Англи хэл

Англи хэл (English эсвэл the English language) нь Англид үүссэн, Энэтхэг-Европ хэлний аймгийн Роман-Германы хэлнээс салбарлаж үүссэн гэж хэлний шинжлэх ухаан үздэг. Энэ нь Их Британийн колоничлолын бодлогын үр дагавраар өнөөдөр дэлхийн хамгийн түгээмэл хэлнүүдийн нэг болоод байгаа бөгөөд Нэгдсэн Вант Улс, Америкийн Нэгдсэн Улс, Канад, Австрали, Шинэ Зеланд, Ирланд, Карибын орнуудад албан ёсны хэл гэж ашиглаж байна. Дэлхий дээр 340 сая хүн англи хэлийг төрөлх хэлээ гэж үздэг. Харин хоёрдогч хэлээр эзэмшсэн хүмүүсийн тоо нь 1 гаруй тэрбум байдаг гэсэн судалгаа бий. Орчин цагийн англи хэл нь эртний англи буюу англо-саксон хэлний нэгэн аялга байдлаар үүсч, 5 дугаар зууны үед Британид нэвтэрсэн Роман-герман хэлний аялгаар баяжсан хэл ажээ. Түүнчлэн түүхэн хөгжлийн явцад латин болон франц хэлний норманд аялгаар баяжиж ирсэн байна. 1362 онд франц хэлийг халж, англи хэлийг Английн хууль ёсны хэл болгосноор англи хэлний жинхэнэ сэргэлт эхэлж, 14-р зууны Английн утга зохиолын үүсэл, 15-р зууны хэвлэлийн үүсэл, 16-17 зууны Уильям Шекспир, Эдмунд Спэнсэр, Кристофер Марлоуи нарын Англи утга зохиолын суут төлөөлөгчдийн эринг дамжин, хэл зүйч Самуэл Жонсон (1709-1784)-ы зохиосон англи хэлний стандартчилсан дүрэм гарснаар орчин цагийн төгс хэл болж бүрэлдсэн гэж үздэг байна. Мөн Америкийн англи хэлний толийг зохион бүтээсэн Ноа Вебстер ихээхэн үүрэг гүйцэтгэсэн байна.

Англи хэл
English
Өөрийн нэр	/ˈɪŋɡlɪʃ/[1]
Тархалт	Их Британи Америкийн Нэгдсэн Улс Канад Австрали Ирланд Шинэ Зеланд гэх мэт бусад газар
Ярилцагчид	Төрөлх: 380 сая (2021)[2] Хоёрдогч: 1.077 тэрбум (2021)[3] Нийт: 1.457 тэрбум
Хэлний ангилал	Энэтхэг-Европ Герман Баруун Герман Хойд тэнгэсийн Герман Англи-Фриз Англи Англи хэл
Эрт хэлбэр	Прото-Энэтхэг-Европ Прото-Герман Хуучин Англи хэл Дундад Англи хэл Эрт орчин цагийн англи хэл
Бичгийн систем	Латин (Англи цагаан толгой) Англо-Саксоны руни (түүхэн) Англи брайл, Нэгдсэн англи хэлний брайл үсэг
Албан ёсны хэрэглээ
Улс	58 улс 31 бүрэн эрхгүй бие Байгууллагууд Нэгдсэн Үндэстний Байгууллага Европын Холбоо Үндэстнүүдийн Хамтын Нөхөрлөл Европын Зөвлөл ОУЭШ ОУВС ОУОХ ОУСБ НАТО ДХБ АНУМКГ АУБ ЭЗХАХБ ИХАБ ОПЕК НДАФ АСЕАН ӨАБНХАН Карибын хамтын нийгэмлэг Түрэг улсуудын байгууллага
Орон нутаг	Малайз  Шри Ланка
Томьёолбор
ISO 639-1	en
ISO 639-2	eng
ISO 639-3	eng
Глоттолог	stan1293
Ихэнх хүмүүсийн төрөлх хэл нь англи хэл байдаг улс, нутаг дэвсгэр   Англи хэл нь албан ёсны болон захиргааны хэл боловч олонхын төрөлх хэл биш улс, нутаг дэвсгэр
IPA авианы тэмдэгт орсон болно. Тохиромжтой үзүүлэх дэмжлэггүйгээр та Юникод тэмдэгтүүдийн оронд асуултын тэмдэг, хайрцаг эсвэл бусад тэмдэгтүүдийг харах магадлалтай.

Англи хэл нь НҮБ-ын албан ёсны 6 хэлний нэг юм.