1989 он

Аргын тооллын 1989 он Нэгэн мянга есөн зуун наян есдүгээр он. Билгийн тооллоор 1989 оны шороон могой жил. Григорийн он тооллоор энэ он Ням гарагаас эхэлжээ. Энэ он бол хоёр дахь мянганы 989 дэх, XX зууны 89 дэх, 1980-аад он гэж тоолбол 10 дахь жил.

Аргын жил дараалал
1984 · 1985 · 1986 · 1987 1988 — 1989 — 1990 1991 · 1992 · 1993 · 1994
Хамаарах арван
1980-д он
Хамаарах зуун
XX зуун

1989 он бол дэлхийн улс төрийн эргэлтийн цэг болсон түүхэн жил байлаа. Зүүн Европын ихэнх улсад коммунист систем нуран унам. Хувьсгалын энэ их давалгаа Польш, Унгараас эхэлжээ. Энэ оных нь арваннэгдүгээр сард олон жил хаалттай байсан Берлиний ханыг нээж, Чехословак улсад Хилэн хувьсгал болж, арванхоёрдугаар сард нь Румын улс дарангуйлагчийн савраас гарав. Коммунист систем нурах эрчист давалгаа 1991 онд ЗХУ задрах хүртэл үргэлжлэх болно. Зүүн Европын хувьсгалууд бүхэлдээ амжилтад хүрсэн ч зарим нь тийм байсангүй. Энэ онд БНХАУ-ын нийслэл Бээжин хотын Тяньаньмэнийн талбайд болсон ардчиллын төлөөх тайван жагсаалыг эрх баригчид нь хүчээр дарав.

Өмнөд Америкийн Бразил улсад 29 жилийн дараа анх удаа Ерөнхийлөгчийн чөлөөт сонгууль зохион байгуулав. Энэ оноос дөрөвхөн жилийн өмнө буюу 1985 онд тус улсын толгойд 20 жил заларсан цэргийн дарангуйлал нуран унасан билээ.

Өмнөд Африкийн Ерөнхийлөгчөөр Ф.В. де Клерк сонгогдсон нь тус улсын арьс өнгөөр ялгаварлах апартейд системийг устгах гэрэлт ирээдүй рүү хөтлөх болно.

Шинэ эрин үеийн амин зүрх болсон интернэтийн сүлжээ нэвтэрч эхлэв. Дэлхийг хэрсэн сүлжээ нь Шинэ Зеланд, Япон, Австралийн газар нутагт нэвтэрсэн юм. Дараа жил нь дэлхий даяар энэ сүлжээ хэрж дараагийн 10 жилийн ирээдүйг өөрчлөх болно. Тухайн эхэд үр хөврөл суулгах хагалгаа амжилттай болж үр суулгах аргаар төрөх хүүхдүүд чухам энэ оны сүүлээр хорвоод мэндэлж эхэлнэ.

Онцлох үйл явдал

Нэгдүгээр сар

• Нэгдүгээр сар - Бүгд найрамдах Монгол ард Улсад "Шинэ үе" бүлгэмийнхэн эрх баригчдын явуургүй бодлого, нийгмийн алдаа завхралыг шүүмжилсэн утга бүхий ухуулах хуудас тарааж эхлэв.
• Нэгдүгээр сарын 1 - Нью-Йорк Таймс сонинд Баруун Германы "Имхаузен", "Зальцгиттер АЖ" компаниуд Ливийн Рабта хотод химийн зэвсгийн үйлдвэр байгуулахад оролцсон тухай дуулиант нийтлэл гарав.
• Нэгдүгээр сарын 2 - Шри Ланкийн гурав дахь Ерөнхийлөгчөөр сонгогдсон Ранасинхе Премадасагийн бүрэн эрх хэрэгжиж эхэллээ.
• Нэгдүгээр сарын 7 - Япон улсын Цог жавхлант эзэн хаан Хирохито наснаас нөгчив. Түүний орыг хүү Акихито залгаж, тус улсын 125 дахь эзэн хаан болжээ.
• Нэгдүгээр сарын 8 - Япон улсад Шовагийн эрин эцэслэж, шинэ хаан эриний нэрийг Хэйсэй болгосон юм.
• Нэгдүгээр сарын 10 - НҮБ-ын Аюулгүйн зөвлөлийн 626-р тогтоолын дагуу Куба улсын цэргүүд Анголоос гарч эхлэв.
• Нэгдүгээр сарын 11 - Хойд Америкийн олон улсын авто шоунд "Лексус" болон "Инфинити" бренд анхны загваруудаа танилцууллаа.
• Нэгдүгээр сарын 13 - Угандагийн дарангуйлагч асан Иди Аминыг Заираас Сенегал руу хөөв. Учир юу гэвэл тэрээр Уганда руу буцах зорилгоор хуурамч паспорт ашигласан нь тогтоогджээ. Сенегалаас хөөгдсөн тэрээр Саудын Арабаас орогнол хүсэхэд тус улсын Засгийн газар татгалзсанаар Заирт буцан ирсэн билээ.
• Нэгдүгээр сарын 15 - Европын 35 улс Вена хотод хуралдаж, хүний эрхийг бэхжүүлэх, Өрнө-Дорнын худалдааг сайжруулахаар тохиролцов.
• Нэгдүгээр сарын 18 - Югославын Ерөнхий сайдаар Анте Маркович томилогдхоор болов.
• Нэгдүгээр сарын 23-24 - Зэвсэглэсэн зүүнтнүүд Буэнос-Айресын ойролцоо орших цэргийн баазад нэвтэрч, богино хугацаанд хяналт тогтоов.
• Нэгдүгээр сарын 29 - Дэлхийн хоёрдугаар дайнд өдүүлсэн хэргийнхээ улмаас хамгийн удаан хоригдсон Фердинанд аус дер Фюнтен, Франц Фишер нарыг Голландын шоронгоос суллажээ.
• Нэгдүгээр сарын 30 - Канадын Ерөнхий сайд танхимынхаа зургаан сайдыг огцруулав.
  • Афганистаны нийслэл Кабул хот дахь АНУ-ын Элчин сайдын яам хаагдав. Элчин сайдын яам 2001 он хүртэл дахин нээгдээгүй билээ.

