Murbegn

Murbegn o Mürbegn (nom ufizial in talian: Morbegno; in tudesch storich: Morbend) a l’è un cumün italian, de la regiun Lumbardia, in Pruincia de Sundri.

Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada.

Ciù informaçioìn Murbegn Comun, Dats aministrativ ...

Al gh’ha 12 221 abitant (dato del des 2015 ^[1]), 'na superfis de 15 km² e 'na densità de 815 ab./km². A l’è tacaa a Albarei, Bema, Sciv, Cös, Dasc, Talamuna, Trauna.

L'è sitüaa in de la Valtelina bassa e l'è circundaa a nord di Alp Retegh e a sud di Alp Urobegh. El fiüm Ada el spartiss el center principal de le fraziun de Camvich, Paniga e Desch.

El center istoregh de Murbegn l'è straversaa dal rial Bit, che l'è un afluent de l'Ada.

In del 1966, Murbegn la vegn ufizialment unurada col titul de cità.

Pruverbi in dialet murbegnasch

Marz pulverent, tant segal e tant furment.
Al cativ zapaduu, i zap ghe da duluu.
Quand el pà el fa Carnevaa, el fiö ghe tóca quaresma.
Bisugna sumnà cun la maa e minga cul sach.
De marz e de agóst quand l'è gió el suu l'è fósch.
Quand el suu el tramunta, l'asen el se impunta.
Scua nöa la scua bee la cà.
...
Chi a vint nu 'l sa, a trenta nu 'l fa.
Ul vent setembrin el mangia la castegna e biv ul vin.
Del bel temp, de la bóna gent e del vin bón se stüfiss miga.
Quand el suu el va e 'l vee, incö o doman gh'em l'aqua ai pee.
Quand se resta scutad de l’aqua còlda, se gh'ha pagüra anca de quéla frégia.
A San Matee el durd l’è in pee.
De San Matee la castegna la va u la vee.
Quant che 'l póm l'è marö el croda.
De utura chi che ha laurad fort al tröva tant de pan de mord.
A Santa Teresa semna a distesa.
Chi trop tira strunca.
Santa Barbara e San Simun, Diu te salvi di saet e di trun e di lègi di Grisun.
I duluu de vedov i è cume quii de gumbet: fort al mument e pö poch u nient.
Serée de nocc, caval de trot, maridozz de vegg i g'ha poca dürada.
El Signur el manda el fregg segund i pagn.
L'aqua che se vö minga bev se ghe nega dent.
El vee giò l'aqua del vilà, l'è féna ma la passa 'l gabà.
De Santa Cateréna se scumincia a impizzà la pégna.
Santa Cateréna, la nev a la casséna, e la granda e la pinéna.
El sücc e 'l bagnaa i se l'è mai perdunaa.
Un mes dopu i Mort l'è sfiurii anca l'ort.
Se 'l fa suu a Santa Bibiana farà bel un dé e una setimana.

Remove ads

Cità ingemelaa

Pruverbi in dialet murbegnasch

Evoluzion demografega

Riferiment

Wikiwand - on