reîscimhûrê Fransayê yê 22an From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Jacques René Chirac [bilêvkirina bi kurdî: Jak Renê Şîrak; bi alfabeya fonetîk a navneteweyî: [ʒakʀəˈneʃiˈʀak] (jdb. 29ê çiriya paşîn1932 li Parîsê) yek ji polîtîkên hemdemî yên fransî û serkomarê 22êmîn Komara Fransayê bû. Ew cara pêşîn li sala 1995ê wekî serkomar hat hilbijartin û cara duyê jî li sala 2002an. Li roja 17ê gulana 2007an Nicolas Sarkozy dê cihê wî bigire û bibe serkomarê Fransayê.
Partiya Komunîst a Fransî (en) (heta an) Union for the New Republic (en) (-) Union of Democrats for the Republic (en) (-) Rally for the Republic (en) (-) Union for a Popular Movement (en) (-) Les Républicains (en) (dp. )
Grand Cross of the Legion of Honour (en) Knight of the Order of Agricultural Merit (d) Grand Master of the Legion of Honour (en) Grand Collar of the Order of Prince Henry (d) Grand Cross of Royal Norwegian Order of Merit (d) Collar of the Order of the Star of Romania (d) Grand Cross of the Order of the Lithuanian Grand Duke Gediminas (d) Heydar Aliyev Order (en) Doctor honoris causa of Keiō University (d) Honorary citizen of Sarajevo (d) Knight Grand Cross with Collar of the Order of Merit of the Italian Republic (d) Honorary doctor of the Moscow State Institute of International Relations (d) Grand Star of the Decoration for Services to the Republic of Austria Knight of the Order of the Black Star (d) Grand Cross of the Order of Vytautas the Great (d) Officier de l'Ordre national du Québec (d) Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana (en) Knight Grand Cross of the Order of the Bath (d) Order of the White Eagle (en) Order "For Merit to the Fatherland", 1st class (d) Medal "In Commemoration of the 300th Anniversary of Saint Petersburg" (en) Order of the Three Stars, 1st Class (d) Grand Cross of the Order of Merit of the Republic of Poland (d) Grand Cross of the National Order of Merit (d) Chevalier des Arts et des Lettres (en) Ig Nobel Prize (en) () Collar of the Order of the White Lion (d) () Order of the Republic (en) () Nîşana Terîqeta Îsabela Katolîk (d) () Grand Cross with Collar of the Order of the White Rose of Finland (d) () Knight Grand Cross of the Order of St. Olav (d) () Honorary member of the Athens Academy (d) () Order of the Rajamitrabhorn (en) () Collar of the Order of Charles III (d) () Honorary doctor of the China Foreign Affairs University (d) ()
Berî ku bibe serkomar, Jacques Chirac çend berpirsyariyên mezin mîna şaredarî ya Parîsê, wezariya çandinê û serokwezîriya Fransayê wergirtine.
Di siyaseta navxweyî da ew alîgirê kêmkirina bac anko teksan, rakirina zevitkirina bihayan anko kontrola qîmetên bazarî, û sizadana rijda terorîzmê bû.
Li Enstîtuya Lêkolînên Polîtîk a Parîsê (Institut d'études politiques de Paris) perwerdeya xwe diqedîne. Li dibistana taybetî bo kargerên dewletê dersê dide ya Dibistana Neteweyî ya Gerînendeyan a Fransayê (École nationale d'administration - ENA) -, bo siyaseta Fransî xwe amade dike.
Ew li dijî polîtîkaya sosyalîstan, li lîberalîzmeke taybetî bo Fransayê digeriya. Li dema peywirdariya xwe da li firotina milkên dewletê, kêmkirina bacan, serbixweyî di polîtîkayên global de hember DYA hwd digeriya.
Di nasandina Komkujiya Ermeniyan li Fransayê da rolekê erênî leyîstiye. Ji bo çareserkirina pirsgirêka kurdî xwedî siyasetekê nîne.