Црна легија

Црната легија (хрватски: Crna Legija), официјално 1-та стоечка активна бригада (Prvi stajaći djelatni sdrug), била пешадиска усташка единица, активна за време на Втората светска војна во Независна Држава Хрватска. Легијата била формирана во септември 1941 година како прв усташки полк. Се состоела претежно од босански и хрватски бегалци од источна Босна, каде што биле извршени големи масакри од страна на четниците и во помал степен од страна на југословенските партизани.^[1] Легијата станала позната по своите жестоки борби против четниците и партизаните и масакрите врз српски цивили. Команданти на легијата биле полковник Јуре Франчешиќ и Рафаел Бобан и се состоела од 1.000 до 1.500 мажи.

Црна Легија (прва активна бригада)
Војниците на црната легија во Сараево (7 април 1942)
Активна	3 септември 1941 – 8 мај 1945
Земја	Предлошка:Country data Независна држава Хрватска
Род	Усташи
Вид	Стрелачка пешадија
Улога	Анти-партизански и анти-четнички операции
Големина	пешадиски полк
Прекари	Црнци
Гесло	Za poglavnika i za dom spremni! (Спремни за поглавникот и за татковината)
Бои	Black
Марш	Ево зоре, ево дана
Битки	Операција Озрен Операција Трио Битка на Козара Битка на Купрес Операција Власеница Операција Динара
Распуштена	8 мај 1945
Команданти
Истакнати команданти	Јуре Францетиќ Рафаел Бобан
Обележја
Знак	Црна униформа

Историја

Црната легија била формирана во Сараево во април 1941 година од страна на 12 членови од кои 11 биле Хрвати, а еден босански муслиман. Голем број муслимани се придружиле како резултат на злосторствата извршени против босанските муслимани .^[2] Првото официјално име на групата било Сараево Усташки камп. Единицата била формирана од страна на предвоените членови на Усташите, Јозо Зубиќ, Драго Јилек и Беќир Локмиќ. Командант на единицата бил Локмиќ кој бил член на Усташите стационирани во Сараево пред војната. Првата задача на единицата била да ги заштити државните згради во Сараево.^[3]  

Првиот вооружен конфликт се случил на железничката пруга во Пале, Сараево, против четниците кои сакале да го преземат водоводот. Наскоро, настанал судир со четниците од поширокото подрачје на Сараево, под планините Игман, Требевиќ и Романија . По Битката кај Купрес, првиот и вториот батаљон на Легијата биле искористени за формирање на кадри за ново формираната 5-та постојана активна бригада која била под команда на Рафаел Бобан и вклучена во 5-та дивизија на вооружените сили на Хрватска во декември 1944 година.^[1]

Во август 1942 година Франчешиќ бил назначен за врховен командант на сите постојани активни бригади на усташката армија, а за нов командант на Легијата бил назначен Иво Штипковиќ. За време на предводењето на Штипковиќ, Легијата загубила уште повеќе мажи кога 23-тиот и 28-от батаљони (составени главно од босански муслимани) биле распуштени, а нивните војници пренесени во 13-та планинска дивизија на Вафен во СС „Ханшчар“ . По смртта на полковникот Штипковиќ во септември 1943 година за командант на Легијата бил назначен Мајор Милан Шулентиќ, но само осум дена подоцна, тој бил заменет од страна на мајорот Фрањо Судар. Кон крајот на 1944 година, Легијата била вклучена во 1-та дивизија на хрватските вооружени сили под команда на генералот Роман Доманик . Војниците на Црната легија продолжиле да носат црна униформа до крајот на војната. На крај, најмалку 120 поранешни службеници на Црната Легија беа погубени од партизаните во Сисак во мај 1945 година. На крајот на војната, многу војници на Црната легија одбиле да се предадат и им се придружиле на крстоносците.