Основна запирка

Во математиката и информатиката, основната запирка претставува симбол кој се користи при запишувањето на броеви, со цек да се одвои целобројниот дел (лево од запирката) од дробен дел (десно од запирката). Ова е општ поим што важи за сите бројни основи. При запишувањето на броеви во декадниот систем (со основа 10) основната запирка се нарекува децимална запирка. Во бинарниот систем (со основа 2), таа се нарекува „бинарна запирка“.

Во некои земји, како англојазичните, се користи точка наместо запирка, која може да стои или на основната линија, или во средина.

Примери

• Децимално (со основа 10): 13,625

Во овој пример 13 е цел број лево од основната запирка, а 625 (т.е. 625/1000) е дробниот дел десно од неа.

• Бинарно (со основа 2): 1101,101

Бинарниот број 1101,101 ги содржи следниве цифри:

на основа 2	3	2	1	0		−1	−2	−3
Бинарна цифра	1	1	0	1	,	1	0	1

Затоа, неговата декадна вредност ја пресметуваме вака:

${\displaystyle {\begin{aligned}1101,101_{2}&=1\times 2^{3}+1\times 2^{2}+0\times 2^{1}+1\times 2^{0}+1\times 2^{-1}+0\times 2^{-2}+1\times 2^{-3}\\&=1\times 8+1\times 4+0\times 2+1\times 1+1\times 0,5+0\times 0,25+1\times 0,125\\&=8+4+0+1+0,5+0+0,125\\&=13,625_{10}\end{aligned}}}$

Оттука гледаме дека 1101, што се наоѓа лево од основната зпирка, е бинарна претстава на декадниот број 13. Десно од основната запирка стои 101, што е бинарна претстава на декадната дропка 625/1000 (или 5/8).

Поврзано

• Променлива децимална запирка