1859
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
1859 | ||
Eeuwen: | 18e eeuw · 19e eeuw · 20e eeuw | |
Decennia: | 1840-1849 · 1850-1859 · 1860-1869 | |
Jaren: | << · < · 1858 · 1859 · 1860 · > · >> | |
![]() | ||
Ab urbe condita: | 2612 MMDCXII | |
Armeense jaartelling: | 1308 – 1309 ԹՎ ՌՅԸ – ՌՅԹ | |
Chinese jaartelling: | 4555 – 4556 乙午 – 丙未 | |
Christelijke jaartelling: | 1859 MDCCCLIX | |
Ethiopische jaartelling: | 1851 – 1852 | |
Hebreeuwse jaartelling: | 5619 – 5620 | |
Hindoekalenders: | ||
- Vikram Samvat | 1914 – 1915 | |
- Shaka Samvat | 1781 – 1782 | |
- Kali yuga | 4960 – 4961 | |
Iraanse jaartelling: | 1237 – 1238 ۱۲۳۷ – ۱۲۳۸ | |
Islamitische jaartelling: | 1275 – 1276 ١٢٧٦ – ١٢٧٥ | |
Maçonnieke jaartelling: | 5858 – 5859 | |
![]() ![]() | ||
Lijst van landen | ||
![]() | ||
![]() |
Het jaar 1859 is het 59e jaar in de 19e eeuw volgens de christelijke jaartelling.
Gebeurtenissen
- januari
- 5 - Alexander Johan Cuza wordt gekozen tot vorst van Moldavië.
- 5 - De bewoners van het Zuiderzee-eiland Schokland verlaten onder druk van de Nederlandse regering hun woningen, die direct daarna onbewoonbaar worden gemaakt.[1]
- 21 - Mariano Salas (1797-1867) wordt interimpresident van Mexico.
- 24 - Alexander Johan Cuza wordt gekozen tot vorst van Walachije. Het streven naar vereniging van de beide vorstendommen krijgt een sterke impuls.
- 28 - In de Verenigde Staten wordt de stad Olympia bij het Washingtonterritorium gevoegd.
- februari
- 2 – Miguel Miramón (1832-1867) wordt interimpresident van Mexico.
- 11 - De Dopperkerk, een gereformeerd-calvinistische kerk in Zuid-Afrika, wordt te Rustenburg opgericht door de Friese immigrant Dirk Postma.
- 12 - De stoomboot Princess ontploft op de Mississippi met meer dan 70 dodelijke slachtoffers.
- 14 - Oregon treedt als 33e staat toe tot de Verenigde Staten van Amerika.
- maart
- 9 - Het Sardijnse leger mobiliseert zich tegen het Oostenrijkse leger, wat de spanningen tussen het Koninkrijk Sardinië en het Keizerrijk Oostenrijk doet toenemen.
- april
- 29 – Oostenrijkse troepen steken de Ticino over, richting Piëmont-Sardinië. Begin van het gewapend conflict met Frankrijk, dat bekend staat als de Tweede Italiaanse Onafhankelijkheidsoorlog.
- mei
- 12 - In verband met het gewapend conflict op het vasteland over Italië roept de Britse minister van Oorlog op tot de vorming van burgermilities, zoals in de Napoleontische tijd.
- 20 - Tijdens de Slag bij Montebello behaalt de Frans-Sardijnse alliantie een eerste overwinning op de Oostenrijkers.
- 26 - Tijdens Slag bij Varese verslaat een Sardijns vrijwilligerskorps de Oostenrijkers.
- 27 - Bij de Slag bij San Fermo worden de Oostenrijkers weerom verslagen door het Sardijns vrijwilligerskorps. Hun aanvoerder Giuseppe Garibaldi doet zijn intrede in de stad Como.
- juni
- 4 - Bij Magenta worden de Oostenrijkers opnieuw verslagen. Milaan en Toscane komen in handen van Piëmont-Sardinië.
- 6 - Queensland wordt een aparte kolonie, afgescheiden van Nieuw Zuid-Wales en met Brisbane als hoofdstad.
- 12 - Henry John Temple, Lord Palmerston, vormt een liberaal kabinet; dit is het begin van vijftien jaar regering door de nieuwe Liberal Party in het Verenigd Koninkrijk.
- 24 - Slag bij Solferino. De gezamenlijke legers van Piëmont en Frankrijk verslaan die van Oostenrijk. De eenwording van Italië komt dichterbij doordat Lombardije bij Piëmont komt.
- 30 - De koorddanser Charles Blondin steekt als eerste, onder massale belangstelling, de Niagara watervallen over.
- juli
- 11 - De Wapenstilstand van Villafranca maakt een einde aan de gevechten van de Tweede Italiaanse Onafhankelijkheidsoorlog.
- augustus
- 8 - De bevolking van Parma en Piacenza stemt voor aansluiting bij het Koninkrijk Sardinië, ofwel voor een verenigd Italië.
- 15 - De Franse keizer Napoleon III geeft algemene amnestie aan politieke tegenstanders van het Tweede Franse Keizerrijk.
- 25 - De imam van de Kaukasus Sjamil en zijn familie worden door Russische strijdkrachten gearresteerd. Daarmee komt feitelijk na tientallen jaren een einde aan de Kaukasusoorlog.
- 28 - Edwin Drake neemt de eerste olieraffinaderij van Standard Oil in bedrijf te Titusville, in het westen van Pennsylvania.
- september
- 2 - De aarde wordt getroffen door de ergste zonnewind in de recente geschiedenis. Overal ter wereld vallen telegraafverbindingen uit. Het noorderlicht is zelfs in Cuba en Hawaï te zien.
- oktober
- 4 - De eerste spoorlijn door Luxemburg wordt in bedrijf gesteld.
- 13 - Multatuli (pseudoniem voor Eduard Douwes Dekker) legt de laatste hand aan zijn debuutroman Max Havelaar, of de koffij-veilingen der Nederlandsche Handelmaatschappij.
- 16 - Een groepje abolitionisten onder leiding van John Brown doet een aanval op een federaal wapendepot in het stadje Harpers Ferry (Virginia). De volgende dag wordt de groep uitgeschakeld door een eenheid mariniers onder Robert E. Lee.
- november
- 10 en 11 - Ondertekening van het Verdrag van Zürich, dat tot stand kwam na de Tweede Italiaanse Onafhankelijkheidsoorlog.
- 24 - Charles Darwin publiceert zijn boek The origin of species in 1200 exemplaren.
- november - De wiskundige Bernhard Riemann publiceert in de Monatsberichte der Berliner Akademie het artikel Ueber die Anzahl der Primzahlen unter einer gegebenen Grösse, met daarin de Riemann-hypothese.
- november - De Parijse Belg Etienne Lenoir krijgt octrooi op een verbrandingsmotor.
- december
- 2 - John Brown wordt opgehangen naar aanleiding van een mislukte poging een slavenopstand te starten.
- 8 - De Italiaanse landen Parma, Modena en de Pauselijke Staat worden opgenomen in de "koninklijke provincie Emilia".
- zonder datum
- De Missouri Botanical Garden gaat open voor het publiek.
- De kedive van Egypte, Said Pasja, sticht de stad Port Said.
- Gaston Planté, een Franse natuurkundige, vindt de loodzuurbatterij uit.
- Introductie van de petroleumlamp.
Muziek
- Charles Gounod: Ave Maria, voor sopraan solo, orgel, piano en orkest - naar Johann Sebastian Bach, Wohltemperiertes Klavier, 1 deel, 1e prelude in C groot
- Johannes Brahms componeert zijn Serenade nr 2, Opus 16
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.