ကြေးနန်း

ကြေးနန်း စကားလုံး ( ရှေးဂရိ မှ τῆλε ( têle ) 'အကွာအဝေး' နှင့် γράφειν ( gráphein ) 'to write') ကို semaphore ကြေးနန်းကို ပြင်သစ် တီထွင်သူ Claude Chappe က ပထမဆုံးတီထွင်ဖန်တီးခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး semaphore ဟူသော စကားလုံးကို ဖန်တီးခဲ့သူဖြစ်သည်။ ^[၁]

ကြေးနန်းဆိုသည်မှာ အဝေးကြီးမှ မက်ဆေ့ချ်များ ပေးပို့ခြင်း နှင့် လက်ခံခြင်းအတွက် ဖြစ်သော ကြေးနန်းအတွက်ကိရိယာတစ်ခုဖြစ်သည်။ ယခုအခါ ကြေးနန်း တစ်ခုတည်းဟူသော စကားလုံးသည် ယေဘူယျအားဖြင့် လျှပ်စစ်ကြေးနန်းကို ရည်ညွှန်းသည်။ ကြိုးမဲ့ကြေးနန်းဆိုသည်မှာ ကြေးနန်းကုဒ်များဖြင့် ရေဒီယိုမှတစ်ဆင့် မက်ဆေ့ချ်များပေးပို့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။

Chappe သုံးသောကျယ်ပြန့်သောအဓိပ္ပါယ်နှင့်ဆန့်ကျင်ဘက်၊ Morseသည် ကြေးနန်း ဟူသောအသုံးအနှုန်းကို အကွာအဝေးမှ မက်ဆေ့ခ်ျပို့ခြင်း နှင့် မှတ်တမ်းတင်သည့်စနစ်များတွင်သာ တင်းကြပ်စွာအသုံးချနိုင်သည်ဟု စောဒကတက်ခဲ့သည်။ မက်ဆေ့ချ်ပို့ရုံမျှဖြင့် ၎င်းကို semaphoreနှင့် ခွဲခြားထားရန်ဖြစ်သည်။ ဥပမာအားဖြင့် မီးခိုးအချက်ပြမှုများကိုကြေးနန်းမဟုတ်ဘဲ Semaphore ဟု ယူဆရမည်ဖြစ်သည်။ Morse ၏ အဆိုအရ Pavel Schilling သည် အစောဆုံး လျှပ်စစ်ကြေးနန်းများထဲမှ တစ်ခုကို တီထွင်ခဲ့သည့် 1832ခုနှစ်မှ စတင်ခဲ့သည် ။ ^[၂]

Morse ကုဒ်ကို အသုံးပြု၍ လျှပ်စစ်ကြေးနန်း အော်ပရေတာ သို့မဟုတ် ကြေးနန်း စာရိုက်သူတစ်ဦးမှပေးပို့သော ကြေးနန်းစာတစ်စောင်ကို ကြေးနန်းစာဟု ခေါ်သည်။ ကေဘယ်လ်ဂရမ်သည် ရေငုပ်သင်္ဘောကြေးနန်းကြိုးဖြင့် ပေးပို့သည့် မက်ဆေ့ဂျ်ဖြစ်ပြီး၊ ^[၃] မကြာခဏ "ကေဘယ်" သို့မဟုတ် "ဝိုင်ယာ" ဟု အတိုချုံးထားသည်။ နောက်ဆက်တွဲ -gram သည် ရှေးဂရိဘာသာမှ ဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်သည်- γραμμα ( gramma ) ဆိုသည်မှာ ရေးထားသောအရာကို ဆိုလိုသည်၊ ဆိုလိုသည်မှာ ကြေးနန်းဆိုသည်မှာ အဝေးကရေးထားသော အရာနှင့် cablegram ဆိုသည်မှာ ကေဘယ်ကြိုးဖြင့် ရေးထားသော အရာဖြစ်ပြီး၊ ကြေးနန်းဆိုသည်မှာ အဝေးက ရေးသားခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်ကို ဆိုလိုသည်။

နောက်ပိုင်းတွင် Telex သည် တယ်လီဖုန်းကွန်ရက်တစ်ခုနှင့်ဆင်တူသော တယ်လီပရင်တာ များ၏ ကွန်ရက်ပြောင်းထားသော Telex ကွန်ရက်မှ ပေးပို့သည့် မက်ဆေ့ချ်ဖြစ်သည်။

ကြေးနန်းဓာတ်ပုံ သို့မဟုတ် ဝါယာကြိုးပုံသည် အဝေးမှ ကြေးနန်းဖြင့် ပေးပို့သော သတင်းစာပုံဖြစ်သည်။ သံတမန် ကြေးနန်း ကြေးနန်း ဟုလည်း လူသိများသော သံတမန် ကေဘယ်လ်သည် သံတမန် မစ်ရှင်နှင့် ၎င်း၏ မိခင် နိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာန တို့ အကြား လျှို့ဝှက် ဆက်သွယ်မှု တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ^{[၄] [၅]} ထုတ်လွှင့်မှုအတွက် အသုံးပြုသည့်နည်းလမ်းကို မခွဲခြားဘဲ ကြေးနန်းသို့မဟုတ်ကေဘယ်ကြိုးများ ဟုခေါ်သည်။