Pengeboman atom Hiroshima dan Nagasaki

Peristiwa pengeboman Hiroshima dan Nagasaki (Jawi: ڤڠبومن اتوم هيروسهيما دان ناڬساکي) dengan bom farhana yang bahayaserangan nuklear yang dikenakan terhadap Empayar Jepun oleh Amerika Syarikat di bawah pimpinan Presiden Harry S. Truman sewaktu Perang Dunia II. Pada 6 Ogos 1945, senjata nuklear "Little Boy" dijatuhkan di bandaraya Hiroshima, diikuti dengan pengguguran bom nuklear "Fat Man" di Nagasaki pada 9 Ogos 1945. Inilah satu-satunya penggunaan senjata nuklear dalam peperangan dalam sejarah.

Awan cendawan "Fat Man" akibat letupan nuklear di Nagasaki mencecah 18 km (11 batu, 60,000 kaki) ke langit dari hipopusat.

Terdapat beberapa faktor yang menyukarkan anggaran bilangan nyawa yang terkorban dalam pengeboman ini. Populasi bandar-bandar terlibat sebelum pengeboman cuma diketahui secara kasar kerana berlakunya pemindahan besar-besaran serta bilangan buruh paksa yang juga kabur. Sebilangan mangsa terbakar mayatnya sehingga sukar dicam atau mayatnya dilupuskan dalam pembakaran besar-besaran.^[1] Catatan anggota tentera turut musnah dan ramai keluarga dikorbankan keseluruhannya, maka kurangnya orang yang mampu melaporkan bilangan yang terkorban. Menurut kebanyakan anggaran, pengeboman Hiroshima membunuh kira-kira 70,000 orang akibat kesan serta-merta letupan itu. Anggaran bilangan yang terkorban menjelang akhir tahun 1945 diberi daripada 90,000 hingga 140,000 akibat terbakar, penyinaran dan penyakit yang menyusul di samping diburukkan oleh kesuntukan sumber perubatan.^[1][2][3] Sesetengah anggaran mencatat sebanyak 200,000 orang mati menjelang tahun 1950 akibat penyakit barah dan kesan jangka panjang yang lain.^[2] Bilangan untuk Nagasaki lebih rendah kerana muka bumi di sana mengurangkan impak pengeboman dengan bilangan yang terkorban serta-merta dianggarkan daripada 40,000^[4] hingga 75,000 orang.^[5] Di kedua-dua bandaraya, kebanyakan besar mangsa yang terkorban merupakan rakyat biasa.^[6][7][8] Peranan pengeboman dalam penyerahkalahan Jepun, serta juga kesan dan justifikasinya, banyak dilibatkan dalam perdebatan.

Pada 15 Ogos 1945 Jepun mengumumkan menyerah kalah kepada pihak Berikut lalu menandatangani Surat Cara Penyerahan Kalah pada 2 September lalu menamatkan Perang Dunia II. Maharaja Hirohito dibenarkan memerintah Jepun dengan pengawasan Amerika Syarikat. Lebih-lebih lagi, pengalaman pengeboman ini menggesa Jepun mengamalkan Tiga Prinsip Tanpa Nuklear yang melarang Jepun daripada melengkapkan diri dengan senjata nuklear.

Atomic Bomb Casualty Commission - ABCC

Atomic Bomb Casualty Commission (komisi untuk mangsa bom atom) adalah sebuah komisi yang ditubuhkan pada tahun 1946 mengikut arahan presiden Harry S. Truman. Satu-satunya tujuan komisi ini adalah untuk menjalankan kajian ke atas mangsa yang selamat dari bom atom, kerana mereka percaya bahawa peluang ini tidak akan datang lagi sehingga perang dunia berikutnya berlaku.^[9][10] Oleh itu, komisi ini meneliti kesihatan Hibakusha, tetapi tidak merawat mereka. Pemimpin-pemimpin Amerika menganggap merawat Hibakusha sebagai pengakuan terhadap tanggungjawab atas kecederaan mereka. Akibatnya, Hibakusha merasakan bahawa mereka diperlakukan seperti bahan percubaan oleh komisi ABCC.^{[9][11][12][13]}

Komisi ABCC juga memfokuskan perhatian pada daerah Nishiyama di Nagasaki. Antara hiposentrum dan Nishiyama terdapat gunung-gunung yang menghalang radiasi dan haba dari letupan mencapai Nishiyama secara langsung, dan tidak ada kerosakan. Namun, akibat abu dan hujan yang turun, ternyata terdapat banyak radiasi yang masih ada. Oleh itu, selepas perang, kajian kesihatan telah dijalankan tanpa memberitahu penduduk tentang tujuan kajian tersebut.^[14] Pada awalnya, kajian di Nishiyama dilakukan oleh tentera Amerika, tetapi kemudian diserahkan kepada komisi ABCC.