Хоёрдугаар сар

• Хоёрдугаар сарын 2 - ЗХУ-Афганийн дайн: ЗХУ-ын сүүлчийн хуягт тээвэрлэгч Кабулаас гарав. Ийнхүү есөн жил үргэлжилсэн Зөвлөлтийн цэргийн интервенц өндөрлөжээ.
  • Венесуэлийн Ерөнхийлөгчийн суудалд Карлос Андрес Перес суув.
• Хоёрдугаар сарын 3 - Парагвайн төрийн эргэлт: Тус улсыг 1954 оноос хойш удирдсан дарангуйлагч Альфредо Стросснерийг төрийн эргэлтээр түлхэн унагав.
  • Өмнөд Африкийн Ерөнхийлөгч П.В.Бота цус харвав. Улмаар түүнийг Үндэсний намын даргын тушаалаас огцруулав.
• Хоёрдугаар сарын 5 - Европын спортын алдарт "Евроспорт" суваг эфирээ цацаж эхлэв.
• Хоёрдугаар сарын 6 - Польшийн Засгийн газар 1981 оноос хойш анх удаагаа "Эв санааны нэгдэл" хөдөлгөөний төлөөлөгчидтэй албан ёсны хэлэлцээ хийв.
• Хоёрдугаар сарын 7 - Ямайкийн парламентын сонгуульд Үндэсний ардын нам ялалт байгуулав.
• Хоёрдугаар сарын 10 - АНУ-ын Ардчилсан намын Үндэсний бодлогын хорооны даргаар Рон Браун сонгогдов. Ингэснээр тус улсын улс төрийн түүхэнд томоохон намын бодлогын хороог удирдсан анхны хар арьст хүн болсон юм.
• Хоёрдугаар сарын 14 - Энэтхэгийн Бхопалд 1984 онд болсон үйлдвэрийн ослын улмаас хий алдагдаж 3.7 мянган хүн хохироосон гэх үндэслэлээр тус улсын Засгийн газар АНУ-ын "Юнион Кардайб" компанид 470 сая ам.долларын торгууль оноов.
  • Иран гаралтай Британийн нэрт зохиолч Сальман Рашдигийн 1988 онд хэвлүүлсэн "Сатаны шүлгүүд" нэрт номтой холбогдуулан Ираны Дээд удирдагч Аятолла Рухолла Хамейни түүнийг үхэх ялтай гэж нийтэд зарлав.
  • Байр зүйн системийн (GPS) анхны 24 хиймэл дагуул дэлхийн тойрог замд байршив.
• Хоёрдугаар сарын 15 - ЗХУ-Афганийн дайн: ЗХУ-ын засаг захиргаа бүх цэргүүдээ Афганистан улсаас гаргаж байгааг зарлав.
  • Шри Ланкийн парламентийн сонгуульд ялалт байгуулсан Үндэсний нэгдсэн намыг эсэргүүцсэн жагсаал олон нийтийг хамарсан эмх замбараагүй байдал болон хувирч 1000 гаруй хүн амиа алджээ.
• Хоёрдугаар сарын 16 - 1988 онд осолдсон Пан-Ам 103-р нислэгийн ослыг мөрдөн шалгах явцад хар хайрцаг бичих төхөөрөмжид суурилуулсан тэсрэх бөмбөгнөөс шалтгаалсан болохыг тогтоов.
• Хоёрдугаар сарын 17 - Өмнөд Африкийн цагдаагийн газар Нелсон Манделагийн эхнэр Уинни Манделагийн гэрт ажиллагаа явуулж түүнийг болон өөр бусад дөрвөн хамгаалагчийнх нь хамт баривчлав.
• Хоёрдугаар сарын 23 - АНУ-ын Батлан хамгаалахын сайдад Ерөнхийлөгч Бушийн дэвшүүлсэн Жон Таверийг томилох эсэхийг Сенатын танхимын Батлан хамгаалах, аюулгүй байдлын байнгын хороо хэлэлцэн олонхийн саналаар томилохоос татгалзжээ.
• Хоёрдугаар сарын 24 - Япон улсын нийслэл Токио хотод эзэн хаан Хирохитог эцсийн замд нь үдэв. Оршуулах ёслолд дэлхийн 160 улсын өндөр дээд төлөөлөгч оролцжээ.
  • Ираны засаг захиргаа "Сатаны шүлгүүд" ном хэвлүүлсэн Сальман Рашдигийн толгойг гурван сая ам.доллароор үнэлжээ.
  • Дуут хувьсгал: Эстонийн нийслэл Талинн хотын "Пикк Херманн" цамхагийн оройд Эстонийн үндсэн төрийн далбаа 44 жилийн дараа анх удаа мандав.
• Хоёрдугаар сарын 25-27 - АНУ-ын Ерөнхийлөгч Жорж Х.У.Буш БНХАУ, Өмнөд Солонгост хийх төрийн айлчлал эхэллээ. Тэрбээр айлчлалынхаа хүрээнд БНХАУ-ын дарга Дэнг Сиапинг, Өмнөд Солонгосын Ерөнхийлөгч Ро Тэ-У нартай уулзсан юм.

