ပံ့သကူ

ပံ့သကူ (အသံထွက်: /ပန့်သှဂူ/ ) ကို ပါဠိဝေါဟာရဖြင့် ပံသုကူလ^[၁] ဟုခေါ်ဆိုကာ စွန့်ပစ်ထားသည့် သင်္ဃန်း ဟူ၍ အနက်ရရှိသည်။^[၂]

• (၁) မြေ၌ စွန့်ပစ်ထားအပ်သော အဝတ်။ ^[၃]
• (၂) အရှင်မရှိသောပစ္စည်းဝတ္ထု။ ^[၄]
• (၃) ပံသုကူသင်္ကန်း။ ^[၅]

ယင်း သင်္ကန်းကို- လမ်း, သုသာန်, အမှိုက်ပုံ စသည်တို့တွင် တစ်စုံတစ်ခုသော အရပ်ဝယ် မြေမှုန့်တို့၏ မြင့်မောက်ခြင်းကဲ့သို့ မို့မောက်မြင့်တက်စွာ တည်ရှိသောကြောင့်၎င်း, မြေမှုန့်ကဲ့သို့ စက် ဆုပ်ဖွယ် ဖြစ်သောကြောင့်၎င်း “ပံသုကုလ = ပံသုကူ”ဟု ခေါ်ဆိုရသည် ^[၆]၊ ပံသုကူသင်္ကန်းသည် တန်ဖိုးနည်းခြင်း ရလွယ်ခြင်း အပြစ်ကင်းခြင်း ဂုဏ်တို့နှင့် ပြည့်စုံသည် ^[၇]။ ^[၈]

ပံသုကူသင်္ကန်း ပြုလုပ်ကောင်းသော အဝတ်များ

• (၁) သင်းချိုင်း၌ စွန့်ပစ်ထားသော အဝတ်၊
• (၂) ဈေးတံခါး၌ စွန့်ပစ် ကျရစ်သော အဝတ်၊
• (၃) ကုသိုလ်ကောင်းမှု လိုလားသူတို့ လမ်း၌ စွန့်ပစ်ထားသော အဝတ်၊
• (၄) အမှိုက်ပုံ၌ စွန့်ပစ်ထားသော အဝတ်၊
• (၅) ကိုယ်ဝန်ဆောင်တို့ သားဖွားသောအခါ ကိုယ်ဝန်အညစ်အကြေးကိုသုတ်၍ ပစ်ထားသော အဝတ်၊
• (၆) ဘုတ်ဆေး သမားတို့သည် (မကျန်းမာသောသူကို) ဦးခေါင်းနှင့်တကွ ရေချိုးပြီးသော် “ကျက်သရေမဲ့သော အဝတ်ဟု သဘောထားကာ စွန့်ပစ် ထားသော အဝတ်၊
• (၇) ရေချိုးဆိပ်၌ စွန့်ပစ်ထားသော အဝတ်၊
• (၈) အသုဘ လိုက်ပို့သောအခါ ဝတ်ဆင်သောအဝတ်ကို “အမင်္ဂလာအဝတ်”ဟု အမှတ်ပြုကာ စွန့်ပစ်ထားသော အဝတ်၊ (သူသေကောင်ကို ဖုံးလွှမ်းထားသည့် သုသာန်မှ ပြန်ယူအပ်သော အဝတ်။ ^[၉])
• (၉) မီးလောင်စု ရှိ၍ စွန့်ပစ်ထားသော အဝတ်၊
• (၁၀) နွား ဝါးရာ ရှိ၍ စွန်ပစ်ထားသော အဝတ်၊
• (၁၁) ခြစားရာရှိ၍ စွန့်ပစ်ထားသော အဝတ်၊
• (၁၂) ကြွက်ကိုက်ရာရှိ၍ စွန့်ပစ်ထားသော အဝတ်၊
• (၁၃) အနားပြတ်၍ စွန့်ပစ်ထားသော အဝတ်၊
• (၁၄) အမြိတ်အဆာပြတ်၍ စွန့်ပစ် ထားသော အဝတ်၊
• (၁၅) လှေသင်္ဘောဖြင့် သွားသူတို့ ဆိပ်ကမ်း၌ စိုက်ထူဖွဲ့ချည်ထားသော အလံတမ်းခွန်၊ စစ်တိုက်သူတို့ စစ်မြေ ပြင်၌ စိုက်ထူဖွဲ့ချည်ထားသော အလံတမ်းခွန်၊
• (၁၆) တောင်ပို့ကိုပတ်၍ ယစ်ပူဇော်ထားသော အဝတ်၊
• (၁၇) ရဟန်းတို့ စွန့်ပစ် ထားသော အဝတ်သင်္ကန်း၊
• (၁၈) မင်း ဘိသိက်ခံရာ အရပ်၌ စွန့်ပစ်ထားသော အဝတ်၊
• (၁၉) တန်းခိုးဖြင့်ပြီးသော “ဧဟိ-ဘိက္ခု”သင်္ကန်း၊
• (၂၀) လမ်း၌ကျရစ်သော အဝတ်၊ (ခရီးသွားသောသူတို့သည် သူခိုး ဓားပြဘေးကြောင့် ဝတ်ရုံပြီး စွန့်ပစ်ထားသော သင်္ကန်း။ ^[၁၀]
• (၂၁) လေတိုက်ခတ်၍ အဝေးသို့လွင့်ပါ လာသော အဝတ်၊
• (၂၂) နတ် လှူဒါန်းသော အဝတ် သင်္ကန်း၊
• (၂၃) သမုဒြာလှိုင်းတံပိုးကြောင့် ကမ်း၌တင်နေသော အဝတ်-တို့ ဖြစ်ပေသည်။ ^[၁၁]။ ^[၈]

