Mus musculus

El Mus musculus (in Insübregh: Murigiö (de cà), Ratìn o Murgiö; in Bergamàsch: Rat; in Bressan: Sorèc; in Camün sorés o horèc), l'è un animal ruditur ben piscinin che'l pertuca a la fameja di murinae, la qual, a sua völta, la pertuca a la fameja di muridae (rat). I murigiö gh'è in asquas tücc i paes de'l mund.

Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada.

Mus musculus L.
Un Murigiö
Classifigazion sientífiga
Regn: Animalia Phylum: Chordata Clas: Mammalia Ùrden: Rodentia Famìa: Muridae Sota-famìa: Murinae Zèner: Mus Sóta-zèner: Mus (Mus) Spéce: M. musculus
Nomm binomial
Mus (Mus) musculus L., 1758

I murigiö vegnen druaa int i laburatori in del fà esperiment.

Parensa di Murigiö

El murigiö, de'l crapin fin a'l dedree, a l'è lungh de set a vündes ghei, e'l gh'ha na cua che l'è lunga de set a des ghei. El pesa de vint a vintcinch gram. Però i murigiö bianch druaa int i laburatori hin de solet ben püssee gross. I dinc de sura de'l murigiö hinn un puu intajaa. El corp de sura l'è gris, gris-marun, però de suta a l'è d'un culur püssee ciar. La cua l'è ben squamada e la gh'ha anca un puu de pej. Quand ch'i murigiö de cà hinn chersüü sü de'l tüt, la difarensa cunt i murigiö de campagna la vegn ciara e patent già che i murigiö de campagna gh'han un cuin che l'è ben püssee cürt de la cua de'l murigiö de cà adült.

Un murigiö che'l se pacia tüta na mezza löa

La taca in di dinc anteriur süperiur l'è un carater druaa in del determinà la speci

Möd de Viv

El Murigiö 'l va no a drumì d'inverna, però quand che l'è ben fregg giazzaa u 'l gh'ha poch de majà, a l'è bun de crudà in una trance e de restà inscí un bel puu de temp. I murigiö che viv in di sit indua gh'è tant de majà fan minga una scorta inscí granda. De solet i murigiö vegnen föra di sö pertüs de nocc, quand che i omen hinn in de'l lecc a drumì, però se senten ben segür u gh'han na bela fam, vegnen föra anca de dí.

Dürada de la sua vita

Int i laburatori, i murigiö poden viv ánca püssee de düü-trii agn, però quij che viven deparlur poden minga speciass de viv inscí a lungh: gh'han desegür na vita ben püssee cürta.

Mus musculus.

Nemis Natüraj

El nemis natüral nümer vün di murigiö a l'è 'l gat. Pö gh'è anca 'l martur (anca ciamaa fuin), e in di er la stria bianca (che la cascia anch int i edifizzi). Delunsg di cà i murigiö vegnen casciaa anca di üsej rapazz, di strii de tücc i tip, di martur, e fignanch di gulp russ.