವರಿ 2007ರಲ್ಲಿ EU ಸೇರಿದ ರೊಮೇನಿಯನ್ನರು ಮತ್ತು ಬಲ್ಗೇರಿಯನ್ನರಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತವೆ.^[104] ಅಧಿಕೃತ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳ ಪ್ರಕಾರ 2.3 ದಶಲಕ್ಷ ನಿವ್ವಳ ವಲಸಿಗರು^[105] 1997ರಿಂದ ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಹೋಗಿದ್ದಾರೆ.^[106] ಅವರಲ್ಲಿ 84% ಜನ ಯೂರೋಪ್‌ ಹೊರಗಿನಿಂದ ಬಂದವರು.^[107] ಈ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳು ಚರ್ಚಾಸ್ಪದವಾದರೂ 2031ರ ^[108] ವೇಳೆಗೆ ಇನ್ನೂ 7 ದಶಲಕ್ಷ ವಲಸಿಗರು ಬರಬಹುದೆಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.^[109] ಇತ್ತೀಚಿನ ಅಧಿಕೃತ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳ ಪ್ರಕಾರ 2007ರಲ್ಲಿ UKಗೆ ಅಗಮಿಸಿದ ನಿವ್ವಳ ವಲಸಿಗರ ಸಂಖ್ಯೆ ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷದ 191,000 ಮೊತ್ತವನ್ನು ಮೀರಿ 237,000ಅನ್ನು ಮುಟ್ಟಿದೆ.^[110] ಇತರೆ ಕೆಲವು ಐರೋಪ್ಯ ದೇಶಗಳಿಗೆ^[111] ಹೋಲಿಸಿದರೆ UKಯಲ್ಲಿ ವಿದೇಶೀ-ಜನ್ಯ ಜನರ ಪ್ರಮಾಣ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಡಿಮೆ ಇದ್ದಾಗ್ಯೂ, ಮುಂದಿನ ಎರಡು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸ್ತವಿಕ ಅಂಕಿಗಳು ಬಹುತೇಕ 9.1 ದಶಲಕ್ಷಗಳಿಗೆ ದ್ವಿಗುಣಗೊಳ್ಳುವ ಸಂಭವವಿದೆ.^[112] ಇದೇ ವೇಳೆ ವಲಸೆಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಕನಿಷ್ಟ 5.5 ದಶಲಕ್ಷ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌-ಜನ್ಯ ಜನರು ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.^{[113][114][115]} ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯ, ಸ್ಪೇನ್‌, ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌‌ ಮತ್ತು ಕೆನಡಾಗಳು ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ವಲಸಿಗರ ಪ್ರಮುಖ ನಾಲ್ಕು ಗಮ್ಯಸ್ಥಳಗಳು.^[113][116]

ಹುಟ್ಟಿದ ದೇಶದ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ವಿದೇಶದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದವರ ಜನಸಂಖ್ಯೆ

ಸಾಗರೋತ್ತರ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿರುವ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ನಾಗರಿಕರು

2006ರಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಪೌರತ್ವಕ್ಕಾಗಿ 2005ಕ್ಕಿಂತ 32% ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ 149,035 ಅರ್ಜಿಗಳು ಬಂದಿದ್ದವು. 2006ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಪೌರತ್ವ ದೊರೆತ ಜನರ ಸಂಖ್ಯೆ 2005ಕ್ಕಿಂತ 5% ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣವಾದ 154,095,. ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಪೌರತ್ವ ನೀಡಲಾಗಿದ್ದು ಭಾರತ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನ, ಸೊಮಾಲಿಯ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪ್ಪೈನ್ಸ್‌ ದೇಶಗಳ ಜನರ ಗುಂಪುಗಳಿಗೆ.^[117] 2007ರಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಅಧಿಕೃತ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳ ಪ್ರಕಾರ, 2006ರಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ 21.9% ಮಕ್ಕಳ ತಾಯಂದಿರು UKಯಿಂದ ಹೊರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದವರಾಗಿದ್ದರು(669,601ರಲ್ಲಿ 146,956).^[118]

ಆಗಸ್ಟ್‌‌‌ 2007ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳು ಸೂಚಿಸುವಂತೆ, 1 ಮೇ 2004 ಮತ್ತು 30 ಜೂನ್‌ 2007ರ ನಡುವೆ ವರ್ಕರ್‌ ರಿಜಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್‌ ಸ್ಕೀಮ್‌ಗೆ (ಮೇ 2004ರಲ್ಲಿ EU ಸೇರಿದ ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯ ಐರೋಪ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ನಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ) ಅರ್ಜಿ ಹಾಕಿದ 682,940 ಜನರಲ್ಲಿ 656,395 ಜನರು ಸ್ವೀಕೃತಗೊಂಡಿದ್ದರು.^[119] ಸ್ವ ಉದ್ಯೋಗಿ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಮತ್ತು ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿಲ್ಲದ ಜನರು (ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡು) ಈ ಯೋಜನೆ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ಈ ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳು ವಲಸೆಯ ಒಳಹರಿವಿನ ಕೆಳ ಮಿತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳು ಎಷ್ಟು ಜನ ವಲಸಿಗರು ಸ್ವದೇಶಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು ಎಂಬುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ 30 ಜೂನ್‌ 2007ಕ್ಕೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುವಂತೆ 12 ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ 56% ಜನರು ಗರಿಷ್ಟ ಮೂರು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಗೆ ಉಳಿಯಲು ಯೋಜಿಸಿದ್ದರು ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. 2005ರ ಹೊಸ EU ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಂದಾದ ನಿವ್ವಳ ವಲಸಿಗರ ಸಂಖ್ಯೆ 64,000ದಲ್ಲಿ ನಿಂತಿವೆ.^[120] ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಸೂಚಿಸುವಂತೆ ಏಪ್ರಿಲ್‌ 2008ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಹೊಸ EU ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಂದ ಸುಮಾರು ಒಟ್ಟು 1 ದಶಲಕ್ಷ ಜನರು UKಗೆ ಬಂದಿದ್ದರು, ಆದರೆ ಇದರಲ್ಲಿ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಜನರು ಆ ಬಳಿಕ ಸ್ವದೇಶಕ್ಕೆ ಮರಳಿದ್ದರು ಇಲ್ಲವೇ ಇತರೆ/ತೃತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ತೆರಳಿದ್ದರು.^[121][122] UKಯ ಪ್ರತಿ ನಾಲ್ಕು ಪೋಲೆಂಡ್‌ ಜನರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಜೀವನಪೂರ್ತಿ ಅಲ್ಲಿಯೇ ಉಳಿಯಲು ಯೋಜಿಸಿದ್ದರು ಎಂಬುದನ್ನು ಸಮೀಕ್ಷೆಯೊಂದು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದೆ.^[123] UKನಲ್ಲಿನ 2000ರ ಅಂತ್ಯದ ಆರ್ಥಿಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಪೋಲೆಂಡ್‌ ಜನ‌‌ಗಳಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ಉತ್ತೇಜನವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿತು. ಇದು ಅವರನ್ನು UKಗೆ ವಲಸೆ ಹೋಗುವಂತೆ ಮಾಡಿತು.^[124]

ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮೆಯ ದತ್ತಾಂಶಗಳು ಸೂಚಿಸುವಂತೆ 2.5 ದಶಲಕ್ಷ ವಿದೇಶೀ ಕಾರ್ಮಿಕರು (ಅಲ್ಪಾವಧಿಗೆ ಬಂದವರನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡು) 2002 ಮತ್ತು 2007ರ ನಡುವೆ UKಗೆ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದರು, ಇವರಲ್ಲಿ ಬಹುತೇಕರು EU ದೇಶಗಳಿಂದ ಬಂದವರು.^[125]

ಐರೋಪ್ಯ ಆರ್ಥಿಕ ವಲಯದ ಹೊರಭಾಗದಿಂದ ಬರುವ ವಲಸಿಗರಿಗೆ UK ಸರ್ಕಾರ ಪ್ರಸ್ತುತ ಪಾಯಿಂಟ್ಸ್-ಆಧಾರಿತ ವಲಸೆ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇದು ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಸರ್ಕಾರದ ಫ್ರೆಶ್‌ ಟ್ಯಾಲೆಂಟ್‌ ಇನಿಷಿಯೇಟಿವ್‌ ಅನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಪ್ರಸ್ತುತ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಬದಲಿಸಲಿದೆ.

ಜನಾಂಗೀಯ ಗುಂಪುಗಳು

ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ಬ್ರಿಟಿಷರನ್ನು, 11ನೇ ಶತಮಾನಕ್ಕೆ ಮುನ್ನ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದು ನೆಲೆಯೂರಿದ್ದ ಸೆಲ್ಟ್‌ರು, ರೋಮನ್ನರು,ಆಂಗ್ಲೋ-ಸ್ಯಾಕ್ಸನ್ನರು, ನಾರ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ನಾರ್ಮನ್ನರುಮುಂತಾದ ವಿವಿಧ ಜನಾಂಗೀಯ ಗುಂಪುಗಳ ವಂಶಸ್ಥರು ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ DNAಯ ಸುಮಾರು 80%ನಷ್ಟು, ಹಿಂದಿನ ಹಿಮಯುಗದ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಎಂದರೆ ಸುಮಾರು 12,000 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಬ್ರಿಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದ್ದ ಸ್ಥಳೀಯ ಜನರಿಂದ ಬಂದವು ಮತ್ತು ತದನಂತರದ ಆಕ್ರಮಣಕಾರರ ವಂಶವಾಹಿಗಳೂ ಕೂಡ ಸ್ವಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬಂದಿವೆ ಎಂದು ಇತ್ತೀಚಿನ ವಂಶವಾಹಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಳು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.^[126][127] 1945ರಿಂದ, ಆಫ್ರಿಕಾ, ಕೆರಿಬಿಯನ್‌ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾಗಳಿಂದ ಬಂದ ವಾಸ್ತವ ವಲಸೆಯ ಕಾರಣ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ ರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಪಾರಂಪರಿಕ ಬಂಧನಗಳು. 2004ರಿಂದ ಮಧ್ಯ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ಯೂರೋಪ್‌ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿನ EUನ ಹೊಸ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಂದ ಬಂದ ವಲಸಿಗರ ಪರಿಣಾಮ, ಈ ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿನ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಜಾಸ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, 2008ರಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯು‌ ವಿರುದ್ಧ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿದ್ದು, ಈ ವಲಸಿಗರಲ್ಲಿ ಹಲವರು ಸ್ವದೇಶಕ್ಕೆ ಮರಳಿದ್ದಾರೆ. ಇದರಿಂದ ಈ ಗುಂಪುಗಳ ಗಾತ್ರ ಅಜ್ಞಾತವಾಗಿಯೇ ಉಳಿದಿದೆ.^[128]2001ರಂತೆ, 92.1% ಜನರು ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವೇ ಬಿಳಿಯರೆಂದು ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರೆ, 7.9%^[129] ರಷ್ಟು UK ಜನರು ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಮಿಶ್ರ ಜನಾಂಗದವರು ಅಥವಾ ಜನಾಂಗೀಯ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರು ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.

ಜನಾಂಗೀಯ ಗುಂಪು	ಜನಸಂಖ್ಯೆ	% ಒಟ್ಟು*
ಬಿಳಿಯರು	7007541538980000000♠೫,೪೧,೫೩,೮೯೮	92.1%
ಕರಿಯರು	7006114873800000000♠೧೧,೪೮,೭೩೮	2.0%
ಮಿಶ್ರ ಜನಾಂಗ	7005677117000000000♠೬,೭೭,೧೧೭	1.2%
ಭಾರತೀಯರು	7006105341100000000♠೧೦,೫೩,೪೧೧	1.8%
ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿಯರು	7005747285000000000♠೭,೪೭,೨೮೫	1.3%
ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶೀಯರು	7005283063000000000♠೨,೮೩,೦೬೩	0.5%
ಇತರೆ ಏಷ್ಯನ್ನರು (ಚೀನೀಯರಲ್ಲದವರು)	7005247644000000000♠೨,೪೭,೬೪೪	0.4%
ಚೀನಿಯರು	7005247403000000000♠೨,೪೭,೪೦೩	0.4%
ಇತರೆ	7005230615000000000♠೨,೩೦,೬೧೫	0.4%
* Percentage of total UK population

ಜನಾಂಗೀಯ ವೈವಿಧ್ಯತೆ UKಯಾದ್ಯಂತ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜೂನ್‌ 2005ರಂತೆ ಲಂಡನ್‌ನ 30.4%ರಷ್ಟು ^[130] ಮತ್ತು ಲೀಸೆಸ್ಟರ್‌ನ^[131] 37.4%ರಷ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಬಿಳಿಯೇತರರು ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಈ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿ ಈಶಾನ್ಯ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್, ವೇಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ನೈರುತ್ಯದ 5%ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಜನಾಂಗೀಯ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರಿಂದ ಬಂದವರು ಎಂದು 2001ರ ಜನಗಣತಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ.^[132] 2007ರಂತೆ, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಸಂಸ್ಥಾನಿಕ/ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ/ಸ್ಥಳೀಯ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಓದುತ್ತಿರುವ 22% ಪ್ರಾಥಮಿಕ, 17.7% ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಜನಾಂಗೀಯ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದವರು.^[133][134]

ಭಾಷೆಗಳು

ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಭಾಷೆಗೆ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಅಥವಾ ಕಾನೂನುರೀತ್ಯಾ ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ನೀಡಿರುವ ದೇಶಗಳು.

UK ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ವಾಗಿ ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿನ ಪ್ರಬಲ ಆಡುಭಾಷೆಯೆಂದರೆ ಇಂಗ್ಲೀಷ್. ಹಳೆಯ ನಾರ್ಸ್‌, ನಾರ್ಮನ್‌ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಮತ್ತು ಲ್ಯಾಟಿನ್‌ ಭಾಷೆಗಳಿಂದ ಅಗಾಧ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಭಾಷಾಂಶಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿರುವ ಹಳೆ ಇಂಗ್ಲೀಷ್‌ನಿಂದ ಪಶ್ಚಿಮ ಜರ್ಮಾನಿಕ್‌ ಭಾಷೆ ರೂಪುಗೊಂಡಿತು. ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ವಿಶ್ವದೆಲ್ಲೆಡೆ ಬೃಹತ್‌ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿದ ಕಾರಣದಿಂದ ಇಂಗ್ಲೀಷ್‌ ಭಾಷೆ ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಹರಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ವ್ಯಾಪಾರ-ವಹಿವಾಟಿನ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭಾಷೆಯಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಬಹುವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಬೋಧನಾ ಭಾಷೆಯಾಯಿತು.^[135] ಆರಂಭಿಕ ಉತ್ತರದ ಮಧ್ಯ ಇಂಗ್ಲೀಷ್‌ನಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡಿರುವ ಸ್ಕಾಟ್‌ಗಳ ಭಾಷೆ ಐರೋಪ್ಯ ‌ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.^[136] UKಯಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಸೆಲ್ಟಿಕ್‌ ಭಾಷೆಗಳು ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿವೆ: ವೆಲ್ಶ್, ಐರಿಶ್‌ ಗ್ಯಾಲಿಕ್, (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಐರಿಶ್‌ ಎಂದೇ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.) ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಗ್ಯಾಲಿಕ್‌ ಮತ್ತು ಕಾರ್ನಿಶ್‌. 2001ರ ಜನಗಣತಿಯಲ್ಲಿ ವೇಲ್ಸ್‌ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಐದಕ್ಕಿಂತ(21%) ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ತಾವು ವೆಲ್ಶ್‌‌ ಮಾತನಾಡಬಲ್ಲೆವು^[137] ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಇದು 1991ರ ಜನಗಣತಿಗಿಂತ (18%) ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.^[138] ಇದರೊಂದಿಗೆ, ಸುಮಾರು 200,000 ವೆಲ್ಶ್‌ ಭಾಷಿಕರು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.^[139] 2001ರಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಜನಗಣತಿ, 167,487 (10.4%) ಜನರಿಗೆ "ಐರಿಶ್ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಜ್ಞಾನವಿತ್ತು" (ನೋಡಿ-ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಐರಿಶ್‌ ಭಾಷೆ)ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸಿತು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬಹುತೇಕ ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್‌/ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತಾವಾದಿ‌ ಜನರಲ್ಲಿ ಇದು ಕಂಡುಬಂತು. ಹೆಬ್ರಿಡೆಸ್‌ ಹೊರವಲಯದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ 72% ಜನರನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ನ 92,000ಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಜನ (ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಕೇವಲ 2%ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ) ಗ್ಯಾಲಿಕ್‌ ಭಾಷಾಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿದ್ದರು.^[140] ವೆಲ್ಶ್‌, ಗ್ಯಾಲಿಕ್‌‌ ಮತ್ತು ಐರಿಶ್‌ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೋಧಿಸಲ್ಪಡುವ ಶಾಲಾಮಕ್ಕಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಏರುತ್ತಿದೆ.^[141] ನೋವ ಸ್ಕಾಟಿಯ, ಕೆನಡಾಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ಯಾಲಿಕ್‌ ಮತ್ತು ಪಟಗೋನಿಯ, ಅರ್ಜೆಂಟಿನಾಗಳಲ್ಲಿ ವೇಲ್ಶ್‌ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಇನ್ನೂ ಕೆಲವರು ಮಾತನಾಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ವೆಲ್ಶ್‌ ಮತ್ತು ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಗ್ಯಾಲಿಕ್‌ ಭಾಷೆಗಳು ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಗುಂಪುಗಳಿಂದ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತಿವೆ.

ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನಾದ್ಯಂತ, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಒಂದು ಹಂತದವರೆಗೆ ಎರಡನೇ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಕಲಿಯಬೇಕಾದದ್ದು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ 14 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ^[142] ಮತ್ತು ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ನಲ್ಲಿ 16 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮತ್ತು ಕಡ್ಡಾಯ. ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಮತ್ತು ಜರ್ಮನ್‌ ಭಾಷೆಗಳು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಹಾಗೂ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ನಾದ್ಯಂತ ಎರಡನೇ ಭಾಷೆಯಾಗಿ ಬೋಧನೆಯಾಗುವ ಎರಡು ಸಾಮಾನ್ಯ ಭಾಷೆಗಳು. ವೇಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ 16 ವರ್ಷದವರೆಗಿನ ಎಲ್ಲ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ವೆಲ್ಶ್‌ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬೋಧನೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ ಇಲ್ಲವೇ ವೆಲ್ಶ್‌ನ್ನು ಎರಡನೇ ಭಾಷೆಯಾಗಿ ಬೋಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.^[143]

ಧರ್ಮ

Religion in the United Kingdom[144]
Religion			Percent
Christianity			71.8%
No Religion			15.1%
Religion not stated			7.8%
Islam			2.8%
ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ			1.0%
Sikhism			0.6%
Judaism			0.5%
Buddhism			0.3%

ಯುನೈಟೆಡ್‌‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ರಚನೆಗೆ ಕಾರಣವಾದ ಒಕ್ಕೂಟದಲ್ಲಿ ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟೆಂಟ್‌ ಪರಂಪರೆ ಮತ್ತು ಚರ್ಚ್‌ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಪರ್ಕವು ಮುಂದುವರೆಯುವಂತೆ ರಚಿತವಾಗಿದ್ದ ಒಕ್ಕೂಟದ ಒಡಂಬಡಿಕೆಯ ಉದ್ದೇಶವು ಈಗಲೂ ಹಾಗೆಯೇ ಮುಂದುವರೆದಿದೆ. ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮವು ಇಲ್ಲಿನ ಪ್ರಧಾನ ಧರ್ಮವಾಗಿದ್ದು, ಅನುಯಾಯಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಇಸ್ಲಾಂ, ಹಿಂದುತ್ವ, ಸಿಖ್‌ ಧರ್ಮ‌‌, ಹಾಗೂ ನಂತರ ಯೆಹೂದ್ಯ ಧರ್ಮಗಳು ಬರುತ್ತವೆ. 2007ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಟಿಯರ್‌ಫಂಡ್‌ ಸಮೀಕ್ಷೆ ^[145] 53% ಜನ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಕ್ರೈಸ್ತರು ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡರು ಎಂದು ಹೇಳಿತು. ಇದು 2004ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಸೋಷಿಯಲ್‌ ಆಟಿಟ್ಯೂಡ್ಸ್‌ ಸಮೀಕ್ಷೆಗೆ^[146] ಸಮಾನವಾಗಿತ್ತು. ಹಾಗೂ 2001ರ ಜನಗಣತಿಯಲ್ಲಿ 71.6% ಜನ ಕ್ರೈಸ್ತಧರ್ಮವು ತಮ್ಮ ಧರ್ಮ^[147] ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು(ಹಿಂದಿನ ಜನಗಣತಿಯಲ್ಲಿ "ಮೃದು ಪ್ರಶ್ನೆ"ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದಾಗ್ಯೂ). ಆದರೂ ಟಿಯರ್‌ಫಂಡ್‌ ಸಮೀಕ್ಷೆ, ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ಹತ್ತು ಬ್ರಿಟನ್ನರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಮಾತ್ರ ಪ್ರತಿ ವಾರ ಚರ್ಚ್‌ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ತೋರಿಸಿತು.^[148]

ಅಲ್ಲದೇ ಬೃಹತ್‌ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿರುವ ಮತ್ತು ದಿನೇ ದಿನೇ ಜಾಸ್ತಿಯಾಗುತ್ತಿರುವ ನಾಸ್ತಿಕರು ಮತ್ತು ಆಜ್ಞೇಯತಾವಾದಿಗಳೂ ಇದ್ದಾರೆ. 2001ರ ಜನಗಣತಿಯಲ್ಲಿ, 9.1 ದಶಲಕ್ಷ ಜನರು (UK ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 15% ಜನ) ನಾವು ಧರ್ಮರಹಿತರು ಎಂದು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಹಾಗೆಯೇ 4.3 ದಶಲಕ್ಷ ಜನರು (UK ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 7% ಜನ) ಧರ್ಮದ ಆದ್ಯತೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಇಚ್ಛಿಸಿರಲಿಲ್ಲ.^[149] ಯಾವುದಾದರೊಂದು ಧರ್ಮದೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮನ್ನು ಗುರುತಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮತ್ತು ದೇವರ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಬಹಿರಂಗವಾಗಿ ಘೋಷಿಸುವ ಜನರ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳ ನಡುವೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿದೆ. ಯೂರೋಬಾರೋಮೀಟರ್‌ 2005ರಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಂಡಿದ್ದ ಸಮೀಕ್ಷೆಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದವರಲ್ಲಿ 38% ಜನರು "ದೇವರಿದ್ದಾನೆ" ಎಂದು ನಂಬಿದವರಾದರೆ, 40% ಜನರು "ಯಾವುದೋ ಶಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಜೀವ ಚೈತನ್ಯವಿದೆ" ಎಂದು ನಂಬಿದವರು ಮತ್ತು 20% ಜನರು "ಯಾವುದೋ ಶಕ್ತಿ, ದೇವರು ಅಥವಾ ಜೀವ ಚೈತನ್ಯವೊಂದು ಇದೆ ಎಂದು ನಾವು ನಂಬಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು.^[150]

ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮ

ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಚಕ್ರಾಧಿಪತಿಗಳ ಕಿರೀಟಧಾರಣೆಗಾಗಿ ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್ ಚರ್ಚ್‌ನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮ ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಧರ್ಮವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಚರ್ಚ್‌ ಆಫ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ (ಆಂಗ್ಲಿಕನ್) ಎಂಬ ಸ್ಥಾಪಿತ ಚರ್ಚ್‌ಅನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.^[151] ಚರ್ಚ್ UK ಸಂಸತ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿತ್ವ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಹಾಗೂ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವವು ಚರ್ಚ್‌ನ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದ್ದು, (ಒಕ್ಕೂಟದ ಒಡಂಬಡಿಕೆಯ ಅನುಚ್ಛೇದ‌ 2ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇದು ಅಗತ್ಯ) ಇದರ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ರಾಜ್ಯಪಾಲರೂ ಕೂಡ ಚರ್ಚ್‌ನಸದಸ್ಯರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಚರ್ಚ್‌ ಆಫ್ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌, ಜನರಲ್‌ ಸೈನೋಡ್‌ ಮೂಲಕ ಶಾಸನದ ಕರಡು ರಚಿಸುವ (ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ) ಹಕ್ಕನ್ನೂ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಹಾಗೆ ರಚಿಸಿದ ಕರಡು ನಂತರ ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಕಾನೂನಾಗಿ ಅಂಗೀಕಾರವಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ರೋಮನ್‌ ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್ ಚರ್ಚ್, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ಐದು ದಶಲಕ್ಷ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡು ಎರಡನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್‌ ಚರ್ಚ್‌ ಆಗಿದೆ.^[152] ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಆರ್ಥೋಡಾಕ್ಸ್, ಇವಾಂಜೆಲಿಕಲ್‌ ಮತ್ತು ಪೆಂಟೆಕೋಸ್ಟಲ್‌ ಚರ್ಚ್‌ಗಳು ಅಲ್ಲಿದ್ದು, ಚರ್ಚ್‌ನ ಹಾಜರಾತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಪೆಂಟೆಕೋಸ್ಟಲ್‌ ಚರ್ಚ್‌ಗಳು ಈಗ ಚರ್ಚ್ ಆಫ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ರೋಮನ್‌ ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್‌ ಚರ್ಚ್‌ನ ನಂತರ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿವೆ.^[153] ಪೆಂಟೆಕೋಸ್ಟಲ್‌ ಚರ್ಚ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಯಾಗಿರುವ ಚರ್ಚ್‌ ಎಂದರೆ ಎಲಿಮ್‌ ಪೆಂಟೆಕೋಸ್ಟಲ್‌ ಚರ್ಚ್‌. ಇತರೆ ಕ್ರೈಸ್ತ ಗುಂಪುಗಳೆಂದರೆ, ಸಾಲ್ವೇಶನ್‌ ಆರ್ಮಿ, ಯುನೈಟೆಡ್‌ ರಿಫಾರ್ಮ್ಡ್‌ ಚರ್ಚ್‌, ಅಸೆಂಬ್ಲೀಸ್‌ ಆಫ್‌ ಗಾಡ್‌, ಪ್ಲೈಮೌಥ್‌ ಬ್ರೆಥ್ರೆನ್‌, ಬ್ಯಾಪ್ಟಿಸ್ಟ್‌ ಯೂನಿಯನ್‌ಮೆಥಾಡಿಸ್ಟ್ಸ್‌ಕಾಂಗ್ರಿಗೇಶನಲಿಸ್ಟ್ಸ್‌ಮತ್ತು

ಹೌಸ್‌ ಚರ್ಚ್‌ಗಳು ಪ್ರೆಸ್‌ಬೈಟೇರಿಯನ್‌ ಚರ್ಚ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌(ಅನೌಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ದಿ ಕಿರ್ಕ್‌‌ ಎಂದು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ) ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚರ್ಚ್‌ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಸಾಂಸ್ಥಾನಿಕ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಒಳಪಡುವುದಿಲ್ಲ. ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವ ಇದರ ಸಾಮಾನ್ಯ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದ್ದು, ಅವನ ಅಥವಾ ಅವಳ ಅಧಿಕಾರದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಚರ್ಚ್‌ನ "ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು" ಪ್ರಮಾಣ ವಚನ ಸ್ವೀಕರಿಸಬೇಕಾದ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ನಲ್ಲಿರುವ ರೋಮನ್‌ ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್ ಚರ್ಚ್‌ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಎರಡನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಕ್ರೈಸ್ತ ಚರ್ಚ್‌ ಆಗಿದ್ದು, ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಆರನೇ ಭಾಗವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.^[154] ಆಂಗ್ಲಿಕನ್‌ ಕಮ್ಯುನಿಯನ್‌ನ ಭಾಗವಾದ, 1690ರಲ್ಲಿ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರೆಸ್‌‌ಬೈಟೇರಿಯನಿಸಮ್‌ನ ಅಂತಿಮ ಸ್ಥಾಪನೆಯ ಕಾಲದಿಂದ ಇರುವ ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಎಪಿಸ್ಕೋಪಲ್‌ ಚರ್ಚ್, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ ಚರ್ಚ್‌ನಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾದಾಗ ಇದು ಚರ್ಚ್ ಆಫ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ 'ಡಾಟರ್‌ ಚರ್ಚ್' ಆಗಿರಲಿಲ್ಲ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹತ್ತೊಂಬತ್ತನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಚರ್ಚ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಮತ್ತಷ್ಟು ವಿಭಾಗಗಳಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಫ್ರೀ ಚರ್ಚ್ ಆಫ್‌ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ಅನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ವಿವಿಧ ಇತರೆ ಪ್ರೆಸ್‌ಬೈಟೇರಿಯನ್‌ ಚರ್ಚ್‌ಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಅವಕಾಶವಾಯಿತು.

