Sistema ouperatibo
From Wikipedia, the free encyclopedia
Un sistema ouperatibo ó inda software de sistema ye un porgrama ó un cunjunto de porgramas cuja funçon ye gerenciar ls recursos de l sistema (defenir qual porgrama recibe atençon de l processador, gerenciar mimória, criar un sistema d'arquibos, etc.), fornecendo ua anterface antre l cumputador i l usuairo. Ambora puoda ser eisecutado eimediatamente passado la máquina ser ligada, la maiorie de ls cumputadores pessonales d'hoije l'eisecuta atrabeç d'outro porgrama armazenado nua mimória nó-bolátil ROM chamado BIOS nun porcesso chamado "botstrapping", cunceito an anglés ousado para chamar porcessos outo-sustentables, ó seia, capazes de prosseguiren sin ajuda sterna. Passado eisecutar testes i ampeçar ls cumponentes de la máquina (monitores, çcos, etc), l BIOS percura pul sistema ouperacional an algua ounidade d'armazenamiento, giralmente l Çco Rígido, i a partir dende, l sistema ouperacional "toma" l cuntrole de la máquina. L sistema ouperacional rebeza sue eisecuçon cula d'outros porgramas, cumo se stubisse bigiando, cuntrolando i orquestrando to l porcesso cumputacional.
Segundo alguns outores (Silberschatç eit al, 2005; Stallings, 2004; Tanenbaun, 1999), eisisten dous modos çtintos de cunceituar un sistema ouperacional:
- bison top-down pula perspetiba de l'usuairo ó porgramador: ye ua abstraçon de l hardware, fazendo l papel d'antermediairo antre l software (porgramas) i ls cumponentes físicos de l cumputador, l (hardware); ó
- nua bison botton-up, de baixo para cima: ye un gerenciador de recursos, i.i., que cuntrola quales aplicaçones (porcessos) puoden ser eisecutadas, quando dében ser eisecutadas i quales recursos (mimória, çco, periféricos) puoden ser outelizados.
La sigla usual para chamar esta classe de porgramas ye SO (de l pertués, Sistema Ouperacional ó Ouperatibo) ó OS (de l'anglés Ouperating Systen).