Palabuahan, palabuahan lauik, atau labuahan kapa adolah sabuah fasilitas di ujuang samudera, sungai, atau danau untuak manarimo kapa jo mamindahan barang kargo maupun panompang ka dalamnyo. Palabuahan biasonyo mampunyoi alaik-alaik nan dirancang khusus untuak mamuek jo mambongka muek kapa-kapa nan balabuah. Crane jo gudang bapandingin juo disadioan dek pihak pangalola maupun pihak swasta nan bakapantiangan. Acok pulo di sakitarnyo dibangun fasilitas panunjang sarupo pangalengan jo pamrosesan barang. Peraturan Pamarentah RI No.69 Taun 2001 malimbago tantang palabuahan jo fungsi sarato panyelengaraannyo.
Palabuahan juo dapek di definisikan sabagai daerah parairan nan talinduang dari galombang lauik dan di langkoki jo fasilitas terminal maliputi:
dermaga, tampek di mano kapa dapek balabuah untuak bongka muek barang.
gudang lauik (transito), tampek untuak manyimpan muatan dari kapa atau nan ka di pindah ka kapa.
Palabuhan juo marupokan suatu pintu gerbang untuak masuak ka suatu daerah tatantu dan sabagai prasarana pangubuang anta daerah, anta pulau, bahkan anta nagara. (Triatmodjo, 2009)
(Manuruik PP N.69 Taun 2001)
Kondisi
Palabuahan tabukak, kapa dapek marapek langsuang tanpa bantuan pintu aia, umumnyo barupo palabuahan nan basipaik tradisional.
Palabuahan tatutuik, kapa masuak musti malalui pintu aia co nan dapek ditamui di Liverpool, Inggirih jo tarusan Panama.
Pangalolaan
Palabuahan Umum, diselenggarakan untuak kapantiangan masyarakaik nan sacaro teknis dikalola dek Badan Usaho Palabuahan (BUP).
Palabuahan Khusus, dikalola untuak kapantiangan surang guno manunjang padok tatantu, baiak instansi pamarintah, co TNI AL jo Pemda Dati I/Dati II, maupun badan usaho swasta co, palabuahan khusus PT BOGASARI nan digunokan untuak bongka muek tapuang tarigu.
Jangkauan palayaran
Palabuahan Internasional , utamo primer nan malayani nasional dan internasional dalan jumlah gadang. dan marupokan simpua dalam jaringan lauik internasional.
Palabuahan International, utamo sekunder nan malayani nasional maupun internasional dalam jumlah gadang nan juo manjadi simpua jaringan transportasi lauik internasional.
Palabuahan Nasional, utamo tersier nan malayani nasional dan internasional dalam jumlah manangah.
Palabuahan Regional, palabuahan pangumpan primer ka palabuahan utamo nan malayani sacaro nasional.
Palabuahan Lokal, palabuahan pangumpan sekunder nan malayani lokal dalam jumlah ketek.
Padagangan lua nagari
Palabuahan Ekspor
Palabuahan Impor
Kapa
Palabuahan Lauik, palabuahan nan buliah dikunjuangi kapa nagara-nagara sahabaik.
Palabuhan Pantai, palabuahan nan anyo buliah dikunjuangi kapa nasional.
Pangawasan bea cukai
Custom port, adolah wilayah dalam pangawasan bea cukai.
Free port. adolah wilayah palabuahan nan lapeh di lua pangawasan bea cukai.
Area palayaran
Palabuahan Samudra, contoh: Palabuahan Tanjung Priok.
Palabuahan Palayaran Rakyaik, contoh: Palabuahan Sunda Kelapa, Jakarta.
Paranan
Transito, palabuahan nan mangarajoan padok transhipment cargo, co Palabuahan Tanjung Pelepas di Johor, Malaysia.
Ferry, palabuahan nan mangarajoan padok panyubarangan, co Palabuahan Merak.
Kato palabuhan lauik dipakai untuak palabuahan nan manangani kapa-kapa lauik. Palabuahan parikanan adolah palabuahan nan digunoan untuak balabuahnyo kapa-kapa panangkok ikan sarato manjadi tampek distribusi maupun pasa ikan.