Гуравдугаар сар

• Гуравдугаар сар - Польш даяар үнийг чөлөөлж, капитализмд шилжихийг уриалсан хөдөлгөөн өрнөж эхлэв.
• Гуравдугаар сарын 1 - АНУ-ын засаг захираа зохиогчийн эрхийн Бернийн конвенцийг соёрхон батлав.
  • Сербийн цөөнхүүдийг хавчин гадуурхаж буйг эсэргүүцсэн жагсаалтай холбоотойгоор Косовод хөл хорио тогтоожээ.
  • Исланд улс 74 жилийн дараа шар айрагны хоригоо цуцлав. Үүнийг улс даяар шар айрагны баяр болгон тэмдэглэдэг юм.
• Гуравдугаар сарын 2 - Европын холбооны 12 улс энэ зууны эцэс гэхэд хлортфтор нүүрстөрөгчийн үйлдвэрлэлийг хориглохоор тохиролцжээ.
• Гуравдугаар сарын 3 - Финланд улсад олныг цочирдуулсан нэгэн хэрэг гарав. Хельсинк хотын Миллипуро дүүргийн захад яргачин Ямму Силтавуори гэгч найман настай хоёр охингы хулгайлж, хөнөөжээ.
• Гуравдугаар сарын 7 - Сальман Рашдигийн хэвлүүлсэн "Сатаны шүлгүүд" номтой холбоотойгоор Иран улс Их Британитай дипломат харилцаагаа таслав.
• Гуравдугаар сарын 12 - Алдарт эрдэмтэн Тим Бернерс-Лий дэлхийг хэрсэн интернэт сүлжээний зураг төсөл, бодлогын баримт бичгийг боловсруулжээ.
• Гуравдугаар сарын 13 - Соронзон шуурганы улмаас Квебекийн усан цахилгаан станцын сүлжээ тасалдав. Ингэснээр зургаан сая гаруй хүн есөн цагийн туршид цахилгаангүй болжээ. АНУ-ын зүүн хойд хэсэг болон Шведийн зарим бүс нутагт эрчим хүч тасалдсан юм. Техасын цөлд хүртэл туйлийн туяа үзэгдсэн байна.
• Гуравдугаар сарын 14 - АНУ-ын Ерөнхийлөгч Жорж Х.У Буш АНУ-д "довтолгооны зэвсэг"-т тооцогддог зарим бууг импортлохыг хориглов.
  • Ливаны генеарл Мишель Аун тус улсыг Сирийн цэргүүд, тэдний холбоотнуудаас ангижруулах зорилго бүхий "Чөлөөлөх дайн"-ыг зарлав.
• Гуравдугаар сарын 15 - Израилийн засаг захиргаа Таба хотыг Египетийн талд шилжүүлснээр долоон жил үргэлжилсэн газар нутгийн маргаан эцэс болжээ.
  • Унгарт ардчиллын төлөөх олныг хамарсан жагсаал эхлэв.
• Гуравдугаар сарын 16 - ЗХУ-ын Коммунист намын төв хороо хуралдаж тариаланчдад фермийн газрыг насан туршдаа түрээслэх эрх олгохоор шийдвэрлэв. ЗХУ-ын засаг захиргаа үүнийг Хөдөө аж ахуйн шинэчлэл гэж нэрлэжээ.
• Гуравдугаар сарын 17 - Эль Сальвадор улсын Ерөнхийлөгчөөр Альфредо Кристиани сонгогдлоо.
• Гуравдугаар сарын 20 - Австралийн Ерөнхий сайд Боб Хоук гэр бүлээс гадуур харилцаатай байснаа хүлээн зөвшөөрч, Үндэсний телевизээр ард түмнээсээ уйлан байж уучлал эрэв.
• Гуравдугаар сарын 22 - Үндэсний хоккейн лигийн тоглолтын үеэр "Баффало Саберс" багийн тоглогч Клинт Маларчук хоолойгоо хэрчүүлж, аминд халтай гэмтэв. Золоор тэр мэнд үлдэж чадсан билээ.
• Гуравдугаар сарын 23-28 - Бүгд найрамдах Социалист Серби улс Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулж, Косовогийн автономит эрхийг цуцлав. Үүнийг эсэргүүцсэн жагсаалын улмаас наад зах нь 29 хүн амь эрсэджээ.
• Гуравдугаар сарын 24 - Аляска мужийн Уильям Саун орчимд "Эксон Валдез" газрын тосны хөлөг осолдож 240 мянган баррель газрын тос асгарав.
• Гуравдугаар сарын 26 - ЗХУ-ын Ардын депутатуудын их хурлын эхний бөгөөд эцсийн сонгууль болов. Маргаан дагуулсан уг сонгуулиар Коммунист нам ялагдал хүлээжээ.
• Гуравдугаар сарын 29 - Академийн шагнал гардуулах 61 дэх удаагийн сонгууль ёслол төгөлдөр болов. Оны шилдэг киногоор "Борооны хүн" шалгарч, шилдэг эмэгтэй гол дүрийн шагналыг Жюди Фостер, эрэгтэй гол дүрийн шагналыг Дастин Хоффман хүртэв.

Дөрөвдүгээр сар

• Дөрөвдүгээр сарын 1 - Британийн Ерөнхий сайд Маргарет Тэтчерийн боловсруулсан орон нутгийн засаг захиргааны татварын шинэ систем Шотландад нэвтрэв.
• Дөрөвдүгээр сарын 4 - Хайти улсын Ерөнхийлөгч Проспер Аврилийг түлхэн унагах зорилготой төрийн эргэлт бүтэлгүйтэв.
• Дөрөвдүгээр сарын 5 - Польшийн коммунист засаг захиргаа "Эв санааны нэгдэл" хөдөлгөөнтэй хэлэлцээ хийж тус хөдөлгөөнийг хууль ёсных гэж үзээд, зургаадугаар сарын 4-ний өдөр ардчилсан сонгууль явуулах гэрээнд гарын үсэг зурав.
• Дөрөвдүгээр сарын 6 - Австралийн Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн гүйцэтэх захирал Жон Фридрихийг хөрөнгө оруулагчдаас 235 сая ам.доллар залилсан гэж үзэн баривчлав.
• Дөрөвдүгээр сарын 7 - ЗХУ-ын шумбагч "К-278 Комсомолец" хөлөг Баренцын тэнгист осолдж, 41 хүн амь үрэгджээ.
• Дөрөвдүгээр сарын 9 - Тбилисийн хядлага: Гүржийн нийслэл Тбилиси хотын төв талбайд ардчиллын төлөөх жагсаалыг дарах зорилгоор Зөвлөлтийн арми цэрэг оруулав. Үүний уршгаар 20 иргэн амиа алдаж, олон арван хүн шархдав.
• Дөрөвдүгээр сарын 13 - Израилийн хилчид Нахалин хотод довтолж, таван палестин иргэн амиа алджээ.
• Дөрөвдүгээр сарын 15 - Европын хөлбөмбөгийн түүхэнд эмгэнэлт явдал тохиов. Английн Шеффильд болон Ливерпүүл клубийн хооронд болсон тоглолтын үеэр Хиллсборо цэнгэлдэх нурж 94 хөгжөөн дэмжигч, гурван энгийн иргэн амиа алджээ.
  • БНХАУ-ын Коммунист намын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ху Яобан таалал төгсөв. Түүний үзэл баримтлал, үхлийн шалтгаан олон нийтийг эсэргүүцэн босоход хүргэв. Тяньаньменийн эсэргүүцлийн жагсаалын үүтгэл нь чухам энэ байв.
• Дөрөвдүгээр сарын 17 - Польшийн эрх баригчид "Эв санааны нэгдэл" хөдөлгөөнийг сонгуульд оролцохыг зөвшөөрөв.
• Дөрөвдүгээр сарын 20 - Умард Атлантын цэргийн эвсэл буюу НАТО ойрын зайн тусгалтай пуужинг бууруулах тухай хэлэлцэж эхлэв. Үүнийг АНУ, Их Британи дэмжиж байгаа ч Баруун Герман улс эсэргүүцэж, хэлэлцэхээ хойшлуулах шаардлага тавьжээ.
• Дөрөвдүгээр сарын 21 - БНХАУ-ын нийслэл Бээжин хотын Тяньаньмэнийн төв талбайд Бээжин, Шанхай, Сиань, Нанжин хотын оюутнууд эсэргүүцлийн жагсаал эхлүүлэв.
• Дөрөвдүгээр сарын 23 - Үнийн өсөлт, инфляцтай холбоотойгоор Йордан улсын Ерөнхий сайд Заид аль-Рифай үүрэгт ажлаасаа огцров.
• Дөрөвдүгээр сарын 25 - Хувьцааны арилжаатай холбогдох дуулианаас үүдэн Японы Ерөнхий сайд Такешита Ноборү үүрэгт ажлаасаа огцров.
  • "Моторола" компани "МикроТАК" нэртэй гар утасаа олон нийтэд танилцуулжээ.
• Дөрөвдүгээр сарын 26 - Йордан улсын Ерөнхий сайдаар Заид ибн Шакер томилогдов.
• Дөрөвдүгээр сарын 27 - Тяньаньменийн эсэргүүцлийн жагсаал хүрээгээ тэлэв.

