Тюмень

Бусад утгыг, "Тюмень (салаа утга)"-с харна уу.

Тюмень (сибирийн татараар Цимкетора, оросоор Тюме́нь, хасагаар Түмен) — Оросын Холбооны Улсын Тюмень мужийн төв хот.

Тюмень Тюмень
Хот[1]
Тюменийн төвийн үзэмж
Далбаа Сүлд
Байршил: Тюмень
Тюмень Байршил: Тюмень Орос дахь байршил Тюмень Тюмень (Орос) Орос дахь байршил
Солбицол: 57°09′N 65°32′E
Улс	Орос
Холбооны субъект	Тюмень муж[1]
Байгуулагдсан	7 сарын 29, 1586[2]
Засаг захиргаа
• Захиргааны дарга[3]	Руслан Кухарук[3]
Газар нутаг [4]
• Нийт	698 км2 (269 бээр2)
Өндөр	102 м (335 фут)
Хүн ам  (2010 оны тооллого)[5]
• Нийт	581,907
• Тооцоо  (2017)[6]	744,554
• Байр	25-д (2010 онд)
• Нягтрал	830/км2 (2,200/бээр2)
Засаг захиргааны статус
• Харьяалагдах нэгж	Тюмень хот[1]
• Нийслэл нь	Тюмень муж,[4] Тюменийн район[1]
Хотын захиргааны статус
• Хотын тойрог	Тюмень хотын тойрог[7]
• Нийслэл нь	Тюмень хотын тойрог,[7] Тюменийн хотын район[7]
Цагийн бүс	UTC+5 (Екатеринбургийн цаг [8])
Шуудангийн код[9]	625000
Залгах код(ууд)	+7 3452[10]
OKTMO ID	71701000001
Баярын өдөр	7 сарын сүүлийн ням гараг[2]
Вэб сайт	www.tyumen-city.ru

2024 оны байдлаар 861,098 хүн оршин суудаг бөгөөд Орос улсын 18 дахь том хот юм. Сибирь дэх анхны орос хот.

Нэршил

Монгол цэргийн тогтолцооны нэгж болох "Түмэн" гэсэн үгнээс гаралтай гэж судлаачид үздэг.

Газар зүйн байршил

Тюмень хот Баруун Сибирийн өмнөд хэсэгт, Тобол голын зүүн цутгал болох Тура голын эрэг дээр оршдог. Курган хот хүртэл 205 км, Екатеринбург хот 325 км, Тобольск хот 246 км, Челябинск хот 437 км, Омск хотоос 625 км, Москва хотоос 2163 км, Санкт-Петербург хүртэл 2555 км зайд оршдог.

Хүн ам

Хотын хүн ам

1624	1741	1856	1859	1868	1869	1897	1912	1913	1923	1926	1931
479	↗4160	↗11 200	↗13 186	↗14 408	↘13 824	↗29 500	↗32 236	↗39 200	↗43 426	↗50 252	↗57 970
1933	1937	1939	1956	1959	1962	1967	1970	1973	1975	1979	1982
↗64 600	↗76 478	↗79 205	↗125 000	↗150 195	↗174 000	↗240 000	↗268 526	↗299 000	↗330 000	↗358 992	↗387 000
1985	1986	1987	1989	1990	1991	1992	1993	1994	1995	1996	1997
↗430 000	↗432 000	↗456 000	↗476 869	↗486 000	↗494 000	↗496 000	↘493 000	↘491 000	↗492 000	↗495 000	↗499 000
1998	1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009
↗500 000	↗503 800	↘503 400	↘500 200	↗510 719	↘510 700	↘510 300	↗538 300	↗542 500	↗549 900	↗560 000	↗570 349
2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021
↗581 907	↘581 800	↗609 650	↗634 171	↗679 861	↗697 037	↗720 575	↗744 554	↗768 358	↗788 666	↗807 271	↗847 488
2023	2024
↗855 618	↗861 098

Гадаадын өргөмжит консулын газрууд

• Беларусийн Өргөмжит консул (ул. Достоевского, 7)
• Казахстаны Өргөмжит консул (ул. Первомайская, 23)
• БНХАУ-ын Өргөмжит консул
• БНСУ-ын Өргөмжит консул (ул. 25 Октября, 25).

Зураг

• 
• 
• 

Уур амьсгал

Тюмень
Уур амьсгалын диаграмм
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12     24   -12 -22     17   -9 -20     15   -1 -11     27   9 -1     39   17 4     62   22 10     85   24 13     58   21 10     49   15 5     39   5 -2     32   -3 -11     24   -9 -18 Температур °C,  Тунадас мм Эх сурвалж: Roshydromet

Сарын дундаж температур болон хур тунадасны хэмжээ: Тюмень 1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар Маx. Температур (°C) −12.4 −9.4 −0.5 9.2 16.6 22.2 24.1 20.7 14.9 5.4 −3.3 −9.4 Ø 6.6 Мин. Температур (°C) −21.7 −20.0 −11.4 −1.3 4.4 10.3 13.3 10.4 5.1 −2.2 −10.7 −17.6 Ø −3.4 Тунадас (мм) 24 17 15 27 39 62 85 58 49 39 32 24 Σ 471 Бороотой өдөр (d) 7 5 4 6 7 9 9 10 9 9 8 6 Σ 89 Т е м п е р а т у р −12.4 −21.7 −9.4 −20.0 −0.5 −11.4 9.2 −1.3 16.6 4.4 22.2 10.3 24.1 13.3 20.7 10.4 14.9 5.1 5.4 −2.2 −3.3 −10.7 −9.4 −17.6 1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар Хур тунадас Х у р т у н а д а с 24 17 15 27 39 62 85 58 49 39 32 24   1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар Эх сурвалж: Roshydromet

Цахим холбоос

 Commons: Тюмень – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан

• Хотын захиргааны албан ёсны цахим хуудас