ഇന്റർനാഷണൽ സ്റ്റാന്റേഡ് നെയിം ഐഡന്റിഫയർ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
പുസ്തകങ്ങൾ, ടെലിവിഷൻ പ്രോഗ്രാമുകൾ, പത്ര ലേഖനങ്ങൾ എന്നിവ പോലുള്ള മാധ്യമ ഉള്ളടക്കത്തിലേക്ക് സംഭാവന ചെയ്യുന്നവരുടെ പൊതു ഐഡന്റിറ്റികൾ അദ്വിതീയമായി തിരിച്ചറിയുന്നതിനുള്ള ഒരു ഐഡന്റിഫയർ സംവിധാനമാണ് ഇന്റർനാഷണൽ സ്റ്റാൻഡേർഡ് നെയിം ഐഡന്റിഫയർ (ISNI). ഈ ഐഡന്റിഫയറിൽ 16 അക്കങ്ങൾ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. ഇത് ഓപ്ഷണലായി നാല് ബ്ലോക്കുകളായി വിഭജിച്ചിരിക്കുന്നതുപോലെ പ്രദർശിപ്പിക്കാൻ കഴിയും.
ആശയക്കുഴപ്പത്തിലായേക്കാവുന്ന പേരുള്ള എന്റിറ്റികളെ വിവക്ഷിക്കാൻ ഐഎസ്എൻഐ ഉപയോഗിക്കാം, കൂടാതെ ഐഎസ്എൻഐ മീഡിയ വ്യവസായങ്ങളുടെ എല്ലാ മേഖലകളിലും ശേഖരിക്കുകയും ഉപയോഗിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന പേരുകളെക്കുറിച്ചുള്ള ഡാറ്റ ലിങ്കുചെയ്യുന്നു.
ഇന്റർനാഷണൽ ഓർഗനൈസേഷൻ ഫോർ സ്റ്റാൻഡേർഡൈസേഷന്റെ (ഐഎസ്ഒ) ആഭിമുഖ്യത്തിൽ ഡ്രാഫ്റ്റ് ഇന്റർനാഷണൽ സ്റ്റാൻഡേർഡ് 27729 ആയി ഇത് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. സാധുവായ സ്റ്റാൻഡേർഡ് 2012 മാർച്ച് 15 ന് പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. ഐഎസ്ഒ സാങ്കേതിക സമിതി 46- ഉപസമിതി 9 (ടിസി 46/എസ്‌സി 9) ആണ് ഈ മാനദണ്ഡത്തിന്റെ വികസനത്തിന് പങ്ക് വഹിച്ചത്.
Remove ads
ഐഎസ്എൻഐ ഫോർമാറ്റ്
ഐഎസ്എൻഐ ഔദ്യോഗിക വെബ്‌സൈറ്റിലെ പതിവുചോദ്യങ്ങളിൽ പറയുന്നത് "ഒരു ഐഎസ്എൻഐ 16 അക്കങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്നതാണ്, ഇതിലെ അവസാന പ്രതീകം ഒരു ചെക്ക് പ്രതീകമാണ്" എന്നാണ്.[1]
ഒരു ഐഎസ്എൻഐ യുടെ ഉപയോഗങ്ങൾ
ഒരു അദ്വിതീയ നമ്പർ ഉപയോഗിച്ച് തിരിച്ചറിയാൻ ഒരൊറ്റ ഐഡന്റിറ്റി (രചയിതാവിന്റെ തൂലികാനാമം അല്ലെങ്കിൽ പ്രസാധകൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന മുദ്രണം പോലുള്ളവ) ഐഎസ്എൻഐ അനുവദിക്കുന്നു. പേരും മറ്റ് ഐഡന്റിറ്റികളും തിരിച്ചറിയുന്നതിന് മാധ്യമ വ്യവസായങ്ങളിലുടനീളം ഉപയോഗിക്കുന്ന മറ്റ് നിരവധി ഐഡന്റിഫയറുകളുമായി ഈ അദ്വിതീയ സംഖ്യയെ ബന്ധിപ്പിക്കാൻ കഴിയും.