ಚರ್ಚ್ ಇನ್‌ ವೇಲ್ಸ್‌ 1920ರಲ್ಲಿ ಚರ್ಚ್ ಆಫ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಿಂದ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಯಿತು ಹಾಗೂ 'ಪದಚ್ಯುತಿ'ಗೊಂಡಿತಾದರೂ ಆಂಗ್ಲಿಕನ್‌ ಕಮ್ಯುನಿಯನ್‌ನಲ್ಲಿಯೇ ಉಳಿದಿದೆ. ಬ್ಯಾಪ್ಟಿಸ್ಟ್‌ ಯೂನಿಯನ್‌ ಆಫ್‌ ವೇಲ್ಸ್, ಮೆಥೋಡಿಸಮ್‌ ಮತ್ತು ಪ್ರೆಸ್‌‌ಬೈಟೇರಿಯನ್‌ ಚರ್ಚ್ ಆಫ್‌ ವೇಲ್ಸ್‌ಗಳೂ ಸಹಾ ವೇಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿವೆ.

ಸಂಪೂರ್ಣ-ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಎಂಬ ತತ್ವದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಮುಖವಾದ ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಧಾರ್ಮಿಕ ಗುಂಪುಗಳು ಒಂದುಗೂಡಿದವು. ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟೆಂಟರು ಮತ್ತು ಆಂಗ್ಲಿಕನ್ನರು ಎಲ್ಲ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಹೊಂದಿದ್ದರೂ,^[155] ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನ ರೋಮನ್‌ ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್‌ ಚರ್ಚ್‌ ಏಕೈಕ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಚರ್ಚ್ ಆಗಿದೆ. ಚರ್ಚ್ ಆಫ್‌ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ನೊಂದಿಗೆ ಮತಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನಿಕಟ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿರುವ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಪ್ರೆಸ್‌ಬೈಟೇರಿಯನ್‌ ಚರ್ಚ್, ಹತ್ತೊಂಬತ್ತನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಪದಚ್ಯುತಿಗೊಂಡಿದ್ದ ಚರ್ಚ್ ಆಫ್‌ ಐರ್ಲೆಂಡ್(ಆಂಗ್ಲಿಕನ್‌)ನ ನಂತರ ಎರಡನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಚರ್ಚ್ ಆಗಿದೆ.

ಇತರೆ ಧರ್ಮಗಳು

ಈಸ್ಟ್‌ ಲಂಡನ್‌ ಮಸೀದಿಯು ದೇಶದ ಅತಿದೊಡ್ಡ, ಇಸ್ಲಾಮಿಯರ ಪೂಜಾಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲೊಂದು.

2001ರ ಜನಗಣತಿಯಲ್ಲಿ 1,536,015 ವೇಲ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಮರು^[156] ಎಂದರೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 3%ನಷ್ಟಿದ್ದರು. ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಮರು 42,557 ಇದ್ದು, ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 0.84%ರಷ್ಟನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.^[157] ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ 1,943 ಮುಸ್ಲಿಮರಿದ್ದರು.^[158] ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಮುಸ್ಲಿಂ ಗುಂಪುಗಳೆಂದರೆ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಮೂಲದವರು. ಲೇಬರ್‌ ಫೋರ್ಸ್‌ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಅಂದಾಜಿನ ಪ್ರಕಾರ 2008ರಲ್ಲಿ ಗ್ರೇಟ್‌ ಬ್ರಿಟನ್‌ನಲ್ಲಿದ್ದ ಒಟ್ಟು ಮುಸ್ಲಿಮರ ಸಂಖ್ಯೆ 2,422,000 ಆಗಿತ್ತು.^[159]

1 ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಜನರು ಭಾರತೀಯ ಮೂಲದ ಧರ್ಮಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾರೆ: 560,000 ಹಿಂದೂಗಳು, 340,000 ಸಿಖ್ಖರು ಜೊತೆಗೆ ಸುಮಾರು 150,000 ಜನರು ಬೌದ್ಧಧರ್ಮವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.^[160] ಸರ್ಕಾರೇತರ ಸಂಸ್ಥೆಯೊಂದು 800,000 ಹಿಂದೂಗಳು UKಯಲ್ಲಿದ್ದಾರೆಂದು ಅಂದಾಜಿಸಿದೆ.^[161] ಭಾರತದ ಹೊರಗಡೆ ಇರುವ ಕೆಲವೇ ಜೈನ ಬಸದಿಗಳಲ್ಲೊಂದು ಲೀಸೆಸ್ಟರ್‌ನಲ್ಲಿದೆ.^[162]

2001ರ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಬ್ರಿಟನ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಯಹೂದಿಗಳು ಸರಿ ಸುಮಾರು 270,000 ಮಂದಿ ಇದ್ದಾರೆ.^[163]

ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ

ಲಂಡನ್‌, ಯುರೋಪ್‌ನ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಆರ್ಥಿಕ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಹಾಗೂ ಟೋಕಿಯೋಗಳ ಜೊತೆಜೊತೆಗೇ ವಿಶ್ವದ ಮೂರು ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಆರ್ಥಿಕ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. [335]

ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌, ವೇಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಸೇರಿ UK ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ (ಗಾತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಇಳಿಕೆ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿವೆ). ಮಾರುಕಟ್ಟೆವಿನಿಮಯ ದರಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌‌ಡಂ ಇಂದು ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಆರನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ ಅಲ್ಲದೆ ಯೂರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿ ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ ನಂತರ ಮೂರನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ.^[7]

ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕ್ರಾಂತಿ ಮೊದಲು ಆರಂಭಗೊಂಡಿದ್ದು ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನಲ್ಲಿ; ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಇದು ಹಡಗು ನಿರ್ಮಾಣ, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಗಣಿಗಾರಿಕೆ, ಉಕ್ಕು ತಯಾರಿಕೆ ಹಾಗೂ ಜವಳಿ ಉದ್ಯಮಗಳಂತಹ ಭಾರೀ ಉದ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿತ್ತು. ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ವಿಶ್ವದ ಬಹುತೇಕ ಕಡೆ ತನ್ನ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ಸಮುದ್ರದಾಚೆಗೂ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿತು. ಇದು 19ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ UK ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಸಾಧಿಸಲು ನೆರವಾಯಿತು. ಇತರೆ ದೇಶಗಳು ಕೈಗಾರಿಕೀರಣಗೊಂಡಂತೆ, ಎರಡು ವಿಶ್ವ ಮಹಾಸಮರಗಳ ನಂತರ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಕ್ಷೀಣಿಸಿತು. ಇದರಿಂದ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌‌ಡಂ ಇಡೀ 20ನೇ ಶತಮಾನದಾದ್ಯಂತ ಹಂತ ಹಂತವಾಗಿ ತನ್ನ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಬಂದಿತು ಮತ್ತು ಭಾರೀ ಉದ್ಯಮಗಳು ನಶಿಸಲಾರಂಭಿಸಿದವು. ಉತ್ಪಾದನೆ ಮಾತ್ರ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆನ್ನೆಲುಬಾಗಿ ಉಳಿದರೂ 2003ರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಕೇವಲ ಆರನೇ ಒಂದು ಭಾಗ ಮಾತ್ರವಿತ್ತು.^[164] ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಮೋಟಾರ್‌ ಉದ್ಯಮ ಈ ವಲಯದ ಅತಿ ಮುಖ್ಯ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದರೂ MG ರೋವರ್ ಗ್ರೂಪ್‌ನ ಕುಸಿತದಿಂದ ಇದು ಕುಗ್ಗಿ ಹೋಯಿತು ಅಲ್ಲದೆ ಉದ್ಯಮದ ಬಹುತೇಕ ಭಾಗ ವಿದೇಶಿ ಮಾಲೀಕತ್ವಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟಿತ್ತು. ಪ್ರಪಂಚದ ಎರಡನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ರಕ್ಷಣಾ ಗುತ್ತಿಗೆದಾರ ಸಂಸ್ಥೆಯಾದ BAE ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್‌^[165] ಮತ್ತು ಏರ್‌ಬಸ್‌ನ ಮಾಲೀಕರಾದ ಐರೋಪ್ಯ ಖಂಡಾಂತರ ವ್ಯಾಪಾರೀ ಸಂಸ್ಥೆ EADS ನಾಗರಿಕ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ವಿಮಾನಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದವು. ವಿಶ್ವ ವೈಮಾನಿಕ ಇಂಜಿನ್‌ಗಳ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ರೋಲ್ಸ್‌-ರಾಯ್ಸ್‌ ಮಹತ್ವದ ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ರಾಸಾಯನಿಕ ಮತ್ತು ಔಷಧೀಯ ಉದ್ಯಮ UKಯಲ್ಲಿ ಸದೃಢವಾಗಿದ್ದು, ವಿಶ್ವದ ಎರಡನೇ ಮತ್ತು ಆರನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಔಷಧಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು (ಕ್ರಮವಾಗಿ ಗ್ಲ್ಯಾಕ್ಸೋಸ್ಮಿತ್‌ಕ್ಲೈನ್‌ ಮತ್ತು ಅಸ್ಟ್ರಾಜೆನಿಕಾ)^[166] UK ಮೂಲವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.

UK ಸೇವಾ ವಲಯ ಬಹಳ ಸದೃಢವಾಗಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹೊಂದಿದ್ದು, GDPಯ 73%ನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತಿದೆ.^[167] ಹಣಕಾಸು ಸೇವೆಗಳು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್‌ ಮತ್ತು ವಿಮೆ ಸೇವೆಗಳು ಈ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಹೊಂದಿವೆ. ಲಂಡನ್‌ ವಿಶ್ವದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಹಣಕಾಸು ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದ್ದು, ವಿಶ್ವಪ್ರಸಿದ್ಧ ಷೇರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಲಂಡನ್‌ ಸ್ಟಾಕ್‌ ಎಕ್ಸ್‌ಚೇಂಜ್‌ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಅಲ್ಲದೆ ಲಂಡನ್‌ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಫೈನ್ಯಾನ್ಷಿಯಲ್ ಫ್ಯೂಚರ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಆಪ್ಷನ್ಸ್‌ ಎಕ್ಸ್‌ಚೇಂಚ್‌ ಮತ್ತು ಲಾಯ್ಡ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಲಂಡನ್‌ ಇನ್‌ಶೂರೆನ್ಸ್ ಮಾರ್ಕೆಟ್‌ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಲಂಡನ್‌ ಮಹಾನಗರದಲ್ಲಿವೆ. ಅಂತರ‌ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯಕ್ಕೆ ಲಂಡನ್‌ ಪ್ರಧಾನ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ ಅಲ್ಲದೆ ಇದು ವಿಶ್ವ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಮೂರು "ಅಧಿಪತ್ಯ ಕೇಂದ್ರಗಳಿ‌" ಗೆ ಮುಂದಾಳುವಾಗಿದೆ(ನ್ಯೂಯಾಕ್ಸ್‌ ನಗರ ಮತ್ತು ಟೋಕ್ಯೋ ನಗರಗಳೊಂದಿಗೆ). ^[168] ಇದು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ವಿದೇಶೀ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಶಾಖೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಕಳೆದ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ ಹಣಕಾಸು ಕೇಂದ್ರವೊಂದು ಲಂಡನ್‌ನ ಡಾಕ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್‌ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದಿದೆ. ವಿಶ್ವದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಆಗಿರುವ HSBC ^[169][170] ಮತ್ತು ಬಾರ್ಕ್ಲೇಸ್ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ತಮ್ಮ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಿವೆ. UK ಮೂಲವಲ್ಲದ ಹಲವು ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಂಪನಿಗಳು ತಮ್ಮ ಐರೋಪ್ಯ ಅಥವಾ ವಿಶ್ವದ ಇತರ ಭಾಗದ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಗಾಗಿ ಲಂಡನ್‌ ನಗರವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿವೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಉದಾಹರಣೆ USನ ಹಣಕಾಸು ಸೇವಾ ಸಂಸ್ಥೆ ಸಿಟಿಗ್ರೂಪ್. ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ರಾಜಧಾನಿಯಾದ ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್‌, ಯೂರೋಪ್‌ನ ಬಹುದೊಡ್ಡ ಹಣಕಾಸು ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆಯಲ್ಲದೆ^[171] ವಿಶ್ವದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ರಾಯಲ್‌ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ ಗ್ರೂಪ್‌ ನ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

UKಯ ಬಹುತೇಕ ಇಂಧನಶಕ್ತಿಯ ಅಗತ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಉತ್ತರ ಸಮುದ್ರದ ತೈಲ ಮತ್ತು ಅನಿಲದ ಸರಬರಾಜು ಪೂರೈಸುತ್ತದೆ.

ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮಬಹುಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. 27 ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಪ್ರವಾಸಿಗರು 2004ರಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿರುವುದರೊಂದಿಗೆ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಆರನೇ ಪ್ರಮುಖ ವಿಶ್ವ ಪ್ರವಾಸಿ ತಾಣ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆ ಪಡೆದಿದೆ.^[172] ಲಂಡನ್‌, 2006ರಲ್ಲಿ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ 2ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿರುವ ಬ್ಯಾಂಕಾಕ್‌ (10.4 ದಶಲಕ್ಷ ಪ್ರವಾಸಿಗರು) ಮತ್ತು 3ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿರುವ ಪ್ಯಾರಿಸ್‌ (9.7 ದಶಲಕ್ಷ) ನಗರಗಳಿಗಿಂತ 15.6 ದಶಲಕ್ಷ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಗಮನಾರ್ಹ ವ್ಯತ್ಯಾಸದೊಂದಿಗೆ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ನಗರವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದೆ.^[173]

ಸೃಜನಶೀಲ ಉದ್ಯಮಗಳು 2005ರಲ್ಲಿ 7% GVAಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದ್ದವು ಹಾಗೂ 1997ರಿಂದ 2005ರ ನಡುವೆ ವಾರ್ಷಿಕ ಸರಾಸರಿ 6% ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹೊಂದಿದ್ದವು.^[174]

ದೇಶದ GDPಗೆ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಕೃಷಿವಲಯದ ಕೊಡುಗೆ 0.9% ಮಾತ್ರ.^[8]

UK ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರೊಂದಿಗೆ ಗಮನಾರ್ಹ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿದ್ದರೂ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಕುಸಿಯುತ್ತಿರುವ^[175] ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲ ಮತ್ತು ತೈಲ ನಿಕ್ಷೇಪಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. UKಯಲ್ಲಿ 2004ರಲ್ಲಿ 400 ದಶಲಕ್ಷ ಟನ್‌ಗಳಿಗೂ ಅಧಿಕ ಪ್ರಮಾಣದ ನಿಚ್ಚಳ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ನಿಕ್ಷೇಪವನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಲಾಗಿದೆ.^[176] UKಯ ಒಟ್ಟು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನ ಬಳಕೆ (ಆಮದನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡು) 61 ದಶಲಕ್ಷ ಟನ್‌ಗಳಿತ್ತು.^[177] ಇದರಿಂದ ಕೇವಲ 6.5ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ವರ್ಷಗಳು ಮಾತ್ರವೇ UK ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನಲ್ಲಿ ಸ್ವಾವಲಂಬಿಯಾಗಿರಲು ಸಾಧ್ಯ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಪ್ರಸಕ್ತ ಆಹರಣ ದರದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯಲು 20 ವರ್ಷಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.^[176] ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು-ಉರಿಸುವಿಕೆಯಿಂದ ವಿದ್ಯುತ್‌ ಉತ್ಪಾದನೆ‌ಗೆ ಪರ್ಯಾಯವೆಂದರೆ ನೆಲದಡಿಯ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಅನಿಲೀಕರಣ/ಅನಿಲ ಉತ್ಪಾದನೆ (UCG). ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿರುವ ಕೊಳವೆಯೊಳಗೆ ಆಮ್ಲಜನಕ ಮತ್ತು ಹಬೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು UGC ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನಿಂದ ಅನಿಲವನ್ನು ಹೊರತೆಗೆದು ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು ಮೇಲ್ಮೈಗೆ ತಲುಪಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಕಾರ್ಯಸಾಧುವಾದ ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ಇಂಗಾಲ ಬಳಕೆಯ ವಿಧಾನವಾಗಿದೆ. UGC ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಕಾರ್ಯಸಾಧುವೆಂದು ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಸಮುದ್ರ ತೀರಪ್ರದೇಶಗಳ ಉತ್ಪಾದನಾ ಪ್ರಮಾಣ 7 ಶತಕೋಟಿ ಟನ್‌ನಿಂದ 16 ಶತಕೋಟಿ ಟನ್‌ಗಳಷ್ಟಿದೆ.^[178] UKಯ ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲ ಬಳಕೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಈ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ನಿಕ್ಷೇಪಗಳ ಪ್ರಮಾಣಗಳು UKಯಲ್ಲಿನ 200ರಿಂದ 400 ವರ್ಷಗಳವರೆಗಿನ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ.^[179]

ದಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌; ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕು

ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಸರ್ಕಾರದ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು HM ಖಜಾನೆಯ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾದ ವಿತ್ತಮಂತ್ರಿ‌ (ಈಗ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿರುವವರು ಅಲಿಸ್ಟೇರ್‌ ಡಾರ್ಲಿಂಗ್) ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ (ಈಗಿನವರು, Rt Hon‌ ಗಾರ್ಡನ್‌ ಬ್ರೌನ್‌ MP )ಖಜಾನೆಯ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ವಿತ್ತ ಮಂತ್ರಿಗಳು ಖಜಾನೆಯ ಎರಡನೇ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ UK ಆರ್ಥಿಕತೆ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಉದಾರೀಕರಣ, ಅಲ್ಪ ತೆರಿಗೆ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಣ ತತ್ವಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಮುಖ್ಯಾಧಿಕಾರಿ‌ ನಿರ್ಧರಿಸುವ ಆರ್ಥಿಕತೆಗಾಗಿ ಹಣದುಬ್ಬರ ದರದ ಒಟ್ಟಾರೆ ಗುರಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು, ಬಡ್ಡಿ ದರಗಳನ್ನು ಅಗತ್ಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಜಾರಿ ಮಾಡುವುದು 1997ರಿಂದ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಆಫ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಮುಖ್ಯಾಧಿಕಾರಿ ಮುಂದಾಳತ್ವದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಆಫ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಹಣಕಾಸು ನಿಯಮಾವಳಿ ಸಮಿತಿಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ.^[180] ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಸಂಸತ್ತಿನ ಅನುಮೋದನೆಯ ಮೇರೆಗೆ, ಪೌಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ 3 ಪೆನ್ಸ್‌ನಂತೆ ಹೆಚ್ಚು ಇಲ್ಲವೇ ಕಡಿಮೆ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಪಾವತಿ ಮಾಡಲಾಗುವ ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆಯ ಮೂಲಭೂತ ದರವನ್ನು ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಮಾಡುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಸರ್ಕಾರ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೂ ಈ ಅಧಿಕಾರ ಇದುವರೆಗೂ ಜಾರಿಯಾಗಿಲ್ಲ.

ಮಾರ್ಚ್‌ 2009ರಂತೆ, UKಯ ಸರ್ಕಾರಿ ಸಾಲ GDPಯ 49% ಇತ್ತು.^[181]

UKಯ ಕರೆನ್ಸಿ £ ಚಿಹ್ನೆಯಿಂದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲ್ಪಡುವ ಪೌಂಡ್‌ ಸ್ಟರ್ಲಿಂಗ್. ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಆಫ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಆಗಿದ್ದು, ಕರೆನ್ಸಿಗಳನ್ನು ವಿತರಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೊತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ತೊಂದರೆಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಣೆ ಪಡೆಯಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಆಫ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಲ್ಲ ಸೌಲಭ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ತಮ್ಮದೇ ನೋಟುಗಳನ್ನು ವಿತರಿಸುವ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ಯೂರೋ ಕರೆನ್ಸಿಯ ಬಿಡುಗಡೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಸೇರದಿರಲು UK ನಿರ್ಧರಿಸಿತು, ಹಾಗೂ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌‌ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ Rt Hon ಗಾರ್ಡನ್‌‌ ಬ್ರೌನ್‌ MPರು, ಯೂರೋ ಸೇರದಿರಲು ಮಾಡಿದ ನಿರ್ಧಾರ ಯೂರೋಪ್‌ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಸರಿಯಾದುದು ಎನ್ನುತ್ತಾ ಸಮೀಪ ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಸದಸ್ಯತ್ವ ಹೊಂದುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ತಳ್ಳಿ ಹಾಕಿದರು.^[182] ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ "ಐದು ಆರ್ಥಿಕ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ" ಒಳಪಟ್ಟ ನಂತರವೇ ಸದಸ್ಯತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ನಿರ್ಧರಿಸಬೇಕು ಎಂಬ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಜನಮತಸಂಗ್ರಹ ಮಾಡಲು ಮಾಜಿ ಪ್ರಧಾನಿ ಟೋನಿ ಬ್ಲೇರ್‌ ಸರ್ಕಾರ ವಾಗ್ದಾನ ನೀಡಿತ್ತು. 2005ರಲ್ಲಿ UKಯ ಅರ್ಧಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು (55%) ಕರೆನ್ಸಿಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸುವುದನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿದರೆ, 30% ಜನರು ಇದರ ಪರವಾಗಿದ್ದರು.^[183]

23 ಜನವರಿ 2009ರಂದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳ ಕಛೇರಿಯಿಂದ ಬಂದ ಸರ್ಕಾರಿ ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳು UKಯನ್ನು ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ 1991ರಿಂದ ಆರ್ಥಿಕ ಮುಗ್ಗಟ್ಟು ಆವರಿಸಿತ್ತು ಎಂಬುದನ್ನು ದೃಢಪಡಿಸಿದ್ದವು.^[184] ಮೇ 2008ರಲ್ಲಿ 5.2% ನಿಂದ ಮೇ 2009ರಲ್ಲಿ 7.6%ಗೆ ಏರಿಕೆಯಾದ ನಿರುದ್ಯೋಗದ ಹೆಚ್ಚಳದೊಂದಿಗೆ ಜೊತೆಗೂಡಿ 2008ರ ಅಂತಿಮ ತ್ರೈಮಾಸಿಕದಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಮುಗ್ಗಟ್ಟಿಗೆ ಸಿಲುಕಿತ್ತು. 18 ರಿಂದ 24ರ ವಯೋಮಾನದವರಲ್ಲಿ ನಿರುದ್ಯೋಗದ ದರ 11.9%ರಿಂದ 17.3%ಗೆ ಏರಿಕೆಯಾಯಿತು.^[185]

ಶಿಕ್ಷಣ

ಕೇಂಬ್ರಿಜ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿರುವ ಕಿಂಗ್ಸ್‌ ಕಾಲೇಜು

ಆಕ್ಸ್‌ಫರ್ಡ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿರುವ ಕ್ರೈಸ್ಟ್‌ ಚರ್ಚ್‌

ಬರ್ಮಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಂ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು ಹೊಸದಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾದ ಒಂದು ಪೌರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವಾಗಿದೆ.

ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಪ್ರತಿ ದೇಶವೂ ತನ್ನದೇ ಆದ ಶಿಕ್ಷಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರೊಂದಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣದ ಮೇಲಿನ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ಗಳಿಗೆ ವಿಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.

