Сатурнов шестаголник

Сатурнов шестаголник — постојана приближно шестаголна форма на облак околу северниот пол на планетата Сатурн, сместена на околу 78°С.^[1][2][3] Страните на шестаголникот се околу 14,500 километри долги,^[4][5][6][7] што е околу 2,000 километри подолго од пречникот на Земјата.^[8] Шестаголникот може да биде малку повеќе од 29,000 километри во широчина,^[9] може да биде 300 километри висок и може да биде млазен поток направен од атмосферски гасови кои се движат на 320 километри на час.^[4][5][10] Се ротира со период од 10 часа, 39 минути и 24 секунди, истиот период како и радиоемисиите на Сатурн од неговата внатрешност.^[11] Шестаголникот не се поместува во должина како другите облаци во видливата атмосфера.^[12]

Поглед одблизу (2016)

Шестаголникот на Сатурн бил откриен за време на мисијата Војаџер во 1981 година, а подоцна бил повторно посетен од Касини-Хајгенс во 2006 година. За време на мисијата Касини, шестаголникот се сменил од претежно сина боја во повеќе златна боја. Јужниот пол на Сатурн нема шестаголник, како што е потврдено од набљудувањата на Хабл. Сепак, има вител внатре во северниот шестаголник.^[13] Развиени се повеќе хипотези за моделот на шестаголен облак.

Откритие

Поларниот шестаголник на Сатурн бил откриен од д-р Дејвид Годфри во 1987 година ^[14] од спојувањето на погледите од мисијата Војаџер во 1981 година,^[15][16] и повторно бил посетен во 2006 година од мисијата Касини.^[17]

Касини можел да направи само термални инфрацрвени снимки на шестаголникот сè додека не преминал на сончева светлина во јануари 2009 година.^[18] Касини исто така можел да сними видео од шестаголната временска шема додека патувал со иста брзина како планетата, па затоа го снимил само движењето на шестаголникот.^[19]

Сатурн снимен преку телескоп од 6 инчи што го прикажува поларниот шестаголник

По неговото откритие и откако се вратил на сончевата светлина, аматерски астрономи успеале да добијат слики кои го прикажуваат шестаголникот од Земјата, дури и со телескопи со скромна големина.

Боја

2013 и 2017: промени во бојата

Помеѓу 2012 и 2016 година, шестаголникот се променил од претежно сина боја во повеќе златна боја.^[20] Една теорија за ова е дека сончевата светлина создава магла бидејќи полот е изложен на сончева светлина поради промената на сезоната. Овие промени биле забележани од вселенското летало Касини.^[20]

Објаснувања

Слика со лажни бои од сондата Касини на централниот вител длабоко во формацијата на шестаголникот

Една хипотеза, развиена на Универзитетот во Оксфорд, е дека шестаголникот се формира таму каде што има географски градиент во брзината на атмосферските ветрови во атмосферата на Сатурн.^[21] Слични правилни форми биле создадени во лабораторија кога кружен резервоар со течност се ротирал со различни брзини во неговиот центар и периферија. Најчестата форма била шестстрана, но се произведувале и форми со три до осум страни. Формите се формираат во област на турбулентен проток помеѓу двете различни ротирачки тела на течност со различни брзини.^[21][22] На побавната (јужна) страна на границата на флуидот се формираат голем број стабилни витли со слична големина и тие се во интеракција еден со друг за рамномерно да се разделат околу периметарот. Присуството на витли влијае на границата да се движи кон север каде што секој е присутен и тоа доведува до ефектот на многуаголникот.^[22] Многуаголниците не се формираат на границите на ветерот освен ако параметрите на диференцијалната брзина и вискозноста не се во одредени маргини и затоа не се присутни на други веројатни места, како што се јужниот пол на Сатурн или половите на Јупитер.

Други истражувачи тврдат дека лабораториските студии покажуваат вртлозни улици, низа спирални витли кои не се забележани во шестаголникот на Сатурн. Симулациите покажуваат дека плиткиот, бавен, локализиран млазен поток во иста насока како и преовладувачките облаци на Сатурн може да одговара на набљудуваните однесувања на шестаголникот на Сатурн со истата гранична стабилност.^[23]

Развивањето баротропна нестабилност на севернополарниот шестаголен кружен млаз (Jet) на Сатурн плус севернополарен вител (NPV) произведува долготрајна структура слична на набљудуваниот шестаголник, што не е случај со системот Jet, кој бил проучен во овој контекст во голем број трудови во литературата. Така, севернополарниот вител (NPV), игра одлучувачка динамичка улога за стабилизирање на шестаголните млазници. Влијанието на влажната конвекција, за кое неодамна било предложено дека е во потеклото на севернополарниот вителски систем на Сатурн во литературата, се истражува во рамките на баротропниот ротирачки модел на плитка вода и не ги менува заклучоците.^[24]

Една математичка студија од 2020 година на Калифорнискиот институт за технологија, лабораторијата Енди Ингерсол покажала дека стабилен геометриски распоред на многуаголниците може да се случи на која било планета кога бурата е опкружена со прстен од ветрови што се вртат во спротивна насока од самата бура, наречена антициклонски прстен.^[25][26]