അത്തരമൊരു സംഖ്യയുടെ ഉപയോഗത്തിന്റെ ഒരു ഉദാഹരണം, പാട്ടുകളും കവിതയും രചിക്കുന്ന ഒരു ഗായകനെ തിരിച്ചറിയുന്നതാണ്. ഐഎസ്എൻഐ സമ്പ്രദായത്തിന് കീഴിൽ നിരവധി സ്വകാര്യ, പൊതു ഐഡന്റിഫിക്കേഷൻ സംവിധാനങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് നിലവിൽ വിവിധ ഡാറ്റാബേസുകളിൽ തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയുമെങ്കിൽ, ആ വ്യക്തിക്ക് ഐഎസ്എൻഐ സിസ്റ്റം പ്രകാരം ഒരൊറ്റ ലിങ്കിംഗ് ഐഎസ്എൻഐ റെക്കോർഡ് ഉണ്ടായിരിക്കും. ടെക്സ്റ്റ് സ്ട്രിംഗുകൾ താരതമ്യപ്പെടുത്തുന്നത് പോലുള്ള രീതികൾ അവലംബിക്കാതെ നിരവധി വ്യത്യസ്ത ഡാറ്റാബേസുകൾ തമ്മിൽ ആ പ്രത്യേക ഐഡന്റിറ്റിയെക്കുറിച്ചുള്ള ഡാറ്റ കൈമാറാൻ കഴിയും. ഇംഗ്ലീഷ് ഭാഷാ ലോകത്ത് പലപ്പോഴും ഉദ്ധരിക്കുന്ന ഉദാഹരണം, ഒരു ഡാറ്റാബേസിലെ 'ജോൺ സ്മിത്തിനെ' തിരിച്ചറിയുമ്പോൾ നേരിടുന്ന ബുദ്ധിമുട്ടാണ്. 'ജോൺ സ്മിത്തിനെക്കുറിച്ച്' ധാരാളം റെക്കോർഡുകൾ ഉണ്ടെങ്കിലും, ഏത് റെക്കോർഡാണ് നിർദ്ദിഷ്ട 'ജോൺ സ്മിത്തിനെ' സൂചിപ്പിക്കുന്നതെന്ന് എല്ലായ്പ്പോഴും വ്യക്തമാകണമെന്നില്ല.
ഒരു രചയിതാവ് വ്യത്യസ്ത പേരുകളിലോ തൂലികാ നാമങ്ങളിലോ എഴുതുന്നുണ്ടെങ്കിൽ, അത്തരം ഓരോ പേരിനും അതിന്റേതായ ഐഎസ്എൻഐ ലഭിക്കും.
കാറ്റലോഗ് വിവരങ്ങൾ പങ്കിടുമ്പോൾ ലൈബ്രറികൾക്കും ആർക്കൈവുകൾക്കും ഐഎസ്എൻഐ ഉപയോഗിക്കാൻ കഴിയും. ഓൺ‌ലൈനിലും ഡാറ്റാബേസുകളിലും കൂടുതൽ കൃത്യമായ തിരയലിനായും, കൂടാതെ ദേശീയ അതിർത്തികളിലെയും ഡിജിറ്റൽ പരിതസ്ഥിതിയിലെയും അവകാശങ്ങൾ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിനും എല്ലാം ഇത് സഹായിക്കും.
ഓർകിഡ്
ഒരു പ്രത്യേക ഓർഗനൈസേഷൻ നിയന്ത്രിക്കുന്ന, ഓപ്പൺ റിസർച്ചർ, കോൺട്രിബ്യൂട്ടർ ഐഡി (ORCID) ഐഡന്റിഫയറുകളിൽ, വിദഗ്ദ്ധരായ ഗവേഷകർക്കായി ഐഎസ്എൻഐ ഐഡന്റിഫയറുകളുടെ ഒരു റിസർവ്ഡ് ബ്ലോക്ക് അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു.[2] വ്യക്തിഗത ഗവേഷകർക്ക് അവരുടെ സ്വന്തം ഓർകിഡ് ഐഡന്റിഫയർ സൃഷ്ടിക്കാനും ക്ലെയിം ചെയ്യാനും കഴിയും.[3] രണ്ട് സംഘടനകളും അവരുടെ ശ്രമങ്ങളെ ഏകോപിപ്പിക്കുന്നു.
