Мауна Лоа
From Wikipedia, the free encyclopedia
Мауна Лоа (хавајски: Mauna Loa; англиски: Long Mountain)[3]— еден од петте вулкани кои се наоѓаат на Големиот Остров Хаваи во американската држава Хаваи во Тихиот Океан. Најголемиот вулкан според маса и волумен, Мауна Лоа историски се смета за најголем вулкан на Земјата. Тој претставува активен штитест вулкан со релативно нежни падини, со волумен проценет на приближно 18.000 кубни милји (75,000 км3), иако неговиот врв е на околу 37 метри понизок од оној на својот сосед, Мауна Кеја. Лавините ерупции од Мауна Лоа се со Силициум диоксид, и тие имаат тенденција да не бидат експлозивни. Речиси 90% од неговата површина е составена од базалтна лава стара помалку од 4,000 години, што избила од пукнатините на вулканските страни и ги исполнила езерата со лава на вулканскиот врв. Доаѓало и до големи подводни одрони, а еднаш се случило една подводна лавина да помине 100 километри.
Мауна Лоа Mauna Loa | |
---|---|
Поглед на Мауна Лоа од птичја перспектива | |
Највисока точка | |
Надм. вис. | 4,169 м [1] |
Истакнатост | 2,158 м [1] |
Географија | |
Место | Хаваи, САД |
Матичен венец | Хавајски Острови |
Геологија | |
Старост на карпата | 700,000–1 милиони[2] |
Вид | Штитест вулкан |
Последен избув | од март до април 1984 |
Искачување | |
Прво освојување | Антички времиња |
Мауна Лоа најверојатно еруптирал пред најмалку 700.000 години и можеби се појавил над нивото на морето пред околу 400.000 години. Најстарите познати датирани карпи не се постари од 200.000 години.[4]. Магмата на вулканот доаѓа од жариштето на Хаваи, која е одговорна за создавање на Хавајскиот островски синџир пред десетици милиони години. Бавното поместување на Тихоокеанската Плоча на крајот ќе го премеси Мауна Лоа од жариштето во рок од 500.000 до еден милион години, по кој момент ќе исчезне.
Последната ерупција на Мауна Лоа се случила од 24 март до 15 април 1984 година. Неодамнешните ерупции на вулканот предизвикале смртни случаи, но ерупциите во 1926 и 1950 година уништиле населени места, а градот Хило делумно бил изграден врз лавините текови од крајот на 19 век. Поради потенцијалните опасности што ги претставуваат граанските центри, Мауна Лоа е прогласен како Декаден вулкан, која ги поттикнува студиите за најопасните вулкани во светот. Мауна Лоа интензивно се следи од страна на Хавајската опсерваторија за вулкани од 1912 година. Набљудувањата на атмосферата се вршат на Опсерваторијата Мауна Лоа и на Сонцето, од Сончевата опсерваторија Мауна Лоа, кои се наоѓаат во близина на врвот на планината. Националниот парк на вулкани од Хаваи го покрива врвот и југоисточниот дел на вулканот, а исто така го вклучува и Килауеја, посебен вулкан.