Rhäzüns

Rhäzüns (en rumanc: Razén) a l'è un cumün svizzer del distret de Imboden. in del Canton Grisun. Al gh’ha pressapoch 1338 abitant e una süperfiss de 13.28 km², e al se tröva a una altitüden de 657 meter sura al livel del mar.

Rhäzüns Comun
Rhäzüns - Sœmeanza
Dats aministrativ
Stat	Svìzzera
Canton	Grisun
Distret	Imboden
Politega
Sindeg
Orgen lejislativ	Consili comunal
Territore
Coordinade	46°47′59″N 9°23′59″E
OSM	1684135
Voltituden	657 m s.l.m
Superfix	13,37 km²
Abitants	1 496 ab. (31 dicember 2018)
Densitaa	111.89 ab./km²
Confin	Bonaduz, Cazis, Präz, Rothenbrunnen, Versam e Domat/Ems
Fus orari	UTC+01:00 e UTC+02:00
Varie
Prefiss	081
Codex postal	7403
Sigla autom.	GR
Cl. climatega
Cl. sismega
Localizazion
Rhäzüns - Localizazion
Sit istituzional

El cumün de Rhäzüns a l'è tacaa ai cumün de Bonaduz, Cazis, Domat/Ems, Rothenbrunnen e Versam.

Storia

Rhäzüns l'è staa menziunaa la prima volta in dei docüment inturen a l'ann 840 col nomm de Raezunne.^[1]

L'andament storegh de la popolazion l'è indicaa in de la tabela chi sott:^[1]

ann	popolazion
1850	508
1900	495
1950	774
1960	776
1970	903
1980	958
1990	1,018
2000	1,201

Situazion linguistega

A Rhäzüns fina al secul XIX la popolazion la parlava squas esclüsivament un dialet de la lengua Rumancia. Da la seconda metà del secul l'ha cuminciaa a cress el nümer dei parlant tudesch, a bun cünt in del 1880 i parlant rumanc i eva ancamò el 96 % e in del 1910 i eva el 82 %. Da alura però la percentüal l'ha cuminciaa a calà e in del 1941 i eva el 76 % e in del 1970 el 52% (ciuè 466 person)^[2]. In dei an '70 gh'è staa el surpass e la situazion dei ültem ann l'è mustrada in de la tabela chi desuta:

Situazion linguistega a Rhäzüns
Lengua	Censiment 1980		Censiment 1990		Censiment 2000
	Nümer	Percentüal	Nümer	Percentüal	Nümer	Percentüal
Tudesch	486	50,73 %	ca. 615	ca. 60 %	953	79,35 %
Rumanc	369	38,52 %	ca. 313	ca. 31 %	121	10,07 %
Italian	82	8,56 %	ca. 40	ca. 4 %	40	3,33 %
Alter	21	2,19 %	ca. 50	ca. 5 %	87	7,24 %
Abitant	958	100 %	1018	100 %	1201	100 %

Nota: Anca se 'l 23.5% de la gent la cumprend el rumanc ancamò al didincö, la lengua di istitüziun l'è dumà 'l tudesch deperlü. Pö, quij che parla talian hin minga grisunes de lengua taliana u lumbarda ma gent vegnüda de l'italia.

Galeria de fotu

• 
  Baselgia S. Gieri/St. George's Church exterior
• 
  S. Gieri/St. George interior, looking to the south
• 
  S. Gieri/St. George interior, left choir wall
• 
  S. Gieri/St. George painting of a Holiday Christus
• 
  St. Paul's Church exterior
• 
  St. Paul's Interior
• 
  St. Paul's, side altar
• 
  St. Paul's Church, painting of St. Christopher