दार्जिलिङ
From Wikipedia, the free encyclopedia
दार्जिलिङ (बङ्गाली: দার্জিলিং) भारतको पश्चिम बङ्गाल राज्यको उत्तरी क्षेत्रमा पर्ने एउटा नगरपालिका हो। पूर्वी हिमालयमा अवस्थित, यसको औसत उचाइ २,०४५ मिटर (६,७०९ फिट) छ। दार्जिलिङको पश्चिममा नेपालको सबैभन्दा पूर्वी प्रदेश, पूर्वमा भुटान राज्य, उत्तरमा भारतीय राज्य सिक्किम र टाढा उत्तरमा चीनको तिब्बत स्वायत्त क्षेत्र रहेको छ। बङ्गलादेश दक्षिण र दक्षिणपूर्वमा अवस्थित छ, र पश्चिम बङ्गाल राज्यको अधिकांश भाग दक्षिण र दक्षिणपश्चिममा अवस्थित छ, दार्जिलिङ क्षेत्रसँग साँघुरो बाटोले जोडिएको छ। कञ्चनजङ्घा, विश्वको तेस्रो-अग्लो हिमाल, उत्तरतिर उक्लिएको छ र स्पष्ट दिनहरूमा स्पष्ट रूपमा देखिन्छ।
दार्जिलिङ
দার্জিলিং | |
---|---|
निर्देशाङ्क: २७°०२′१५″उ॰ ८८°१५′४७″पू॰ | |
देश | भारत |
राज्य | पश्चिम बङ्गाल |
जिल्ला | दार्जिलिङ |
बसोबास | सन् १८३५ |
सरकार | |
• अङ्ग | दार्जिलिङ नगरपालिका |
• अध्यक्ष | अमरसिंह राई |
क्षेत्रफल | |
• जम्मा | ७.४३ किमी२ (२.८७ वर्ग माइल) |
उन्नतांश | २,०४५ मिटर (६७०९ फिट) |
जनसङ्ख्या (२०११) | |
• जम्मा | ११८,८०५ |
• घनत्व | १५,९९०/किमी२ (४१४००/वर्ग माइल) |
भाषाहरू | |
• आधिकारिक | बङ्गाली र नेपाली[1] |
समय क्षेत्र | युटिसी+०५:३० (भारतीय मानक समय) |
१९औँ शताब्दीको प्रारम्भमा, भारतमा इस्ट इन्डिया कम्पनीको शासनकालमा, दार्जिलिङलाई बेलायती अधिकारीहरू, सैनिकहरू र तिनीहरूका परिवारहरूका लागि सम्भावित ग्रीष्मकालीन आश्रयको रूपमा चिनिन्थ्यो। साँघुरो पहाडी चट्टान सिक्किम राज्यबाट भाडामा लिएको थियो, र अन्ततः ब्रिटिस भारतमा गाभियो। दार्जिलिङको मुनिको ढलानमा चिया उब्जाउने प्रयोग निकै सफल भयो। जङ्गल काट्न, युरोपेली शैलीको कुटीर बनाउन र चिया बगानमा काम गर्न नेपालबाट मुख्यतया हजारौँ कामदारहरू भर्ना गरिएको थियो। व्यापक वन फँडानीले आदिवासी जनजातिलाई विस्थापित गरेको छ।आज दार्जिलिङको जनसङ्ख्या मुख्यतया सहरको मौलिक विकासमा कार्यरत आदिवासी र आप्रवासी श्रमीकको सन्तानहरुबाट बनेको छ। उनीहरूको साझा भाषा नेपाली भाषालाई भारतमा राज्य र सङ्घीय तहमा आधिकारिक मान्यता दिइएको भएतापनि यस मान्यताले भाषा बोल्नेहरूका लागि थोरै अर्थपूर्ण रोजगारी सिर्जना गरेको छ न त उनीहरूले आफ्नो राजनीतिक मामिलामा ठुलो मात्रामा बोल्ने क्षमता बढाएको छ।
दार्जिलिङको संस्कृति अत्यधिक विश्वव्यापी छ - विभिन्न जातीय समूहहरू आपसमा मिल्ने र तिनीहरूको ऐतिहासिक जराहरूबाट टाढा विकसित भएको परिणाम। यस क्षेत्रको स्वदेशी व्यञ्जन किण्वित खाना र पेय पदार्थहरूमा धनी छ।दार्जिलिङमा केही बेलायती शैलीका सार्वजनिक विद्यालयहरू पनि छन्, जसले भारत र नेपालका विद्यार्थीहरूलाई आकर्षित गर्ने गरेको छ। दार्जिलिङ र यसको नजिकै रहेको कालिम्पोङ सहरले सन् १९८० देखि गोर्खाल्यान्ड राज्यको माग गर्दै आएका छन्।