Гэрэлт чимэд (самгарди хэлээр: उपलः [upalaḥ] «чулуу» хэмээх үгнээс гаралтай бөгөөд уг хэлнээс гре. ὀπάλλιος— опаллиос ба гре. ораlus— опалус гэх үгнүүдээр шилжин орсон гэдэг) нь оксид ба гидроксидын эрдсийн ангилалд харьяалагдах олдоц ихтэй эрдэс юм. Гэрэлт чимэдийг зөвхөн гоёлын чулуу болгон ашигладаг.
Quick facts Гэрэлт чимэд, Ерөнхий ...
| Гэрэлт чимэд |
|---|
 |
|
| Ангилал | Минералоид |
|---|
| Томъёо | SiO2·nH2O |
|---|
| IMA тэмдэг | Opl[1] |
|---|
| Талст систем | Аморф[2] |
|---|
|
| Өнгө | Өнгөгүй, цагаан, шар, улаан, улбар шар, ногоон, хүрэн, хар, цэнхэр, ягаан |
|---|
| Талст зуршил | Тогтмол бус судас, бөөгнөрөл, зангилаа хэлбэрээр |
|---|
| Хагарал | Байхгүй[2] |
|---|
| Хугарал | Конхойдоос тэгш бус[2] |
|---|
| Моосын хатуулаг | 5.5–6[2] |
|---|
| Гялтганалт | Шилэн доорхоос лав хэлбэртэй хүртэл[2] |
|---|
| Судал | Цагаан |
|---|
| Тунгалаг чанар | тунгалаг бус, тунгалаг, тунгалаг |
|---|
| Хувийн жин | 2.15+0.08 −0.90[2] |
|---|
| Нягт | 2.09 g/cm3 |
|---|
| Polish luster | Шилэнцэрээс давирхай хүртэл[2] |
|---|
| Оптик шинж чанар | Дээшээ суналтын улмаас дан хугарлын, ихэвчлэн аномаль давхар хугарлын шинж тэмдэг илэрдэг[2] |
|---|
| Хугалах илтгэгч | 1.450+0.020 −0.080 Мексикийн гэрэлт чимэдийн индекс 1.37 хүртэл бага байж болох ч ерөнхийдөө 1.42–1.43 гэж тооцогддог.[2] |
|---|
| Давхар хугарал | байхгүй[2] |
|---|
| Плеохроизм | Байхгүй[2] |
|---|
| Хэт ягаан флюресценц | хар эсвэл цагаан биеийн өнгө: урт ба богино долгионд идэвхгүй, цагаанаас дунд зэргийн цайвар цэнхэр, ногоон эсвэл шаргал өнгөтэй, мөн фосфорж болно, нийтлэг гэрэлт чимэд: урт ба богино долгионд хүчтэй ногоон эсвэл шаргал ногоон өнгөтэй, фосфорж болно; галт гэрэлт чимэд: урт ба богино долгионд идэвхгүй, дунд зэргийн ногоон хүрэн өнгөтэй, фосфорж болно[2] |
|---|
| Absorption spectra | ногоон чулуу: 660 нм, 470 nm cutoff[2] |
|---|
| Ялгагдах онцлог | халаахад харлана |
|---|
| Уусалт | халуун давстай ус, суурь, метанол, гуминий хүчил, гидрофторын хүчил |
|---|
| Эх сурвалж | [3][4] |
|---|
Close