Remove ads
മാനേജ്മെന്റിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന ഓർഗനൈസേഷനുകൾ
ഐഎസ്എൻഐ രജിസ്ട്രേഷൻ അതോറിറ്റി
ഐഎസ്ഒ പ്രകാരം, ഐഎസ്ഒ 27729: 2012 രജിസ്ട്രേഷൻ അതോറിറ്റി “ഐഎസ്എൻഐ ഇന്റർനാഷണൽ ഏജൻസി” ആണ്.[4] ഇത് ലണ്ടനിലാണ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്.[5]
കമ്പനി ആക്ട് 2006 പ്രകാരം ഇത് ഒരു പ്രൈവറ്റ് കമ്പനി ലിമിറ്റഡ് ബൈ ഗ്യാരണ്ടി ആയി ആണ് രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിരിക്കുന്നത്.[6]
'ഇന്റർനാഷണൽ ഏജൻസി' പൊതുവെ ഐഎസ്എൻഐ-ഐഎ (ISNI-IA) എന്നറിയപ്പെടുന്നു.[7] [8]
യുകെയിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്ത, ലാഭേച്ഛയില്ലാതെ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഈ കമ്പനി സ്ഥാപിച്ചത് കോൺഫെഡറേഷൻ ഇന്റർനാഷണൽ ഡെസ് സൊസൈറ്റിസ് ഡി ആറ്റിയേഴ്‌സ് എറ്റ് കോമ്പോസിറ്റേഴ്സ് (സിസാക്), കോൺഫറൻസ് ഓഫ് യൂറോപ്യൻ നാഷണൽ ലൈബ്രേറിയൻസ് (സിഎൻഎൽ), ഇന്റർനാഷണൽ ഫെഡറേഷൻ ഓഫ് റീപ്രൊഡക്ഷൻ റൈറ്റ്സ് (IFRRO), ഇന്റർനാഷണൽ പെർ‌ഫോമേഴ്‌സ് ഡാറ്റാബേസ് അസോസിയേഷൻ (IPDA), ഓൺലൈൻ കമ്പ്യൂട്ടർ ലൈബ്രറി സെന്റർ (OCLC), പ്രോക്വസ്റ്റ് എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്ന സംഘടനകളുടെ ഒരു കൺസോർഷ്യമാണ്. ഈ ഓർ‌ഗനൈസേഷനുകളിൽ നിന്നും നാമനിർ‌ദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെട്ട ഡയറക്ടർ‌മാരും, സി‌എൻ‌എല്ലിന്റെ കാര്യത്തിൽ ബിബ്ലിയോതെക് നാഷണൽ ഡി ഫ്രാൻ‌സിൻറെയും ബ്രിട്ടീഷ് ലൈബ്രറിയുടെയും പ്രതിനിധികളും ഇത് നിയന്ത്രിക്കുന്നു.