ದೈನಂದಿನ ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥಾನದ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ನಿಧಿ ಒದಗಿಸಬೇಕಾದ ಕರ್ತವ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳು (ಹಿಂದೆ ಇವುಗಳನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.) ಹೊತ್ತಿದ್ದರೂ, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣದ ಜವಾಬ್ದಾರಿ, ಮಕ್ಕಳು, ಶಾಲೆ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬಗಳ ಸಂಸ್ಥಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಹಾಗೂ ಸಂಶೋಧನೆ, ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯಗಳ ಸಂಸ್ಥಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಗಳಿಗೆ ಸೇರಿರುತ್ತದೆ.^[186] ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಹಂತದಲ್ಲಿ 1870ರಲ್ಲೂ ಮತ್ತು ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಹಂತದಲ್ಲಿ 1900ರಲ್ಲೂ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು.^[187] ಐದರಿಂದ ಹದಿನಾರರ ವಯೋಮಾನದ (ಜುಲೈ ಅಥವಾ ಆಗಸ್ಟ್‌‌ ಕೊನೆಭಾಗದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರೆ 15 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ) ಎಲ್ಲ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಮಕ್ಕಳು ತಮ್ಮ ಶಿಕ್ಷಣ ಪೂರೈಸಿರುವುದು ಸಾಂಸ್ಥಾನಿಕ ವಲಯದ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ. ತಮ್ಮ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಆಧಾರ ಮೇಲೆ ಆಯ್ಕೆಯಾಗುವ ಮಕ್ಕಳ ಸಂಖ್ಯೆ ತೀರ ಕಡಿಮೆ. ವಾಸ್ತವಿಕ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಇಳಿಕೆಯಾದಾಗ್ಯೂ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಖಾಸಗಿ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಹಾಜರಾಗುತ್ತಿರುವ ಮಕ್ಕಳ ಪ್ರಮಾಣ 7%ಅನ್ನೂ ಮೀರಿದೆ.^[188] ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್‌ ಅಥವಾ ಆಕ್ಸ್‌ಫರ್ಡ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಓದುತ್ತಿರುವ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ ಅರ್ಧಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನವರು ಖಾಸಗಿ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಓದಿದವರು.^[189] ಸಾಂಸ್ಥಾನಿಕ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಬುದ್ದಿಮತ್ತೆ ಮತ್ತು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬಲ್ಲ ಶಾಲೆಗಳು, ಜನಪ್ರಿಯ ಖಾಸಗಿ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ಸಾಧಿಸಬಹುದು. 2006ರಲ್ಲಿ GCSE ಫಲಿತಾಂಶದ ಮಾನದಂಡದಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಸಾಧನೆ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದ ಮೇಲ್ಪಂಕ್ತಿಯ ಹತ್ತು ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡು ಸಾಂಸ್ಥಾನಿಕ ವ್ಯಾಕರಣ ಶಾಲೆಗಳಾಗಿದ್ದವು. ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವನ್ನು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಹೊಂದಿದೆ; ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಆಕ್ಸ್‌‌ಫರ್ಡ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಇಂಪೀರಿಯಲ್‌ ಕಾಲೇಜ್‌ ಲಂಡನ್‌ ಮತ್ತು ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಕಾಲೇಜ್‌ ಲಂಡನ್‌ ಇವು 2008ರ THES - QS ಜಾಗತಿಕ‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯಗಳ ಶ್ರೇಯಾಂಕ‌‌‌ಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವದ ಮೇಲ್ಪಂಕ್ತಿಯ 10 ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದವು.^[190] ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗಣಿತ ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನ ಶಿಕ್ಷಣದ ಬಗೆಗಿನ ಒಲವು TIMSS) ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ, ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಗಣಿತಕ್ಕೆ 7ನೇ ಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ 6ನೇ ಸ್ಥಾನ ನೀಡಿದೆ. ಈ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು, ಜರ್ಮನಿ ಮತ್ತು ಸ್ಕ್ಯಾಂಡಿನೇವಿಯದ ದೇಶಗಳನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಯೂರೋಪಿನ ಇತರೆ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ಮುಂದುವರೆದಿರುವಂತೆ ತೋರಿಸಿವೆ.^[191]

ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಜೀವನಪರ್ಯಂತ ಕಲಿಕೆ ಖಾತೆಯ ಸಂಪುಟ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಜೊತೆಗೆ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಶಾಲೆಗಳ ದೈನಂದಿನ ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಿಗೆ ಹಣಕಾಸಿನ ನೆರವು ನೀಡುವುದು ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳ ಜವಾಬ್ಧಾರಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಎರಡು ಇಲಾಖೇತರ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ: ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಹಾಗೂ ಮಾಧ್ಯಮಿಕೋತ್ತರ ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣ ಕಾಲೇಜುಗಳು ಮತ್ತು ಇತರೆ ಕೇಂದ್ರಗಳು ನೀಡಲಾಗುವ ಪದವಿಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಇತರೆ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಅರ್ಹತೆಗಳಿಗೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಮಾನ್ಯತೆ, ಪರೀಕ್ಷೆ ಹಾಗೂ ಅರ್ಹತಾ ಮಾನ್ಯತೆ ನೀಡುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಕ್ವಾಲಿಫಿಕೇಶನ್ಸ್‌ ಅಥಾರಿಟಿ ಹೊತ್ತಿರುತ್ತದೆ.^[192] ಪಠ್ಯಕ್ರಮದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ನಾವೀನ್ಯತೆ, ಉನ್ನತ ಧ್ಯೇಯ ಹಾಗೂ ಉತೃಷ್ಟತೆಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು, ಲರ್ನಿಂಗ್‌ ಅಂಡ್‌ ಟೀಚಿಂಗ್ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ ಮೂಲಭೂತ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮುಂತಾದ ವಿಚಾರಗಳಲ್ಲಿ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.^[193] ಸ್ಕಾಟ್‌‌ಲೆಂಡ್‌ 1496ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಕಡ್ಡಾಯ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಶಾಸನಬದ್ಧವಾಗಿ ಜಾರಿ ಮಾಡಿತು.^[194] ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಖಾಸಗಿ ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಿರುವ ಮಕ್ಕಳ ಪ್ರಮಾಣ 4%ಗಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪವೇ ಅಧಿಕ. ಆದರೂ ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಜಾಸ್ತಿಯಾಗುತ್ತಿದೆ.^[195] 2001ರಲ್ಲಿ ಬೋಧನಾ ಶುಲ್ಕವೂ ಮತ್ತು 2008ರಲ್ಲಿ ಪದವೀಧರ ದತ್ತಿ ಯೋಜನೆಯೂ ರದ್ದಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌‌ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಬೋಧನಾ ಶುಲ್ಕವನ್ನಾಗಲೀ ಅಥವಾ ಪದವಿ ದತ್ತಿ ಶುಲ್ಕವನ್ನಾಗಲೀ ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ.^[196]

ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣವು, ಶಿಕ್ಷಣ ಮಂತ್ರಿ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗ ಹಾಗೂ ಕಲಿಕೆಯ ಮಂತ್ರಿಗಳ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೂ ಸ್ಥಳೀಯ ಮಟ್ಟದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳು ವಿವಿಧ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹರಡಿಕೊಂಡಿರುವ ಐದು ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಾಲಯ ಮಂಡಳಿಗಳಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಏನನ್ನು ಬೋಧಿಸಬೇಕು ಎಂಬ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತ ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೊತ್ತಿರುವ 'ಪಠ್ಯಕ್ರಮ, ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು & ಮೌಲ್ಯಮಾಪನದ ಸಮಿತಿ‌'(CCEA) ಸಂಸ್ಥೆಯು, ಶಿಕ್ಷಣದ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಅರ್ಹತೆಗಳಿಗೆ ಮಾನ್ಯತೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.^[197]

ವೇಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ವೇಲ್ಸ್‌ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶಾಸನ ಸಭೆ ಹೊತ್ತಿದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ವೆಲ್ಶ್‌ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಇಲ್ಲವೇ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ವೆಲ್ಶ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬೋಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. 16 ವಯೋಮಾನದ ಎಲ್ಲ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ವೆಲ್ಶ್‌ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬೋಧನೆ ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿವೆ. ಪೂರ್ಣ ದ್ವಿಭಾಷೀ ವೇಲ್ಸ್‌ನ್ನು ಹೊಂದುವ ಕಾರ್ಯನೀತಿಯ ಅಂಗವಾಗಿ ವೆಲ್ಶ್‌ ಮಾಧ್ಯಮದ ಶಾಲೆಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಯೋಜನೆಗಳು ಪ್ರಸ್ತಾಪದಲ್ಲಿವೆ.

ಆರೋಗ್ಯರಕ್ಷಣೆ

ನಾರ್‌ಫೋಕ್‌ ಮತ್ತು ನಾರ್ವಿಚ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಆಸ್ಪತ್ರೆ-ಒಂದು ಆಧುನಿಕ NHS ಆಸ್ಪತ್ರೆ.

ದಿ ರಾಯಲ್ ಅಬರ್ದೀನ್ ಮಕ್ಕಳ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಶೇಷಜ್ಞ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಾಗಿದ್ದು, NHS ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ.

ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯರಕ್ಷಣೆ ಒಂದು ಅಧಿಕಾರ ವಿಕೇಂದ್ರೀಕರಣದ ವಿಚಾರ. ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌, ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ಗಳು ತಮ್ಮದೇ ನಿಯಮಾವಳಿ ಮತ್ತು ಆದ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದುವುದರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.^[198][199] ಆದರೂ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪರಸ್ಪರ ಉತ್ತಮ ಸಹಕಾರದ ಕಾರಣ ಸೇವಾ ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಸೇವೆಗಳ ನಡುವೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಮರೆಮಾಚಿರುತ್ತದೆ. ನಾಲ್ಕು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಎಲ್ಲ UK ಖಾಯಂ ನಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಅಗತ್ಯದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇದು ಉಚಿತವಾಗಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯ ತೆರಿಗೆ ಪದ್ಧತಿಯ ಮೂಲಕ ಈ ಸೇವೆಗೆ ಹಣ ಪಾವತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಖಾಸಗಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೂ ಇಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ. UKಯಾದ್ಯಂತ ವಿವಿಧ ನಿಯಂತ್ರಣ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿವೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ, ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮಂಡಳಿ‌, ಶುಶ್ರೂಷಾ ಮತ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರ ಮಂಡಳಿ‌ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಸರ್ಕಾರೇತರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು (ಉದಾ: ರಾಯಲ್‌ ಕಾಲೇಜ್‌ಗಳು ). ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಾಲೆಗಳು, ದಂತವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ದಾದಿಗಳು ಮತ್ತು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಇತರೆ ವೃತ್ತಿಪರರರಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡುವ ಗಮನಾರ್ಹ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು UKಯಾದ್ಯಂತ ಬೃಹತ್‌ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿವೆ.

ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯರಕ್ಷಣೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆ‌ಯಿಂದ ದೊರೆಯುತ್ತಿದ್ದು, ಪ್ರಸ್ತುತ ಇದು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ಗಷ್ಟೇ ಸೀಮಿತವಾಗಿದೆ, ಮೊದಲಿಗೆ ಇದು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ಗಳೆರಡಕ್ಕೂ ಸೇವೆ ನೀಡುತ್ತಿತ್ತು. ಇದು 5 ಜುಲೈ 1948ರಂದು ಜಾರಿಗೆ ಬಂದ 1946ರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವಾ ಕಾಯಿದೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು. ಆರೋಗ್ಯ ಇಲಾಖೆ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಜನರ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಜೀವನಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ^[200] ಹಾಗೂ ಆರೋಗ್ಯ ಖಾತೆಯ ರಾಜ್ಯ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ‌ - ಇವರು ಆರೋಗ್ಯ ಇಲಾಖೆಯ ಮತ್ತು NHSನ ಕೆಲಸ ಕಾರ್ಯಗಳ ಬಗೆಗೆ UK ಸಂಸತ್ತಿಗೆ ಉತ್ತರಿಸಬೇಕಾದ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೊತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ. ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ NHS 1.3 ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ವಿಶ್ವದ ಯಾವುದೇ ತೆರನಾದ ಸಂಯೋಜಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ.^[201] ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದ ಆರೋಗ್ಯರಕ್ಷಣಾ ಸೇವೆ, ಪ್ರಾಥಮಿಕ(ಸಾಮಾನ್ಯ ವೈದ್ಯವೃತ್ತಿ), ಮಾಧ್ಯಮಿಕ(ಜಿಲ್ಲಾ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆಸ್ಪತ್ರೆ)ಮತ್ತು ಮೂರನೇ ಹಂತದ (ಬೋಧಕ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳು), ಹೀಗೆ ವಿವಿಧ ಮಟ್ಟದ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ವಿವಿಧ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಮಾತುಕತೆ ಮತ್ತು ವಿಚಾರ ವಿನಿಮಯಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಇನ್‌‌ಸ್ಟಿಟೂಟ್‌ ಆಫ್ ಹೆಲ್ತ್‌ ಅಂಡ್‌ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್‌ ಎಕ್ಸೆಲೆನ್ಸ್‌ ಅಥವಾ NICE ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ ಜನತೆಗೆ NHS ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ನೀಡಬೇಕೆ ಇಲ್ಲವೇ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಬೇಕೆ ಎಂಬ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.

ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ನ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾದ NHS ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯರಕ್ಷಣೆ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಸೇವೆ 1947ರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವಾ (ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್) ಕಾಯಿದೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಆರಂಭಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. (ತದನಂತರ ಇದು 1978ರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವಾ (ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್) ಕಾಯಿದೆಯಿಂದ ರದ್ದಾಯಿತು) ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಉದ್ಘಾಟನೆಯಾದ NHSಗೆ ಸರಿಹೊಂದಲೆಂದು 5 ಜುಲೈ 1948ರಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಜಾರಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಆದರೂ, ಸಂಸ್ಥಾನ ಹಣಕಾಸಿನ ನೆರವಿನ ಆರೋಗ್ಯರಕ್ಷಣೆ ಯೋಜನೆಯೊಂದು ಹೈಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್‌‌ ಅಂಡ್‌ ಐಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್‌ ಮೆಡಿಕಲ್‌ ಸರ್ವೀಸ್‌ ಎಂಬ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ 1948ಕ್ಕೂ ಮುಂಚೆಯೇ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ನ ಅರ್ಧಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಗತವಾಗಿತ್ತು.^[202] 2006ರಲ್ಲಿ, NHS ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ 47,500ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ದಾದಿಗಳು, ಶುಶ್ರೂಷಕಿಯರು ಮತ್ತು ಸಂದರ್ಶಕ ವೈದ್ಯರು ಹಾಗೂ 3,800ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಲಹಾವೈದ್ಯರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಸುಮಾರು 158,000 ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ನಿಯುಕ್ತಿಗೊಳಿಸಿತು. ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ, 12,000ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೈದ್ಯರು, ಕುಟುಂಬ ವೈದ್ಯರು ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯರಕ್ಷಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವೃತ್ತಿಪರರು ಎಂದರೆ ದಂತವೈದ್ಯರು, ನೇತ್ರತಜ್ಞರೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಶುಲ್ಕ ಮತ್ತು ಭತ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪಡೆದು NHSನ ವತಿಯಿಂದ ವಿವಿಧ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಸ್ವತಂತ್ರ ಗುತ್ತಿಗೆದಾರರಂತೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಸಮುದಾಯ ಔಷಧ ತಜ್ಞರನ್ನು ನೇಮಕ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿತು.^[203] ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಯೋಗಕ್ಷೇಮ ಇಲಾಖೆಯ ಸಂಪುಟ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ‌ - ಇವರು NHS ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ನ ಕಾರ್ಯವೈಖರಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಸಂಸತ್ತಿಗೆ ಜವಾಬ್ಧಾರರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.

NHS ವೇಲ್ಸ್‌ ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ವೇಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯರಕ್ಷಣೆ ಸೇವೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. 1946ರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವಾ ಕಾಯಿದೆಯ ಕಾನೂನಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ರಚನೆಯಾದ NHSನಂತೆಯೇ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಇದೂ ಕೂಡ ರಚನೆಯಾಗಿದೆ. ವೇಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ NHS ಮೇಲಿನ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ವೇಲ್ಸ್‌ನ ರಾಜ್ಯ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯವರಿಗೆ 1969ರಲ್ಲಿ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು.^[204] ಆದಾಗ್ಯೂ NHS ವೇಲ್ಸ್‌ನ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ವೆಲ್ಶ್‌ ವಿಧಾನಸಭೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಸಮಿತಿಗೆ 1999ರಲ್ಲಿ ವಿಕೇಂದ್ರೀಕರಣದ ಭಾಗವಾಗಿ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. NHS ವೇಲ್ಸ್‌ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ವೇಲ್ಸ್‌ ಜನತೆಗೆ ಒದಗಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಸುಮಾರು 90,000 ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗ ನೀಡಿರುವುದರಿಂದ ವೇಲ್ಸ್‌‌ನ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಉದ್ಯೋಗದಾತನಾಗಿ ಮೂಡಿಬಂದಿದೆ.^[205] ವೇಲ್ಸ್‌ ಸರ್ಕಾರದ ಶಾಸನಸಭೆಯಲ್ಲಿರುವ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೇವೆಗಳ ಮಂತ್ರಿ, ವೇಲ್ಸ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೇವೆಗಳ ಸಂಪುಟ ದರ್ಜೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಮಂತ್ರಿಮಂಡಲದಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಆರೋಗ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೇವೆ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಭದ್ರತಾ ಇಲಾಖೆ ನೀಡುತ್ತಿದೆ.

ಸಾರಿಗೆ

ಹೀಥ್ರೂ ನಿಲ್ದಾಣ 5ಇಡೀ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿನ ಬೇರಾವುದೇ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಕ್ಕಿಂತ ಲಂಡನ್‌ನ ಹೀಥ್ರೂ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ದಟ್ಟಣೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. [412] [414]

ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ದಿ ಫೋರ್ತ್‌ ರೈಲ್ವೆ ಬ್ರಿಜ್‌, ರೈಲು ಜಾಲದ ಒಂದು ಮಾದರಿ ಸ್ವರೂಪವಾಗಿದೆ.

ಹೈವೇಸ್‌ ಏಜೆನ್ಸಿಯು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ದೇಶದ ಹೆದ್ದಾರಿಗಳ ಮತ್ತು ಮೋಟಾರು ರಸ್ತೆಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊತ್ತಿದೆ, ಅಲ್ಲದೆ M6 ಟೋಲ್‌ ಎಂಬ ಖಾಸಗಿ ಸಂಸ್ಥೆ ಕೂಡ ಇದರಲ್ಲಿ ಪಾಲುದಾರನಾಗಿದೆ.^[206]ಕಿಕ್ಕಿರಿದ ವಾಹನ ಸಂದಣಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಗಂಭೀರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಲ್ಲೊಂದಾಗಿದ್ದು, ಸೂಕ್ತ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳದಿದ್ದರೆ, 2025ರ ವೇಳೆಗೆ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ £22 ಶತಕೋಟಿಗಳಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೊರೆ ಬೀಳಬಹುದು ಎಂದು ಸಾರಿಗೆ ಇಲಾಖೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ.^[207] ಸರ್ಕಾರಿ ಪ್ರಾಯೋಜಿತ 2006ರ ಎಡ್ಡಿಂಗ್‌ಟನ್‌ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ‌ನಲ್ಲಿ ರಸ್ತೆ ಶುಲ್ಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಜಾರಿ ಮತ್ತು ಸಾರಿಗೆ ಜಾಲವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸದೇ ಇದ್ದರೆ ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಮೇಲೆ ವಾಹನ ಸಂದಣಿ ಕೆಟ್ಟ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಅಪಾಯವಿದೆ ಎಂದಿದೆ.^[208][209]

ಸ್ಕಾಟಿಷ್ ಸಾರಿಗೆ ಜಾಲದ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೊತ್ತಿರುವ ಸ್ಕಾಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರದ ಉದ್ದಿಮೆ, ಸಾರಿಗೆ ಮತ್ತು ಜೀವನಪರ್ಯಂತ ಕಲಿಕೆ ಇಲಾಖೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ ಸಾರಿಗೆ ಎಂಬ ಉನ್ನತ ಏಜೆನ್ಸಿಯು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ, ಮತ್ತು ದೇಶದ ಹೆದ್ದಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ರೈಲು ಜಾಲದ ಸತತ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹಾಗೂ ಈ ಸಂಬಂಧ ಹಣಕಾಸು ಇಲಾಖೆಯ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯವರಿಗೆ ವರದಿ ಒಪ್ಪಿಸುವುದು ಇದರ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯಾಗಿದೆ.^[210] ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್ ರೈಲು ಜಾಲ ಸುಮಾರು 340 ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು 3,000 ಕಿಲೋಮೀಟರ್‌ಗಳ ರೈಲು ಹಳಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, 62 ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಯಾಣಿಕರನ್ನು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಸಾಗಿಸುತ್ತದೆ.^[211] 2008ರಲ್ಲಿ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್ ಸರ್ಕಾರ ಮುಂದಿನ 20 ವರ್ಷಗಳಿಗೆ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಹಾಕಿಕೊಂಡಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಫೋರ್ಥ್‌ ರೋಡ್‌ ಬ್ರಿಡ್ಜ್‌ ಮತ್ತು ರೈಲು ಜಾಲದ ವಿದ್ಯುದೀಕರಣ ಯೋಜನೆಗಳು ಪ್ರಮುಖ ಆದ್ಯತೆಗಳ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಸೇರಿವೆ.^[212]

UKಯುದ್ದಕ್ಕೂ ಉಪ ರಸ್ತೆ ಜಾಲಗಳಿರುವ46,904 kilometres (29,145 mi) ಮುಖ್ಯ ರಸ್ತೆಗಳಿದ್ದು, ಇವು ಮೋಟಾರ್‌ ರಸ್ತೆ ಜಾಲವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.3,497 kilometres (2,173 mi) ಇಲ್ಲಿ 213,750 kilometres (132,818 mi)ನೆಲೆಗಟ್ಟಿನ ರಸ್ತೆಗಳೂ ಇವೆ.

ಗ್ರೇಟ್‌ ಬ್ರಿಟನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ 16,116 ಕಿ.ಮಿ.ಗಳ (10,072 ಮೈಲಿಗಳ) ರೈಲು ಜಾಲ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ 303 ಕಿ.ಮೀ.ಗಳ ಮಾರ್ಗ(189 ಮೈಲಿಗಳ ಮಾರ್ಗ) ಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿದಿನ 18,000 ಪ್ರಯಾಣಿಕ ರೈಲುಗಳು ಮತ್ತು 1,000 ಸರಕು ಸಾಗಾಣಿಕೆ ರೈಲುಗಳು ಓಡುತ್ತವೆ. ನಗರದ ರೈಲು ಜಾಲಗಳು ಲಂಡನ್‌ ಮತ್ತು ಇತರೆ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡಿವೆ. UKಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ 48,000 ಕಿ.ಮೀ.ಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು (30,000 ಮೈಲಿ ಮಾರ್ಗ) ರೈಲು ಜಾಲವಿತ್ತು. ಇವುಗಳ ಪೈಕಿ ಹಲವು ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು 1955ರಿಂದ 1975ರ ನಡುವಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ರಮೇಣವಾಗಿ ರದ್ದುಪಡಿಸಲಾದರೆ, 1960ರ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ಸಲಹೆಗಾರ (ಬೀಚಿಂಗ್‌ ಕೊಡಲಿ ಎಂದೇ ಖ್ಯಾತರಾಗಿದ್ದ)ರಿಚರ್ಡ್‌ ಬೀಚಿಂಗ್‌ ನೀಡಿದ ವರದಿ ನಂತರ ರದ್ದುಪಡಿಸಲಾಯಿತು. 2025ರೊಳಗೆ ಅತಿ ವೇಗವಾದ ಹೊಸ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.^[213]

ರಾಜಧಾನಿ ಲಂಡನ್‌ನ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ 15 ಮೈಲಿ (24 ಕಿ.ಮೀ) ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಲಂಡನ್‌ ಹೀಥ್ರೂ ಏರ್‌ಪೋರ್ಟ್‌ UKಯ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಕಾರ್ಯನಿರತವಾಗಿರುವ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವಾಗಿದ್ದು, ಪ್ರಪಂಚದ ಯಾವುದೇ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಕ್ಕಿಂತ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಯಾಣಿಕ ಸಂದಣಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.^[214][215]

ಕ್ರೀಡೆ

ಬ್ರಿಟೀಷ್‌ ಕ್ರೀಡೆಯನ್ನು ಆಗಿಂದಾಗ್ಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೀಷ್‌, ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌‌, ವೆಲ್ಶ್‌ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಐರಿಷ್‌ ಮತ್ತು/ಅಥವಾ ಐರಿಷ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಎಂದು ವಿಭಾಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಮಹತ್ವದ ಕ್ರೀಡೆಗಳೆಂದರೆ, ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌, ರಗ್ಬಿ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌, ಬಾಕ್ಸಿಂಗ್, ಬ್ಯಾಡ್‌ಮಿಂಟನ್‌, ಕ್ರಿಕೆಟ್‌, ಟೆನ್ನಿಸ್‌ ಮತ್ತು ಗಾಲ್ಫ್ ಕ್ರೀಡೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಇನ್ನೂ ಹಲವು ಕ್ರೀಡೆಗಳು ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌‌ಡಂನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇದರ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಜನ್ಮ ತಳೆದಿವೆ ಅಥವಾ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹೊಂದಿವೆ. 2006ರಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದ ಒಂದು ಸಮೀಕ್ಷೆ ಪ್ರಕಾರ, ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಕ್ರೀಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚು ಜನಪ್ರಿಯವಾದ್ದು ಎಂಬುದು ತಿಳಿದು ಬಂತು.^[216]

ಅಂತರ‌ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳ ಸಾಂಘಿಕ ಕ್ರೀಡೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ಕ್ರೀಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌, ವೇಲ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌‌ಗಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ತಂಡಗಳು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ. (ಕ್ರೀಡಾ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಈ ತಂಡಗಳನ್ನು ಸಾಮೂಹಿಕವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳುಎಂಬಂತೆ ಹೆಸರಿಸಬಹುದು.) ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ತಂಡ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಅನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ, ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಗ್ರೇಟ್‌ ಬ್ರಿಟನ್‌ ತಂಡ UKಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.

ಕ್ರಿಕೆಟ್‌

ಕ್ರಿಕೆಟ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಆವಿಷ್ಕಾರ ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. (ಆದರೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ಸಂಶೋಧನೆಯೊಂದು ಹೇಳುವಂತೆ ಇದು ನಿಜವಾಗಿ ಆವಿಷ್ಕಾರಗೊಂಡಿದ್ದು ಬೆಲ್ಜಿಯಂನಲ್ಲಿ.) ^[217]ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ ಕ್ರಿಕೆಟ್‌ ಮಂಡಳಿಯಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿರುವ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಕ್ರಿಕೆಟ್‌ ತಂಡ^[218] UKನಲ್ಲಿ ಟೆಸ್ಟ್‌ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಏಕೈಕ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತಂಡವಾಗಿದೆ. ತಂಡದ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಪ್ರಮುಖ ಕೌಂಟಿ ತಂಡಗಳಿಂದ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೀಷ್‌ ಮತ್ತು ವೆಲ್ಶ್‌ ಆಟಗಾರರೂ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ. ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಮತ್ತು ರಗ್ಬಿಗಳಿಗಿಂತ ಕ್ರಿಕೆಟ್‌ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿದ್ದು, ವೇಲ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ಗಳು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತಂಡಗಳನ್ನು ಮೈದಾನಕ್ಕಿಳಿಸುತ್ತಿವೆ. ಆದರೂ ವೇಲ್ಸ್‌ ಹಿಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ತನ್ನದೇ ಆದ ಸ್ವಂತ ತಂಡವನ್ನು ಮೈದಾನಕ್ಕಿಳಿಸಿತ್ತು. ಐರಿಷ್‌ ಮತ್ತು ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಆಟಗಾರರು ಈವರೆಗೆ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ತಂಡಕ್ಕಾಗಿ ಆಡಿದ್ದಾರೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಈ ಎರಡು ತಂಡಗಳು ಟೆಸ್ಟ್‌ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ತಂಡಗಳು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಒಂದು ದಿನದ ಅಂತರ‌ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಂದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಆಡಲು ಆರಂಭಿಸಿವೆ. ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ (ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌) ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ (ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಅನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಂತೆ) ತಂಡಗಳು ವಿಶ್ವಕಪ್‌ ಕ್ರಿಕೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿವೆ, ಅಲ್ಲದೆ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ತಂಡ ಮೂರು ಬಾರಿ ಫೈನಲ್‌ ತಲುಪಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ವೃತ್ತಿಪರ ಲೀಗ್‌ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಶಿಪ್‌ ಇದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ 17 ಇಂಗ್ಲೀಷ್‌ ಕೌಂಟಿಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಕ್ಲಬ್‍ಗಳಿವೆ ಮತ್ತು 1 ವೆಲ್ಶ್‌ ಕೌಂಟಿ ಕೂಡ ಸ್ಪರ್ಧಿಸುತ್ತದೆ.

ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌

ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಹೊಸ ವೆಂಬ್ಲೆ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣಇದುವರೆಗೆ ಕಟ್ಟಲಾಗಿರುವ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣಗಳಲ್ಲೇ ಇದು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ವೆಚ್ಚದ್ದು[441]

ಗ್ಲಾಸ್ಗೋದ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಡೆನ್‌ ಪಾರ್ಕ್‌-ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣ

ಕಾರ್ಡಿಫ್‌ನ ಮಿಲೆನಿಯಂ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣ, ವೇಲ್ಸ್‌ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣ

ಸ್ಥಳೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಪೈಕಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತಂಡ ಮತ್ತು ಲೀಗ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಆದರೂ ಕೆಲವು ಕ್ಲಬ್‌ಗಳು ವ್ಯವಸ್ಥಾಪನೆ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ ತಮ್ಮ ದೇಶದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ಹೊರಗಡೆ ಆಡುತ್ತಿವೆ.

ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌, ವೇಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ಗಳು ಅಂತರ‌ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಾಗಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸುತ್ತಿವೆ, ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಒಲಿಂಪಿಕ್‌ ಕ್ರೀಡೆಗಳ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಗಳಲ್ಲಿ UK ಒಂದು ತಂಡವಾಗಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ. 2012ರ ಬೇಸಿಗೆ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ UK ತಂಡವನ್ನು ಹೊಂದುವ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಗಳಿವೆ, ಆದರೆ ಸ್ಕಾಟಿಷ್, ವೆಲ್ಶ್‌ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಐರಿಷ್‍ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ಗಳು ತಮ್ಮ ಸ್ವತಂತ್ರ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಧಕ್ಕೆ ಬಂದೀತು ಎಂಬ ಆತಂಕದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸಿವೆ. ಇದನ್ನು FIFA ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸೆಪ್‌‌ ಬ್ಲ್ಯಾಟರ್‌ ಖಚಿತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.^[219] ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ತಂಡ 1966ರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ತಾಯಿನೆಲದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಕಪ್‌ ಗೆಲ್ಲುವ ಮೂಲಕ ಸ್ಥಳೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಪೈಕಿ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚು ಯಶಸ್ಸು ಕಂಡಿತ್ತು, ಫೈನಲ್ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ತಂಡಕ್ಕೆ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ ಸಮಬಲದಿಂದ ತೀವ್ರ ಪೈಪೋಟಿನೀಡಿದ್ದಾಗ್ಯೂ ಅತಿಥೇಯ ತಂಡ ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ಮೇಲುಗೈ ಸಾಧಿಸಿತ್ತು.

ಇಂಗ್ಲೀಷ್‌ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಲೀಗ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ, ಸಾವಿರಾರು ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ನೂರಾರು ಅಂತರ್‌-ಸಂಬಂಧಿ ಲೀಗ್‌ಗಳಿವೆ. ಅಗ್ರ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರೀಮಿಯರ್‌ಷಿಪ್‌ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನ ನೋಡುವ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಲೀಗ್‌ ಆಗಿದ್ದು,^[220] ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ.^[221] ಇದರ ಕೆಳಗಿರುವ ದಿ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಲೀಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಮೂರು ವಿಭಾಗಗಳಿವೆ ಮತ್ತು ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಕಾನ್‌ಫರೆನ್ಸ್‌ ಬಳಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಭಾಗ ಮತ್ತು ಎರಡು ಉಪ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಲೀಗ್‌ಗಳಿವೆ. ಅಲ್ಲಿಂದ ಮುಂದೆ ಇದರ ರಚನೆ ಪ್ರಾದೇಶಿಕವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾ ಹೋಯಿತು. ಆರ್ಸೆನಲ್, ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌, ಮ್ಯಾಂಚೆಸ್ಟರ್‌ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಮತ್ತು ಚೆಲ್‌ಸೀ ಮುಂತಾದ ವಿಶ್ವಪ್ರಸಿದ್ಧ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್ ಕ್ಲಬ್‌ಗಳಿಗೆ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಮನೆಯಾಗಿದೆ. ಇಂಗ್ಲೀಷ್‌ ತಂಡಗಳು ಯುರೋಪಿನ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ಸು ಕಾಣುತ್ತಾ ಬಂದಿವೆ, ಆ ಪೈಕಿ ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌(ಐದು ಬಾರಿ), ಮ್ಯಾಂಚೆಸ್ಟರ್‌ ಯುನೈಟೆಡ್‌(ಮೂರು ಬಾರಿ), ನಾಟಿಂಗ್ಯಾಮ್‌ ಫಾರೆಸ್ಟ್‌ (ಎರಡು ಬಾರಿ) ಮತ್ತು ಆಸ್ಟನ್‌ ವಿಲ್ಲ ತಂಡಗಳು ಯುರೋಪಿಯನ್‌ ಕಪ್‌/UEFA ಚಾಂಪಿಯನ್‌ ಲೀಗ್‌ ಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿವೆ. ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕ್ಲಬ್‌ಗಳು ಬೇರಾವುದೇ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಬಾರಿ ಯುರೋಪಿಯನ್‌ ಕಪ್ಅನ್ನು ಗೆದ್ದಿವೆ (ಇಟಲಿ,ಜರ್ಮನಿ ಮತ್ತು ನೆದರ್‌ಲೆಂಡ್ಸ್‌ಗಳ ಮೂರು ತಂಡಗಳಿಗೆ ಇಲ್ಲಿನ ನಾಲ್ಕು ತಂಡಗಳನ್ನು ಹೋಲಿಸಲಾಗಿದೆ). ಮೇಲಾಗಿ, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ತಂಡ 35 ಬಾರಿ ಗೆದ್ದು ಯುರೋಪಿಯನ್‌ ಕ್ಲಬ್‌ ಟ್ರೋಫಿ ಗೆದ್ದವರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ, 36 ಬಾರಿ ಜಯಗಳಿಸಿರುವ ಇಟಲಿ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. 1950ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೊಂದು ಇಂಗ್ಲೀಷ್‌ ಕ್ಲಬ್‌ ವೋಲ್ವರ್‌ ಹ್ಯಾಂಪ್ಟನ್‌ ವಾಂಡರರ್ಸ್‌ ಯುರೋಪಿನ ಅಗ್ರ ತಂಡಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಯಶಸ್ಸು ಕಂಡಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ ಯುರೋಪಿಯನ್‌ ಕಪ್‌ ಸ್ಪರ್ಧೆ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂತು.

90,000-ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೊಂದಿರುವ ವೆಂಬ್ಲೆ ಸ್ಟೇಡಿಯಂ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಪ್ರಮುಖ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣ.

ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಲೀಗ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಲೀಗ್‌ಗಳಿವೆ; ಉನ್ನತ ವಿಭಾಗವಾಗಿರುವಸ್ಕಾಟಿಷ್ ಪ್ರೀಮಿಯರ್‌ ಲೀಗ್‌, ಮತ್ತು ಸ್ಕಾಟಿಷ್ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಲೀಗ್ ಮೂರು ವಿಭಾಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದರ ಕೆಳಗೆ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಲೀಗ್‌ಗಳ ಜೊತೆ ಸಂಪರ್ಕವಿಲ್ಲದ ಮೂರು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಲೀಗ್‌ಗಳಿವೆ; ಹೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಲೀಗ್‌, ಈಸ್ಟ್‌ ಆಫ್‌ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಲೀಗ್‌ ಮತ್ತು ಸೌತ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಲೀಗ್‌. ಬೆರ್‌ವಿಕ್‌ ರೇಂಜರ್ಸ್‌ ಎಂಬ ಒಂದು ಇಂಗ್ಲೀಷ್‌ ಕ್ಲಬ್‌ ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಆಡುತ್ತದೆ. ಹಳೆಯ ತಂಡಗಳಾದ ಸೆಲ್ಟಿಕ್‌ ಮತ್ತು ರೇಂಜರ್ಸ್‌‌ ಎಂಬ ಎರಡು ವಿಶ್ವಪ್ರಸಿದ್ಧ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್ ಕ್ಲಬ್‌ಗಳಿಗೆ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ ಮನೆಯಾಗಿದೆ. ಯೂರೋಪಿಯನ್‌ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ ಜಯಗಳಿಸುತ್ತಾ ಬಂದ ತಂಡಗಳ ಪೈಕಿ ಸೆಲ್ಟಿಕ್ (1967ರ ಯೂರೋಪಿಯನ್‌ ಕಪ್‌), ರೇಂಜರ್ಸ್‌‌ (1972ರ ಯೂರೋಪಿಯನ್‌ ಕಪ್‌ ವಿಜೇತರ ಕಪ್‌) ಮತ್ತು ಅಬೆರ್‌ದೀನ್‌(ಯೂರೋಪಿಯನ್‌ ಕಪ್‌ ವಿಜೇತರ ಕಪ್‌ ಮತ್ತು 1983ರ ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಸೂಪರ್‌ ಕಪ್‌)ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ತಂಡಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಸೆಲ್ಟಿಕ್‌ ತಂಡ ಯುರೋಪಿಯನ್‌ ಕಪ್‌ ಗೆದ್ದ ಮೊದಲ ಬ್ರಿಟೀಷ್‌ ಕ್ಲಬ್‌ ಆಗಿದೆ.

ವೆಲ್ಶ್‌ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಲೀಗ್‌‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು, ವೆಲ್ಶ್‌ ಪ್ರೀಮಿಯರ್‌ ಲೀಗ್‌ ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಲೀಗ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ವೆಲ್ಶ್‌ ಪ್ರೀಮಿಯರ್‌ ಕ್ಲಬ್‌ನ , ದಿ ನ್ಯೂ ಸೇಂಟ್ಸ್‌ಗಳು ತಮ್ಮ ದೇಶೀಯ ಪಂದ್ಯಗಳನ್ನು ಓಸ್‌ವೆಸ್ಟ್ರಿಯ ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೀಷ್‌ ತಂಡದ ಜೊತೆ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಆಡುತ್ತಾರೆ. ಕಾರ್ಡಿಫ್‌ ನಗರ F.C.ಯ ವೆಲ್ಶ್‌ ಕ್ಲಬ್‌ಗಳಾದ, ಕೋಲ್‌ವಿನ್‌ ಬೇ F.C., ಮೇರ್‌ಥಿರ್‌ ಟೈಡ್‌ಫಿಲ್‌ F.C., ನ್ಯೂಪೋರ್ಟ್‌ ಕೌಂಟಿ A.F.C., ಸ್ವಾನ್‌ಸೀ ನಗರ A.F.C. ಮತ್ತು ರೆಕ್ಸ್‌ಹ್ಯಾಮ್‌ F.C.ತಂಡಗಳು ಇಂಗ್ಲೀಷ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಆಡುತ್ತವೆ. 76,250 ಆಸನಗಳಿರುವ ಕಾರ್ಡಿಫ್‌ ನಗರದ ಮಿಲ್ಲೇನಿಯಮ್‌‌ ಸ್ಟೇಡಿಯಂ ವೇಲ್ಸ್‌‌ನ ಪ್ರಮುಖ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣವಾಗಿದೆ.

ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್ ಲೀಗ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆ‌ಯು IFA ಪ್ರೀಮಿಯರ್‌ ಶಿಪ್‌ ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಡೆರ್ರಿ ಸಿಟಿ ಎಂಬ ಒಂದು ಉತ್ತರ ಐರಿಷ್‌ ಕ್ಲಬ್‌ UKಯ ಹೊರಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ ರಿಪಬ್ಲಿಕ್‌ ಆಫ್‌ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಲೀಗ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆ‌ಯಲ್ಲಿ ಆಡುತ್ತದೆ.

ರಗ್ಬಿ ಲೀಗ್‌

ರಗ್ಬಿ ಲೀಗ್‌ಅನ್ನು UKಯಾದ್ಯಂತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ಆಟವಾಗಿ ಆಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ ಉತ್ತರ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಹಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಯಾರ್ಕ್‌ಷೈರ್‌, ಕುಂಬ್ರಿಯ ಮತ್ತು ಲ್ಯಾಂಕಷೈರ್‌ ನಗರಗಳ ವಿಗನ್‌ ಮತ್ತು ಸೇಂಟ್‌ ಹೆಲೆನ್ಸ್‌‌ ಪಟ್ಟಣಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಪ್ರಮುಖ ಆಟವಾಗಿದೆ. ಇದು ಲಂಡನ್‌ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ವೇಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲೂ ಸಾಕಷ್ಟು ಅಸ್ತಿತ್ವ ಹೊಂದಿದೆ.

ಉತ್ತರ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಇದರ ಜನ್ಮ ಸ್ಥಾನವಾಗಿದ್ದು, ಅಲ್ಲಿ ರಗ್ಬಿ ಪ್ರಮುಖ ಆಟವಾಗಿದೆ. ಗ್ರೇಟ್‌ ಬ್ರಿಟನ್‌ ಲಯನ್ಸ್‌ ಎಂಬ ಏಕೈಕ ತಂಡ ರಗ್ಬಿ ಲೀಗ್‌ ವಿಶ್ವ ಕಪ್‌ ಮತ್ತು ಟೆಸ್ಟ್‌ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಆಡಿತ್ತು. ಆದರೆ 2008ರಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ತಂಡಗಳು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿದಾಗ ಇದು ಸ್ವಲ್ಪಮಟ್ಟಿಗೆ ಬದಲಾಯಿತು.^[222]

ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯ, ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್ ವಿರುದ್ಧದ ಆಶಸ್‌ ಸರಣಿ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕಾಗಿ ಗ್ರೇಟ್‌ ಬ್ರಿಟನ್‌ ತಂಡವನ್ನು ಈಗಲೂ ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತಂಡವನ್ನಾಗಿಯೇ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.

2013ರಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ 5ನೇ ಬಾರಿಗೆ ರಗ್ಬಿ ಲೀಗ್‌ ವಿಶ್ವ ಕಪ್‌ಗೆ ಆತಿಥ್ಯ ವಹಿಸಲಿದೆ.^[223]

ರಗ್ಬಿ ಯೂನಿಯನ್‌

ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌, ಸ್ಕಾಟ್‌ಲೆಂಡ್, ವೇಲ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ತಂಡ ಎಂಬ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ರಗ್ಬಿ ಯೂನಿಯನ್‌ ಅನ್ನು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೊಳಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ತಂಡ ತಮ್ಮದೇ ಲೀಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ, ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿವೆ.

ರಗ್ಬಿ ಯೂನಿಯನ್‌ಅನ್ನು UKಯ ಕೆಲವಡೆ ಮಾತ್ರ ಆಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ, ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಆಡಲಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ದಕ್ಷಿಣ ವೇಲ್ಸ್‌, ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಗಡಿಗಳು‌, ಇಂಗ್ಲೀಷ್‌ ವೆಸ್ಟ್‌ ಕಂಟ್ರಿ ಮುಂತಾದ ಕಡೆ ಇದನ್ನು ಪ್ರಮುಖ ಆಟವನ್ನಾಗಿ ಆಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ (ಸಮಸ್ತ-ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಎಂಬ ತತ್ವದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ RU ವ್ಯವಸ್ಥಿತಗೊಂಡಿದೆ.), ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್‌, ಲೀಸೆಸ್ಟರ್‌ ಮುಂತಾದ ಕಡೆಗಳಲ್ಲೂ ಇದು ಸಾಕಷ್ಟು ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

2003ರಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್, ರಗ್ಬಿ ಯೂನಿಯನ್‌ ವಿಶ್ವ ಕಪ್‌ ಗೆದ್ದಾಗ, ವೇಲ್ಸ್‌ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್ ನಾಲ್ಕನೇ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ತಂಡಗಳಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ್ದವು. ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ತಂಡಕ್ಕೆ ಕ್ಟಾರ್ಟರ್‌ ಪೈನಲ್‌ ಪಂದ್ಯದಿಂದ ಮುಂದೆ ಹೋಗಲಾಗಲಿಲ್ಲ.

2015ರಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌, ಎರಡನೇ ಬಾರಿಗೆ ರಗ್ಬಿ ವಿಶ್ವ ಕಪ್‌ಗೆ ಆತಿಥ್ಯ ವಹಿಸಲಿದೆ.^[224]

ಇತರ ಕ್ರೀಡೆಗಳು

ಗ್ರಾಂಡ್‌ ಸ್ಲಾಮ್‌ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯಾಗಿರುವ ವಿಂಬಲ್ಡನ್‌ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಷಿಪ್ಸ್‌‌ನ್ನು ಲಂಡನ್‌ನ ವಿಂಬಲ್ಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಜೂನ್‌/ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಸೇಂಟ್‌ ಆಂಡ್ರ್ಯೂಸ್‌ನ ಭವ್ಯ ಮತ್ತು ಪುರಾತನ ಗಾಲ್ಫ್‌ ಕ್ಲಬ್‌, ವಿಶ್ವದ "ಗಾಲ್ಫ್‌ ನೆಲೆ" ಎಂದು ವ್ಯಾಪಕಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.

ಹಲವು ಕ್ರೀಡೆಗಳ ಜನ್ಮ ಸ್ಥಳವಾದ UK, ಸ್ನೂಕರ್‌ ಕ್ರೀಡೆಗೂ ತವರು ಮನೆ. ಸ್ನೂಕರ್ ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಚೀನಾದಲ್ಲಿ ಬೃಹತ್‌ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕಾಣುತ್ತಿದೆ. ಸ್ನೂಕರ್ ‌ನ ವಿಶ್ವ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಷಿಪ್‌ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಗಳು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಷೆಫ್ಫೀಲ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತವೆ.

ಟೆನ್ನಿಸ್‌ ಆಟ ಮೊದಲು 1859 ಮತ್ತು 1865ರ ನಡುವೆ ಬರ್ಮಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ಜನ್ಮ ತಳೆಯಿತು. ವಿಂಬಲ್ಡನ್‌ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಷಿಪ್‌ಗಳುಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಟೆನ್ನಿಸ್‌ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಗಳಾಗಿದ್ದು, ಲಂಡನ್‌ನ ವಿಂಬಲ್ಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಇವು ಜಾಗತಿಕ ಟೆನ್ನಿಸ್‌ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್‌ನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಗಳಾಗಿವೆ.

ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಚಾರ್ಲ್ಸ್ II, ಇವರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ "ರಾಜರ ಆಟ"ವಾಗಿ ಜನ್ಮ ತಳೆದ ಥರೋಗ್‌ಬ್ರೆಡ್‌ ರೇಸಿಂಗ್‌(ಕುದುರು ರೇಸಿಂಗ್) UKಯಾದ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. ವಿಶ್ವ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ರೇಸ್‌ಗಳಾದ ಗ್ರ್ಯಾಂಡ್ ನ್ಯಾಷನಲ್‌, ಎಪ್ಸಂ ಡರ್ಬಿ ಮತ್ತು ರಾಯಲ್‌ ಆಸ್ಕಾಟ್‌ಗಳು ಇಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತವೆ. 0}ನ್ಯೂಮಾರ್ಕೆಟ್‌ ಪಟ್ಟಣವನ್ನು ಇಂಗ್ಲೀಷ್‌ ರೇಸಿಂಗ್‌ನ ಕೇಂದ್ರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ, ಪ್ರಸಿದ್ಧ ನ್ಯೂ ಮಾರ್ಕೆಟ್‌ ರೇಸ್‌ಕೋರ್ಸ್‌ ಇಲ್ಲಿರುವುದು ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ಕಾರಣ.

ಅಂತರ‌ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರೋವಿಂಗ್ ಕ್ರೀಡೆಯಲ್ಲೂ UK ತನ್ನ ಸಾಮಾರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿದೆ. ಸ್ಟೀವ್‌ ರೆಡ್‌ಗ್ರೇವ್‌ ಅವರನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಯಶಸ್ಸು ಪಡೆದ ರೋವರ್‌ ಎಂದು ವಿಸ್ತೃತವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸ್ವೀವ್ ಅವರು ಒಲಿಂಪಿಕ್‌ ಕ್ರೀಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಸತತ ಐದು ಬಾರಿ ಐದು ಚಿನ್ನದ ಪದಕಗಳು ಮತ್ತು ಒಂದು ಕಂಚಿನ ಪದಕವನ್ನು ಮುಡಿಗೇರಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಅವರು ವಿಶ್ವ ರೋವಿಂಗ್ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ ಷಿಪ್‌‌ಮತ್ತು ಹೆನ್‌‌ಲೆ ರಾಯಲ್‌ ರೆಗಟ್ಟಾಗಳಲ್ಲಿ ಅಸಂಖ್ಯ ಜಯಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಗಾಲ್ಫ್‌ ಕ್ರೀಡೆ UKಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಗಳು ಭಾಗವಹಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಆರನೇ ದೊಡ್ಡ ಜನಪ್ರಿಯ ಕ್ರೀಡೆ. ಆದರೂ ಸ್ಕಾಟ್‌ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ದಿ ರಾಯಲ್‌ ಅಂಡ್‌ ಏನ್‌ಷಿಯೆಂಟ್‌ ಗಾಲ್ಫ್‌ ಕ್ಲಬ್‌ ಆಫ್‌ ಸೇಂಟ್‌ ಆಂಡ್ರ್ಯೂಸ್‌ಈ ಕ್ರೀಡೆಯ ತವರು ಮೈದಾನವಾಗಿದೆ.^[225] ನೈಜ ಸಂಗತಿಯೆಂದರೆ, ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಚೀನ ಗಾಲ್ಫ್‌ ಕೋರ್ಸ್‌ ಮುಸ್ಸೆಲ್‌ಬರ್ಗ್‌ ಲಿಂಕ್‌‌ನ ಹಳೆಯ ಗಾಲ್ಪ್‌ ಕೋರ್ಸ್‌ ಆಗಿದೆ.^[226]

ಶಿಂಟಿ (ಅಥವಾ ಕ್ಯಾಮನಚಾಡ್ )ಸ್ಕಾಟಿಷ್ ಬೆಟ್ಟದ ಸೀಮೆ‌ಗಳಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ವೇಳೆ ಅತಿ ವಿರಳ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಇರುವ UKಯ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದಲೂ ಸಾವಿರಾರು ಜನರನ್ನು ಇದು ಸೆಳೆಯುತ್ತದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಇದರ ಪ್ರೀಮಿಯರ್ ಪಂದ್ಯಾವಳಿ ಕ್ಯಾಮನಚಾಡ್‌ ಕಪ್‌ಯ ಅಂತಿಮ ಪಂದ್ಯಗಳನ್ನು ನೋಡಲು ಜನರ ದಂಡೇ ನೆರೆಯುತ್ತದೆ.^[227]

ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಗ್ಯಾಲಿಕ್‌ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಮತ್ತು ಹರ್ಲಿಂಗ್‌ಗಳು ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ವೀಕ್ಷಕರ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಜನಪ್ರಿಯ ಸಾಂಘಿಕ ಕ್ರೀಡೆಗಳಾಗಿವೆ. ವಲಸಿಗ ಐರಿಷ್‌ಗಳು ಕೂಡ UKಯಾದ್ಯಂತ ಈ ಆಟಗಳನ್ನು ಆಡುತ್ತಾರೆ.

ಮೋಟಾರ್‌ ಸ್ಪೋರ್ಟ್‌ನೊಂದಿಗೆ UK ತೀರ ಹತ್ತಿರವಾದ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಫಾರ್ಮುಲಾ ಒನ್‌ ರೇಸಿಂಗ್‌ನ ಹಲವು ತಂಡಗಳು ಮತ್ತು ರೇಸಿಂಗ್‌ ಚಾಲಕರು UK ಮೂಲದವರಾಗಿದ್ದು, ಬ್ರಿಟನ್‌ನ ರೇಸಿಂಗ್‌ ಕಾರು ಚಾಲಕರು ಬೇರೆಲ್ಲ ದೇಶದ ಚಾಲಕರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ವಿಶ್ವ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದಿದ್ದಾರೆ. F1 ರೇಸಿಂಗ್ ನ ವಿವಿಧ ಹಂತಗಳು ಮತ್ತು ವಿಶ್ವ ರ್ಯಾಲಿ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಷಿಪ್‌ಗಳಿಗೆ UK ಆತಿಥ್ಯ ವಹಿಸುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟೀಷ್‌ ಟೂರಿಂಗ್‌ ಕಾರ್ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಷಿಪ್‌(BTCC) ಎಂಬ ತನ್ನದೇ ಸ್ವಂತ ಟೂರಿಂಗ್‌ ಕಾರ್‌ ರೇಸಿಂಗ್ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಷಿಪ್‌ ಅನ್ನೂ ಹೊಂದಿದೆ. ಸಿಲ್ವರ್‌ಸ್ಟೋನ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಜುಲೈ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಗ್ರ್ಯಾಂಡ್‌ ಪ್ರಿಕ್ಸ್ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.

ಸಂಸ್ಕೃತಿ

ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಎಂದೇ ಜನಜನಿತವಾಗಿರುವ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಅದರ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಬಿಂಬಿತವಾಗಿರುವಂತೆ ವಿವರಿಸಬಹುದು. ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಒಂದು ದ್ವೀಪದೇಶವಾಗಿ, ಬೃಹತ್ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿ ಹಾಗೂ ನಾಲ್ಕು ದೇಶಗಳ ರಾಜಕೀಯ ಒಕ್ಕೂಟವಾಗಿಯೂ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ದೇಶವೂ ತಂತಮ್ಮ ವಿಭಿನ್ನ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು, ಪದ್ಧತಿಗಳು ಹಾಗೂ ಸಂಕೇತಗಳ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಂಡು ಬರುತ್ತಿರುವುದು ಇಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿದೆ. ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಚಕ್ರಾಧಿಪತ್ಯದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಕೆನಡಾ, ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ, ಭಾರತ ಮತ್ತು ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಂತಹ ಇದರ ಹಿಂದಿನ ಬಹಳಷ್ಟು ವಸಾಹತುಗಳ ಭಾಷೆ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಹಾಗೂ ಕಾನೂನು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.

ಚಲನಚಿತ್ರ

ಇಲ್ಲಿನ ಈಲಿಂಗ್ ಸ್ಟುಡಿಯೋಸ್, ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯಂಯ ಹಳೆಯ ಸ್ಟುಡಿಯೋ ಆಗಿದೆ ಎಂಬ ಪ್ರತಿಪಾದನೆಯೊಂದಿಗೆ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಯಾಗಿ ನಡೆದುಕೊಂಡುಬಂದಿದೆ. ಪ್ರಮುಖ ಮತ್ತು ಯಶಸ್ವೀ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿರುವ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಇಲ್ಲಿನ ಚಿತ್ರೋದ್ಯಮದ ಸ್ವಂತಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕಾ ಹಾಗೂ ಐರೋಪ್ಯ ಚಿತ್ರಗಳು ಅದರ ಮೇಲೆ ಬೀರಿರುವ ಪ್ರಭಾವಗಳ ಕುರಿತು ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಚರ್ಚೆಗಳು ಇಲ್ಲಿನ ಚಲನಚಿತ್ರೋದ್ಯಮದ ಕುರಿತಾದ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಡುತ್ತವೆ. ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ, ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕಾದ ಚಿತ್ರಗಳ ನಡುವಿನ ಬಹಳಷ್ಟು ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು ಆಗಿಂದಾಗ್ಗೆ ಸಹ-ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ ಹೊರಬರುತ್ತಿವೆ ಇಲ್ಲವೇ ನಟರನ್ನು ಪರಸ್ಪರ ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿವೆ. ಬಹಳಷ್ಟು ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ನಟರು ಹಾಲಿವುಡ್ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಈಗ ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಅಭಿನಯಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿ. BFI ಟಾಪ್ 100 ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಫಿಲ್ಮ್ಸ್‌ ಎಂಬ ಜನಮತ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಫಿಲ್ಮ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್‌ನಡೆಸಿದ್ದು, ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ಅತ್ಯುತ್ಕೃಷ್ಟ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು ಎಂದು ಜನತೆಯು ಪರಿಗಣಿಸಿರುವ 100 ಚಿತ್ರಗಳ ಶ್ರೇಯಾಂಕ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಈ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ನೀಡಿದೆ.

ಸಾಹಿತ್ಯ

ವಿಲಿಯಂ ಷೇಕ್ಸ್‌ಪಿಯರ್‌ನನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿರುವ ಚಾಂಡೋಸ್ ಭಾವಚಿತ್ರ.

ರಾಬರ್ಟ್‌ ಬರ್ನ್ಸ್‌—ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕವಿ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾನೆ.

ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ, ಐಲ್ ಆಫ್ ಮ್ಯಾನ್ ಕಿರುದ್ವೀಪ ಮತ್ತು ಕಡಲ್ಗಾಲುವೆಯ ದ್ವೀಪಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಹೊಂದಿರುವ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್, ವೇಲ್ಸ್‌ ಹಾಗೂ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ಗಳಿಂದ ಬಂದ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನೂ ಕೂಡ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಸಾಹಿತ್ಯ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಹುತೇಕ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಸಾಹಿತ್ಯವು ಆಂಗ್ಲ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿದೆ.

ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ನಾಟಕಕಾರ ಮತ್ತು ಕವಿಯಾಗಿರುವ ವಿಲಿಯಂ ಷೇಕ್ಸ್‌ಪಿಯರ‍್ ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ಮಹಾನ್ ನಾಟಕಕಾರನೆಂದು ವಿಶ್ವದೆಲ್ಲೆಡೆ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾನೆ.^{[228][229][230]} ಆರಂಭಿಕ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಬರಹಗಾರರಲ್ಲಿ, ಜೆಫ್ರಿ ಚೇಸರ‍್ (14ನೇ ಶತಮಾನ), ಥಾಮಸ್ ಮೆಲೊರಿ (15ನೇ ಶತಮಾನ), ಸರ‍್ ಥಾಮಸ್ ಮೋರ‍್ (16ನೇ ಶತಮಾನ), ಮತ್ತು ಜಾನ್ ಮಿಲ್ಟನ್ (17ನೇ ಶತಮಾನ) ಇವರುಗಳು ಸೇರಿದ್ದಾರೆ. 18ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ, ಆಧುನಿಕ ಕಾದಂಬರಿ ಪ್ರಕಾರವನ್ನು ಶೋಧಿಸಿದ ಕೀರ್ತಿ ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್ ರಿಚರ್ಡ್‌‌ಸನ್‌ಗೆ ಸಂದಿದೆ. 19ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬಂದ ಒಂದಷ್ಟು ಬರಹಗಾರರು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೊಸತನವನ್ನು ತಂದರು. ಅವರುಗಳೆಂದರೆ, ಜೇನ್ ಆಸ್ಟೆನ್, ಗಾತಿಕ್ ಶೈಲಿಯ ಕಾದಂಬರಿಕಾರ್ತಿ ಮೇರಿ ಷೆಲ್ಲಿ, ಮಕ್ಕಳ ಬರಹಗಾರ ಲೂಯಿಸ್ ಕರೋಲ್, ಬ್ರಾಂಟೆ ಸೋದರಿಯರು, ಸಾಮಾಜಿಕ ಆಂದೋಲನಕಾರನಾದ ಚಾರ್ಲ್ಸ್‌ ಡಿಕೆನ್ಸ್, ನಿಸರ್ಗವಾದಿ ಶೈಲಿಯ ಬರಹಗಾರ ಥಾಮಸ್ ಹಾರ್ಡಿ, ದಾರ್ಶನಿಕ ಕವಿ ವಿಲಿಯಂ ಬ್ಲೇಕ್ ಮತ್ತು ರಮ್ಯತಾವಾದಿ ಕವಿ ವಿಲಿಯಂ ವರ್ಡ್ಸ್‌‌ವರ್ತ್‌ ಇವರೇ ಮೊದಲಾದವರು. ಇಪ್ಪತ್ತನೇ ಶತಮಾನದ ಬರಹಗಾರರಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಕಂಡವರು ಸೇರಿದ್ದಾರೆ: ವಿಜ್ಞಾನ ವಿಷಯದ ಕಾದಂಬರಿಕಾರ ಎಚ್‌. ಜಿ. ವೇಲ್ಸ್‌, ಮಕ್ಕಳ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕೃತಿಗಳ ಬರಹಗಾರರಾದ ರುಡ್‌ಯಾರ್ಡ್‌ ಕಿಪ್ಲಿಂಗ್, ಎ. ಎ. ಮಿಲ್ನ್‌, ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ಬರಹಗಾರ ಡಿ. ಎಚ್. ಲಾರೆನ್ಸ್, ಆಧುನಿಕತಾವಾದಿ ವರ್ಜೀನಿಯಾ ವೂಲ್ಫ್‌, ವಿಡಂಬನಕಾರ ಎವೆಲಿನ್ ವಾ, ಪ್ರತಿಪಾದಕವಾದಿ ಕಾದಂಬರಿಕಾರ ಜಾರ್ಜ್ ಆರ್ವೆಲ್‌, ಜನಪ್ರಿಯ ಕಾದಂಬರಿಕಾರ ಗ್ರಹಾಂ ಗ್ರೀನ್, ಅಪರಾಧ ವಿಷಯಗಳ ಕಾದಂಬರಿಕಾರ್ತಿ ಅಗಾಥಾ ಕ್ರಿಸ್ಟಿ, ಮತ್ತು ಕವಿಗಳಾದ ಟೆಡ್ ಹ್ಯೂಸ್ ಹಾಗೂ ಜಾನ್‌ ಬೆಟ್ಜ್‌ಮನ್‌. ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಸಂಚಲನೆಯನ್ನೇ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ, ಜೆ. ಕೆ. ರೌಲಿಂಗ್ ಬರೆದ ಮಕ್ಕಳ ಕಲ್ಪನಾ ಕಥಾನಕವಾದ ಹ್ಯಾರಿ ಪಾಟರ‍್ ಶ್ರೇಣಿಯು ಜೆ. ಆರ‍್. ಆರ‍್. ಟೋಕಿಯೆನ್ ಮತ್ತು ಸಿ. ಎಸ್. ಲೂಯಿಸ್‌ರವರ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಮತ್ತೆ ನೆನಪಿಸಿದೆ.

ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಸ್ಕಾಡ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸುವುದಾದರೆ, ಪತ್ತೇದಾರಿ ಬರಹಗಾರ ಅರ್ಥರ‍್ ಕಾನನ್‌ ಡಾಯ್ಲ್‌, ರಮ್ಯವಾದಿ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಬರೆದ ಸರ್‌ ವಾಲ್ಟರ‍್ ಸ್ಕಾಟ್, ಮಕ್ಕಳ ಬರಹಗಾರ ಜೆ. ಎಂ. ಬ್ಯಾರೀ ಮತ್ತು ಮಹಾಕಾವ್ಯದಂಥ ಸಾಹಸಗಳನ್ನು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿಸಿದ ರಾಬರ್ಟ್‌ ಲೂಯಿಸ್‌ ಸ್ಟೀವನ್‌ಸನ್ ಇವರೇ ಮೊದಲಾದವರು ಎದ್ದುಕಾಣುತ್ತಾರೆ. ಹೆಸರಾಂತ ಕವಿ ರಾಬರ್ಟ್ ಬರ್ನ್ಸ್ ಹಾಗೂ ವಿಶ್ವದ ಕೆಟ್ಟ ಕವಿಗಳಲ್ಲೊಬ್ಬ ಎಂದು ಬಹಳಷ್ಟು ಜನರಿಂದ ಕರೆಸಿಕೊಂಡ ವಿಲಿಯಂ ಮೆಕ್‌ಗೊನಗಾಲ್‌ರಂಥವರನ್ನೂ ಸಹ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್ ತಯಾರಿಸಿದೆ.^[231] ತೀರ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಆಧುನಿಕತಾವಾದಿ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತಾವಾದಿ ಸಾಹಿತಿಗಳಾದ ಹ್ಯೂ ಮ್ಯಾಕ್‌ಡಯರ್ಮಿಡ್‌ ಮತ್ತು ನೀಲ್‌ ಎಂ. ಗುನ್‌ರವರುಗಳು ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಪುನರುತ್ಥಾನಕ್ಕೆ ತಮ್ಮ ಕಾಣಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಇಯಾನ್ ರಾನ್‌ಕಿನ್‌ನ ಕಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇಯೈನ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ಸ್‌ನ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಘೋರ-ಹಾಸ್ಯಕಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಕಠೋರತೆಯ ಹೊರನೋಟ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿರುವ ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್‌, UNESCOದ ಮೊದಲ ವಿಶ್ವವ್ಯಾಪಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ನಗರವಾಗಿದೆ ^[232]

ಈಗ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ ಎಂದು ಜನಜನಿತವಾಗಿರುವ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಬಂದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯದೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುವ ವೈ ಗೊಡೊಡ್ಡಿನ್ (Y Gododdin) ಕವಿತೆಯನ್ನು ಆರನೇ ಶತಮಾನದ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ ಕಂಬ್ರಿಕ್ ಅಥವಾ ಹಳೆಯ ವೆಲ್ಷ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಅರ್ಥರ‍್ ರಾಜನಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಆರಂಭಿಕ ಉಲ್ಲೇಖಗಳನ್ನು ಇದು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅರ್ಥರನ ಕಾಲದ ದಂತಕಥೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದರಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಇತಿಹಾಸದ ಆರಂಭಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಮಾನ್‌ಮೌತ್‌ನ ಜಿಯೊಫ್ರೆಯು ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಿದ್ದಾನೆ. ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ಮಹಾನ್‌ ವೆಲ್ಷ್‌ ಕವಿ ಎಂಬ ಅಭಿದಾನವಕ್ಕೆ ಡಫಿಡ್‌ ಅಪ್ ಗ್ವಿಲಿಮ್‌ ಪಾತ್ರನಾಗಿದ್ದಾನೆ. ಹತ್ತೊಂಬತ್ತನೇ ಶತಮಾನದ ಅಂತ್ಯದವರೆಗೂ ವೇಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ವೆಲ್ಷ್‌ ಭಾಷೆಯದೇ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವಿದ್ದುದರಿಂದಾಗಿ ವೆಲ್ಷ್‌ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬಹುತೇಕ ಭಾಗವು ವೆಲ್ಷ್‌ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿಯೇ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಬಹುತೇಕ ಗದ್ಯಗಳು ಧಾರ್ಮಿಕತೆಯ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಮ್ಮಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ವೆಲ್ಷ್‌-ಭಾಷೆಯ ಮೊತ್ತಮೊದಲ ಕಾದಂಬರಿಕಾರ ಎಂಬ ಅಭಿದಾನವನ್ನು ಹತ್ತೊಂಬತ್ತನೇ ಶತಮಾನದ ಬರಹಗಾರನಾದ ಡೇನಿಯಲ್‌ ಜೋನ್ಸ್‌ಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಇಪ್ಪತ್ತನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿನ ಕವಿಗಳಾದ, ಆರ್. ಎಸ್. ಥಾಮಸ್ ಮತ್ತು ಡೈಲನ್ ಥಾಮಸ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್-ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿನ ತಮ್ಮ ಕವಿತೆಗಳಿಗಾಗಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಯನ್ನು ಪಡೆದರೆ, ರಿಚರ್ಡ್‌ ಲೆವೆಲ್ಲಿನ್ ಹಾಗೂ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ರೊಲ್ಡ್‌ ಡಾಹ್ಲ್ರವರುಗಳೂ ಸಹ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದರು. ವೆಲ್ಷ್‌ನಲ್ಲಿನ ಆಧುನಿಕ ಬರಹಗಾರರಲ್ಲಿ ಕೇಟ್‌ ರಾಬರ್ಟ್ಸ್‌ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ.

ಇತರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಗಳಿಗೆ, ಅದರಲ್ಲೂ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಅಥವಾ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ಒಕ್ಕೂಟದ ದೇಶಗಳಿಂದ ಬಂದ ಲೇಖಕರುಗಳು UKಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಿ, ಅಲ್ಲಿಯೇ ತಮ್ಮ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಶತಮಾನಗಳ ಮೂಲಕ ಹರಿದು ಬಂದಿರುವ ಅಂಥಾ ಗಣನೀಯ ಉದಾಹರಣೆಗಳಲ್ಲಿ, ಜೋನಾಥನ್ ಸ್ವಿಫ್ಟ್‌, ಆಸ್ಕರ್ ವೈಲ್ಡ್‌, ಬ್ರಾಮ್‌ ಸ್ಟೋಕರ್‍, ಜಾರ್ಜ್‌ ಬರ್ನಾರ್ಡ್‌ ಷಾ, ಜೋಸೆಫ್‌ ಕಾನಾರ್ಡ್‌, ಟಿ. ಎಸ್. ಎಲಿಯಟ್‌ ಮತ್ತು ಎಜ್ರಾ ಪೌಂಡ್‌ರವರುಗಳು ಸೇರಿದ್ದಾರೆ. ಜೊತೆಗೆ, ವಿದೇಶದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಕಜುವೊ ಇಷಿಗುರೊ ಮತ್ತು ಸರ್ ಸಲ್ಮಾನ್‌ ರಷ್ದಿಯವರಂಥಾ ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚಿನ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌‌ ಲೇಖಕರುಗಳೂ ಸಹ ಈ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ.

ರಂಗಭೂಮಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಷೇಕ್ಸ್‌ಪಿಯರ್‌ನ ಸಮಕಾಲೀನರಾದ ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ‍್ ಮಾರ್ಲೋ ಮತ್ತು ಬೆನ್‌ ಜಾನ್ಸನ್‌ರವರುಗಳು ಗಾಢತೆಯನ್ನು ತಂದುಕೊಟ್ಟರು. ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಅಲನ್‌ ಐಕ್‌ಬೋರ್ನ್‌, ಹೆರಾಲ್ಡ್‌ ಪಿಂಟರ್‌, ಮೈಕೇಲ್‌ ಫ್ರಯಾನ್‌, ಟಾಮ್‌ ಸ್ಟೊಪಾರ್ಡ್‌ ಮತ್ತು ಡೇವಿಡ್‌ ಎಡ್ಗರ್‌ರಂಥಾ ಬರಹಗಾರರು ಅತಿ ಯಥಾರ್ಥತಾವಾದ, ಯಥಾರ್ಥತಾವಾದ ಮತ್ತು ತೀವ್ರಗಾಮಿ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಅಂಶಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಜಿಸಿದರು.

ಮಾಧ್ಯಮ

ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಭಾಷೆಗೆ ಸಿಕ್ಕಿರುವ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯಿಂದಾಗಿ UKಯ ಮಾಧ್ಯಮಕ್ಕೆ ಒಂದು ಬಹುವ್ಯಾಪಕವಾದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆಯಾಮ ದೊರೆತಿದೆ.

ಪ್ರಸರಣಾ ಕಾರ್ಯ

BBC ದೂರದರ್ಶನ ಕೇಂದ್ರBBCಯು ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಪ್ರಸಾರಕವಾಗಿದೆ.

Channel 4 ಕಟ್ಟಡ.

UKಯಲ್ಲಿ ಐದು ಪ್ರಮುಖ ರಾಷ್ಟ್ರವ್ಯಾಪಿ ದೂರದರ್ಶನ ವಾಹಿನಿಗಳಿವೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ: BBC One, BBC Two, ITV, Channel 4 ಮತ್ತು Five. ಇವುಗಳು ಪ್ರಸ್ತುತ ಅನಲೋಗ್ ಟೆರೆಸ್ಟ್ರಿಯಲ್, ಮುಕ್ತ ಪ್ರಸಾರದ ಸಂಕೇತಗಳ ಮೂಲಕ ಬಿತ್ತರವಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಕೊನೆಯ ಮೂರು ವಾಹಿನಿಗಳಿಗೆ ವಾಣಿಜ್ಯ ಜಾಹೀರಾತುಗಳ ಮೂಲಕ ಹಣ ಬರುತ್ತಿದೆ. ವೇಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ S4C ಎಂಬ ವೆಲ್ಷ್‌ನ ನಾಲ್ಕನೇ ವಾಹಿನಿಯು Channel 4ನ್ನು ಸ್ಥಾನಪಲ್ಲಟಗೊಳಿಸಿ, ಉಚ್ಛ್ರಾಯ ಸಮಯಗಳಲ್ಲಿ ವೆಲ್ಷ್‌ ಭಾಷೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಬಿತ್ತರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇತರ ಸಮಯಗಳಲ್ಲಿ ಈ ವಾಹಿನಿಯು Channel 4ನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನೂ ಬಿತ್ತರಿಸುತ್ತದೆ.

BBCಯು UKಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಬಂಡವಾಳದ ರೇಡಿಯೋ, ದೂರದರ್ಶನ ಮತ್ತು ಅಂತರಜಾಲ ಮಾಧ್ಯಮವನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಪ್ರಸಾರ ನಿಗಮವಾಗಿದ್ದು, ಇಡೀ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯದಾದ ಮತ್ತು ಬೃಹತ್ತಾದ ಪ್ರಸಾರಕನಾಗಿದೆ. ಇದು UK ಮತ್ತು ವಿದೇಶಗಳೆರಡರಲ್ಲೂ ಹಲವಾರು ದೂರದರ್ಶನ ವಾಹಿನಿಗಳು ಮತ್ತು ರೇಡಿಯೋ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ. BBCಯ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದೂರದರ್ಶನ ಸುದ್ದಿ ಸೇವೆಯಾದ BBC ವರ್ಲ್ಡ್‌ ನ್ಯೂಸ್‌ ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಸಾರವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು BBC ವರ್ಲ್ಡ್‌ ಸರ್ವೀಸ್‌ ರೇಡಿಯೋ ಜಾಲವು ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಮೂವತ್ತಮೂರು ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಿತ್ತರವಾಗುತ್ತದೆ. ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ BBC ರೇಡಿಯೋ ಸಿಮ್ರು ಮೂಲಕ ವೆಲ್ಷ್‌ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಇದು ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ BBC ರೇಡಿಯೋ nan Gàidheal ಮೂಲಕ ಗೇಲಿಕ್‌ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಐರಿಷ್‌ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಬಿತ್ತರಿಸುತ್ತದೆ.

BBCಯ ಸ್ವದೇಶೀ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ದೂರದರ್ಶನದ ಪರವಾನಗಿಯಿಂದ ಹಣಕಾಸಿನ ನೆರವು ಒದಗಿ ಬರುತ್ತದೆ. BBC ವರ್ಲ್ಡ್ ಸರ್ವೀಸ್‌ ರೇಡಿಯೋಗೆ ವಿದೇಶಿ ಮತ್ತು ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ಕಚೇರಿಯಿಂದ ಬಂಡವಾಳವು ಬರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ ಚಂದಾದಾರಿಕೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕೇಬಲ್‌ ಹಾಗೂ ಉಪಗ್ರಹ ಸೇವೆಗಳ ಮೂಲಕ ದೂರದರ್ಶನ ಕೇಂದ್ರಗಳು BBC ವರ್ಲ್ಡ್‌ವೈಡ್‌ನಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. BBCಯ ಈ ವಾಣಿಜ್ಯ ವಿಭಾಗವು ವರ್ಜಿನ್ ಮೀಡಿಯಾದ ಜೊತೆಗೂಡಿ UKTVಯ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಪಾಲನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ.

UKಯು ಈಗ ಬೃಹತ್ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಡಿಜಿಟಲ್‌ ಟೆರೆಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ವಾಹಿನಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, BBCಯಿಂದ ಬಂದ ಇನ್ನೂ ಆರು ವಾಹಿನಿಗಳು, ITVಯಿಂದ ಬಂದ ಐದು ವಾಹಿನಿಗಳು ಮತ್ತು Channel 4ನಿಂದ ಬಂದ ಮೂರು ವಾಹಿನಿಗಳು ಅದರಲ್ಲಿ ಸೇರಿವೆ. ಇವಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ, ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವೆಲ್ಷ್‌ನಲ್ಲೇ ಇರುವ S4Cಯಿಂದ ಬಂದ ಒಂದು ವಾಹಿನಿಯೂ ಸಹ ಇದರಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಇಡೀ ವಾಹಿನಿ ಸಮೂಹವನ್ನು ವೈವಿಧ್ಯಮಯವನ್ನಾಗಿಸಿದೆ.

ಡಿಜಿಟಲ್ ಕೇಬಲ್ ದೂರದರ್ಶನದ ಸೇವೆಗಳ ಅಗಾಧ ಪಾಲನ್ನು ವರ್ಜಿನ್‌ ಮೀಡಿಯಾ ಒದಗಿಸುತ್ತಿದೆ. ಫ್ರೀಸ್ಯಾಟ್‌ನಿಂದ ಅಥವಾ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌‌ ಸ್ಕೈ ಬ್ರಾಡ್‌ಕಾಸ್ಟಿಂಗ್‌ನಿಂದ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಉಪಗ್ರಹ ದೂರದರ್ಶನದ ನೆರವಿನೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತು ಫ್ರೀವ್ಯೂನಿಂದ ಬರುವ ಮುಕ್ತ ಪ್ರಸಾರದ ಡಿಜಿಟಲ್ ಟೆರೆಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ ದೂರದರ್ಶನದ ಮೂಲಕ ಈ ಸೇವೆಗಳು ಸಿಗುತ್ತಿವೆ. 2012ರ ವೇಳೆಗೆ ಇಡೀ UKಯು ಡಿಜಿಟಲ್ ಪ್ರಸಾರಕ್ಕೆ ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಿದೆ.

UKಯಲ್ಲಿನ ರೇಡಿಯೋ ವಲಯದ ಮೇಲೆ BBC ರೇಡಿಯೋ ಪ್ರಭುತ್ವ ಸಾಧಿಸಿದ್ದು, ಹತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜಾಲಗಳು ಮತ್ತು ನಲವತ್ತಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ಥಳೀಯ ರೇಡಿಯೋ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಅದು ನಡೆಸುತ್ತದೆ. ಕೇಳುಗರ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಹೇಳುವುದಾದರೆ BBC ರೇಡಿಯೋ 2 ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ರೇಡಿಯೋ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಇದರ ನಂತರದ ಹತ್ತಿರದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು BBC ರೇಡಿಯೋ 1 ಹೊಂದಿದೆ. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ವಾಣಿಜ್ಯ ಉದ್ದೇಶ ಹೊಂದಿದ ರೇಡಿಯೋ ಕೇಂದ್ರಗಳು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ನೂರಾರು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿದ್ದು, ಸಂಗೀತ ಅಥವಾ ಮಾತುಕತೆಯ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿನ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿವೆ.

ಅಂತರಜಾಲ

uk. ಎಂಬುದು ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂಗೆ ದೊರೆತಿರುವ ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್‌ ಕಂಟ್ರಿಕೋಡ್ ಟಾಪ್‌-ಲೆವೆಲ್ ಡೊಮೈನ್‌(ccTLD)ಆಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, 2009ರಲ್ಲಿ ".sco" ಅಥವಾ ".scot" ಎಂಬ ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ವೆಬ್‌ ಡೊಮೈನ್‌ನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಆಹ್ವಾನ ನೀಡಲು ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಸರ್ಕಾರದ ಕಾರ್ಯನಿರತರ ತಂಡವೊಂದು ಸಿದ್ಧತೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ.^[233]

ಮುದ್ರಣ ಮಾಧ್ಯಮ

ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆಗಳನ್ನು ಗುಣಮಟ್ಟ ದ, ಗಂಭೀರ-ಮನೋಧರ್ಮದ ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆ (ಅವುಗಳಿಗಿರುವ ಬೃಹತ್ ಗಾತ್ರದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅವುಗಳನ್ನು "ದೊಡ್ಡಹಾಳೆಗಳು" ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ) ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನುಳ್ಳ ಚಿಕಣಿ-ಪತ್ರಿಕೆ (ಟ್ಯಾಬ್ಲಾಯ್ಡ್‌) ಬಗೆಗಳೆಂದು ವಿಭಾಗಿಸಬಹುದು. ಓದುವಿಕೆಯ ಅನುಕೂಲಕ್ಕಾಗಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ದೊಡ್ಡಹಾಳೆಗಳು, ಚಿಕಣಿ-ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಹೆಚ್ಚು ಸಾಂದ್ರವಾದ-ಗಾತ್ರದ ಸ್ವರೂಪಕ್ಕೆ ತಮ್ಮನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. UKಯಲ್ಲಿನ ಯಾವುದೇ ದಿನ ಪತ್ರಿಕೆಗಳ ಪೈಕಿ ದಿ ಸನ್ ಪತ್ರಿಕೆಯು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಸರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದರ ಪ್ರಸರಣದ ಪ್ರಮಾಣವು 3.1 ದಶಲಕ್ಷಗಳಷ್ಟಿದ್ದು, ಅದು ಒಟ್ಟು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಸರಿಸುಮಾರು ಕಾಲು ಭಾಗದಷ್ಟಿದೆ.^[234] ಇದರ ಒಡನಾಡಿ ಪತ್ರಿಕೆಯಾದ, ನ್ಯೂಸ್ ಆಫ್ ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್‌‌ ಭಾನುವಾರದ ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಸರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಪ್ರಖ್ಯಾತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಸ್ತು-ವಿಷಯಗಳ ಬಗೆಗೆ ರೂಢಿಗತ ಪದ್ಧತಿಯಂತೆ ಹೆಚ್ಚು ಗಮನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.^[235]ದಿ ಡೈಲಿ ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್‌ ಒಂದು ಬಲಪಂಥೀಯ ದೊಡ್ಡಹಾಳೆಯ ಪತ್ರಿಕೆಯಾಗಿದ್ದು, "ಗುಣಮಟ್ಟದ" ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಪತ್ರಿಕೆಯಾಗಿದೆ.^[234]ದಿ ಗಾರ್ಡಿಯನ್ ಪತ್ರಿಕೆಯು ಹೆಚ್ಚು ಉದಾರವಾದಿ "ಗುಣಮಟ್ಟದ" ದೊಡ್ಡಹಾಳೆಯ ಪತ್ರಿಕೆಯಾಗಿದ್ದರೆ, ಫೈನಾನ್ಷಿಯಲ್ ಟೈಮ್ಸ್‌ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಾವಹಾರಿಕ ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆಯಾಗಿದ್ದು, ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಕಿತ್ತಳೆ-ಪಾಟಲ ವರ್ಣದ ದೊಡ್ಡಹಾಳೆಯ ಕಾಗದದಲ್ಲಿ ಮುದ್ರಣಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

ಬೆಲ್‌ಫಾಸ್ಟ್‌ನಿಂದ ಪ್ರಕಟಗೊಳ್ಳುವ ದಿ ನ್ಯೂಸ್‌ ಲೆಟರ‍್ ಪತ್ರಿಕೆ 1737ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಮುದ್ರಣವಾಗಿದ್ದು, ಇಂದಿಗೂ ಪ್ರಕಟಗೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಅತಿ ಹಳೆಯ ಇಂಗ್ಲಿಷ್-ಭಾಷಾ ದಿನಪತ್ರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಉತ್ತರ ಐರಿಷ್‌ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲೊಂದಾದ ದಿ ಐರಿಷ್‌ ನ್ಯೂಸ್ ಪತ್ರಿಕೆಯು 2006 ಮತ್ತು 2007ರಲ್ಲಿ, ಎರಡು ಬಾರಿ, ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆ ಎಂಬ ಅಭಿದಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ.^[236]

ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆಗಳನ್ನು ಬದಿಗಿಟ್ಟು ನೋಡಿದರೆ, ಬ್ರಿಟಿಷ್‌‌ ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳು ಹಾಗೂ ಪ್ರಸಕ್ತ ಘಟನೆಗಳ ಕುರಿತಾದ ಬರಹಗಳನ್ನುಳ್ಳ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಉತ್ತಮ ಪ್ರಸರಣವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದ್ದು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ದಿ ಇಕನಾಮಿಸ್ಟ್ ಹಾಗೂ ನೇಚರ್ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ಸೇರಿವೆ.

ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆಯ ವಾಚಕವೃಂದದ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ ಹೊಂದಿದೆ (ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ನೋಡಿ). ಡೈಲಿ ರೆಕಾರ್ಡ್‌ ಎಂಬ ಚಿಕಣಿ-ಪತ್ರಿಕೆಯು ಯಾವುದೇ ದಿನಪತ್ರಿಕೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಸಾರ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಸನ್‌ ಪತ್ರಿಕೆಗಿಂತ ಒಂದಕ್ಕೆ ನಾಲ್ಕು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ಮಾರಾಟವಾಗುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಅದರ ಸಹಯೋಗಿ ಪತ್ರಿಕೆ ಸಂಡೆ ಮೇಲ್ ಇದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಭಾನುವಾರದ ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಅಗ್ರಗಣ್ಯತೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದೆ. ದಿ ಹೆರಾಲ್ಡ್‌ ಪತ್ರಿಕೆಯು ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಅಗ್ರಗಣ್ಯ "ಗುಣಮಟ್ಟದ" ದಿನಪತ್ರಿಕೆಯಾಗಿದ್ದು, ಅದು ದಿ ಸ್ಕಾಟ್ಸ್‌ಮನ್‌ , ದಿ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ ಆನ್ ಸಂಡೆ ಪತ್ರಿಕೆಗಳ ಸಹಯೋಗಿ ಪತ್ರಿಕೆಯಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಭಾನುವಾರದ ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಮುಂದಿದೆ.^[237]

ಸಂಗೀತ

ಸಂಗೀತದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲೇ ದಿ ಬೀಟಲ್ಸ್‌, ವಾಣಿಜ್ಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಯಶಸ್ವಿಯಾದ ಮತ್ತು ವಿಮರ್ಶಕರಿಂದ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಪಡೆದ ತಂಡಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಶತಕೋಟಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾರಾಟ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. [491] [493] [495]

ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿರುವ, ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌, ವೇಲ್ಸ್‌ ಹಾಗೂ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಜಾನಪದ ಸಂಗೀತದಿಂದ ಮೊದಲ್ಗೊಂಡು ವೇಗದ ತಾಳ-ಧ್ವನಿಯ ಸಂಗೀತದವರೆಗಿನ ಸಂಗೀತದ ವಿವಿಧ ಶೈಲಿಗಳು UKಯಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿವೆ.

ಕಳೆದ 50 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಗೀತದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ ಪ್ರಮುಖ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌‌ ಕೊಡುಗೆಗಳಲ್ಲಿ, ದಿ ಬೀಟಲ್ಸ್‌, ಕ್ವೀನ್‌, AC/DC, ಬೀ ಗೀಸ್‌, ಕ್ಲಿಫ್ ರಿಚರ್ಡ್‌, ಎಲ್ಟನ್‌ ಜಾನ್‌, ಲೆಡ್‌ ಜೆಪ್ಪೆಲಿನ್‌, ಪಿಂಕ್‌ ಫ್ಲಾಯ್ಡ್‌ ಮತ್ತು ದಿ ರೋಲಿಂಗ್ ಸ್ಟೋನ್ಸ್‌ ಸೇರಿಕೊಂಡಿದ್ದು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲವೂ ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ 200 ದಶಲಕ್ಷ ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾರ್ಹ ಮಾರಾಟವನ್ನು ಕಂಡಿವೆ.^{[238][239][240][241][242] [243][244]} ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಶತಕೋಟಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾರಾಟ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ದಿ ಬೀಟಲ್ಸ್‌ ಹೊಂದಿವೆ.^{[245][246][247]}ಗಿನ್ನೆಸ್‌ ವಿಶ್ವ ದಾಖಲೆಗಳ ವತಿಯಿಂದ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾದ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಅನುಸಾರ, UKಯಲ್ಲಿನ ಬಹುತೇಕ ಸಂಗೀತ ಕೋಷ್ಟಕಗಳಲ್ಲಿನ ಹತ್ತು ಕೃತಿಗಳ ಪೈಕಿ ಎಂಟು ಬ್ರಿಟಿಷ್‌‌ನವೇ ಆಗಿವೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ, ಸ್ಟೇಟಸ್‌ ಕೊ, ಕ್ವೀನ್, ದಿ ರೋಲಿಂಗ್ ಸ್ಟೋನ್ಸ್‌, UB40, ಡಿಪೀಚ್‌ ಮೋಡ್‌, ಬೀ ಗೀಸ್‌, ಪೆಟ್‌ ಷಾಪ್ ಬಾಯ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾನಿಕ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ ಪ್ರೀಚರ್ಸ್‌.^[248]

ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಮುಂಚಿತವಾಗಿದ್ದ ದೇಶಗಳಿಂದ ಬಂದ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದ ಸಂಯೋಜಕರಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾದವರೆಂದರೆ, ವಿಲಿಯಂ ಬೈರ್ಡ್‌, ಹೆನ್ರಿ ಪರ್ಸೆಲ್‌, ಸರ್‌ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ ಎಲ್ಗರ್‌, ಗುಸ್ಟವ್‌ ಹೋಸ್ಟ್‌, ಸರ್‌ ಅರ್ಥರ್‌ ಸಲ್ಲಿವನ್‌ (ವಾಗ್ಗೇಯಕಾರ ಸರ್‌ ಡಬ್ಲ್ಯು.ಎಸ್. ಗಿಲ್ಬರ್ಟ್‌ರೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದವ), ರಾಲ್ಫ್‌ ವಾಘನ್ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ರೂಪಕಬೆಂಜಮಿನ್ ಬ್ರಿಟ್ಟನ್ಇವರೇ ಮೊದಲಾದವರು. ಈಗ ಬದುಕಿರುವ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸಂಯೋಜಕರಲ್ಲಿ ಸರ್ ಪೀಟರ್ ಮ್ಯಾಕ್ಸ್‌ವೆಲ್‌ ಡೇವಿಸ್‌ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದು, ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ ಮ್ಯೂಸಿಕ್‌ನ ಈಗಿನ ಒಡೆಯರಾಗಿದ್ದಾರೆ. BBC ಸಿಂಫನಿ ಆರ್ಕೇಸ್ಟ್ರ ಮತ್ತು ಲಂಡನ್‌ ಸಿಂಫನಿ ಕೋರಸ್‌ನಂತಹ ಜಗತ್‌ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸ್ವರಮೇಳದ‌ ವಾದ್ಯವೃಂದಗಳು ಹಾಗೂ ಮೇಳಗಾಯನಗಳಿಗೂ ಸಹ UKಯು ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಗಮನ ಸೆಳೆಯುವ ವಾದ್ಯವೃಂದ ನಿರ್ವಾಹಕರಲ್ಲಿ ಸರ್ ಸೈಮನ್‌ ರ್ಯಾಟಲ್, ಜಾನ್‌ ಬಾರ್ಬಿರೋಲಿ ಮತ್ತು ಸರ್ ಮಾಲ್ಕಮ್ ಸಾರ್ಜೆಂಟ್‌ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ. ಚಲನಚಿತ್ರ ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜಕರಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾದವರೆಂದರೆ, ಜಾನ್‌ ಬ್ಯಾರಿ, ಕ್ಲಿಂಟ್‌ ಮ್ಯಾನ್‌ಸೆಲ್‌, ಮೈಕ್‌ ಓಲ್ಡ್‌ಫೀಲ್ಡ್‌, ಜಾನ್‌ ಪೊವೆಲ್‌, ಕ್ರೆಗ್‌ ಆರ್ಮ್‌ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್‌, ಡೇವಿಡ್‌ ಅರ್ನಾಲ್ಡ್‌, ಜಾನ್‌ ಮರ್ಫಿ, ಮೊಂಟಿ ನಾರ್ಮನ್‌ ಮತ್ತು ಹ್ಯಾರಿ ಗ್ರೆಗ್ಸನ್‌ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್‌. ಜಾರ್ಜ್‌ ಫ್ರೆಡ್‌ರಿಕ್‌ ಹ್ಯಾಂಡೆಲ್‌ ಹುಟ್ಟಿನಿಂದ ಜರ್ಮನ್‌ ಆಗಿದ್ದರೂ ಸಹ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌‌ ಆಗಿ ಮರಣಹೊಂದಿದ (ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿದ್ದ ರಾಜರುಗಳ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ) ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮೆಸಿಯಾ (Messiah) ಕೃತಿಯಂತೆಯೇ ಅವನ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವೊಂದು ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಜನರಿಗೆಂದೇ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿರುವುದೇ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ.

UKಯ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ನಗರಗಳು ತಮ್ಮ ಸಂಗೀತ ದೃಶ್ಯಾವಳಿಗಳಿಗೆ ಅಥವಾ ರೂಪಕಗಳಿಗೆ ಖ್ಯಾತವಾಗಿವೆ. ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ನಿಂದ ಬಂದ ರೂಪಕಗಳಲ್ಲಿ ತಲಾ ಒಂದೊಂದಕ್ಕೂ UKಯ ಸಂಗೀತ ಕೋಷ್ಟಕದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತದ ಯಾವುದೇ ನಗರಕ್ಕೆ ಸಿಕ್ಕದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಬಾರಿ ಮೊದಲನೇ ಸ್ಥಾನ ಸಿಕ್ಕಿದೆ.^[249] 2008ರಲ್ಲಿ ಗ್ಲಾಸ್ಗೋ ನಗರವನ್ನು UNESCO ಸಂಗೀತದ ನಗರ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿದಾಗ ಸಂಗೀತ ರೂಪಕಗಳ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಗ್ಲಾಸ್ಗೋದ ಕೊಡುಗೆಯ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಹೀಗಾಗಿ ಈ ಗೌರವವನ್ನು ಪಡೆದ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿನ ಕೇವಲ ಮೂರು ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ಲಾಸ್ಗೋ ಕೂಡಾ ಒಂದಾಗಿದೆ.^[250]

ತತ್ವಚಿಂತನೆ

ಜ್ಞಾನದ ತತ್ವಚಿಂತನೆಯ ಒಂದು ಶಾಖೆಯಾಗಿರುವ "ಬ್ರಿಟಿಷ್‌‌ ಅನುಭವೈಕ್ಯವಾದ" ಸಂಪ್ರದಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಅನುಭವದಿಂದ ಪರೀಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟು ಪ್ರಮಾಣಿತಗೊಂಡ ಜ್ಞಾನ ಮಾತ್ರವೇ ಕ್ರಮಬದ್ಧವಾದುದು ಅಥವಾ ಸಿಂಧುವಾದುದು ಎಂದು ಈ ತತ್ವವು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಜೊತೆಗೆ, "ವ್ಯವಹಾರ ಜ್ಞಾನದ ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಶಾಲೆ‌" ಎಂದು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಡುವ ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ತತ್ವಚಿಂತನೆಗೂ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಬ್ರಿಟಿಷ್‌‌ ಅನುಭವೈಕ್ಯವಾದದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ತತ್ವಚಿಂತಕರಲ್ಲಿ, ಜಾನ್‌ ಲೋಕ್‌, ಜಾರ್ಜ್‌ ಬರ್ಕ್‌ಲಿ ಮತ್ತು ಡೇವಿಡ್‌ ಹ್ಯೂಮ್‌ (ಈತ ಸ್ವತಃ ಓರ್ವ ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಆಗಿದ್ದ) ಮೊದಲಾದವರು ಸೇರಿದ್ದರೆ, ಡುಗಾಲ್ಡ್‌ ಸ್ಟೀವರ್ಟ್‌, ಥಾಮಸ್‌ ರೀಡ್‌ ಮತ್ತು ವಿಲಿಯಂ ಹ್ಯಾಮಿಲ್ಟನ್‌ ಇವರೇ ಮೊದಲಾದವರು ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ "ಕಾಮನ್‌ ಸೆನ್ಸ್‌" ಸ್ಕೂಲ್‌ನ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರತಿಪಾದಕರಾಗಿದ್ದರು. ಪ್ರಯೋಜನ ತತ್ವ ಎಂಬ ನೈತಿಕ ತತ್ವಚಿಂತನೆಯ ಸಿದ್ಧಾಂತಕ್ಕಾಗಿಯೂ ಬ್ರಿಟನ್‌ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಜೆರೆಮಿ ಬೆಂಥಾಮ್‌ ಮೊದಲು ಬಳಕೆಗೆ ತಂದಿದ್ದು, ನಂತರ ಜಾನ್‌ ಸ್ಟುವರ್ಟ್‌ ಮಿಲ್‌ ಎಂಬಾತನು ಇದನ್ನು ಯುಟಿಲಿಟೇರಿಯನಿಸಂ ಎಂಬ ತನ್ನ ಪುಟ್ಟ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ.

UK ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಮುಂಚಿತವಾಗಿದ್ದ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಿಂದ ಬಂದ ಇತರ ಶ್ರೇಷ್ಠ ತತ್ವಚಿಂತಕರಲ್ಲಿ ಡನ್ಸ್‌ ಸ್ಕೋಟಸ್‌, ಜಾನ್‌ ಲಿಲ್‌ಬರ್ನೆ, ಮೇರಿ ವೊಲ್‌ಸ್ಟೋನ್‌ಕ್ರಾಫ್ಟ್‌, ಒಕ್‌ಹ್ಯಾಮ್‌ನ ವಿಲಿಯಂ, ಥಾಮಸ್‌ ಹೋಬ್ಸ್‌, ಬರ್ಟ್ರೆಂಡ್‌ ರಸ್ಸೆಲ್‌, ಆಡಮ್‌ ಸ್ಮಿತ್‌ ಮತ್ತು ಆಲ್ಫ್ರೆಡ್‌ ಎಯರ್ ಮೊದಲಾದವರು ಸೇರಿದ್ದಾರೆ. ವಿದೇಶದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದವರಾಗಿದ್ದು, UKಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡ ತತ್ವಚಿಂತಕರಲ್ಲಿ ಇಸಾಯ ಬರ್ಲಿನ್‌, ಕಾರ್ಲ್‌ ಮಾರ್ಕ್ಸ್‌‌, ಕಾರ್ಲ್‌ ಪೊಪರ್ ಮತ್ತು ಲುಡ್‌ವಿಗ್‌ ವಿಟ್‌ಜೆನ್‌ಸ್ಟೀನ್‌ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ.

ವಿಜ್ಞಾನ, ಶಿಲ್ಪಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ನಾವೀನ್ಯತೆ

ಸರ್ ಐಸಾಕ್ ನ್ಯೂಟನ್

ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಡಾರ್ವಿನ್

ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಮುಂಚಿತವಾಗಿದ್ದ ದೇಶಗಳು, ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಮತ್ತು ಶಿಲ್ಪಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ್ದು, ಪ್ರಮುಖ ಮಂಡನೆಗಳನ್ನು ತಮ್ಮದಾಗಿಸಿಕೊಂಡ ಕೀರ್ತಿಯನ್ನು ಅವರು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ:

• ಜೋಸೆಫ್‌ ಸ್ವಾನ್‌ನಿಂದ ತಾಪಜ್ವಲನ ದೀಪದ ಬಲ್ಬ್‌ನ ಆವಿಷ್ಕಾರ
• ಇಂಗ್ಲೀಷ್‌ ತತ್ವಚಿಂತಕ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್‌ ಬೆಕಾನ್‌ನಿಂದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಆಧುನಿಕ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪದ್ಧತಿ
• ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ, ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ, ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ, ಭೌತಿಕ ತತ್ವಚಿಂತಕ, ರಸವಿದ್ಯಾ ತಜ್ಞ ಮತ್ತು ದೇವತಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಆಗಿದ್ದ ಸರ್‌ ಐಸಾಕ್‌ ನ್ಯೂಟನ್‌ರಿಂದ ಮಂಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಚಲನೆಯ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಗುರುತ್ವಾಕರ್ಷಣೆಯ ಅರಿವು.
• ಜೇಮ್ಸ್‌ ಕ್ಲರ್ಕ್‌ ಮ್ಯಾಕ್ಸ್‌ವೆಲ್‌ ಮಂಡಿಸಿದ ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತತೆಯ ಒಂದುಗೂಡಿಸುವಿಕೆ
• ಹೆನ್ರಿ ಕ್ಯಾವೆಂಡಿಶ್‌ನಿಂದ ಜಲಜನಕದ ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವಿಕೆ
• ರಿಚರ್ಡ್‌ ಟ್ರೆವಿಥಿಕ್ ಮತ್ತು ಆಂಡ್ರ್ಯೂ ವಿವಿಯನ್‌ರಿಂದ ಉಗಿಬಂಡಿ ಯಂತ್ರದ ಆವಿಷ್ಕಾರ
• ಸ್ಕಾಟಿಷ್ ಶಿಲ್ಪಿ ಮತ್ತು ಆವಿಷ್ಕಾರಕ ಜಾನ್‌ ಲೋಗಿ ಬೇರ್ಡ್‌ನಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡ ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ಕಾರ್ಯನಿರತ ದೂರದರ್ಶನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಬಣ್ಣದ ದೂರದರ್ಶನ
• ಫ್ರಾಂಕ್‌ ವೈಟ್ಲ್‌ನಿಂದ ಜೆಟ್‌ ಎಂಜಿನ್‌ನ ಆವಿಷ್ಕಾರ
• ಚಾರ್ಲ್ಸ್‌ ಡಾರ್ವಿನ್‌ನಿಂದ ಮಂಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಆಯ್ಕೆಯಿಂದ ವಿಕಾಸ ಎಂಬ ಸಿದ್ಧಾಂತ
• ಆಧುನಿಕ ಗಣಕಯಂತ್ರದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅಲನ್‌ ಟ್ಯೂರಿಂಗ್ ರೂಪಿಸಿದ ಟ್ಯೂರಿಂಗ್ ಯಂತ್ರ
• ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್ ಕೋಕೆರೆಲ್‌ನಿಂದ ಸುಳಿವಿಮಾನದ (ಹಾವರ್‌ಕ್ರಾಫ್ಟ್‌) ಆವಿಷ್ಕಾರ
• ಬ್ರಿಟಿಷ್‌‌ ಏರ್‌ಕ್ರಾಫ್ಟ್‌ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್‌ನಿಂದ ಕಾನ್‌ಕಾರ್ಡ್‌ ಎಂಬ ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ಸೂಪರ್‌ಸಾನಿಕ್‌ ಪ್ರಯಾಣ ವಿಮಾನದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ
• ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿನ ಬಳಕೆಗೆ ಅನುವಾಗುವಂತೆ ವಿದ್ಯುಚ್ಛಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಸಾಧ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಿದ ಮೈಕೇಲ್ ಫ್ಯಾರಡೆ ರೂಪಿಸಿದ ವಿದ್ಯುತ್ ಮೋಟಾರು
• ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಆವಿಷ್ಕಾರಕ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್‌ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ರೂಪಿಸಿದ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಕಾರ್ಯರೂಪದ ದೂರವಾಣಿ
• ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್‌ ಕ್ರಿಕ್ ಮತ್ತು ಇತರರು ರೂಪಿಸಿದ DNAಯ ರಚನೆ
• ಟಿಮ್‌ ಬೆರ್ನರ್ಸ್‌-ಲೀಯಿಂದ ವಿಶ್ವ‌ ವೈಡ್‌ ವೆಬ್‌ನ ಆವಿಷ್ಕಾರ
• ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಜಾನ್‌ ನೇಪಿಯರ್‌ನಿಂದ ರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಲಘುಗಣಕ ಪಟ್ಟಿಗಳು
• ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಹಾಗೂ ಔಷಧ ಪ್ರಭಾವ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಸರ್ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್‌ ಫ್ಲೆಮಿಂಗ್‌ನಿಂದ ಪೆನಿಸಿಲಿನ್‌ನ ಶೋಧನೆ

ಇಸಂಬರ್ದ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಬ್ರುನೆಲ್‌ರಂಥ ಪಥನಿರ್ಮಾಪಕರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡು ರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಗಮನಾರ್ಹ ಸಿವಿಲ್‌ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಯೋಜನೆಗಳು ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರೈಲ್ವೆ ಸಾಗಾಣಿಕಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಕಾಣಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡಿವೆ. UKಯಲ್ಲಿ ಪಥನಿರ್ಮಾಣವಾದ ಇತರ ಮಂಡನೆಗಳು ಅಥವಾ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ಇವುಗಳು ಸೇರಿವೆ: ನೌಕಾ ಕಾಲಮಾಪಕ, ಜೆಟ್‌ ಎಂಜಿನ್‌, ಆಧುನಿಕ ಬೈಸಿಕಲ್‌, ವಿದ್ಯುತ್ ದೀಪವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಆವಿಯ ನೀರ್ಗಾಲಿ, ಸ್ಟೀರಿಯೋ ಧ್ವನಿ, ಚಲನಚಿತ್ರ, ತಿರುಪು ಚಾಲಕ, ಆಂತರಿಕ ದಹನದ ಎಂಜಿನ್‌, ಸೇನಾ ರೇಡಾರ್‌, ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಗಣಕಯಂತ್ರ, ವೈಮಾನಿಕ ವಿಜ್ಞಾನ‌, ಸೋಡಾ ನೀರು, ಶುಶ್ರೂಷೆ, ಕೀವುನಾಶಕ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ, ಚುಚ್ಚುಮದ್ದು ಹಾಕುವಿಕೆ‌ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಜೀವಕ‌ಗಳು.‌

UKಯಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳಲ್ಲಿ ನೇಚರ್ , ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಮೆಡಿಕಲ್ ಜರ್ನಲ್ ಹಾಗೂ ದಿ ಲ್ಯಾನ್ಸೆಟ್‌ ಸೇರಿವೆ. ವಿಶ್ವದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಂಶೋಧನಾ ವರದಿಗಳ ಪೈಕಿ ಶೇಕಡಾ 9ರಷ್ಟು ಪಾಲನ್ನು ಮತ್ತು ಆಧಾರಗಳ ಪೈಕಿ ಶೇಕಡಾ 12ರಷ್ಟು ಪಾಲನ್ನು UKಯು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆಂದೂ 2006ರಲ್ಲಿ ವರದಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ USನ ನಂತರದ ಎರಡನೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣವಾಗಿದೆ.^[251]

ದೃಷ್ಟಿಗೋಚರ ಕಲೆ

ರಾಯಲ್ ಅಕೆಡೆಮಿಯು ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ. ಕಲೆಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಇವುಗಳು ಸೇರಿವೆ: ಸ್ಲೇಡ್‌ ಸ್ಕೂಲ್‌ ಆಫ್ ಫೈನ್‌ ಆರ್ಟ್‌; ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಸೇಂಟ್‌ ಮಾರ್ಟಿನ್ಸ್‌ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಆರ್ಟ್‌ ಅಂಡ್‌ ಡಿಸೈನ್‌ ಹಾಗೂ ಚೆಲ್ಸಿಯಾ ಕಾಲೇಜ್‌ ಆಫ್‌ ಆರ್ಟ್‌ ಅಂಡ್‌ ಡಿಸೈನ್‌ ಇವುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಸಿಕ್ಸ್‌-ಸ್ಕೂಲ್‌ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ದಿ ಆರ್ಟ್ಸ್‌ ಲಂಡನ್‌; ಗ್ಲಾಸ್ಗೋ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಆರ್ಟ್‌ ಮತ್ತು ಲಂಡನ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಗೋಲ್ಡ್‌ಸ್ಮಿತ್ಸ್‌. ಈ ವಾಣಿಜ್ಯೋದ್ದೇಶದ ಸಾಹಸೋದ್ಯಮವು ಬ್ರಿಟನ್ನಿನ ಅಗ್ರಗಣ್ಯ ದೃಷ್ಟಿಗೋಚರ ಕಲೆಗಳ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಪ್ರಮುಖ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌‌ ಕಲಾವಿದರುಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಕಂಡವರು ಸೇರಿದ್ದಾರೆ: ಸರ್‌ ಜೊಶುವಾ ರೆನಾಲ್ಡ್ಸ್‌, ಥಾಮಸ್ ಗೇನ್ಸ್‌ಬರೋ, ಜಾನ್ ಕಾನ್‌ಸ್ಟೇಬಲ್‌, ವಿಲಿಯಂ ಬ್ಲೇಕ್, ಜೆ. ಎಂ. ಡಬ್ಲ್ಯು. ಟರ್ನರ್, ವಿಲಿಯಂ ಮೋರಿಸ್, ಎಲ್. ಎಸ್. ಲೌರಿ, ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್‌ ಬೇಕನ್, ಲೂಸಿಯನ್ ಫ್ರೆಡ್, ಡೇವಿಡ್ ಹಾಕ್ನೆ, ಗಿಲ್ಬರ್ಟ್‌ ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್‌, ರಿಚರ್ಡ್‌ ಹ್ಯಾಮಿಲ್ಟನ್, ಪೀಟರ್ ಬ್ಲೇಕ್, ಹೋವರ್ಡ್‌ ಹಾಡ್‌ಕಿನ್, ಆಂಟೊನಿ ಗಾರ್ಮ್ಲೆ ಮತ್ತು ಅನೀಶ್ ಕಪೂರ್. 1980ರ ಮತ್ತು 1990ರ ದಶಕದ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ, ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಸಾಚಿ ಗ್ಯಾಲರಿಯು ಬಹುಪ್ರಕಾರದ ಕಲಾವಿದರ ಗುಂಪೊಂದನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಗಮನಕ್ಕೆ ತಂದಿತು. ಅವರೇ ಮುಂದೆ ಯುವ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಕಲಾವಿದರು ಎಂದು ಹೆಸರಾದರು. ಸಡಿಲವಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿದ್ದ ಈ ಆಂದೋಲನದಲ್ಲಿದ್ದ ಜನಪ್ರಿಯ ಸದಸ್ಯರೆಂದರೆ, ಡೇಮಿಯನ್ ಹಿರ್ಸ್‌, ಕ್ರಿಸ್ ಒಫಿಲಿ, ರಾಚೆಲ್ ಡೈಟ್‌ರೀಡ್‌, ಟ್ರೇಸಿ ಎಮಿನ್, ಮಾರ್ಕ್‌ ವ್ಯಾಲಿಂಜರ್, ಸ್ಟೀವ್ ಮೆಕ್‌ಕ್ವೀನ್, ಸ್ಯಾಮ್ ಟೇಲರ್-ವುಡ್, ಮತ್ತು ಚಾಪ್‌ಮನ್‌ ಸೋದರರು.

