ഹൈപ്പേഷിയ
From Wikipedia, the free encyclopedia
അലക്സാണ്ഡ്രിയയിലെ ഹൈപ്പേഷിയ (ഗ്രീക്ക്: Ὑπατία; ജനനം: ക്രി.വ. 350-നും 370-നും ഇടയ്ക്ക്; മരണം 415)[ക] ഈജിപ്തിലെ അലക്സാണ്ഡ്രിയയിൽ നിന്നുള്ള[1][2] ഒരു ഗ്രീക്ക് [3][4] പണ്ഡിതയായിരുന്നു. ഗണിതശാസ്ത്രരംഗത്ത് മികവുകാട്ടിയ ആദ്യവനിതയായി കരുതപ്പെടുന്ന അവർ ഗണിതത്തിനു പുറമേ തത്ത്വചിന്തയും ജ്യോതിശാസ്ത്രവും പഠിപ്പിച്ചിരുന്നു.[5] റോമൻ ആധിപത്യത്തിൻ കീഴിലുള്ള ഈജിപ്തിൽ ജീവിച്ച അവരെ, ഒരു ക്രിസ്തീയ പുരുഷാരം, മതഭിന്നതയുണ്ടാക്കുന്നുവെന്ന കപട ആരോപണം ചാർത്തി കൊലചെയ്തു.[6] അവരുടെ വധം ഉദാത്തപൗരാണികത (Classical Antiquity) എന്നു വിശേഷിക്കപ്പെട്ട കാലഘട്ടത്തിന്റെ അന്ത്യം കുറിച്ചുവെന്ന് കരുതുന്നവരുണ്ട്.[7][8] എന്നാൽ യവന തത്ത്വചിന്ത ആറാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ജസ്റ്റിനിയൻ ചക്രവർത്തിയുടെ കാലം വരെ പുലർന്നിരുന്നുവെന്ന് മറ്റു ചിലർ ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നു.[9]
നവപ്ലേറ്റോണിക ദർശനത്തിൽ ആകൃഷ്ടയായ ഹൈപ്പേഷിയയുടെ ചിന്ത ആഥൻസിലെ പ്ലേറ്റോയുടെ അക്കാദമിയുടെ ഗണിതശാസ്ത്രപാരമ്പര്യം പിന്തുടർന്നു. സിൻഡസിലെ യൂഡോക്സസ് ആയിരുന്നു അക്കാലത്ത് ആ പാരമ്പര്യത്തിന്റെ മുഖ്യ പ്രതിനിധി.[10] ആനുഭവിക മാർഗ്ഗത്തിന് പ്രാധാന്യം കല്പിക്കാതെ യുക്തിയും ഗണിതവും ഉപയോഗിച്ചുള്ള അന്വേഷണത്തിന് മുൻതൂക്കം നൽകിയ മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ചിന്തകൻ പ്ലോട്ടിനസും ഹൈപ്പേഷിയയെ സ്വാധീനിച്ചിരുന്നു.[11]