Тавдугаар сар

• Тавдугаар сар - Хүний геномыг өөрчлөх туршилт эхлэв.
• Тавдугаар сарын 2 - Унгар улсын засаг захиргаа Австритай хиллэдэг 240 км өргөт торыг буулгаж эхлэв.
  • Нидерландын Ерөнхий сайд Рууд Лубберсийн хамтарсан Засгийн газар унав.
• Тавдугаар сарын 3 - ЗХУ-ын нийслэл Москва хотод Макдоналдсын сүлжээ ресторан баригдаж эхлэв.
• Тавдугаар сарын 10 - Панадын Ерөнхийлөгч Мануэль Норьегагийн Засгийн газар тавдугаар сарын 7-нд болсон сонгуулийг хүчингүйд тооцов.
• Тавдугаар сарын 11 - АНУ-ын Ерөнхийлөгч Жорж Х.У.Буш Панам дахь америкчуудыг хамгаалах нэрийдлээр 1900 цэргийг Панамд илгээв.
• Тавдугаар сарын 14 - ЗХУ-ын удирдагч Михаиль Горбачёв БНХАУ-д айлчлав. Ингэснээр Никита Хрущевоос хойш тус улсад айлчилсан анхны удирдагч болов. Энэ нь Хятад-Зөвлөлтийн хуваагдлыг зогсоох онцгой алхам байлаа.
  • Аргентин улсын Ерөнхийлөгчийн сонгуульд Карлос Менем ялалт байгуулав.
• Тавдугаар сарын 15 - Коста Рика улсад сүүлийн алтан бах мэлхий ажиглагдав. Удалгүй энэ төрөл зүйл устсан билээ.
• Тавдугаар сарын 17 - Тяньаньменийн жагсаалд нэг сая орчим хүн оролцож, ардчилсан системд шилжихийг шаардав.
  • Германы Штуттгарт хотод болсон Европын цомын шигшээ тоглолтод Диего Марадона Наполи клубийн хамтаар аварга болов.
• Тавдугаар сарын 19 - БНХАУ-ын Үрэмчи хотод Уйгур, Хуй лалын шашинтнууд Засгийн ордны гадаа бослого дэгдээв.
  • БНХАУ-ын Төрийн зөвлөлийн Ерөнхий сайд Жао Зиянг Тяньаньмэнийн талбайн жагсагчидтай уулзав.
  • Италийн Ерөнхий сайдын албан тушаалаас Сириако Де Мита огцров.
• Тавдугаар сарын 20 - БНХАУ-ын Засгийн газар Бээжинд цэргийн онц байдал зарлав.
• Тавдугаар сарын 24 - Европын цом/Аваргуудын лигийн шигшээ тоглолтод Италийн алдарт Милан клуб Стяуа Бухарестийг 4:0-ээр бут ниргэн түрүүлэв.
• Тавдугаар сарын 25 - Үндэсний хоккейн лигийн Стенлийн цомын шигшээд Калгари Флеймс баг Монреал Канадиенс багийг 4:2-оор хожиж, анх удаа түрүүлэв.
• Тавдугаар сарын 26 - Английн хөлбөмбөгийн дээд лигт Арсенал клуб сүүлийн тоглолтод Ливерпүүл клубийг хоёр гоолын зөрүүгээр хожиж, түрүүллээ.
• Тавдугаар сарын 29 - Аргентин даяар инфляцаас үүдсэн үймээн самуун, дээрэм тонуулын улмаас улс даяар Онц байдал зарлажээ.
  • Тяньаньмэнийн талбайн жагсагчид 10 метр өндөр "Ардчиллын эх дагина" хөшөөг сүндэрлүүлэв.
  • НАТО Европ дахь ойрын тусгалын цөмийн зэвсгийн тоог бууруулах талаар ЗХУ-тай яриа хэлэлцээ эхлүүлэхээр болов.

