![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/%25D7%25A7%25D7%2599%25D7%2591%25D7%2595%25D7%25A5_%25D7%2591%25D7%2599%25D7%25AA_%25D7%2590%25D7%2595%25D7%25A8%25D7%259F_%252846%2529.jpg/640px-%25D7%25A7%25D7%2599%25D7%2591%25D7%2595%25D7%25A5_%25D7%2591%25D7%2599%25D7%25AA_%25D7%2590%25D7%2595%25D7%25A8%25D7%259F_%252846%2529.jpg&w=640&q=50)
झोप
From Wikipedia, the free encyclopedia
झोप ही शरीराची पुनुरावर्ती अवस्था. या अवस्थेमध्ये बाह्य जाणीवा कमी होतात. ज्ञानेंद्रियाकडून आलेले संवेद मेंदूकडे पूर्णपणे नेले जात नाहीत. ऐच्छिक स्नायूंचे कार्य शिथिल होते. झोपेमध्ये जागृतावस्थेमधील शरीराची प्रतिक्रिया कमी होते. चेताकडून आलेल्या उत्तेजनाना प्रतिसाद मिळत नाही. ही अवस्था परिवर्तनीय आहे. १९५० पर्यंत झोप शरीराच्या दररोजच्या चक्राचा निष्क्रीय भाग आहे अशी समजूत होती. पण आता झोप शरीराच्या आणि मनाच्या अनेक बाबींशी संबंधित आहे हे समजले आहे. चेताउद्भवी रसायने चेतामधून स्त्रवत असतात. मेंदू आणि मज्जारज्जू याना जोडणा-या मस्तिष्कस्तंभ चेतापेशीमधून सिरोटोनिन आणि नॉर इपिनेफ्रिन नावाची दोन रसायने स्त्रवतात. नॉरइपिनेफ्रिन मेंदूमधील बहुतेक भाग आपण जागे असता कार्यक्षम ठेवते. मस्तिष्कस्तंभाच्या तळाशी असलेल्या काहीं पेशीनी पाठविलेल्या संवेदामुळे झोप येण्यास प्रारंभ होतो. जागृत राहण्यासाठी आवश्यक असलेल्या चेतापेशींचे कार्य तात्पुरते थांबते. अशा वेळी जागे राहणे अशक्य होते. या वेळी रक्तामध्ये अडिनोसिनचे प्रमाण वाढते झोप यायला लागली आहे असे आपण अशा वेळी म्हणतो. झोपेत असताना अडिनोसिनचे विघटन होते.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f9/%D7%A7%D7%99%D7%91%D7%95%D7%A5_%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%90%D7%95%D7%A8%D7%9F_%2846%29.jpg/640px-%D7%A7%D7%99%D7%91%D7%95%D7%A5_%D7%91%D7%99%D7%AA_%D7%90%D7%95%D7%A8%D7%9F_%2846%29.jpg)