Beberapa bulan selepas serangan bom atom, penduduk di Nishiyama menunjukkan peningkatan yang signifikan dalam bilangan sel darah putih. Pada haiwan, leukemia boleh berlaku selepas pendedahan seluruh badan, jadi kajian dilakukan untuk melihat apa yang berlaku pada manusia. Osteosarcoma juga telah ditemui pada manusia selepas pengambilan bahan radioaktif secara oral.^[14][15] Menurut laporan yang ditulis oleh komisi ABCC, penduduk di daerah Nishiyama, yang tidak terkena kesan langsung serangan bom atom, merupakan populasi yang ideal untuk memerhati kesan sisa radiasi.^[14][15]

AS meneruskan kajian tentang radiasi sisa selepas Jepun menjadi negara merdeka, tetapi hasilnya tidak pernah disampaikan kepada penduduk Nishiyama.^[16] Akibatnya, selepas Perang Dunia Kedua, penduduk terus mengusahakan pertanian dan bilangan pesakit leukemia meningkat, serta lebih ramai orang meninggal dunia.^[16]

Selepas serangan bom atom, saintis Jepun ingin melakukan kajian untuk membantu pemulihan hibakusha, tetapi SCAP tidak membenarkan orang Jepun melakukan kajian mengenai kerosakan akibat bom atom.^[14] Terutamanya, peraturan sehingga 1946 sangat ketat, yang menyebabkan lebih banyak kematian akibat radiasi.^[17]

Sekiranya Hibakusha enggan menjalani pemeriksaan perubatan rutin, ABCC mengancam untuk membawa mereka ke mahkamah tentera atas tuduhan jenayah perang. Selain itu, jika Hibakusha meninggal dunia, ABCC secara peribadi mengunjungi rumah mereka dan mengambil mayat mereka untuk autopsi.^[18] Komisi ABCC juga cuba mengambil mayat sepasang kembar yang dilahirkan mati untuk kajian.^[19] Dianggarkan sekurang-kurangnya 1,500 organ dihantar ke Armed Forces Institute of Pathology di Washington.^[18]

Pendapat umum

Di Amerika Syarikat

Pew Research Center telah menjalankan satu tinjauan pada tahun 2015 yang menunjukkan bahawa 56% rakyat Amerika menyokong pengeboman atom Hiroshima dan Nagasaki manakala 34% menentang.^[20] Kajian itu menekankan kesan perbezaan generasi, menunjukkan bahawa sokongan terhadap pengeboman itu adalah 70% dalam kalangan warga Amerika berumur 65 tahun ke atas, tetapi hanya 47% dalam kalangan mereka yang berumur antara 18 hingga 29 tahun. Kecenderungan politik juga mempengaruhi jawapan; menurut tinjauan itu, 74% daripada penyokong Parti Republikan menyokong tindakan tersebut berbanding 52% daripada penyokong Demokrat.^[20]

Terdapat juga perbezaan dalam tahap sokongan dan penolakan berdasarkan kumpulan etnik. Menurut satu tinjauan oleh CBS News, 49% rakyat Amerika berkulit putih menyokong pengeboman atom itu, manakala hanya 24% daripada rakyat Amerika bukan berkulit putih memberikan sokongan.^[21]