Зургаадугаар сар

• Зургаадугаар сарын 1-10 - Ромын пап II Йоанн Павел Норвеги, Исланд, Финланд, Дани, Швед улсаар айлчлах айлчлалаа эхлүүлэв.
• Зургаадугаар сарын 2 - Японы Ерөнхий сайдаар Үно Сосүке томилогдов.
• Зургаадугаар сарын 3 - Япон улсад өндөр нягтралтай телевизийг туршив. Ингэснээр ирээдүйд аналог зурагтыг солих их үйлсийн эхийг тавьсан юм.
  • Ираны Дээд удирдагч Аятолла Рухолла Хамейни таалал төгсөв.
• Зургаадугаар сарын 4 - Тяньаньмэнийн талбайд ардчиллыг дэмжсэн тайван жагсаалыг БНХАУ-ын засаг захиргаа хүч хэрэглэн тараахаар цэргийн анги нэгтгэл оруулав.
  • Польш даяар сонгууль зохион байгуулав. Эхний шатанд "Эв санааны нэгдэл" хөдөлгөөн ялалт байгууллаа. Энэ нь Төв болон Зүүн Европоп коммунизмын эсрэг хөдөлгөөн амжилтад хүрсэн анхны тохиолдол болсон юм.
  • Ираны дээд удирдагчаар Аль Хаменей сонгогдов.
  • Уфа хотын галт тэрэгний осол: Зөвлөлт Оросын Уфа хотын ойролцоо байгалийн хийн дэлбэрэлт болж 575 хүн амиа алджээ. Байгалийн хийн хоолойн дэргэдүүр өнгөрч явсан галт тэрэг оч хаясны улмаас дэлбэрэлт болжээ.
• Зургаадугаар сарын 5 - Үл таних танкчин Хятадын Ардын чөлөөлөх армийн танкны өмнө зогсон эсэргүүцлээ илрхийлж байгаа нь барууны гэрэл зурагчдын дуранд буув. Уг зураг олон улс даяар алдаршсан билээ.
  • Ираны Дээд удирдагч Аятолла Рухолла Хомейнитэй салах ёс гүйцэтгэх үеэр найман хүн амиа алдаж, олон зуун хүн шархдав.
  • Зургаадугаар сарын 6 - Ираны Дээд удирдагч Аятолла Рухолла Хомейнитэй салах ёс гүйцэтгэх үеэр түүний ариун биед хүрэх гэсэн сүсэгтнүүд шахцалдаан үүсгэж цогцсыг нь газар унагахаа шахав.
• Зургаадугаар сарын 8 - Дэлхийн хёордугаар дайны үед 1941 онд живсэн Германы "Бисмарк" байлдааны хөлөг онгоцыг Францын Брест хотоос баруун тийш 970 км-т далайн ёроолоос илрүүлжээ.
• Зургаадугаар сарын 16 - 1958 онд хилсээр цаазлуулсан Унгарын Ерөнхий сайд Имре Надийг дахин оршуулах ёслол болов. Будапешт хотын Баатруудын талбайд болсон уг ёслолд 250 мянган хүн цугларчээ.
• Зургаадугаар сарын 18 - Грек улсад болсон сонгуульд Ерөнхий сайд Андреас Папандреу даргатай Панелленийн социалист хөдөлгөөн ялагдав.
• Зургаадугаар сарын 22 - Нар буцах ёслолыг Стоунхенжид тэмдэглэж байсан 260 орчим хүнийг Их Британийн цагдаа нар баривчлав.
• Зургаадугаар сарын 24 - БНХАУ-ын Коммунист намын Ерөнхий нарийн бичгийн даргын суудалд Зян Земин суулаа.
• Зургаадугаар сарын 30 - Суданы төрийн эргэлт: Омар аль-Башираар удирдуулсан армийнхан төрийн эргэлт хийж Ерөнхий сайд Садик аль-Махдигийн Засгийн газрыг түлхэн унагав.

