Центар за мали планети

Центар за мали планети (англиски: Minor Planet Center, MPC) — официјална светска организација надлежна за прибирање на набљудувачки податоци за мали планети (како астероиди и комети), ги пресметува нивните орбити и го објавува овие информации во билтенот Minor Planet Circulars. Организацијата работи под покровителство на Меѓународниот астрономски сојуз (IAU) во Смитсоновата астрофизичка опсерваторија, дел од Центарот за астрофизика, заедно со Харвардската опсерваторија.^[1]

Организацијата нуди низа бесплатни семрежни услуги кои им помагаат на астрономите во набљудувањата на малите планети и кометите. Целосниот каталог на орбити на малите планети исто така се нудат за слободно преземање. Покрај астрометриските податоци, центарот прибира фотометриски податоци за светлосните криви на телата. Центарит е задолжен даги ускладува истражните набљудувања во потрага по можни околуземски објекти пријавени преку семрежниот образец и наменскиот блог.^[2][3] Надлежен е за препознавање на околуземјените објекти и предупредување за опасноста од судир со Земјата неколку недели по нивното откривање (погл. потенцијално опасни објекти и Центар за мали планети § Белешки).^[1]

Историја

Центарот за мали планети е основан во 1947 г. при Синсинатскиот универзитет под водство на Пол Хергет.^[4][5]:63 Со неговото пензионирање на 30 јуни 1978 г.^[5]:67 установата е преместена во Смитсоновата астрофизичка лабораторија и раководното место му припаднало на Брајан Марсден.^[5]:67 Од 2006 до 2015 г.^[6] со неа директорувал Тимоти Спар,^[7] предводејќи петчлен кадар. Почнувајќи од февруари 2015 г. на чело на центарот е привремениот директор Метју Холман.^[8]

Периодика

Центарот повремено издава астрометриски наоди од набљудувања на мали планети, некои комети и месчеини.^[9] На мрежното место е достапна опширен архив на изданија во PDF. Најстарата единица во архивот е од 1 ноември 1977 г. (MPC 4937–5016).^[10]

• Minor Planet Circulars (M.P.C. или MPCs), прев. Расписи за мали планети
• Minor Planet Electronic Circulars (MPECs), прев. Електронски расписи за мали планети
• Minor Planets and Comets Supplement (MPS), прев. Додаток за мали планети и комети
• Minor Planets and Comets Orbit Supplement (MPO), прев. Додаток за орбитите на малите планети и кометите

Поврзано

• Централно биро за астрономски телеграми
• Список на мали планети