Tahap sokongan rakyat Amerika terhadap pengeboman itu telah menurun dengan ketara sejak tahun 1945, apabila tinjauan oleh Gallup menunjukkan 85% sokongan dan hanya 10% menolak.^[22] Empat puluh lima tahun kemudian, pada tahun 1990, Gallup menjalankan satu lagi tinjauan dan mendapati 53% menyokong manakala 41% menentang.^[22] Tinjauan Gallup pada tahun 2005 pula mencerminkan dapatan kajian Pew Research Center pada tahun 2015, dengan 57% menyokong dan 38% menentang.^[22] Walaupun data tinjauan daripada Pew Research Center dan Gallup menunjukkan penurunan ketara dalam sokongan terhadap pengeboman itu dalam tempoh setengah abad, ahli sains politik dari Stanford telah menjalankan penyelidikan yang menyokong hipotesis bahawa sokongan rakyat Amerika terhadap penggunaan kuasa nuklear akan tetap tinggi seperti pada tahun 1945 sekiranya berlaku senario serupa pada zaman moden.^[23]

Dalam satu kajian tahun 2017 yang dijalankan oleh ahli sains politik Scott D. Sagan dan Benjamin A. Valentino, responden ditanya sama ada mereka akan menyokong penggunaan kuasa nuklear dalam situasi hipotesis yang mengakibatkan kematian 100,000 orang awam Iran berbanding pencerobohan yang akan menyebabkan kematian 20,000 askar Amerika. Keputusannya menunjukkan bahawa 59% rakyat Amerika akan meluluskan serangan nuklear dalam situasi sebegitu.^[24] Namun begitu, satu tinjauan oleh Pew pada tahun 2010 menunjukkan bahawa 64% rakyat Amerika menyokong pengisytiharan Barack Obama bahawa Amerika Syarikat tidak akan menggunakan senjata nuklear terhadap negara yang tidak memilikinya.^[25]

Di negara-negara lain

Pengeboman atom sering dibincangkan dari sudut pandang bahawa ia mengurangkan jumlah korban di kalangan tentera, tetapi ini mencerminkan perspektif Amerika Syarikat; di negara lain, isu ini sering diperdebatkan dari sudut pandang yang berbeza.

Jepun

Dalam satu tinjauan pada tahun 2015, 79% rakyat Jepun mengatakan bahawa pengeboman tersebut tidak dapat dibenarkan dan hanya 14% mengatakan ia boleh dibenarkan.^[26][27]

Walaupun tentera Jepun memulakan Perang Pasifik, mereka yang mengkritik tentera tidak semestinya menyokong pengeboman atom. Shigeru Yoshida dan Jiro Shirasu kedua-duanya dikenali sebagai penentang perang dan sering bertelagah dengan pihak tentera semasa Perang Pasifik. Selepas Perang Dunia Kedua, mereka mendapat populariti yang besar dalam kalangan rakyat Jepun.^[28][29]

GHQ menekan pihak Jepun supaya menterjemahkan draf Perlembagaan baharu dalam bahasa Inggeris kepada bahasa Jepun dalam hanya beberapa hari. Dikatakan bahawa mereka menggunakan perkataan "atomik" — yang dianggap pantang larang pada masa itu — untuk menakut-nakutkan dan mempercepatkan proses itu, dengan berkata secara terus terang, "Kami menikmati sinaran matahari atomik kamu."^[30][31][32] Mendengar hal ini, Yoshida dikatakan amat marah, menghentak kakinya dan menjerit, "Apa benda itu?!" Beliau membalas secara sinis, "GHQ bermaksud Go Home Quickly!" — satu kenyataan yang dikatakan turut disokong oleh Jiro Shirasu.^[30][31][32]

Negara-negara Eropah

Dalam satu tinjauan pada tahun 2016, 41% rakyat Britain menyatakan bahawa pengeboman itu adalah keputusan yang salah, manakala 28% menyatakan ia adalah keputusan yang betul.^[33][34]

Alex Wellerstein, seorang sejarawan nuklear dari Stevens Institute of Technology, menyatakan bahawa walaupun negara-negara yang pernah dijajah Jepun menyokong pengeboman atom, masyarakat Eropah secara umum memandangnya secara dingin. Masyarakat Eropah terkejut apabila mengetahui bahawa majoriti rakyat Amerika percaya bahawa pengeboman Hiroshima dan Nagasaki adalah wajar dan betul secara moral.^[35]

