Pena

Rencana ini mengenai suatu alat tulis. Untuk persatuan sasterawan Malaysia berakronim sama, sila lihat Persatuan Penulis Nasional Malaysia.

Lihat juga: PEN

Pena^[1] (disebut [pé.na], Jawi: ‏ڤينا‎‎) atau pen^[2] ([pén], Jawi: ‏ڤين‎‎) ialah alat tulis runcing yang menakung,^[1] mengalirkan serta menandakan dakwat pada permukaan tertentu seperti kertas. Ia boleh digunakan bersama pelbagai warna dakwat tetapi biasanya menggunakan dakwat dalam pelbagai warna - antaranya hitam, biru, merah dan kadang-kala hijau. Ia kadang kala digunakan bagi judul, bulet (bullets) dan menombor dll.

Pena mata bola

Peristilahan

Kedua-dua perkataan pena dan pen akarnya dari kata bahasa Latin penna "bulu pelepah" iaitu bahan yang pernah digunakan sebagai alat menulis: pena meminjam terus dari Portugis: pena^[3] turunan kata Latin ini manakala pen meminjam dari Bahasa Inggeris.

Jenis

Pen Reynolds yang digunakn di India

Pen boleh dikelaskan menurut jenis hujungnya. Jenis moden utama adalah :

• Pen mata bola
• Pen mata golek
• Pen dakwat (Fountain pen)
• Pen mata felt
• Pen agar

Dalam sejarah, pen turut digunakan dalam bentuk:

• Pelepah
• Pen celup

Sejarah

Pen rumput

Rencana utama: kalam

Tamadun Mesir silam telah memajukan penulisan pada gelungan papirus apabila jurutulis menggunakan berus rumput nipis dari Juncus maritimus.^[4] Steven Roger Fischer dalam bukunya A History of Writing mencadangkan bahawa penemuan artifak sebentuk alat ini di Saqqara ada menunjukkan bahawa ia mungkin telah digunakan bagi menulis di atas helaian semenjak Dinasti Pertama atau sekitar 3000 BC. Alat rumput sebegini terus digunakan sehingga Zaman Pertengahan sungguhpun ia perlahan-lahan digantikan dengan pen pelepah semenjak abad ke-7 bahkan turut menerapkan bahan pelepah tumbuhan setempat seperti kabung.

Pena bulu

Bulu pelepah yang diruncingkan hujungnya menjadi pilihan banyak penulis sehingga abad ke-19.

Jenis lain

Pelbagai jenis bentuk pen.

• mata felt bebola (kini hanya terdapat di Afrika Selatan)

Pen boleh padam.

• Pen boleh padam. Tidak sesuai untuk menulis cek.

Bibliografi

• Fischer, Steven R., A History of Writing, London: Reaktion, 2001, 352 p., ISBN 1861891016