Долоодугаар сар

• Долоодугаар сарын 2 - Сонгуулийн үр дүнгээс шалтгаалан Грекийн Ерөнхий сайд Андреас Папандреу огцров. Түүнийг Цаннис Цаннетакис орлон Ерөнхий сайд болсон юм.
• Долоодугаар сарын 5 - Өмнөд Африкийн Ерөнхий сайд П.В.Бота шоронд хоригдож буй 70 настай Нелсон Манделатай анх удаа нүүр тулж уулзав.
  • АНУ-ын алдарт "Seinfeld" цуврал үзэгчдийн хүртээл болж эхлэв.
• Долоодугаар сарын 9-12 - АНУ-ын Ерөнхийлөгч Жорж Х.У.Буш хувьсгал дэгдээд буй Польш, Унгар улсад айлчлав. Айлчлалаар эдийн засгийн тусламж, хөрөнгө оруулалтын асуудлыг хөнджээ.
• Долоодугаар сарын 10 - Сибирийн уурхайн 300 мянга орчим ажилчид хөдөлмөрийн цагийг уян хатан болгож, төрийн дарамтыг бууруулж, цалин хөлс нэмэгдүүлэхийг шаардан ажил хаялт зарлав. Энэ нь 1920-иод оноос хойш Зөвлөлтөд болсон хамгийн том ажил хаялт болсон түүхтэй.
• Долоодугаар сарын 12 - Өмнөд Солонгосын нийслэл Сөүл хотод "Лотте Уорлд" дэлхийн хамгийн том зугаа цэнгэлийн дотоод парк ашиглалтад оров.
• Долоодугаар сарын 14 - Франц улс даяар Францын хувьсгалын 200 жилийн ойг ёслол төгөлдөр тэмдэглэв.
• Долоодугаар сарын 14-16 - "Их 7" бүлгийн төрийн тэргүүн нарын дээд хэмжээний уулзалтаар хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулахыг уриалав.
• Долоодугаар сарын 17 - АНУ-ын зэвсэглэлд нэвтэрсэн "Грамман В-2 Спирит" үл үзэгдэх бөмбөгдөгч онгоц анхны нислэгээ үйлдэв.
  • Польш улс 50 жилийн дараа Гэгээн ширээт Ватикан улстай дипломат харилцаагаа сэргээв.
• Долоодугаар сарын 18 - Холливудын жүжигчин Ребекка Шефферийг шүтэн бишрэгч нь хөнөөв.
• Долоодугаар сарын 19 - Польшийн Ерөнхийлөгчийн сонгууль: Бүгд найрамдах Польш улсын Үндэсний ассамблей генерал Войцех Ярузельскийг Ерөнхийлөгчөөр сонгов.
• Долоодугаар сарын 20 - Бирмийн сөрөг хүчний удирдагч Аун Сан Су Чи гэрийн хорионд орлоо. Тэрээр 2010 онд л суллагдсан билээ.
• Долоодугаар сарын 23 - Японы сонгууль: Японы төлөөлөгчдийн танхимын ээлжит сонгуульд Эрх баригч нам хяналтаа алдав. Сүүлийн 34 жилийн муу үр дүн үзүүлсэн тул Ерөнхий сайд Юно огцрохоор боллоо.
  • Италийн Ерөнхий сайдаар Жулио Андреотти томилогдлоо.
• Долоодугаар сарын 26 - АНУ-ын Холбооны тангаргтны шүүх Корнеллийн их сургуулийн оюутан Роберт Таплан Моррисыг компьютерийн вирус тараасан хэргээр буруутгав. Түүнийг АНУ-ын 1986 оны Компьютерийн залилан, урвуулан ашиглах тухай хуулийн дагуу ялласан нь тус улсын хуулийн практикт анхны тохиолдол болов.
• Долоодугаар сарын 27 - Тайландын зартай санхүүгийн луйварчин Мэй Чамой Типьяо нарын этгээдүүдийг санхүүгийн луйвар үйлдсэн хэргээр 141 мянган жилийн хорих ялаар шийтгүүлэв.
• Долоодугаар сарын 28 - Ираны Ерөнхийлөгчийн сонгууль: Акбар Хашеми Рафсанжан сонгуульд ялалт байгуулав. Тэрээр сонгогдсон даруйдаа Исламын бүгд найрамдах Иран улсын Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулж, Ерөнхийлөгчийн эрх хэмжээг нэмэгдүүлсэн юм.
• Долоодугаар сарын 31 - Ливан улсад АНУ-ын Тэнгисийн явган цэргийн дэд хурандаа Уиллиам Р.Хиггинсийг дүүжлэв. Энэ нь Израильд Хезболлагийн удирдагч Абдель Карим Обеидыг барьцаалсны хариу болсон байна.
  • Хойд Америкийн зах зээлд "Нинтендо" компанийн үйлдвэрлэсэн "Гейм Бой" зөөврийн видео тоглоом худалдаанд гарав.