ပံသုကူဓုတင်ဆောင်ပုံ

ပံသုကူဓုတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်သည် ပြဆိုပြီး ၂၃-မျိုးသော အဝတ်သင်္ကန်းတို့တွင် တစ်မျိုးမျိုးကို ကောက်ယူပြီး ဆွေးမြေ့သည့် အပိုင်းကို ပယ်, ခိုင်ခံ့သည့်အပိုင်းကို ဖွပ်လျှော်ကာ သင်္ကန်းချုပ်၍ ဝတ်ရုံသုံးဆောင် ရသည် ^[၁၂]။

ပံသုကူဓုတင်ဆောင်လိုသော ပုဂ္ဂိုလ်သည် “ဂဟပတိဒါနစီဝရံ ပဋိက္ခိပါမိ၊ ပံသုကူလိကင်္ဂံ သမာဒိယာမိ = ဒါယကာလက်ရောက် လှူသောသင်္ကန်းကို ပယ်ပါ၏၊ ပံသုကူသင်္ကန်းကို ဆောင်လေ့ရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်၏ အကြောင်း အင်္ဂါ “စေတနာ”ကို ဆောက်တည်ပါ၏”ဟု ဆောက်တည်ရသည်။ စကား ၂-မျိုးတွင် တစ်မျိုးမျိုးဖြင့်လည်း ဆောက်တည်ကောင်းသည် ^[၁၃]။^[၈]

ပံသုကူဓုတင်အမျိုးအစားများ

• ပံသုကူဓုတင်ဆောင်ပုဂ္ဂိုလ်သည် အမြတ်စား “ဥက္ကဋ္ဌ” ပုဂ္ဂိုလ်၊
• အလယ် အလတ် စား “မဇ္ဈိ”ပုဂ္ဂိုလ်၊
• အနိမ့်အညံ့စား “မုဒု” ပုဂ္ဂိုလ်ဟု ၃-မျိုး ၃-စား ရှိသည်။

သင်းချိုင်း စသည်၌ ရည်ညွှန်းငဲ့ကွက်မှုမရှိ “နိရာပေက္ခ” စွန့်ပစ်ထားသည်ကို ကောက်ယူသုံးဆောင်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် ဥက္ကဋ္ဌဓုတင်ဆောင်ပုဂ္ဂိုလ် မည်၏၊

“ရဟန်းများ ကောက်ယူကြလတ္တံ့”ဟု ရည်ရွယ်ကာ စွန့်ပစ်ထားသည်ကို ကောက်ယူ သုံးဆောင်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် မဇ္ဈိမဓုတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်မည်၏၊

မိမိကို ရည်ရွယ်ကာ ခြေရင်း၌ သဒ္ဓါကြည်ဖြူ ပေးလှူစွန့်ပစ်ထားသည်ကို ကောက်ယူသုံးဆောင်သော ပုဂ္ဂိုလ်သည် မုဒုဓုတင်ဆောင် ပုဂ္ဂိုလ်မည်၏ ^[၁၄]။^[၈]

