Artiklu definit Għarbi
From Wikipedia, the free encyclopedia
al- (Għarbi: ٱلْـ, b'ittri Latini wkoll bħala el-, il-, u l- kif ippronunzjat f'xi varjetajiet tal-Għarbi), huwa l-artiklu definit fil-lingwa Għarbija: partiċella (ħarf) li l-funzjoni tagħha hija li tirrendi n-nom li fuqu huwa prefissat definit. Per eżempju, il-kelma كتاب (kitāb), "ktieb" jista' jsir definit billi jiġi prefissat b'al-, li jirriżulta fi الكتاب (al-kitāb), "il-ktieb". Konsegwentement, al- hu tipikament tradott bħala "the" bl-Ingliż, u "il-" bil-Malti minħabba al- hu l-oriġini tal-kelma "il-" fil-Malti.
B'differenza mill-biċċa l-kbira tal-partiċelli Għarbi oħra, al- hu dejjem prefiss ma' kelma oħra u qatt ma joqgħod waħdu. Konsegwentement, ħafna dizzjunarji ma jelenkawx, u kważi dejjem jiġi injorat fil-kollazzjoni, peress li mhijiex parti intrinsika tal-kelma.
Al- ma jinflettix għal sess, numru jew każ grammatikali . Il-ħoss tal-konsonanti finali -l, madankollu, jista' jvarja; meta segwit minn ittra xemxija bħal t, d, r, s, n u ftit oħrajn, jassimila għal dak il-ħoss, u b'hekk jirdoppja. Pereżempju: għal "in-Nil", wieħed ma jgħidx al-Nīl, iżda an-Nīl. Meta segwit minn ittra qamrija, bħal m-, m'hemm l-ebda assimilazzjoni: al-masġid ("il-moskea"). Dan jaffettwa biss il-pronunzja u mhux l-ortografija tal-artiklu.