Јужноарапско писмо

Древно јужноарапско писмо (𐩣𐩯𐩬𐩳 ms₃nd) — согласно писмо кое се користело за пишување на древните јужноарапски јазици. Писмото настанало во 9 век п.н.е. од прасинајското писмо. Најраните записи на ова писмо датираат од 9 век п.н.е. и истите се пронајдени во регионот на Северното Црвено Море во Еритреја.^[3] Како согласно писмо, абџад, се бележеле само согласките и немало букви за самогласки.

Јужноарапско писмо
Тип	согласно писмо
Период	9 век п.н.е. до 7 век
Правец на пишување	од десно кон лево
Јазици	геез, древни јужноарапски јазици
Сродни писма
Матични системи	прасинајско Јужноарапско писмо
Изведени системи	геез[1][2]
Сродни системи	феникиско писмо
ISO 15924
ISO 15924	Sarb, 105 , ​Old South Arabian
Уникод
Уникоден назив	Old South Arabian
Уникоден опсег	U+1BC0–U+10A7F
Оваа страница може да содржи фонетски симболи од меѓународната фонетска азбука (МФА).

Писмото се користело до 6 век, кога овие јазици и ова писмо биле заменети од арапскиот јазик и неговото писмо.^[4] Во Етиопија и Еритреја ова писмо се развило во денешното етиопско писмо,^[1][2] кое со одредени симболи и измени се користи за современите амхарски, тигриња и тигре, меѓу другите.

Особености

• Најчесто се пишувало од десно кон лево, но можело да се пишува и обратно. Кога се пишувало од лево кон десно, буквите се вртеле хоризонтално
• Одделувањето помеѓу зборовите се вршело со вертикална цртичка (|).
• Буквите не се споени една со друга како во арапскиот.
• Немало надредни знаци, за разлика од арапскиот кој користи такви знаци.

Форми

Јужноарапското писмо имало две форми: „муснад“ или писмо кое се користело за споменици и натписи и „забур“ ракописна форма која се користела за секојдневна комуникација. Древните Јеменци го користеле ова ракописно писмо за пишување на секојдневни документи, најчесто на дрвени плочки или стапови. Мал број артефкати се научно издадени во публикациите бидејќи читањето на таквото ракописно писмо е отежнато за разлика од стандардното

Писмо

буква		уникодно име[5]	транскрипција	МФА	облик	соодветна буква во
слика	текст					феникиски	гиз	хебрејски	арапски
	𐩠	he	h	/h/	Y	𐤄	ሀ	ה	ه
	𐩡	lamedh	l	/l/	1	𐤋	ለ	ל	ﻝ
	𐩢	heth	ḥ	/ħ/	Ψ	𐤇	ሐ	ח	ﺡ
	𐩣	mem	m	/m/	свртено B	𐤌	መ	מ	ﻡ
	𐩤	qoph	q	/q/	Φ	𐤒	ቀ	ק	ﻕ
	𐩥	waw	w	/w/	Φ	𐤅	ወ	ו	ﻭ
	𐩦	shin	s² (ś, š)	/ɬ/	дијагонално W	𐤔	ሠ	ש	ﺵ
	𐩧	resh	r	/r/	свртено C	𐤓	ረ	ר	ﺭ
	𐩨	beth	b	/b/	Π	𐤁	በ	ב	ﺏ
	𐩩	taw	t	/t/	X	𐤕	ተ	ת	ﺕ
	𐩪	sat	s¹ (š, s)	/s/	Π		ሰ		ﺱ
	𐩫	kaph	k	/k/	Π	𐤊	ከ	כ	ﻙ
	𐩬	nun	n	/n/	свртено S	𐤍	ነ	נ	ﻥ
	𐩭	kheth	ḫ	/x/	Y		ኀ		ﺥ
	𐩮	sadhe	ṣ	/sˤ/	λ	𐤑	ጸ	צ	ص
	𐩯	samekh	s³ (s, ś)	/s̪/	X	𐤎		ס	س
	𐩰	fe	f	/f/	O	𐤐	ፈ		ف
	𐩱	alef	ʾ	/ʔ/	Π	𐤀	አ	א	ﺍ
	𐩲	ayn	ʿ	/ʕ/	O	𐤏	ዐ	ע	ﻉ
	𐩳	dhadhe	ḍ	/ɬˤ/	θ		ፀ		ض
	𐩴	gimel	g	/ɡ/	свртено Γ	𐤂	ገ	ג	ﺝ
	𐩵	daleth	d	/d/	дијагонално	𐤃	ደ	ד	ﺩ
	𐩶	ghayn	ġ	/ɣ/	Π				غ
	𐩷	teth	ṭ	/tˤ/	θ свртено за 180°	𐤈	ጠ	ט	ﻁ
	𐩸	zayn	z	/z/	дијагонално	𐤆	ዘ	ז	ﺯ
	𐩹	dhaleth	ḏ	/ð/	H				ذ
	𐩺	yodh	y	/j/	Q	𐤉	የ	י	ﻱ
	𐩻	thaw	ṯ	/θ/	8				ﺙ
	𐩼	theth	ẓ	/θˤ/	h				ظ

Артефакти и натписи

• Артефакти од Националниот музеј на Јемен:

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

• Артефакти од Јеменскиот воен музеј:

• 
• 
• 

Уникод

Јужноарапското писмо било додадено во уникод во октомври 2009 година со издавањето на верзијата 5.2. Уникодниот блок за јужноарапското писмо е U+10A60–U+10A7F.

јужноарапско писмо[1] Официјална кодна табела на уникод (PDF)

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

A

B

C

D

E

F

U+10A6x

𐩠

𐩡

𐩢

𐩣

𐩤

𐩥

𐩦

𐩧

𐩨

𐩩

𐩪

𐩫

𐩬

𐩭

𐩮

𐩯

U+10A7x

𐩰

𐩱

𐩲

𐩳

𐩴

𐩵

𐩶

𐩷

𐩸

𐩹

𐩺

𐩻

𐩼

𐩽

𐩾

𐩿

Белешки 1.^ Со верзија 10.0