Satu tinjauan antarabangsa pada tahun 2025 yang dijalankan di enam negara Barat mendedahkan perbezaan besar dalam sikap awam terhadap justifikasi moral pengeboman Hiroshima dan Nagasaki. Di negara-negara Eropah, majoriti responden menganggap pengeboman itu tidak bermoral — 81% di Jerman, 78% di Itali, 75% di Sepanyol, 57% di Perancis, dan 50% di United Kingdom. Sebaliknya, di Amerika Syarikat, pendapat awam lebih terbahagi: 38% mengatakan pengeboman itu bermoral, 35% mengatakan tidak, dan 26% tidak pasti. Keputusan ini menonjolkan perbezaan berterusan antara Eropah dan Amerika Syarikat mengenai penggunaan senjata nuklear dalam Perang Dunia Kedua.^[36]

Negara-negara Asia

Di Filipina, pengeboman atom Hiroshima dan Nagasaki sering dilihat sebagai faktor yang menyumbang kepada pengakhiran Perang Dunia Kedua dan seterusnya menamatkan penjajahan Jepun.^[37] Walau bagaimanapun, terdapat juga pandangan kritikal disebabkan sejarah penjajahan Amerika Syarikat di negara itu. Perang Amerika-Filipina (1899–1902) dan peristiwa seperti Pembunuhan Beramai-ramai Balangiga serta arahan terkenal Jeneral Jacob H. Smith untuk "membunuh semua yang berumur lebih dari sepuluh tahun" telah menimbulkan pandangan negatif terhadap imperialisme Amerika. Oleh itu, sementara sesetengah rakyat Filipina melihat Amerika Syarikat sebagai pembebas, yang lain melihatnya sebagai penceroboh seperti Jepun, mencerminkan warisan pengaruh Amerika yang kompleks.^[38]

Di Korea Selatan, pengeboman atom sering dianggap sebagai faktor yang menyumbang kepada kemerdekaan Korea.^[39][40] Namun, ketika itu Korea berada di bawah penjajahan Jepun, dan ramai rakyat Korea telah datang ke Jepun sebagai buruh atau imigran perang. Oleh itu, dianggarkan puluhan ribu orang Korea adalah antara Hibakusha dalam pengeboman itu.^[41][42] Namun begitu, naratif pembebasan ini sering kali mengabaikan mangsa Korea sebenar — mereka yang terbunuh atau terdedah kepada radiasi semasa pengeboman. ^[40] Para hibakusha Korea telah menyatakan kritikan terhadap kedua-dua Jepun dan Amerika Syarikat. Jeon Wonsul, presiden Persatuan Mangsa Bom Atom Korea, menyatakan, “Amerika Syarikat yang menjatuhkan bom atom, dan Jepun yang memulakan perang. Sudah 78 tahun berlalu, tetapi Amerika Syarikat dan Jepun masih belum mengemukakan permohonan maaf atau sebarang kenyataan."^[43] Perbezaan pandangan terhadap pengeboman atom juga menjadi halangan kepada persefahaman antara Orang Korea Selatan dan Zainichi Korea.^[44]

Di Vietnam, kerana penjajaran dengan Kesatuan Soviet semasa Perang Dingin, pandangan rasmi kerajaan ialah bahawa kemasukan Soviet ke dalam perang — bukan pengeboman atom — yang menyebabkan tamatnya Perang Pasifik. Namun, beberapa suara seperti Nguyễn Chí Thiện berhujah bahawa pengeboman atom adalah faktor penentu dalam penyerahan Jepun.^[45]

Sebaliknya, pengeboman Hiroshima dan Nagasaki juga banyak dikritik. Institut Sains Sosial dan Kemanusiaan Tentera di bawah Kementerian Pertahanan Vietnam telah menerbitkan kertas kerja yang menggambarkan penggunaan Agen Oren semasa Perang Vietnam sebagai satu bentuk perang kimia, dan membincangkan kekejamannya setanding dengan pengeboman atom.^[46]

Negara yang bermusuhan dengan A.S.