ಸಂಕೇತಗಳು

ಪ್ಲಿಮೌಥ್‌ನಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಾನಿಯ ವಿಗ್ರಹ ಬ್ರಿಟಾನಿಯ UKಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಕ್ತಿರೂಪ

ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗಡಂನ ಧ್ವಜವು ಒಕ್ಕೂಟ ಧ್ವಜವಾಗಿದೆ. ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಧ್ವಜ, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಧ್ವಜ ಮತ್ತು ಸೇಂಟ್‌ ಪ್ಯಾಟ್ರಿಕ್‌ರ ಧ್ವಜವನ್ನು ಒಂದರ ಮೇಲೊಂದರಂತೆ ಇರಿಸಿ ಈ ಧ್ವಜವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾಯಿತು. ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗಡಂ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿಯೇ, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಿಂದ ಗೆಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟ ವೇಲ್ಸ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ ಸೇರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ ಅದು ಒಕ್ಕೂಟ ಧ್ವಜದಲ್ಲಿ ತನ್ನನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿಕೊಂಡಿಲ್ಲ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ವೇಲ್ಸ್‌ನ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯವನ್ನು ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಒಕ್ಕೂಟ ಧ್ವಜವನ್ನು ಪುನರ‍್ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯು ಇನ್ನೂ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತಳ್ಳಿಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟಿಲ್ಲ.^[252]"ಗಾಡ್ ಸೇವ್‌ ದಿ ಕಿಂಗ್" ಎಂಬುದು ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ರಾಷ್ಟ್ರಗೀತೆ. ಒಂದು ವೇಳೆ ಪುರುಷನಿಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಮಹಿಳೆಯು ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದರೆ, ರಾಷ್ಟ್ರಗೀತೆಯ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿನ "ಕಿಂಗ್" ಪದವನ್ನು "ಕ್ವೀನ್‌"ನಿಂದ ಬದಲಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರಗೀತೆಯ ಹೆಸರು "ಗಾಡ್‌ ಸೇವ್ ದಿ ಕಿಂಗ್" ಎಂದೇ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ.

ಬ್ರಿಟನ್‌ ಮಾತೆಯು (ಬ್ರಿಟಾನಿಯಾ)ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮೂರ್ತರೂಪವಾಗಿದ್ದು, ರೋಮನ್ ಬ್ರಿಟನ್‌ನಿಂದ ಹುಟ್ಟಿರುವಂಥಾದ್ದಾಗಿದೆ.^[253] ಬ್ರಿಟನ್ ಮಾತೆಯನ್ನು ಕಂದು ಅಥವಾ ಹೊಂಬಣ್ಣದ ಕೂದಲನ್ನುಳ್ಳ, ಕಾರಿಂತ್‌ ಶೈಲಿಯ ಶಿರಸ್ತ್ರಾಣ ಹಾಗೂ ಬಿಳಿಯ ನಿಲುವಂಗಿಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿರುವ ಯುವ ಸ್ತ್ರೀಯಂತೆ ಸಂಕೇತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪೋಸಿಡಾನ್‌ನ ಮೂರು ಕವಲುಳ್ಳ ತ್ರಿಶೂಲ ಮತ್ತು ಒಂದು ಗುರಾಣಿಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿರುವ ಆಕೆಯು, ಒಕ್ಕೂಟದ ಧ್ವಜವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾಳೆ. ಆಕೆಯು ಸಿಂಹದ ಬೆನ್ನ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತು ಸವಾರಿ ಮಾಡುತ್ತಿರುವಂತೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬ್ರಿಟನ್ ಚಕ್ರಾಧಿಪತ್ಯದ ಉತ್ತುಂಗದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅಂದಿನಿಂದಲೂ, ರೂಲ್, ಬ್ರಿಟಾನಿಯಾ! ಎಂಬ ದೇಶಭಕ್ತಿ ಗೀತೆಯಲ್ಲಿರುವಂತೆ, ಸಮುದ್ರ ತೀರದ ಆಡಳಿತ ಪ್ರಾಬಲ್ಯಕ್ಕೆ ಬ್ರಿಟನ್ ಮಾತೆಯು ಹಲವುಬಾರಿ ಕೈಜೋಡಿಸಿದ್ದಾಳೆ. ಐವತ್ತು ಪೆನ್ನಿಗಳ ಮೌಲ್ಯದ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌‌ ನಾಣ್ಯದ ಮೇಲೆ ಸಿಂಹದ ಸಂಕೇತವನ್ನು ಬ್ರಿಟನ್‌ ಮಾತೆಯ ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಹತ್ತು ಪೆನ್ನಿಗಳ ಮೌಲ್ಯದ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌‌ ನಾಣ್ಯದ ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಿರೀಟ ಧರಿಸಿದ ಮಾತೆಯ ಚಿತ್ರವನ್ನು ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಸೇನೆಯ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಧ್ವಜದ ಮೇಲೆಯೂ ಸಹ ಇದನ್ನು ಚಿಹ್ನೆಯಂತೆ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ. ಗೂಳಿನಾಯಿಯನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಚಿಹ್ನೆಯಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯ ವಿರುದ್ಧದ ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್‌ ಚರ್ಚಿಲ್‌ರವರ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿಯೂ ಇದನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿತ್ತು.^[254]

ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯೊಳಗೆ

ಧ್ವಜ	ದೇಶ	ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕ ಸಂತ	ಪುಷ್ಪ
	ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್	ಸಂತ ಜಾರ್ಜ್‌	ಪಂಚದಳದ ಗುಲಾಬಿ
	ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌	ಸಂತ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ	ದತ್ತೂರಿ
	ವೇಲ್ಸ್‌	ಸಂತ ಡೇವಿಡ್	ಈರುಳ್ಳಿ ಜಾತಿಯ ಹೂವು/ನೆಲನೈದಿಲೆ
	ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌‌	ಸಂತ ಪ್ಯಾಟ್ರಿಕ್	ಸೀಮೆ ಅಗಸೆ ಹೂವು/ತ್ರಿದಳಪರ್ಣಿ

ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನ 1973ರ ಸಂವಿಧಾನ ಕಾಯಿದೆಯ ಅನುಸಾರವಾಗಿ ಅಧಿಕೃತವಾದ, ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡಿನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಧ್ವಜವಾಗಲೀ ಅಥವಾ ವಿಶ್ವವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬೆಂಬಲಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಯಾವುದೇ ಅನಧಿಕೃತ ಧ್ವಜವಾಗಲೀ ಉತ್ರರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲ. ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ವಿವಿಧ ಧ್ವಜಗಳ ಬಳಕೆಯು ವಿವಾದಾಸ್ಪದ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಸಡಿಲವಾದ ಉದ್ದನೆಯ ಧ್ವಜಪಟವನ್ನು ಕ್ರೀಡಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಆಗಾಗ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಧ್ವಜಗಳ ವಿವಾದ ಮತ್ತು ಒಕ್ಕೂಟದ ಧ್ವಜಗಳು ಹಾಗೂ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಧ್ವಜಗಳು Archived 2008-05-21 at the UK Government Web Archive ಇವುಗಳನ್ನು ನೋಡಿರಿ.

ಇದನ್ನು ನೋಡಿರಿ

• ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳ ಪಟ್ಟಿ
• ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಸ್ಥೂಲಚಿತ್ರಣ

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ಮತ್ತು ಪರಾಮರ್ಶೆಗಳು

1. It serves as the de facto National Anthem as well as being the Royal anthem for several other countries.
2. English is established by de facto usage. In Wales, the Bwrdd yr Iaith Gymraeg is legally tasked with ensuring that, "in the conduct of public business and the administration of justice, the English and Welsh languages should be treated on a basis of equality". "Welsh Language Act 1993". Office of Public Sector Information. Retrieved 3 September 2007.. Bòrd na Gàidhlig is tasked with "securing the status of the Gaelic language as an official language of Scotland commanding equal respect to the English language" "Gaelic Language (Scotland) Act 2005". Office of Public Sector Information. Retrieved 9 March 2007. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
3. Under the European Charter for Regional or Minority Languages the Welsh, Scottish Gaelic, Cornish, Irish, Ulster Scots and Scots languages are officially recognised as Regional or Minority languages by the UK Government ("European Charter for Regional or Minority Languages". Scottish Executive. Archived from the original on 12 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2008. Retrieved 23 August 2007. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)) See also Languages in the United Kingdom.
4. "United Kingdom population by ethnic group". United Kingdom Census 2001. Office for National Statistics. 2001-04-01. Archived from the original on 2003-12-21. Retrieved 2009-04-15.
5. "Eurostat estimate" (PDF). Archived from the original (PDF) on 6 ಫೆಬ್ರವರಿ 2009. Retrieved 16 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
6. Population Estimates at www.statistics.gov.uk
7. "United Kingdom". International Monetary Fund. Retrieved 2009-04-22.
8. "The World Factbook - United Kingdom". CIA. Archived from the original on 7 ಜನವರಿ 2019. Retrieved 23 September 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
9. HDI of United Kingdom^{[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]}. The United Nations. Retrieved 21 July 2009.
10. The Euro is accepted in many payphones and some larger shops.
11. British dependencies drive on the left except for BIOT and Gibraltar.
12. ISO 3166-1 alpha-2 states that this should be GB, but .gb is practically unused. The .eu domain is shared with other European Union member states.
13. ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಮತ್ತು ಅಧೀನ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ, ಇತರ ಭಾಷೆಗಳು ಶಾಸನಬದ್ಧ ಹಾಗೂ ಸ್ವಸ್ಥಾನಿಕ (ಪ್ರಾದೇಶಿಕ) ಭಾಷೆಗಳು ಎಂದು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಅಥವಾ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಭಾಷೆಗಳಿಗಾಗಿರುವ ಐರೋಪ್ಯ ಶಾಸನ ಪತ್ರದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದರಲ್ಲೂ, UKಯ ಅಧಿಕೃತ ಹೆಸರು ಈ ಕೆಳಕಂಡಂತಿದೆ:

