Nitrik oksida

Nitrik oksida (nitrogen oksida^[3] atau nitrogen monoksida) merupakan sebatian kimia gas dengan formula kimia NO dan merupakan salah satu daripada oksida-oksida nitrogen. Sebatian ini juga merupakan radikal bebas dan boleh diwakili dengan formula kimia ·NO.

Nitrik oksida

Formula rangka molekul nitrik oksida dengan panjang ikatan
Formula rangka molekul nitrik oksida Model molekul nitrik okssida
Nama
Nama IUPAC Nitrogen monoksida
Nama IUPAC sistematik Oksidonitrogen(•)[1]
Nama lain Nitrogen(II) oksida
Pengecam
No. Pendaftaran CAS	10102-43-9 Y
Imej model 3D Jmol	Imej berinteraktif
3DMet	B00122
ChEBI	CHEBI:16480 Y
ChEMBL	ChEMBL1200689 N
ChemSpider	127983 Y
DrugBank	DB00435 Y
ECHA InfoCard	100.030.233
Nombor EC	233-271-0
Rujukan Gmelin	451
IUPHAR/BPS	2509
KEGG	D00074 Y
PubChem CID	145068
Nombor RTECS	QX0525000
UNII	31C4KY9ESH Y
Nombor PBB	1660
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID1020938
InChI InChI=1S/NO/c1-2 Y Key: MWUXSHHQAYIFBG-UHFFFAOYSA-N Y InChI=1/NO/c1-2 Key: MWUXSHHQAYIFBG-UHFFFAOYAI
SMILES [N]=O
Sifat
Formula kimia	NO
Jisim molar	30.01 g·mol−1
Rupa bentuk	Gas tidak berwarna
Ketumpatan	1.3402 g dm−3
Takat lebur	−164 °C (−263 °F; 109 K)
Takat didih	−152 °C (−242 °F; 121 K)
Keterlarutan dalam air	0.0098 g/100ml (0 °C) 0.0056 g/100ml (20 °C)
Indeks biasan (nD)	1.0002697
Struktur
Bentuk molekul	Linear (C∞v)
Termokimia
Entropi molar piawai So298	210.76 J K−1 mol−1
Entalpi pembentukan piawai (ΔfH⦵298)	91.29 kJ mol−1
Bahaya
MSDS	External MSDS
Pengelasan EU	{{{value}}}
Frasa R	Templat:R8, Templat:R23, Templat:R34, R44
Frasa S	Templat:S1, Templat:S17, Templat:S23, S36/37/39, S45
NFPA 704 (berlian api)	0 3 3 OX
Dos maut (LD) atau kepekatan dos maut (LC)
LC50 (median kepekatan)	315 ppm (arnab, 15 min) 854 ppm (tikus, 4 hr)[2]
LCLo (paling rendah diketahui)	320 ppm (tikus)[2]
Sebatian berkaitan
Oksida nitrogen berkaitan	Dinitrogen pentoksida Dinitrogen tetroksida Dinitrogen trioksida Nitrogen dioksida Nitrus oksida Nitroksil Hidroksilamina
Kecuali jika dinyatakan sebaliknya, data diberikan untuk bahan-bahan dalam keadaan piawainya (pada 25 °C [77 °F], 100 kPa).
Y pengesahan (apa yang perlu: Y/N?)
Rujukan kotak info

Nitrik oksida boleh terhasil melalui kilat dalam ribut petir dan dalam proses pembakaran. Selain itu, nitrik oksida merupakan molekul pengisyaratan dalam proses fisiologi dan patologi mamalia, termasuk manusia.^[4]

Penghasilan

Dalam bidang komersial, nitrik oksida boleh dihasilkan melalui proses pengoksidaan ammonia dengan platinum sebagai mangkin pada suhu 750–900 °C (biasanya pada 850°C).

4 NH₃ + 5 O₂ → 4 NO + 6 H₂O

Dalam makmal pula, nitrik oksida boleh dihasilkan dengan mudah melalui proses penurunan asid nitrik dengan kuprum.

8 HNO₃ + 3 Cu → 3 Cu(NO₃)₂ + 4 H₂O + 2 NO