Тегей

Тегей (тег. Ирыстон неда Ир) — ара Кавказны, Баш Кавказ аркъаны эки джанында да орналгъан, кёбюсюне тегейлиле джашагъан регионуду. Бусагъат заманда бу регионну Баш Кавказ аркъадан къыбылада орналгъан кесеги — джарым танылгъан Къыбыла Тегей Республикады (2008 джылдан), шималда орналгъан кесеги уа — Россия Федерацияны къурамына кирген Шимал Тегей — Алания Республикады.

    Бу атны (неда терминни) башха магъаналары да барды, къарагъыз: Тегей (магъаналары).

Шимал бла Къыбыла Тегейни картасы

Бусагъатдагъы Кавказны этнолингвистика картасы

Тегейни бютеу майданы 11.900 км² чакълы бир болады.

Тарихи

Википедияда бу теманы юсюнден энчи статья барды: Тегейни тарихи.

• 1774 — Тегей, Россия империяны къурамына киреди^[1][2].
• 1922 — Тегей, эки кесекге бёлюнеди: шимал кесеги — РСФСР-ни къурамында къалады, къыбыла кесеги уа — Гюрджю ССР-ни къурамына бериледи.
• 1991 — Къыбыла Тегейде РСФСР-ни къурамына кирген республика баямланады. Де-юре ол Гюрджюню къурамында къалгъанлыкъгъа, де-факто — танылмагъан кърал болады.
• 2008 — Къыбыла Тегей, джарым танылгъан кърал болады.