အမေရိကန် နွားထီး
From Wikipedia, the free encyclopedia
အမေရိကန် နွားထီး (American Buffalo) သည် မြောက်အမေရိကတိုက်ရှိ နွားမျိုးစိတ် ဖြစ်သည်။ ဤအခေါ်အဝေါ်သည် အခြားသောနွားများကို ရည်ညွှန်းရာတွင်လည်း အသုံးပြုသော်လည်း ၎င်းကို ကျွဲ ဟု မကြာခဏ ခေါ်ဝေါ်ကြသည်။ သို့သော်၎င်းသည် ဥရောပ နွား ထီးများနှင့်အတူ တည်ရှိနေသော မျိုးစိတ်နှစ်ခုထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဘီစီ ၉၀၀၀တွင် ၎င်း၏သမိုင်းဝင်အကွာအဝေးကို အလက်စကာပြည်နယ် မှ မက္ကဆီကိုပင်လယ်ကွေ့ အထိ၊ အရှေ့ဘက် အတ္တလန္တိတ် ပင်လယ်ပြင်အထိ (အချို့သောဒေသများရှိ အတ္တလန္တိတ် ဒီရေအထိ) မြောက်ဘက်စွန်းအထိ ကြွယ်ဝသော မြက်ခင်းလွင်ပြင် တစ်ခုအဖြစ် ဖော်ပြသည်။ နယူးယောက်နှင့် တောင်ဘက် ဂျော်ဂျီယာ အထိ ရှိပြီး အချို့သော သတင်းရင်းမြစ်များအရ ဖလော်ရီဒါ မှ တောင်ဘက်၊ မြောက်ကာရိုလိုင်းနားတွင် Buffalo Ford အနီးရှိ Catawba မြစ်ပေါ်ရှိ ၁၇၅၀ခုနှစ်နှောင်းပိုင်းအထိ မြင်တွေ့ရသည်။ [1] [2] [3] ကြီးမားသော တိရစ္ဆာန်များ ကျင်လည်ကျက်စားပြီးသည်နှင့် 19 ရာစုတွင် စီးပွားဖြစ် အမဲလိုက်ခြင်းနှင့် သတ်ဖြတ်ခြင်း ပေါင်းစပ်ခြင်းနှင့် အိမ်မွေးနွားများမှ တိရစ္ဆာန်များ၏ တိရစ္ဆာန်ရောဂါများ မိတ်ဆက်ခြင်းတို့ကြောင့် မျိုးသုဉ်းလုနီးပါးဖြစ်ခဲ့သည်။ ၁၈ ရာစုနှောင်းပိုင်းတွင် လူဦးရေ သန်း ၆၀ကျော်ရှိသဖြင့် ၁၈၈၉ခုနှစ်တွင် တိရစ္ဆာန် ၅၄၁ကောင်သာ ကျဆင်းသွားခဲ့သည်။ ပြန်လည်ထူထောင်ရေးလုပ်ငန်းများကို၂၀ ရာစုအလယ်ပိုင်းတွင် ချဲ့ထွင်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၉ခုနှစ် မတ်လအထိ တောရိုင်းနွားရိုင်းကောင်ရေ ၃၁၀၀၀နီးပါး ပြန်လည်ရှင်သန်လာခဲ့သည်။ [4] နှစ်ပေါင်းများစွာကြာအောင် လူဦးရေကို အမျိုးသားဥယျာဉ်များနှင့် နယ်မြေအချို့တွင် အဓိကတွေ့ရှိခဲ့သည်။ အကြိမ်ပေါင်းများစွာ ပြန်လည်မိတ်လိုက်ခြင်း မှတစ်ဆင့် မျိုးစိတ်များသည် ယခုအခါ အမေရိကန် ၊ ကနေဒါ နှင့် မက္ကဆီကို ရှိ ဒေသအများအပြားတွင် တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်များ လွတ်လပ်စွာ ကျင်လည်ကျက်စားကြပြီး ၎င်းကို ရုရှားနိုင်ငံ ရှိ Yakutia တွင် မိတ်ဆက်လျက်ရှိသည်။ [5]
မျိုးစိတ်ခွဲ သို့မဟုတ် ဂေဟအမျိုးအစား နှစ်ခုကို ဖော်ပြခဲ့သည်- လွင်ပြင် နွားထီး ( B. b. bison ) ၊ အရွယ်အစား ပိုသေးပြီး ပိုမိုလုံးဝန်းသော နွားထီး ၊ နှင့် သစ်သား နွား ထီး ( B. b. athabascae )— ၎င်းတို့ နှစ်ခု၏ ပိုကြီးပြီး အရပ်ရှည်သည် ။ စတုရန်းပုံ၊ [6] [7] [8] [9] [10] [11] ထို့အပြင် လွင်ပြင် နွားထီးများတွင် မြောက်ပိုင်းလွင်ပြင် ( B. b. montanae ) နှင့် တောင်ပိုင်းလွင်ပြင် ( B. b. bison ) မျိုးစိတ်ခွဲများ ပါဝင်ပြီး စုစုပေါင်း မျိုးစိတ်သုံးမျိုး ရှိလာပါသည်။ [9] သို့သော်၊ ၎င်းကို ယေဘုယျအားဖြင့် မထောက်ခံပါ။ သစ်သား ဗျိုင်း သည် အာရှတိုက်မှ သာလျှင် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး တောရိုင်းမျိုးစိတ်များထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ [12] မြောက်အမေရိကရှိ ကုန်းသတ္တဝါများထဲတွင် နွားထီးသည် အလေး ဆုံး နှင့် အရှည်ဆုံးဖြစ်ပြီး မုစ်သမင်ပြီးလျှင် ဒုတိယအမြင့်ဆုံးဖြစ်သည်။
ထောင်စုနှစ်များစွာကို ကျော်လွန်သွားခဲ့သော ဇာတိအမေရိကန်လူမျိုးများသည် အမေရိကန်နွားထီးနှင့် ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ဝိညာဉ်ရေးဆိုင်ရာ ဆက်စပ်မှုများရှိခဲ့သည်။ ၎င်းသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ အမျိုးသားနို့တိုက်သတ္တဝါဖြစ်သည် ။