ХЕЦ „Дошница“

Дошница (Хидроелектрична централа „Дошница“ или ХЕЦ „Дошница“) — мала хидроцентрала на истоимената река, недалеку од градот Демир Капија, во јужниот дел на Македонија.^[1]

ХЕЦ „Дошница“
Поглед на централата „Дошница“
Местоположба на ХЕЦ „Дошница“ во Македонија
Назив	Хидроелектрична централа „Дошница““
Земја	Македонија
Место	река Дошница
Координати	41°22′11″N 22°13′24″E
Статус	функционална
Изградбата почнала	1952 (1952)
Сопственик	ЕВН Македонија
Оператор	ЕВН Македонија
Информации за произодството
Построен капацитет	5,1 MW
Годишно производство	18 GWh

Централата е прогласена за културно наследство на Македонија.

Историја

Хидроцентралата е во погон од 1952 година. Има три агрегата со пелтон турбини и инсталирана моќност од 5,1 MW.^[2][3]

Архитектура

Цевководи

Водите од реката Дошница се зафаќаат 9,5 километри спротиводно од машинската зграда преку тиролски зафат ѕидан од камен. Зафатот има капацитет од 2,1 м³/с. Водите на реката се зафаќаат директно од речното корито. Од зафатната градба водата оди во таложникот, а оттаму кон доводниот канал, кој има должина од 4400 метри и пречник од 1600 милиметри. До водната комора водата продолжува преку доводен тунел со должина од 3400 метри. Водната комора има пречник од 7 метри и е длабока 10 метри, а водата во неа се одржува автоматски, во просек од 75% од капацитетот на тунелот. Од водната комора до машинската зграда водата се пренесува преку челичен цевковод, кој има должина од 530 метри. Доводниот цевковод пред влезот на машинската зграда се разгранува на 3 дела, за секоја од трите турбини.^[4]

Машинска зграда

Зградата се наоѓа јужно од градот Демир Капија. Во машинската просторија има три пелтон турбини со хоризонтална оска со номинален проток од 0,8 м³/с и секоја од нив е поврзана на синхрон генератор со статичка возбуда и вкупна инсталирана моќност од 5,1 MW. Под зградата се наоѓа одводниот канал преку кој водата што поминала низ турбините се испушта дел во рибникот „Дошница“, а дел во речното корито.^[4]

Галерија

• 
  Централата со цевководот
• 
  Цевководот на централата

Поврзано

• Дошница

Наводи

1. Ристовски, Блаже, уред. (2009). „Малешевска“. Македонска енциклопедија. , книга II (М-Ш). Скопје: МАНУ. стр. 904. Text "series " ignored (help)
2. Електростопанство на Македонија, 50 години македонско електростопанство, Скопје, 1995;
3. esmak.com.mk Архивирано на 21 април 2008 г., Ј.П. Електростопанство на Македонија, Скопје, пребарано на 28 август 2010
4. „ХЕЦ Дошница - ЕВН Електрани“. elektrani.mk. Посетено на 2021-09-05.

Надворешни врски

• ХЕЦ „Дошница“ на Ризницата ^?