ഐഎസ്എൻഐ രജിസ്ട്രേഷൻ ഏജൻസികൾ
ഒരു രജിസ്ട്രേഷൻ ഏജൻസി ഐഎസ്എൻഐ അപേക്ഷകരും ഐഎസ്എൻഐ അസൈൻ‌മെന്റ് ഏജൻസിയും തമ്മിലുള്ള ഇന്റർഫേസ് നൽകുന്നു.[9]
2018 ൽ, യൂട്യൂബ് ഒരു ഐഎസ്എൻഐ രജിസ്ട്രിയായി മാറി, വീഡിയോകൾ ഫീച്ചർ ചെയ്യുന്ന സംഗീതജ്ഞർക്കായി ഐഎസ്എൻഐ ഐഡികൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നത് ആരംഭിക്കാനുള്ള ഉദ്ദേശ്യം പ്രഖ്യാപിച്ചു.[12] ഇതിന്റെ ഫലമായി ഐഎസ്എൻഐ ഐഡികളിൽ "അടുത്ത കുറച്ച് വർഷങ്ങളിൽ 3-5 ദശലക്ഷം വരെ വർദ്ധനവുണ്ടാകുമെന്ന്" ഐഎസ്എൻഐ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.[13]
2020 ൽ, സൗണ്ട് ക്രെഡിറ്റ് ഐ‌എസ്‌എൻ‌ഐയുമായി ചേർന്ന് സംഗീത വ്യവസായ ഐഎസ്എൻഐ രജിസ്ട്രേഷനുകൾ സൌജന്യവും യാന്ത്രികവുമാണെന്ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു. സൗജന്യ രജിസ്ട്രേഷൻ സംവിധാനം സൗണ്ട് ക്രെഡിറ്റ് ഉപയോക്തൃ പ്രൊഫൈൽ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിന്റെ ഭാഗമാണ്.[14]
ഐഎസ്എൻഐ അംഗങ്ങൾ
2018 ജൂലൈ 11 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് ഐഎസ്എൻഐ അംഗങ്ങൾ (ഐഎസ്എൻഐ-ഐഎ അംഗങ്ങൾ)[15]
- എബി‌എസ് (ഫ്രഞ്ച് ബിബ്ലിയോഗ്രാഫിക് ഏജൻസി ഫോർ ഹയർ എഡ്യൂക്കേഷൻ)
- ബ്രിൽ പബ്ലിഷേഴ്സ്
- സെഡ്രോ (സെന്ട്രോ എസ്പാനോൾ ഡി ഡെറെക്കോസ് റിപ്രോഗ്രാഫിക്കോസ്- CEDRO)
- സിഡിആർ ( സെൻട്രൽ ഡിസ്കോത്തിക് റോട്ടർഡാം )
- കോപ്പിറസ്
- എഫ്‍സി‍സി‍എൻ
- ഫ്രഞ്ച് നാഷണൽ ആർക്കൈവ്സ് (ആർക്കൈവ്സ് നാഷണൽ‌സ് ഡി ഫ്രാൻസ്)
- ഹാർവാർഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി
- ഐക്കണോക്ലാസ്റ്റ്
- ഐറിഷ് കോപ്പിറൈറ്റ് ലൈസൻസിംഗ് ഏജൻസി (ICLA)
- ഐ‍എസ്‍എസ്‍എൻ ഇന്റർനാഷണൽ സെന്റർ
- ലാ ട്രോബ് സർവകലാശാല
- ലൈബ്രറി ഓഫ് കോൺഗ്രസ്
- മാക് ഓഡ്രം ലൈബ്രറി, കാൾട്ടൺ സർവകലാശാല
- നാഷണൽ ലൈബ്രറി ഓഫ് ഫിൻ‌ലാൻ‌ഡ്
- നാഷണൽ ലൈബ്രറി ഓഫ് ന്യൂസിലാന്റ്
- നാഷണൽ ലൈബ്രറി ഓഫ് നോർവേ
- നാഷണൽ ലൈബ്രറി ഓഫ് സ്വീഡൻ (കുങ്‌ലിഗ ബിബ്ലിയോടെക്കറ്റ്)
- പബ്ലിഷേഴ്സ് ലൈസൻസിംഗ് സർവീസസ്
- യു‍എൻ‍എസ്‍ഡബ്ല്യു ലൈബ്രറി
Remove ads
ഐഎസ്എൻഐ കവറേജ്
- 2020 ഒക്ടോബർ 2020 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് 10.45 മില്യൺ വ്യക്തികൾ ഉൾപ്പടെ 11.51 മില്യൺ ഐഡന്റിറ്റീസ് ഉണ്ട് (ഇതിൽ 2.91 മില്യൺ ഗവേഷകരാണ്) കൂടാതെ 1,062,333 ഓർഗനൈസേഷനുകളും ഉണ്ട്.[16]
അവലംബങ്ങൾ
കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്
പുറം കണ്ണികൾ
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads