Светски ден на интелектуалната сопственост
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Светскиот ден на интелектуалната сопственост се одбележува годишно на 26 април.[1] Настанот е основан од Светската организација за интелектуална сопственост (СОИС) во 2000 година за да се подигне свеста за тоа како патентите, авторските права, трговските марки и дизајните влијаат врз секојдневниот живот и за да ја прослави креативноста и придонесот што го дале творците и иноваторите во развојот на општествата низ целиот свет. 26 април бил избран за датум за Светскиот ден на интелектуална сопственост бидејќи се совпаѓа со датумот на кој Конвенцијата за основање на Светската организација за интелектуална сопственост стапила на сила во 1970 година.
Remove ads
Историја
По изјавата дадена на Собранието на земјите-членки на Светската организација за интелектуална сопственост (СОИС) во септември 1998 година, генералниот директор на Националниот алжирски институт за индустриска сопственост (INAPI) на 7 април 1999 година предложил институционализација на меѓународен ден за интелектуална сопственост, со цел да се постави рамка за поширока мобилизација и свесност, преку овозможување на пристап до промотивниот аспект на иновациите и препознавање на достигнувањата на промоторите на интелектуална сопственост низ целиот свет.[2]
На 9 август 1999 година, кинеската делегација во СИПО предложила усвојување на „Светскиот ден на интелектуалната сопственост“
Во октомври 1999 година, Генералното собрание на Светската организација за интелектуална сопственост (СОИС) ја одобрило идејата за прогласување на одреден ден за Светски ден на интелектуална сопственост.[3]
Remove ads
Критика
Мајк Масник од Техдирт напишал дека Светскиот ден на интелектуална сопственост има за цел „да промовира сè поголем протекционизам и меркантилизам во корист на носителите на авторските права и носителите на патенти, истовремено занемарувајќи какво било влијание врз јавноста на тие работи. Тоа е прилично одвратно нарушување на тврдената намера на интелектуалната сопственост“.[4] Зак Рогоф од „ Дефект според дизајнот“ истакнал дека овој настан е „глобален, но решително не народен настан“.[5] Овој настан бил критикуван и од активистите од повеќе граѓански организации кои сметаат дека се работело за еднострана пропаганда бидејќи материјалите за маркетинг поврзани со настанот, обезбедени од СОИС, „се среќаваат како нерепрезентативни на другите погледи и настани ".[6] Мајкл Геист, професор по право на Универзитетот во Отава, истакнал дека „Светскиот ден на интелектуалната сопственост станал нешто повеќе од лобистички ден“.[7] Кушла Капицк од Технолошкиот универзитет во Квинсленд напишала дека повеќето од изјавите на СОИС поврзани со промоција на Светскиот ден на интелектуална сопственост се „или претерани или неосновани“; истакнувајќи дека „авторското право помага да се донесе музика до нашите уши и уметноста, филмовите и литературата пред нашите очи“, додека лексичката поврзаност на авторските права со нешта со признаена социјална и културна вредност („уметност“, „филм“ и „литература“) функционира за легитимно нивно формулирање и широко распространета примена “.[8]
Постојат бројни празници поддржани од народот, спротивно на преовладуваните закони за ИП, прославени со Светскиот ден на интелектуална сопственост, но ниту еден од нив не е поддржан од СОИС:
- Ден на слободата на културата
- Ден на слободата на документите
- Ден на слободата на хардверот
- Меѓународен ден против ДРМ
- Ден на јавната сопственост
- Ден на слобода на програмската опрема
Remove ads
Теми
Секоја година, порака или тема е поврзана со настанот:
- 2001 година - Создавање на иднината денес [9]
- 2002 година - Поттикнување на креативноста
- 2003 година - Интелектуалната сопственост нека биде ваш бизнис
- 2004 година - Поттикнување на креативноста
- 2005 година - Размисли, замисли, создај
- 2006 година - Започнува со идеја
- 2007 година - Поттикнување на креативноста
- 2008 година - Прославување на иновациите и промовирање на почит кон интелектуалната сопственост [10]
- 2009 година - Зелена иновација [11]
- 2010 година - Иновации - Поврзување на светот [12]
- 2011 година - Дизајн на иднината [13]
- 2012 година - визионерски иноватори [14]
- 2013 година - Креативност - следната генерација [15]
- 2014 година - Филмови - глобална страст [16]
- 2015 година - Стани, Стани. За музика. [17]
- 2016 година - Дигитална креативност: Културата е преомислена. [18]
- 2017 година - Иновации - Подобрување на животот [19]
- 2018 година - Напојување на промената: inените во иновации и креативност [20]
- 2019 година - Достигнување до злато: IP и спорт [21]
- 2020 година - Иновација за зелена иднина [22]
Поврзано
Наводи
Надворешни врски
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads