Нуклид

Нуклид е атом на хемиски елемент за кој е точно познат не само редниот или атомски број Z, туку и вкупниот број на нуклеони (протони и неутрони) во атомското јадро. Според својствата на јадрото, нукидите се делат на стабилни и нестабилни. Нестабилните нуклиди или радионуклиди покажуваат својство на радиоактивност и нивното количество во примерокот се намалува со текот на времето според законите на радиоактивното распаѓање.

Во природата постојат околу 92 хемиски елементи и уште 12 вештачки произведени, а познати се околу 1500 различни нуклиди од кои 350 се природни, а 1100 вештачки. Повеќето нуклиди се нестабилни (радиоактивни), околу 1200. Погодната комбинација од протони и неутрони го прават атомското јадро стабилно, а во спротивно јадрото настојува со оддавање на нуклеоните да се приближи до стабилната конфигурација. Енергетските нивоа во јадрото се пополнуваат така што би се постигнала конфигурација со минимална енергија, односно максимална стабилност.^[1]

Нуклиди и изотопи

Ознака	Својства	Примери	Забелешки
Изотопи	Еднаков број протони	${\displaystyle {}_{\ 6}^{12}\mathrm {C} ,{}_{\ 6}^{13}\mathrm {C} }$
Изотони	Еднаков број неутрони	${\displaystyle {}_{\ 6}^{13}\mathrm {C} ,{}_{\ 7}^{14}\mathrm {N} }$
Изобари	Еднаков масен број	${\displaystyle {}_{\ 7}^{17}\mathrm {N} ,{}_{\ 8}^{17}\mathrm {O} ,{}_{\ 9}^{17}\mathrm {F} }$	Види бета распаѓање
Огледални јадра	Заменет неутронскиот со бројот на протони	${\displaystyle {}_{1}^{3}\mathrm {H} ,{}_{2}^{3}\mathrm {He} }$
Јадрени изомери	различни енергетски состојби	${\displaystyle {}_{43}^{99}\mathrm {Tc} ,{}_{\ 43}^{99m}\mathrm {Tc} }$	Со долг период на полураспаѓање или стабилни

Група на нуклиди со еднаков број на протони (атомски број), односно нуклиди од ист хемиски елемент но со различен број неутрони, се нарекуваат изотопи на дадениот елемент. Слично, група на нуклиди со еднаков масен број A, но со различен атомски број се нарекуваат изобари (збор што значи „еднакви по тежина“), додека изотони се нуклиди со ист број неутрони, но различен број протони.

Поврзано

• Список на нуклиди