Энэ онд төрөгсөд

Тео Уолкотт

Дэниэл Редклифф

Ангилал:1989 онд төрсөн

• 1 сарын 2 — Японы эрэгтэй тамир дасгалч Үчимарү Коохэй
• 1 сарын 7 — Аргентины эрэгтэй хөлбөмбөгч Эмилиано Инсуа
• 1 сарын 9 — Канадын эмэгтэй Болгар жүжигчин Нина Добрев
• 1 сарын 14 — Монголын эмэгтэй дуучин Эгшиглэн
• 1 сарын 21 — Оросын эрэгтэй усанд сэлэгч Сергей Фесиков
• 1 сарын 25 — Японы тайз, дэлгэцийн эмэгтэй жүжигчин Табэ Микако
• 2 сарын 4 — 2009 оны Бөмбөрцгийн гоо хүүхэн, Бразилын Ларисса Рамос
• 2 сарын 17 — Америкийн эрэгтэй жүжигчин, дуучин Корд Оверстрит
• 2 сарын 17 — Британийн эмэгтэй усанд сэлэгч Ребекка Адлингтон
• 2 сарын 21 — Америкийн эрэгтэй дуучин, жүжигчин Корбин Блю
• 2 сарын 24 — Грекийн эрэгтэй сагсанбөмбөгч Коста Куфос
• 2 сарын 25 — Өмнөд Солонгосын эмэгтэй тэшүүрчин И Сан-хуа
• 2 сарын 27 — Угандын эрэгтэй холын зайн гүйгч Стивен Кипротич
• 3 сарын 4 — Америкийн эмэгтэй хувцас загвар өмсөгч Эрин Хитертон
• 3 сарын 9 — Өмнөд Солонгосын охидын Сунё Шидэ хамтлагийн ахлагч Тэён
• 3 сарын 16 — Америкийн эрэгтэй сагсанбөмбөгч Блэйк Гриффин
• 3 сарын 16 — Английн эрэгтэй хөлбөмбөгчин Тео Уолкотт
• 3 сарын 17 — Японы эрэгтэй хөлбөмбөгчин Кагава Шинжи
• 4 сарын 7 — Францын эрэгтэй жүдоч Тедди Ринер
• 4 сарын 18 — Өмнөд Солонгосын охидын Сунё Шидэ хамтлагийн гишүүн Жессика
• 4 сарын 26 — Өмнөд Солонгосын хөвүүдийн Big Bang хамтлагийн гишүүн Тэсон
• 5 сарын 4 — Унгарын эрэгтэй усанд сэлэгч Даниель Дьюрта
• 5 сарын 5 — Америкийн эмэгтэй дуучин, жүжигчин Крис Браун
• 4 сарын 18 — Мексикийн эрэгтэй хөлбөмбөгчин Жовани дос Сантос
• 7 сарын 23 — Британийн эрэгтэй жүжигчин Дэниэл Редклифф
• 7 сарын 31 — Беларусийн эмэгтэй теннисчин Виктория Азаренко
• 8 сарын 21 — Америкийн эмэгтэй жүжигчин, дуучин Хейден Панеттьер
• 9 сарын 13 — Германы эрэгтэй хөлбөмбөгчин Томас Мюллер
• 9 сарын 27 — Өмнөд Солонгосын эрэгтэй усанд сэлэгч Пак Тэ-хуан
• 10 сарын 14 — Австралийн эмэгтэй жүжигчин Миа Васиковска
• 10 сарын 30 — Америкийн эмэгтэй уран дасгалч Анастасия Люкина
• 12 сарын 13 — Америкийн эмэгтэй дуучин Тэйлор Свифт
• 12 сарын 26 — Ямайкын ойрын зайн гүйгч Йохан Блейк

Энэ онд нас барагсад

Шоова хаан

Андрей Сахаров

Ангилал:1989 онд өнгөрсөн

• 1 сарын 7 — Японы эзэн хаан Шоова (88 наслав)
• 1 сарын 11 — Перугийн улстөрч, шүүгч Хосе Бустаманте и Риверо (95 наслав)
• 1 сарын 23 — Испанийн уран зураач Сальвадор Дали (85 наслав)
• 2 сарын 9 — Японы манга зураач Тэзүка Осамү (61 наслав)
• 2 сарын 27 — Австрийн амьтан судлагч Конрад Лоренц (86 наслав)
• 2 сарын 9 — Францын жүжигчин Бернар Блие (73 наслав)
• 4 сарын 15 — Хятадын коммунист намын 1982-1987 оны ЕНБД Ху Яобан (74 наслав)
• 4 сарын 19 — Английн зохиолч Дафна Дюморье (82 наслав)
• 4 сарын 27 — Панасоник (Panasonic)-ийг үүсгэн байгуулагч Кооносүкэ Мацүшита (95 наслав)
• 4 сарын 30 — Италийн кино найруулагч Сержио Леоне (60 наслав)
• 6 сарын 3 — Ираны 1979-1989 оны дээд удирдагч Рухолла Хомейни (87 наслав)
• 6 сарын 27 — Британийн гүн ухаантан Альфред Айер (79 наслав)
• 7 сарын 2 — Зөвлөлтийн улстөрч Андрей Громыко (80 наслав)
• 7 сарын 6 — Унгарын улстөрч Янос Кадар (77 наслав)
• 7 сарын 11 — Английн тайз, дэлгэцийн жүжигчин Оливье Лоуренс (82 наслав)
• 7 сарын 16 — Австрийн хөгжмийн удирдаач Херберт фон Караян (81 наслав)
• 8 сарын 12 — Америкийн физикч Уильям Шокли (79 наслав)
• 8 сарын 15 — Японы цэрэг, улстөрийн зүтгэлтэн Гэнда Минорү (85 наслав)
• 8 сарын 22 — Зөвлөлтийн нисэх онгоц зохион бүтээгч Александр Яковлев (83 наслав)
• 9 сарын 28 — Филиппиний 1965-1986 оны ерөнхийлөгч Фердинанд Маркос (74 наслав)
• 10 сарын 6 — Америкийн тайз, дэлгэцийн жүжигчин Бетт Дэвис (81 наслав)
• 11 сарын 13 — Лихтенштейны гүн II Франц Иосиф (83 наслав)
• 12 сарын 14 — Зөвлөлтийн цөмийн физикч Андрей Сахаров (68 наслав)
• 12 сарын 22 — Ирландын жүжгийн зохиолч Самуэл Беккет (83 наслав)
• 12 сарын 25 — Румын 1967-1989 оны нам, төрийн тэргүүн Николае Чаушеску (71 наслав)