Pandangan terhadap pengeboman atom juga sangat negatif di negara-negara yang mempunyai konflik diplomatik dengan Amerika Syarikat. Pada tahun 1959, Che Guevara semasa melawat Hiroshima berkata, "Tidakkah kamu orang Jepun marah terhadap kekejaman yang dilakukan oleh Amerika Syarikat terhadap kamu?"^[47] Pemimpin Tertinggi Iran Ali Khamenei berkata, "Amerika Syarikat telah menjatuhkan satu bom atom ke atas bandar Hiroshima pada Ogos 1945, membunuh 100,000 orang dalam sekelip mata. Ketenteraan hegemonik seperti ini jelas menunjukkan bahawa Amerika Syarikat telah muflis secara moral, tidak beragama dan tidak bertuhan."^[48]

Pada tahun 2009, Presiden Venezuela Hugo Chávez menyatakan dalam satu sidang media bersama Presiden Iran Mahmoud Ahmadinejad, "Mereka (Amerika Syarikat) yang memiliki bom atom, dan ingatlah bahawa imperialis Yankee telah menjatuhkan bom ke atas Hiroshima dan Nagasaki."^[49] Beliau juga berkata bahawa Amerika Syarikat sepatutnya memohon maaf atas pengeboman atom terhadap Jepun di akhir Perang Dunia Kedua.^[50]

Kesan Negatif terhadap Dasar Ketenteraan dan Luar Negeri Amerika Syarikat

Penulis dan ahli ekonomi Perancis, Frédéric Saint Clair, menunjukkan bahawa pengeboman atom di Hiroshima dan Nagasaki telah terpahat dalam strategi ketenteraan Amerika sebagai "pengalaman yang berjaya," menyebabkan Amerika Syarikat bertindak berdasarkan anggapan yang salah bahawa "menundukkan musuh dengan kekerasan" akan berkesan dalam perang-perang kemudian — seperti Perang Vietnam dan Perang Iraq — sekali gus menyebabkan akibat negatif jangka panjang.^[51]

Peristiwa pada 6, 9, dan 10 Ogos 1945 menyokong tesis bahawa para militan Amerika telah menyimpan ingatan — dan terus menghidupkannya sepanjang dekad. Namun, terdapat banyak contoh yang bertentangan. Bencana Bay of Pigs pada tahun 1961. Kegagalan besar Perang Vietnam, dari 1955 hingga 1975. Perang Afghanistan yang tiada kesudahan, dilancarkan selepas peristiwa 11 September 2001. Kegagalan Perang Iraq yang bermula pada 2003, walaupun dengan "kemenangan" Amerika dan kejatuhan diktator — jika dilihat dari kekacauan yang melanda rantau itu sejak itu. Dan ini bukan senarai yang lengkap.

Sejarawan Amerika mengenai Jepun moden, John Dower, juga menegaskan bahawa pembingkaian positif Amerika terhadap pendudukan Jepun dan pengeboman atom kemudian membawa akibat negatif. Beliau berhujah bahawa Jepun mungkin akan menyerah tanpa serangan Amerika — selagi Amerika menerima kelangsungan pemerintahan maharaja, yang akhirnya diterima.^[52]

Dower juga mengkritik pentadbiran Bush kerana mempromosikan Jepun sebagai contoh kejayaan pendemokrasian dalam konteks bukan Barat. Beliau menunjukkan bahawa ini bukan sahaja mengabaikan perdebatan berterusan dan kerap kontroversi dalam Jepun mengenai tempoh pendudukan, malah gagal mengenali perbezaan besar antara Jepun dan Iraq. Walaupun dengan perbezaan ini, pentadbiran cuba menggunakan Jepun sebagai model.^[53]

Sebagai contoh, Dower menyatakan bahawa Jepun sudah pun melalui perkembangan demokrasi, seperti penggubalan Perlembagaan Meiji selepas Pemulihan Meiji dan Demokrasi Taisho. Beliau juga menekankan kedudukan geografi Jepun sebagai negara pulau, sejarah panjang identiti bersama, dan ketiadaan perpecahan masyarakat yang mendalam berdasarkan agama atau etnik.^[53]

Trend ini berterusan sehingga 2024, dengan Lindsey Graham berhujah bahawa sejak Amerika menjatuhkan dua bom atom ke atas Jepun pada akhir Perang Dunia II, Israel juga patut menggunakan segala jenis bom di Jalur Gaza.^[54] Alex Lo, seorang kolumnis yang berpangkalan di Hong Kong, menulis bahawa golongan elit pemerintah Amerika semakin hilang kawalan, mengemukakan satu demi satu jenayah perang atau pembunuhan beramai-ramai Amerika untuk membenarkan pembunuhan beramai-ramai Israel.^[55] Tim Walberg dan Randy Fine juga berkongsi pandangan sama dan membuat kenyataan serupa.^[56][57][58]