အော်ဒီကလုံး

အော်ဒီကလုံး (ပြင်သစ်: Eau de Cologne^{[မှတ်စု ၁]}) သည် ဂျာမနီနိုင်ငံ၊ ကိုလုန်းမြို့မှ အစပြုခဲ့သော ရေမွှေးဖြစ်၏။^[၁] မူလရောစပ်မှုအား ဂျိုဟန် မာရီယား ဖာရီနာ ဆိုသူမှ ၁၇၀၉ ခုနှစ်တွင် ရှာဖွေဖော်စပ်ခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ၎င်းအမည်သည် ရနံ့ဖော်မြူလာများအတွက် ယေဘူယျအသုံးအနှုန်းဖြစ်လာခဲ့သည်။^[၂] အော်ဒီကလုံးတွင် အပျော့စား အီသနောလ် (၇၀-၉၀%) အခြေခံ၍ ရှောက်ပင်၊ သံပရာပင်၊ လိမ္မော်ပင်၊ လိမ္မော်သီး၊ ဂရိပ်ဖရုပင်၊ တောရှောက်ခါးပင်နှင့် အခြားသော သံပရာမျိုးဝင် အပင်နှင့် အသီးတို့ဖြင့် ရောစပ်ထားသည့် အဆီ ပါဝင်ပြီး လာဗင်ဒါ၊ ရို့စ်မယ်ရီ ၊ စမုန်ဖြူ၊ အော်ရီဂါနို၊ လိမ္မော်ရွက်၊ စံပယ်၊ သံလွင်၊ သံလွင်ဆီနှင့် ဆေးရွက်ကြီးတို့လည်း ပါဝင်နိုင်သည်။

4711 အမှတ်တံဆိပ် အော်ဒီကလုံးအမျိုးအစား ရေမွှေး

မြန်မာစကားအသုံးအနှုန်းတွင်လည်း "အော်ဒီကလုံး" ဟူသော ဝေါဟာရသည် အချို့သော ရေမွှေးများအတွက် ယေဘုယျအသုံးအနှုန်းဖြစ်ပြီး ‘မူးဝေသောအခါ ရှူခြင်း၊ အမွှေးအကြိုင်အဖြစ် ဆွတ်ဖျန်းရခြင်း စသည် ပြုလုပ်ရသော ရေမွှေးတစ်မျိုး’^{[မှတ်စု ၂]} ဟူ၍လည်း မြန်မာစာလုံးပေါင်းသတ်ပုံကျမ်းတွင် အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုထား၏။ ၎င်းအပြင် နာမည်ကြီး ရေမွှေးတစ်မျိုးမျိုးအား တုပထားသော ရနံ့ပြင်းအားနည်းပြီး ဈေးသက်သာသည့် ရေမွှေးများကိုလည်း ထိုသို့ ခေါ်ဆိုသုံးနှုန်းလေ့ရှိသည်။

သမိုင်း

ဖာရီနာ၏ မူရင်း အော်ဒီကလုံး ဖော်မြူလာ (၁၈၁၁ ခုနှစ်)

မူရင်း အော်ဒီကလုံး သည် ၁၇၀၉ ခုနှစ်တွင် ကိုလုန်းမြို့ တွင်ထွက်ရှိခဲ့သော အရက်-သံပရာ ရနံ့နွယ်ဝင် ရေမွှေးဖြစ်ပြီး ဂျိုဟန် မာရီယား ဖာရီနာ (၁၆၈၅-၁၇၆၆) နှင့် အီတလီ ရေမွှေးထုတ်လုပ်သူ ဆန်တာ မာရီယား ဆိုသူတို့မှ ဖော်စပ်ခဲ့သည်။ ၁၇၀၈ ခုနှစ်တွင် ဖာရီနာ သည် ၎င်း၏အစ်ကိုဖြစ်သူထံ– "အီတလီနွေဦးနံနက်ခင်းတစ်ခုမှ မိုးရွာပြီးနောက် လိမ္မော်ပွင့်များ၏ မွှေးရနံ့တစ်ခုကို ကျွန်ုပ်တွေ့ရှိခဲ့တယ်" ဟူ၍ စာရေးသားပေးပို့ခဲ့သည်။^[၃] သူ၏ နေရပ်အသစ်ကို ဂုဏ်ပြုသည့်အနေဖြင့် အော်ဒီကလုံး (Eau de Cologne) ဟု အမည်ပေးထားခြင်းဖြစ်သည်။^[၄]

မူရင်း အော်ဒီကလုံး ၄၇၁၁ (Eau de Cologne 4711) ရေမွှေးသည် ၎င်း၏မူလအစပြုရာနေရာ၏ အိမ်နံပါတ်ကို အစွဲပြု၍ အမည်ပေးထားခြင်းဖြစ်သည်။ ၎င်းအား Wilhelm Mülhens ဆိုသူမှ ၁၈ ရာစုတွင် ဆန်းသစ်တီထွင်ခဲ့ပြီး အစောဆုံးအားဖြင့် ၁၇၉၉ ခုနှစ်မှ စတင်၍ ကိုလုန်းမြို့တွင် ထုတ်လုပ်ခဲ့သောကြောင့် ကမ္ဘာပေါ်တွင် သက်တမ်းအရင့်ဆုံး အမွှေးနံ့သာများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်လေသည်။

• အော်ဒီကလုံး ရေမွှေးအမျိုးအမျိုး
• 
  4711 (၁၈၈၅ ခုနှစ်)
• 
  4711
• 
  Penhaligon's
• 
  Troinoj (၁၈၈၉ ခုနှစ်)
• 
  Cordon Rouge, François Coty (၁၉၀၉ ခုနှစ်)
• 
  Cordon Vert, François Coty (၁၉၀၅ ခုနှစ်)

မှတ်စု

1. ပြင်သစ်အသံထွက်: [o d(ə) kɔlɔɲ] ။ ဂျာမန်: Kölnisch Wasser ၊ ဂျာမန် အသံထွက်: [ˈkœlnɪʃ ˈvasɐ] ။ မြန်မာဘာသာဖြင့် "ကိုလုန်းမြို့မှ ရေ" ဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။
2. ဝစ်ရှင်နရီရှိ အော်ဒီကလုံး အကြောင်း အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်