    • ಕಾರ್ನಿಶ್:Rywvaneth Unys Breten Veur ha Kledhbarth Iwerdhon;
    • ಐರಿಷ್:Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann;
    • ಸ್ಕಾಟ್ಸ್:Unitit Kinrick o Great Breetain an Northren Irland;
    • ಸ್ಕಾಟಿಷ್ ಗಾಯೆಲಿಕ್:Rìoghachd Aonaichte Bhreatainn Mhòir agus Èireann a Tuath;
    • ವೆಲ್ಷ್:Teyrnas Unedig Prydain Fawr a Gogledd Iwerddon
14. "ಬ್ರಿಟನ್‌" ಎಂಬ ಪರಿಭಾಷೆಯನ್ನು ಭೌಗೋಳಿಕ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಮುಂದೆ ಬಳಸುವಾಗ ಇದರ ವಿಸ್ತೃತ ವಿವರಣೆಗಾಗಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಐಲ್ಸ್‌ ಪರಿಭಾಷಿಕ ಕೋಶವನ್ನು ನೋಡಿ
15. "Encyclopaedia Britannica". Retrieved 2007-09-25. Island country located off the north-western coast of mainland Europe
16. "Countries within a country". www.number-10.gov.uk. Archived from the original on 2008-09-09. Retrieved 2007-06-13. Countries within a country
17. "UK Region – Northern Ireland - UK". Ukinvest.gov.uk. Archived from the original on 2009-05-15. Retrieved 2009-07-08.
18. Published: 9:05PM BST 24 Jul 2008 (2008-07-24). "Border checks between Britain and Ireland proposed". Telegraph. Retrieved 2009-07-08.{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link)
19. "The Countries of the UK". www.statistics.gov.uk. Archived from the original on 29 March 2002. Retrieved 10 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
20. "Key facts about the United Kingdom". Government, citizens and rights. Directgov. Archived from the original on 2012-10-03. Retrieved 2008-06-26. The full title of this country is 'the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland'. 'The UK' is made up of England, Scotland, Wales and Northern Ireland. 'Great Britain' (or just 'Britain') does not include Northern Ireland. The Channel Islands and the Isle of Man are not part of the UK.
21. "FCO global network". FCO in Action. Foreign and Commonwealth Office. Archived from the original on 2008-03-31. Retrieved 2008-06-26.
22. "Industrial Revolution". Archived from the original on 2008-04-27. Retrieved 2008-04-27.
23. Ferguson, Niall (2004). Empire, The rise and demise of the British world order and the lessons for global power. Basic Books. ISBN 0465023282.
24. "Welcome". www.parliament.uk. Retrieved 7 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
25. "The treaty or Act of the Union". www.scotshistoryonline.co.uk. Archived from the original on 27 ಮೇ 2019. Retrieved 27 August 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
26. "Articles of Union with Scotland 1707". www.parliament.uk. Retrieved 19October 2008. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= (help); Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
27. "The Act of Union". Act of Union Virtual Library. Archived from the original on 15 ಏಪ್ರಿಲ್ 2012. Retrieved 15 May 2006. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
28. Ross, David (2002). Chronology of Scottish History. Geddes & Grosset. p. 56. ISBN 1855343800. 1603: James VI becomes James I of England in the Union of the Crowns, and leaves Edinburgh for London
29. Hearn, Jonathan (2002). Claiming Scotland: National Identity and Liberal Culture. Edinburgh University Press. p. 104. ISBN 1902930169. Inevitably, James moved his court to London
30. Ferguson, Niall (2003). Empire: The Rise and Demise of the British World Order. Basic Books. ISBN 0465023282.
31. ಸೈಲಿಂಗ್‌ ಅಗೈನ್‌ಸ್ಟ್‌ ಸ್ಲೇವರಿ ಜೋ ಲೂಸೆಮೋರೆ BBC ಇವರಿಂದ
32. SR&O 1921, 3 ಮೇ 1921ನ ನಂ. 533
33. "The Anglo-Irish Treaty, 6 December 1921". CAIN. Archived from the original on 14 ಮೇ 2012. Retrieved 15 May 2006. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
34. "Modest progress but always on back foot". Times Online. 21 December 2005. Retrieved 16 May 2006. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
35. "Foreign Affairs and Europe". Conservative Party. Archived from the original on 29 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2008. Retrieved 17 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
36. Keating, Michael (1998), "Reforging the Union: Devolution and Constitutional Change in the United Kingdom", Publius: the Journal of Federalism, 28 (1): 217, retrieved 2009-02-04 {{citation}}: Unknown parameter |day= ignored (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
37. Sarah Carter. "A Guide To the UK Legal System". University of Kent at Canterbury. Archived from the original on 27 ಮೇ 2012. Retrieved 16 May 2006. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
38. "Official UK Parliament web page on parliamentary sovereignty". Archived from the original on 2012-06-28. Retrieved 2009-10-21.
39. "Brown is UK's new prime minister". BBC News. news.bbc.co.uk. 2007. {{cite news}}: Unknown parameter |accessdaymonth= ignored (help); Unknown parameter |accessyear= ignored (|access-date= suggested) (help); Unknown parameter |daymonth= ignored (help)
40. ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟರಿ ಕಾನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಯೆನ್ಸೀಸ್‌ statistics.gov.uk. 10 October, 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
41. ಆದರೂ, ಸದ್ಯದ ಐದು ಸಿನ್‌ ಫೆಯಿನ್‌ MPಗಳು 2002ರಿಂದ ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಕಛೇರಿ ಮತ್ತು ಇತರೆ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ."Sinn Fein moves into Westminster". BBC. 21 January 2002. Retrieved 17 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
42. ಯೂರೋಪ್‌ ಚುನಾವಣೆ: ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಫಲಿತಾಂಶ BBC ವಾರ್ತೆಗಳು, 8 ಜೂನ್‌, 2009
43. "Europe Wins The Power To Jail British Citizens". The Times. 14 September 2005. Retrieved 20 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
44. ಬ್ರೆಕ್ಸಿಟ್‌-ತೀರ್ಪಿಗೆ-ಯುರೋಪ್-ಬಿರುಕು
45. Britains-PM-amid-Brexit-woes
46. "Scots MPs attacked over fees vote". BBC News. 27 January 2004. Retrieved 21 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
47. "UK Politics: Talking Politics The West Lothian Question". BBC News. 1 June 1998. Retrieved 21 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
48. "Scotland's Parliament - powers and structures". BBC News. 8 April 1999. Retrieved 21 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
49. ಪ್ರೇರೇಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ 'ಆಮೂಲಾಗ್ರ' ಹಾಲಿವುಡ್‌ ಶಕ್ತಿಗಳು. BBC ವಾರ್ತೆಗಳು, 15, ಜೂನ್‌ 209
50. "What powers does the Welsh Assembly have?". Guardian. 16 July 2007. Retrieved 21 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
51. "Devolved Government - Ministers and their departments". Northern Ireland Executive. Archived from the original on 22 August 2007. Retrieved 17 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
52. ಬಾರ್ಲೋ, I., ಮಹಾನಗರ ಸರ್ಕಾರ, (1991)
53. "Welcome to the national site of the Government Office Network". gos.gov.uk. Retrieved 31 July 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
54. "A short history of London government". www.london.gov.uk. Archived from the original on 7 ಜನವರಿ 2010. Retrieved 4 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
55. ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಎಂಟು ಅಥವಾ ಒಂಭತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲು ಹಾಗೂ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಪಾರದರ್ಶಕವಾಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವರ್ಗಾವಣೆ ಮಾಡಲು ಸರ್ಕಾರ ತನ್ನ ಹನ್ನೆರಡು ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾದ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ತೆಗೆದು ಹಾಕಬೇಕೆಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ"Prescott's dream in tatters as North East rejects assembly". The Times. Retrieved 15 February 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help).
56. "Local Authority Elections". Local Government Association. Archived from the original on 17 ಮಾರ್ಚ್ 2011. Retrieved 3 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
57. "NI local government set for shake-up". BBC. 18 November 2005. Retrieved 15 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
58. "Foster announces the future shape of local government". NI Executive. Archived from the original on 25 ಜುಲೈ 2008. Retrieved 20 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
59. "Local Government elections to be aligned with review of public administration". www.nio.gov.uk. Archived from the original on 17 ಫೆಬ್ರವರಿ 2013. Retrieved 2 August 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
60. "STV in Scotland:Local Government Elections 2007" (PDF). Political Studies Association. Archived from the original (PDF) on 20 ಮಾರ್ಚ್ 2011. Retrieved 2 August 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
61. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಜೀವನ ಹಂದರದಲ್ಲಿ ನೈತಿಕ ಮಾನದಂಡಗಳು:"Ethical Standards in Public Life". The Scottish Government. Archived from the original on 2014-12-11. Retrieved 2008-10-03.
62. "About COSLA". cosla.gov.uk. Archived from the original on 21 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2008. Retrieved 3 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
63. "Local Authorities in Wales". new.wales.gov.uk. Archived from Local Authorities the original on 30 ಮೇ 2014. Retrieved 31 July 2008. {{cite web}}: Check |url= value (help); Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
64. "How do I vote?". www.aboutmyvote.co.uk. Archived from Local government elections in Wales the original on 19 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2008. Retrieved 3 October 2008. {{cite web}}: Check |url= value (help); Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
65. "Welsh Local Government Association". Welsh Local Government Association. Retrieved 3 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
66. "Global Power Europe". Globalpowereurope.eu. Archived from the original on 3 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2008. Retrieved 17 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
67. "Defence Spending". MOD. Retrieved 6 January 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
68. "The Royal Navy: Britain's Trident for a Global Agenda - The Henry Jackson Society". Henry Jackson Society. Archived from the original on 13 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2011. Retrieved 17 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
69. "£3.2bn giant carrier deals signed". BBC News. 3 July 2008. Retrieved 23 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
70. "House of Commons Hansard". www.publications.parliament.uk. Retrieved 23 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
71. Annual Reports and Accounts 2004-05 PDF (1.60 MB). ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯ14 ಮೇ 2006ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
72. "The Treaty (act) of the Union of Parliament 1706". www.scotshistoryonline.co.uk. Archived from the original on 27 ಮೇ 2019. Retrieved 5 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
73. Constitutional reform: A Supreme Court for the United Kingdom PDF (252 KB)ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಇಲಾಖೆ 22 ಮೇ 2006ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
74. "Police-recorded crime down by 9%". BBC News. 17 July 2008. Retrieved 21 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
75. "New record high prison population". BBC News. 8 February 2008. Retrieved 21 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
76. "Court of Session - Introduction". www.scotcourts.gov.uk. Archived from the original on 25 ಮೇ 2012. Retrieved 5 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
77. "High Court of Justiciary - Introduction". www.scotcourts.gov.uk. Archived from the original on 5 ಆಗಸ್ಟ್ 2012. Retrieved 5 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
78. "House of Lords - Practice Directions on Permission to Appeal". www.publications.parliament.uk. Retrieved 22 June 2009. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
79. "Introduction". www.scotcourts.gov.uk. Archived from the original on 5 ಆಗಸ್ಟ್ 2012. Retrieved 5 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
80. "The case for keeping 'not proven' verdict". www.timesonline.co.uk. Retrieved 5 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
81. "Scottish Cabinet and Ministers". www.scotland.gov.uk. Archived from the original on 7 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2008. Retrieved 5 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
82. "Scottish crime 'lowest since 80s'". BBC News. 30 September 2008. Retrieved 21 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
83. "Prisoner Population at Friday 22 August 2008". www.sps.gov.uk. Archived from the original on 7 ಮಾರ್ಚ್ 2012. Retrieved 28 August 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
84. "Scots jail numbers at record high". BBC News. 29 August 2008. Retrieved 21 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
85. ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ದ್ವೀಪಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ Archived 2011-03-01 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. independent.co.uk, 19 ಮೇ 2001
86. "Scotland Facts". www.scotland.org. Archived from the original on 2008-06-21. Retrieved 2009-10-21. {{cite web}}: Unknown parameter |accessedaymonth= ignored (help); Unknown parameter |accessyear= ignored (|access-date= suggested) (help)
87. "Ben Nevis Weather". www.bennevisweather.co.uk. Archived from the original on 2012-05-27. Retrieved 2009-10-21. {{cite web}}: Unknown parameter |accessedaymonth= ignored (help); Unknown parameter |accessyear= ignored (|access-date= suggested) (help)
88. "Geography of Northern Ireland". University of Ulster. Archived from the original on 18 ಜನವರಿ 2012. Retrieved 22 May 2006. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
89. "Census Geography". www.statistics.gov.uk. Archived from the original on 7 June 2002. Retrieved 10 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
90. "Census". www.ons.gov.uk. Archived from the original on 1 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2008. Retrieved 11 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
91. "Population estimates: UK population grows to 60,975,000". Office for National Statistics. 21 August 2008. Archived from the original on 2 December 2002. {{cite news}}: Unknown parameter |accessdaymonth= ignored (help); Unknown parameter |accessyear= ignored (|access-date= suggested) (help)
92. "Rising birth rate, longevity and migrants push population to more than 60 million". The Guardian. 25 August 2006. Retrieved 25 August 2006. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
93. Travis, Alan (22 August 2008). "Ageing Britain: Pensioners outnumber under-16s for first time". The Guardian. {{cite news}}: Unknown parameter |accessdaymonth= ignored (help); Unknown parameter |accessyear= ignored (|access-date= suggested) (help)
94. "Population estimates: UK population approaches 61 million in 2007" (PDF). Office for National Statistics. 21 August 2007. Archived from the original (PDF) on 21 August 2008. {{cite news}}: Unknown parameter |accessdaymonth= ignored (help); Unknown parameter |accessyear= ignored (|access-date= suggested) (help)
95. "Population: UK population grows to 59.6 million". Office for National Statistics. 28 January 2005. {{cite news}}: Unknown parameter |accessdaymonth= ignored (help); Unknown parameter |accessyear= ignored (|access-date= suggested) (help)
96. "Fertility: Rise in UK fertility continues". Office for National Statistics. 21 August 2008. {{cite news}}: Unknown parameter |accessdaymonth= ignored (help); Unknown parameter |accessyear= ignored (|access-date= suggested) (help)
97. "Baby boom: Nearly quarter of babies are born to mothers from outside the UK as birth rate hits all-time high". 22 May 2009. Retrieved 21 May 2009.
98. ಬ್ರಿಟೀಷೇತರ ತಾಯಂದಿರ ವಲಸೆ ಮತ್ತು ಹೆರಿಗೆ, ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ದಾಖಲೆಯ ಹಂತಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ದಿದೆ Archived 2008-12-10 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.. ಇದು ಲಂಡನ್‌, 22 ಆಗಷ್ಟ್‌ 2008
99. ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಓಡಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಬದುಕುವುದು ಒಕ್ಕೂಟದ ನಾಗರಿಕರ ಮತ್ತು ಅವರ ಕುಟುಂಬಗಳ ಹಕ್ಕು Archived 2012-02-04 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಯೂರೋಪ್‌.eu. 6 ನವೆಂಬರ್‌ 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
100. "Emigration soars as Britons desert the UK".
101. ಜನರು ದಾಖಲಾರ್ಹ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಜೀವನವನ್ನು ಅರಸಿ ವಿದೇಶಕ್ಕೆ ತೆರಳಿದ್ದಾರೆ ದಿ ಗಾರ್ಡಿಯನ್‌‌. ನವೆಂಬರ್‌ 16, 2007.
102. ನಿವ್ವಳ ವಲಸೆ ಬ್ರಿಟನ್ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿ ವಾರ 500 ಜನರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತಿದೆ. Scotsman.com News. ನವೆಂಬರ್‌ 3, 2006.
103. ಇನ್ನೂ ಸಾವಿರ ಬ್ರಿಟನ್‌ ಜನ ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಲು ಮತ್ತು ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಸಾಮೂಹಿಕ ನಿರ್ಗಮನದಲ್ಲಿ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ ಟೈಮ್ಸ್‌ ಆನ್‌ಲೈನ್‌. ಏಪ್ರಿಲ್‌ 20, 2007.
104. Doward, Jamie (2007-09-23). "Home Office shuts the door on Bulgaria and Romania". The Observer. p. 2. Retrieved 2008-08-23. {{cite news}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
105. ತೃತೀಯ ವಿಶ್ವದ ವಲಸಿಗರು ನಮ್ಮ 2.3ಮಿ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಏರಿಕೆಯ ಹಿಂದಿದ್ದಾರೆ, ಡೈಲಿ ಮೇಲ್‌, 3 ಜೂನ್‌ 2008
106. ವಲಸೆಯ ಕಠಿಣ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಟೋರೀಸ್‌ ಕರೆ Archived 2008-10-21 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ಇದು ಲಂಡನ್‌, 20 ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ 2008
107. ಇಮ್ಮೈಗ್ರೇಷನ್‌: ಫೀಲ್‌ ವೂಲಾಸ್‌ ಅಡ್‌ಮಿಟ್ಸ್‌ ಲೇಬರ್ ರೆಸ್‌‌ಪಾನ್ಸಿಬಲ್‌ ಫಾರ್‌ ಸ್ಟ್ರಿಂಗ್‌ ಆಫ್‌ ಫೈಲ್ಯೂರ್ಸ್ Archived 2010-05-23 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.‌‌, ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್‌, 21 ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ 2008
108. ವಲಸಿಗರ ಕ್ಯಾಪ್‌ ಯೋಜನೆ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ ಮಂತ್ರಿ BBC ವಾರ್ತೆಗಳು, 8 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 2008
109. "Immigration 'far higher' than figures say". The Telegraph. 2007-01-05. Archived from the original on 2008-05-29. Retrieved 2007-04-20.
110. 237,000ಕ್ಕೆ ಏರಿಕೆಯಾದ UK ನಿವ್ವಳ ವಲಸೆ BBC ವಾರ್ತೆಗಳು, 19 ನವೆಂಬರ್‌, 2008
111. Rainer Muenz (2006). "Europe: Population and Migration in 2005". Migration Policy Institute. Retrieved 2007-04-02. {{cite web}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
112. "Britain to have '9.1 m immigrants by 2030'". Daily Telegraph. Archived from the original on 2008-06-01. Retrieved 2009-10-21.
113. Dhananjayan Sriskandarajah and Catherine Drew (2006-12-11). "Brits Abroad: Mapping the scale and nature of British emigration". Institute for Public Policy Research. Archived from the original on 2007-08-28. Retrieved 2007-01-20.
114. "Brits Abroad". BBC News. Retrieved 2007-04-20.
115. "5.5 m Britons 'opt to live abroad'". BBC. 2006-12-11. Retrieved 2007-04-20.
116. "ಬ್ರಿಟ್ಸ್‌ ಅಬ್ರಾಡ್‌: ಕಂಟ್ರಿ-ಬೈ-ಕಂಟ್ರಿ". BBC ವಾರ್ತೆಗಳು. ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 11, 2006.
117. [250] ^ ಜಾನ್‌ ಫ್ರೀಲವ್‌ ಮೆನ್ಶಾ, ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನ ಬ್ರಿಟೀಷ್‌ ಪೌರತ್ವ ನೀಡಲಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು, 2006, ಹೋಮ್‌ ಆಫೀಸ್‌ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್‌ ಬುಲೆಟಿನ್‌ 08/07, 22 ಮೇ 2007. 21 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 2007 ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
118. 26 ವರ್ಷಗಳಗಳಲ್ಲೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಫಲವತ್ತತಾ ದರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಂಕಿ-ಅಂಶ13 ಏಪ್ರಿಲ್‌ 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
119. "Accession Monitoring Report: May 2004-June 2008" (PDF). UK Border Agency, Department for Work and Pensions, HM Revenue & Customs and Communities and Local Government. Archived from the original (PDF) on 2008-10-23. Retrieved 2007-08-26.
120. "International migration: Net inflow rose in 2004". Office for National Statistics. 15 December 2005. Retrieved 22 November 2006. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
121. Naomi Pollard, Maria Latorre and Dhananjayan Sriskandarajah (2008-04-30). "Floodgates or turnstiles? Post-EU enlargement migration flows to (and from) the UK" (PDF). Institute for Public Policy Research. Archived from the original on 2009-04-21. Retrieved 2008-04-30.
122. "Half EU migrants 'have left UK'". BBC News. 2008-04-30. Retrieved 2008-04-30.
123. "One in every four Poles in Britain plan to stay for life, says survey".
124. ಪ್ಯಾಕಿಂಗ್‌ ಅಪ್‌ ಫಾರ್‌ ಹೋಮ್‌: ಪೋಲ್ಸ್‌ ಹಿಟ್ ಬೈ UK's ಎಕನಾಮಿಕ್‌ ಡೌನ್‌ಟರ್ನ್‌ Archived 2008-10-23 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ದಿಸ್‌ ಈಸ್‌ ಲಂಡನ್‌, ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ 20, 2008
125. "UK gets 2.5 m new foreign workers". 24 July 2007.
126. ರಿವ್ಯೂ ಆಫ್‌ "ದಿ ಟ್ರೈಬ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಬ್ರಿಟನ್ ‌" ಜೇಮ್ಸ್‌ ಓವೆನ್‌, ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಜಿಯಾಗ್ರಫಿಕ್‌ 19 ಜುಲೈ 2005.
127. ಸ್ಟೀಫನ್‌ ಒಪ್ಪೆನ್‌‌ಹೆಮರ್‌, ಮಿಥ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಆನ್‌ಸೆಸ್‌‌ಟ್ರಿ Archived 2006-09-26 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ಪ್ರಾಸ್‌ಪೆಕ್ಟ್‌ , ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2006. 21 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2006.ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
128. ವೈ ಐ ಲೆಫ್ಟ್‌ UK ಟು ರಿಟರ್ನ್‌ ಟು ಪೋಲೆಂಡ್ BBC ವಾರ್ತೆಗಳು
129. "Ethnicity: 7.9% from a non-White ethnic group". Office for National Statistics. 2004-06-24. Archived from the original on 2009-09-09. Retrieved 2007-04-02.
130. "Resident population estimates by ethnic group (percentages): London". Office for National Statistics. Archived from the original on 2012-06-23. Retrieved 2008-04-23.
131. "Resident population estimates by ethnic group (percentages): Leicester". Office for National Statistics. Archived from the original on 2012-06-23. Retrieved 2008-04-23.
132. "Census 2001 - Ethnicity and religion in England and Wales". Office for National Statistics. Retrieved 2008-04-23.
133. "Schools and Pupils in England" (PDF). 2007. Archived from the original (PDF) on 2008-10-19. Retrieved 2008-10-17. {{cite web}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
134. Graeme Paton (2007-10-01). "One fifth of children from ethnic minorities". The Daily Telegraph. Retrieved 2008-03-28.
135. Jacques Melitz (1999). "English-Language Dominance, Literature and Welfare". Centre for Economic Policy Research. Archived from the original on 2012-05-27. Retrieved 2006-05-26.
136. "Eurolang - Language Data - Scots". Eurolang.net. Retrieved 2008-11-02.
137. ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್‌ ಆನ್‌ಲೈನ್‌ at www.statistics.gov.uk
138. "Differences in estimates of Welsh Language Skills" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2004-07-22. Retrieved 2008-12-30.
139. ವೆಲ್ಶ್‌ ಟುಡೆ ಬೈ ಪ್ರೊ.ಪೀಟರ್‌ ವಿನ್‌ ಥಾಮಸ್‌ bbc.co.uk
140. ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ ಜನಗಣತಿ 2001- ಗ್ಯಾಲಿಕ್‌ ವರದಿ Archived 2013-05-22 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. gro-ಸ್ಕಾಟ್‌ಲೆಂಡ್.gov.uk. 15 ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
141. UKಯ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗಳು 'ಟೇಕಿಂಗ್‌ ಆಫ್‌' BBC ವಾರ್ತೆಗಳು 12 ಫೆಬ್ರವರಿ 2009
142. ಫಾಲ್‌ ಇನ್‌ ಕಂಪಲ್ಸರಿ ಲಾಂಗ್‌ವೇಜ್ ಲೆಸನ್ಸ್‌ BNC ವಾರ್ತೆಗಳು 4 ನವೆಂಬರ್‌, 2004
143. ದಿ ಸ್ಕೂಲ್ ಗೇಟ್‌ ಫಾರ್‌ ಪೇರೆಂಟ್ಸ್‌ ಇನ್‌ ವೇಲ್ಸ್‌ BBC ವೇಲ್ಸ್‌. 11 ಅಕ್ಟೋಬರ್‌, 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
144. Religious Populations
145. "Tearfund Survey 2007" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2009-03-18. Retrieved 2007-05-05.
146. British Social Attitudes Survey, National Centre for Social Research (published 2006-02-20), 2004, retrieved 2008-02-25
147. "UK Census 2001". Retrieved 2007-04-22.
148. "ರಿಸರ್ಚ್ ಪಬ್ಲಿಷ್ಡ್‌ ದಿಸ್‌ ವೀಕ್‌ ಬೈ ದಿ ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಚಾರಿಟಿ, ಟಿಯರ್‌ಫಂಡ್‌, ಮೇಕ್ಸ್‌ ಸಾಂಬರ್‌ ರೀಡಿಂಗ್ ಫಾರ್‌ ಚರ್ಚ್ ಲೀಡರ್ಸ್‌ ಶೇಕಡಾ 53 ಬ್ರಿಟೀಷ್‌ ಜನರು ತಮ್ಮನ್ನು ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮೀಯರೆಂದು ಕರೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರೂ, ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನಲ್ಲಿ 10 ಜನರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಮಾತ್ರ ವಾರಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಚರ್ಚ್‌ಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ಕೊಡುವುದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ."[312]
149. ಧರ್ಮ: 2001ರ ಜನಗಣತಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌.
150. Eurobarometer poll conducted in 2005 PDF (1.64 MB). ಪುಟ 9. ಯೂರೋಪ್‌ ಮಂಡಳಿ. 7 ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 2006ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
151. ಚರ್ಚ್‌ ಆಫ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಇತಿಹಾಸ Archived 2010-02-21 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಚರ್ಚ್‌ ಆಫ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌. 23 ನವೆಂಬರ್‌ 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
152. ದಿ ಚರ್ಚ್‌ ಇನ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಅಂಡ್ ವೇಲ್ಸ್‌ Archived 2009-12-27 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. catholic-ew.org.uk. 27 ನವೆಂಬರ್‌ 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
153. 'ಫ್ರಿಂಜ್‌‌'ಚರ್ಚ್ ವಿನ್ನಿಂಗ್‌ ದಿ ಬಿಲೀವರ್ಸ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ ಆನ್‌ಲೈನ್‌, 19 ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 2006
154. 2001ರ ಜನಗಣತಿಯಲ್ಲಿ ಧರ್ಮದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ: ಅಂತಿಮ ವರದಿ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌.gov.uk. 6 ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
155. ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ‌ ಸಮುದಾಯಗಳು statistics.gov.uk. 29 ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
156. KS07 ಧರ್ಮ: ನಗರ ಪ್ರದೇಶದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಗಾತ್ರದ ಪರಿಣಾಮ, ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ಮೂಲ ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳು, statistics.gov.uk. 6 ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
157. 2001ರ ಜನಗಣತಿಯಲ್ಲಿ ಧರ್ಮದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ: ಅಂತಿಮ ವರದಿ Archived 2008-05-06 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌.gov.uk. 6 ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
158. "ಉತ್ತರ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌‌ ಜನಗಣತಿ 2001ರ ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು". Archived from the original on 2009-11-22. Retrieved 2009-10-21.
159. ಮುಸ್ಲಿಂ ಜನಸಂಖ್ಯೆ 'ಇತರೆ ಸಮಾಜಕ್ಕಿಂತ 10 ಪಟ್ಟು ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ',ದಿ ಟೈಮ್ಸ್‌, ಜನವರಿ 30, 2009
160. "Census 2001 - Profiles". Office for National Statistics. Retrieved 2007-01-27.
161. "Hinduism in Britain today". International Society for Krishna Consciousness. Archived from the original on 2010-12-17. Retrieved 2007-04-22.
162. ಜೈನ ಕೇಂದ್ರ, ಲೀಸೆಸ್ಟರ್‌. Archived 2010-09-21 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.UK Archived 2010-09-21 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. jaincentre.com. 9 ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
163. "Census 2001 - Profiles". Office for National Statistics. Retrieved 2007-12-02.
164. Patricia Hewitt (2004-07-15). "TUC Manufacturing Conference". Department for Trade and Industry. Archived from the original on 2007-06-03. Retrieved 2006-05-16.
165. "Military spending sets new record". www.BBC.co.uk. Retrieved 2009-06-08.
166. "The Pharmaceutical sector in the UK". Department of Trade and Industry. Archived from the original on 2007-02-05. Retrieved 2007-02-27.
167. "Index of Services (experimental)". Office for National Statistics. 2006-04-26. Retrieved 2006-05-24.
168. Sassen, Saskia (2001). The Global City: New York, London, Tokyo (2nd ed.). Princeton University Press.
169. "ವಿಶೇಷ ವರದಿ-ವಿಶ್ವ 2000" ಫೋರ್ಬ್ಸ್‌ , ಏಪ್ರಿಲ್‌ 2, 2008.
170. "ಫೋರ್ಬ್ಸ್ 2000 ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಕಂಪನಿಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ HSBC ಮುಂದು" Archived 2013-01-13 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. HSBC ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌, 4 ಏಪ್ರಿಲ್‌ 2008
171. Lazarowicz (Labour MP), Mark (2003-04-30). "Financial Services Industry". United Kingdom Parliament. Retrieved 2008-10-17.
172. International Tourism Receipts PDF (1.10 MB). UNWTO ಪ್ರವಾಸಿ ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು, ಸಂಚಿಕೆ 2005 ಪುಟ 12. ವಿಶ್ವ ಪ್ರವಾಸಿ ಸಂಸ್ಥೆ. 24 ಮೇ 2006ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
173. Bremner, Caroline (2007-10-11). "Top 150 city destinations: London leads the way". Euromonitor International. Retrieved 2008-08-28.
174. "From the Margins to the Mainstream - Government unveils new action plan for the creative industries". DCMS. 2007-03-09. Archived from the original on 2012-06-28. Retrieved 2007-03-09.
175. "The architecture of UK offshore oil production in relation to future production models". The Oil Drum. 2006-11-30. Retrieved 2008-08-27.
176. UK Coal (2007). "Coal Around the World". UK Coal website. UK Coal. Archived from the original on 2008-10-13. Retrieved 2008-09-23.
177. UK Coal (2008). "Chapter 2: Long term trends Solid fuels and derived gases" (PDF). BERR website. Department for Business Enterprise & Regulatory Reform. Archived from the original (PDF) on 2008-09-23. Retrieved 2008-09-23.
178. The Coal Authority (2007). "Coal Reserves in the United Kingdom" (PDF). Response to Energy Review. The Coal Authority. Archived from the original (PDF) on 2009-01-04. Retrieved 2008-09-23.
179. BBC. "BBC News England Expert predicts 'coal revolution'". BBC News website. BBC. Retrieved 2008-09-23. {{cite web}}: Unknown parameter |dater= ignored (help)
180. ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ Archived 2008-03-12 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. www.bankofengland.co.uk. 8 ಆಗಷ್ಟ್‌ 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
181. UK ಮುಂಗಡಪತ್ರದ ಕೊರತೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ವಿಸ್ತರಣೆ BBC ವಾರ್ತೆಗಳು, 19 ಮಾರ್ಚ್‌ 2009
182. "Puritanism comes too naturally for 'Huck' Brown". Times Online. 2007-07-24. Retrieved 2007-07-24.
183. "[[EMU]] Entry and [[EU Constitution]]". MORI. 2005-02-28. Archived from the original on 2009-06-02. Retrieved 2006-05-17. {{cite web}}: URL–wikilink conflict (help)
184. "UK in recession as economy slides". BBC. 2009-01-23. Retrieved 2009-01-23.
185. ನೋ ವೇ ಟು ಸ್ಟಾರ್ಟ್ ಔಟ್ ಇನ್ ಲೈಫ್‌. ದಿ ಎಕನಾಮಿಸ್ಟ್‌. ಜುಲೈ 16, 2009.
186. "Local Authorities". DCSF. Retrieved 2008-12-21.
187. "United Kingdom". Humana. Archived from the original on 2006-10-03. Retrieved 2006-05-18.
188. "Private school pupil numbers in decline". Guardian. 2007-11-09.
189. "More state pupils in universities". BBC News. 2007-07-19.
190. "The top 200 world universities". Times Higher Education. 2008-10-09. Retrieved 2009-05-14.
191. ವಿಶ್ವ ಟಾಪ್‌ 10ನಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು BBC ವಾರ್ತೆಗಳು, 10 ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 2008
192. SQA ಬಗ್ಗೆ sqa.org.uk. 7 ಅಕ್ಟೋಬರ್‌, 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
193. ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ಬೋಧನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ltಸ್ಕಾಟ್‌ಲೆಂಡ್.org.uk. 7 ಅಕ್ಟೋಬರ್, 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
194. ಬ್ರೈನ್‌ ಡ್ರೈನ್‌ ಇನ್‌ ರಿವರ್ಸ್^{[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]} scotland.org. 7 ಅಕ್ಟೋಬರ್‌, 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
195. "Increase in private school intake". BBC News. 2007-04-17.
196. MSPs ವೋಟ್‌ ಟು ಸ್ಕ್ರ್ಯಾಪ್‌ ಎಂಡೋಮೆಂಟ್‌ ಫೀ BBC ವಾರ್ತೆಗಳು, 28 ಫೆಬ್ರವರಿ 2008
197. ನಮ್ಮ ಬಗ್ಗೆ - ನಾವು ಏನು ಮಾಡುತ್ತೇವೆ Archived 2018-03-05 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ccea.org.uk. 7 ಅಕ್ಟೋಬರ್, 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
198. 'ಹ್ಯೂಜ್‌ ಕಾಂಟ್ರಾಸ್ಟ್ಸ್‌' ಇನ್ ಡಿವಾಲ್ವ್ಡ್ NHS BBC ವಾರ್ತೆಗಳು 28 ಆಗಷ್ಟ್‌ 2008
199. NHS ಈಗ ನಾಲ್ಕು ಬೇರೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು BBC 2 ಜನವರಿ 2008
200. ಆರೋಗ್ಯ ಇಲಾಖೆಯ ಬಗ್ಗೆ Archived 2009-12-14 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. dh.gov.uk. 5 ಅಕ್ಟೋಬರ್, 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
201. "NHS workforce 'falls by 11,000'". BBC News,. 2007-03-14.{{cite web}}: CS1 maint: extra punctuation (link)
202. ಹೈಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಐಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್‌ ಮೆಡಿಕಲ್‌ ಸರ್ವೀಸ್‌(HIMS) www.60yearsofnhsಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌.co.uk. 28 ಜುಲೈ 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
203. ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ನಲ್ಲಿ NHS Archived 2014-06-28 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. NHS ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್
204. 1960ರ NHS ವೇಲ್ಸ್‌ ಬಗ್ಗೆ ಪರಿಚಯ www.wales.nhs.uk
205. NHS ವೇಲ್ಸ್‌ ಬಗ್ಗೆ ಪರಿಚಯ - ಸಿಬ್ಬಂದಿ www.wales.nhs.uk
206. M6ಟೋಲ್‌ ಆಗಿದಾಂಗ್ಯೆ ಕೇಳಲಾದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು Archived 2013-01-13 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. www.m6toll.co.uk. 13 ಜುಲೈ 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
207. "Tackling congestion on our roads". Department for Transport. Archived from the original on 2010-05-13. Retrieved 2009-10-21.
208. "Delivering choice and reliability". Department for Transport. Archived from the original on 2009-06-06. Retrieved 2009-10-21.
209. Rod Eddington (2006). "The Eddington Transport Study". UK Treasury. Archived from the original on 2010-05-13. Retrieved 2009-10-21. {{cite web}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
210. ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪೊರ್ಟ್‌ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ -ಕೀಪ್‌ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್ ಮೂವಿಂಗ್‌ www.transportscotland.gov.uk. 1 ಜುಲೈ 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
211. ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌ ಸಾರಿಗೆ - ರೈಲು www.transportscotland.gov.uk. 10 ಜುಲೈ 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
212. ಸಾರಿಗೆ ನೀಲನಕ್ಷೆ ಮೇಲ್ನೋಟ BBC ವಾರ್ತೆಗಳು, 10 ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 2008
213. ಮಹತ್ವದ ಹೊಸ ರೈಲು ಮಾರ್ಗಗಳ ಪರಿಗಣನೆ BBC ವಾರ್ತೆಗಳು, 21 ಜೂನ್‌ 2008
216. "Crowded Summer Of Sport". Ipsos Mori. Archived from the original on 2009-06-18. Retrieved 2008-10-17.
217. ಕ್ರಿಕೆಟ್‌ 'ಬೆಲ್ಜಿಯಂನಲ್ಲಿ ಆವಿಷ್ಕಾರ' BBC ವಾರ್ತೆಗಳು, 2 ಮಾರ್ಚ್‌ 2009
218. ECB ಬಗ್ಗೆ www.ecb.co.uk. 4 ಆಗಷ್ಟ್‌ 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
219. "Blatter against British 2012 team". BBC News. 2008-03-09. Retrieved 2008-04-02.
220. ಪ್ರೀಮಿಯರ್‌ ಅಂಡ್ ಚಾಂಪಿಯನ್ಸ್‌ ಲೀಗ್‌ ಹಿಸ್ಟರಿ Archived 2008-12-05 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. watch-football.net. 1 ಅಕ್ಟೊಬರ್‌, 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
221. "Chinese phone maker's fancy footwork". BBC News. 2003-10-27. Retrieved 2006-08-09.
222. "Official Website of Rugby League World Cup 2008".
223. ರಗ್ಬಿ ಲೀಗ್‌ ವಿಶ್ವ ಕಪ್‌ಗೆ UK ಆಥಿತ್ಯ BBC ವಾರ್ತೆಗಳು, 28 ಜುಲೈ 2009
224. ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ 2015ರ ವಿಶ್ವ ಕಪ್ ಆಥಿತ್ಯ ವಹಿಸಲಿದೆ , BBC ವಾರ್ತೆಗಳು, 28 ಜುಲೈ 2009
225. "Tracking the Field" (PDF). Ipsos MORI. Archived from the original (PDF) on 2009-02-05. Retrieved 2008-10-17.
226. ಲಿಂಕ್ಸ್ ಪ್ಲೇಸ್‌ ಇನ್‌ಟು ದಿ ರೆಕಾರ್ಡ್ ಬುಕ್ಸ್ BBC ವಾರ್ತೆಗಳು, 17 ಮಾರ್ಚ್ 2009
227. ಶಿಂಟಿ Archived 2019-09-16 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. scottishsport.co.uk. 2 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
228. "Encyclopedia Britannica article on Shakespeare". Retrieved 2006-02-26.
229. "MSN Encarta Encyclopedia article on Shakespeare". Archived from the original on 2006-02-09. Retrieved 2006-02-26.
230. "Columbia Electronic Encyclopedia article on Shakespeare". Retrieved 2006-02-26.
231. ಹೌ ಟು ಸೆಲೆಬ್ರೆಟ್‌ 'ದಿ ವಲ್ರ್ಸ್ಡ್ ‌ವರ್ಸ್ಟ್ ಪೊಯೆಟ್‌'? washingtonpost.com, 1 ಆಗಷ್ಟ್‌, 2007
232. ಎಡಿಂಬರ್ಗ್ , UK ನೇಮಿಸಿದ ಮೊದಲ ಸಾಹಿತ್ಯದ UNESCO ನಗರ unesco.org. 20 ಆಗಷ್ಟ್‌ 2008ರಂದು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
233. ಸಾಲ್‌ಮಾಂಡ್‌ ಬ್ಯಾಕಿಂಗ್‌ ಡಾಟ್‌ಸ್ಕಾಟ್‌ ವೆಬ್‌ ನೇಮ್‌ BBC ವಾರ್ತೆಗಳು, 14 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2008
234. "ABCs: National daily newspaper circulation September 2008". Audit Bureau of Circulations. Retrieved 2008-10-17.
235. "ABCs: National Sunday newspaper circulation September 2008". Audit Bureau of Circulations. 2008-10-10. Retrieved 2008-10-17.
236. "The Newspaper Awards". Archived from the original on 2011-05-10. Retrieved 2007-05-19.
237. ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌‌ ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆ ಓದುಗರ ಸಂಖ್ಯೆ ಇಳಿತ ಬಿಸಿನೆಸ್‌7, 11 ಫೆಬ್ರವರಿ 2008
238. "British rock legends get their own music title for PLAYSTATION3 and PlayStation2". EMI Group. Archived from the original on 2009-10-29. Retrieved 2009-10-21.
239. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/58259/the-Bee-Gees
240. ದಿ ಟೈಮ್ಸ್‌ ಆನ್‌ ಕ್ಲಿಫ್‌ ರಿಚರ್ಡ್‌
241. ದಿ ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್‌ Archived 2008-08-01 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಆನ್‌ ಎಲ್ಟನ್‌ ಜಾನ್‌
242. "Rock group Led Zeppelin to reunite". The Daily Telegraph. 2008-04-19.
243. "Pink Floyd founder Syd Barrett dies at home". Times Online. 2006-07-11.
244. Holton, Kate (2008-01-17). "Rolling Stones sign Universal album deal". Reuters.com. Reuters. Retrieved 2008-10-26.
248. "Status Quo hold UK singles record". BBC News. 2005-09-19. Retrieved 2009-08-02.
249. Hughes, Mark (2008-01-14). "A tale of two cities of culture: Liverpool vs Stavanger". The Independent. Retrieved 2009-08-02.
250. "Glasgow gets city of music honour". BBC News. 2008-08-20. Retrieved 2009-08-02.
251. MacLeod, Donald (2006-03-21). "Britain second in world research rankings". The Guardian. Retrieved 2006-05-14.
252. "Welsh dragon call for Union flag". BBC. 27 November 2007. Retrieved 17 October 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
253. "Britannia on British Coins". Chard. Retrieved 25 June 2006. {{cite web}}: Unknown parameter |dateformat= ignored (help)
254. Baker, Steve (2001). Picturing the Beast. University of Illinois Press. p. 52. ISBN 0252070305.

ಹೊರಗಿನ ಕೊಂಡಿಗಳು

ಸರ್ಕಾರ

• ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌
• ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಸರ್ಕಾರದ ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ Archived 2009-09-07 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
• Chief of State and Cabinet Members Archived 2009-10-26 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
• ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಅಧಿಕೃತ ವಾರ್ಷಿಕ ವರದಿ
• "ದೇಶದೊಳಗೆ ದೇಶಗಳು Archived 2008-09-09 at the UK Government Web Archive" ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯ ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ ನಿಂದ

ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಾಹಿತಿ

• United Kingdom entry at The World Factbook
• ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಹಿತಿ ಶ್ರೇಣೀಕರಣ Archived 2008-10-10 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
• UCB ಲೈಬ್ರರಿಗಳು GovPubs ನಿಂದ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ Archived 2009-04-06 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
• ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಓಪನ್ ಡೈರೆಕ್ಟರಿ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್
• Wikimedia Atlas of United Kingdom

ಪ್ರವಾಸ

• ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಅಧಿಕೃತ ಪ್ರವಾಸಿ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ
• ವಿಕಿಟ್ರಾವೆಲ್ ನಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ಪ್ರವಾಸ ಕೈಪಿಡಿ (ಆಂಗ್ಲ)