Веди

Веди (санскрит: वेदः) — голем број религиозни текстови што потекнуваат од Стара Индија. Составени на ведски санскрит, текстовите го сочинуваат најстариот слој на санскритската книжевност и најстарите списи на хиндуизмот.^[1][2][3]

Ведите се древни санскритски текстови на хиндуизмот. Страница од Атарваведа.

Постојат четири Веди: Ригведа, Јаџурведа, Самаведа и Атарваведа.^[4][5] Секоја Веда има четири поделби — Самхити (мантри и благодети), Аранјака (текст за ритуали, церемонии, жртви и симболични жртви), Брахмани (коментари на ритуали, церемонии и жртви) и Упанишади (текстови за медитација, филозофија и духовно знаење).^[4][6][7] Некои научници додаваат и петта категорија — Упасана (обожување).^[8][9] Текстовите на Упанишадите расправаат за идеи слични на хетеродоксните традиции срамана.^[10]

Ведите се шрути („она што се слуша“),^[11] разликувајќи ги од другите религиозни текстови, кои се нарекуваат смрити („она што се памети“). Хиндусите ги сметаат Ведите за натчовечки^[11] и „безлични, без автор“,^[12][13][14] откровенија на свети звуци и текстови слушнати од древните мудреци по засилена медитација.^[15][16]

Ведите се пренесуваат усно од вториот милениум пр. н. е. со помош на разработени мнемонички техники.^[17][18][19] Мантрите, најстариот дел од Ведите, се рецитираат во современото време поради нивната фонологија наместо семантиката, и се сметаат за „исконски ритми на создавањето“, кои претходат на формите на кои се однесуваат.^[20] Со нивно рецитирање, космосот се обновува, „со оживување и потхранување на формите на создавање во нивната основа“.^[20]

Различните индиски филозофии заземале различни положби за Ведите. Училиштата за индиска филозофија што ја признаваат важноста или примарниот авторитет на Ведите ја сочинуваат конкретно хинду-филозофијата и заедно се класифицирани како шест „православни“ училишта. Сепак, традициите како што се чарвака, аџивика, будизам и џаинизам, кои не ги сметале Ведите како авторитетни, се нарекуваат „хетеродоксни“ или „неортодоксни“ школи.^[10][21]

Надворешни врски

• „GRETIL etexts“, Goettingen.
• Веди на Curlie (англиски)