ဘုရားရှင်ကိုယ်တိုင် ပံသုကူကောက်

မြတ်စွာဘုရားသည် မိဂဒါဝုန်တော၌ ပဌမ ဝါကပ်တော်မူပြီးနောက် ဒေသစာရီ ကြွချီတော်မူရာ ဥရုဝေလတော အရောက်တွင် တစ်နေ့သောအခါ သေနာနိဂုံးသူ ပုဏ္ဏာ မည်သောကျွန်မ ကွယ်လွန်အနိစ္စရောက်၍ ပိုက်ဆံလျော်ဖြင့် ရက်အပ်သောအဝတ်ဖြင့် ရစ်ပတ်လျက် သုသာန်၌ပစ်ထားရာ ကိုယ်တော်တိုင် တပြည်သားခန့်ရှိသော ပိုးလောက်တို့ကို ဖယ်ရှားက ပိုက်ဆံလျော်အဝတ်ကို ပံသုကူ သင်္ကန်းအဖြစ် ကောက်ယူတော်မူသည်^[၁၅]။ ^[၈]

ဝါတော် ၂၀တိုင် ပံသုကူသင်္ကန်းသာ အသုံးပြု

ဘုရားဖြစ်သည်မှ စ၍ ဝါတော် ၂၀-တိုင်အောင် ဘုရားရှင်နှင့်တကွ ရဟန်းတော်များသည် “ပံသုကူသင်္ကန်း”ကိုသာ ဝတ်ရုံသုံးဆောင်တော်မူကြသည်၊ ဝါတော် ၂၀-ကျော် မှ ဆရာဇီဝက၏ တောင်းပန်လျှောက်ထားမှုကြောင့် “ဂဟပတိစီဝရ”ခေါ် ဒါယကာတို့ လှူဒါန်းသောသင်္ကန်းကို ဝတ်ရုံသုံးဆောင်တော်မူကြသည် ^[၁၆]။ ^[၈]

ပံသုကူဓုတင် ဆောင်ခြင်းကြောင့် ရရှိသောအကျိုးများ

• (၁) “ပံသုကူလစီဝရံ နိဿာယ ပဗ္ဗဇ္ဇာဟူသော ဘုရားရှင်၏ ဩဝါဒ စကားနှင့်အညီ သင်္ကန်းဟူသောမှီရာနိဿယနှင့် လျော်သောအကျင့် ပဋိပတ်ရှိခြင်း၊
• (၂) သင်္ကန်း၌ ရောင့်ရဲခြင်းဟူသော “ပဌမအရိယ ဝံသ”တရား၌ တည်သည်မည်ခြင်း၊
• (၃) စောင့်ရှောက်မှု ဒုက္ခမရှိခြင်း၊
• (၄) သူတစ်ပါး နှင့် မဆက်စပ်သော အသက်မွေးမှုရှိခြင်း၊
• (၅) သူခိုးဘေး မစိုးရိမ်ရခြင်း၊
• (၆) ဝတ်ရုံသုံးဆောင်ရာ၌ တပ်မက်မှု “တဏှာ”မဖြစ်ခြင်း၊
• (၇) ရဟန်းတို့အား လျောက်ပတ်သော ပရိက္ခရာရှိခြင်း၊
• (၈) မြတ်စွာဘုရား ချီးမွမ်းအပ်သော ပစ္စည်းရှိခြင်း၊
• (၉) ကြည်ညိုဖွယ်ကို ဆောင်ခြင်း၊
• (၁၀) အလိုနည်းခြင်း “အပ္ပိစ္ဆတာ”စသော အကျိုးတရား ဖြစ်ပေါ် လာခြင်း၊
• (၁၁) သမထ သမထ ဝိပဿနာ ဟူသော အကျင့်မြတ်ကို တိုးပွါးစေခြင်း၊
• (၁၂) နောက်လာနောက်ပါး တပည့်သားတို့ အတု ယူစေခြင်းတို့ဖြစ်သည် ^{[၁၇] [၈]}

ယခုခေတ် ပံသုကူပစ်ခြင်း ဓလေ့

ပံ့သကူပစ်ခြင်းဟု ဆိုရာ၌ ငွေ၊ သင်္ကန်း၊ အဝတ်စသည်ကို ထိုက်သူယူစေရန်၊ အမှိုက်ပုံလမ်းဘေးတို့၌ စွန့်ပစ်ထားသည် ဟုဆိုလိုပေသည်။ ပုံမှန်အားဖြင့် ပံ့သကူပစ်ပွဲကို တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်နေ့ည၌ ပြုလုပ်ကြသည်။