Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling

Adalet ve Kalkınma Partisi
Personen
Partijleider	Recep Tayyip Erdoğan
Zetels
Parlement	290 / 600
Grootstedelijke gemeenten	15 / 30
District gemeenten	742 / 1.351
Gemeenteraadsleden	10.173 / 20.498
Provinciale raadsleden	757 / 1.251
Geschiedenis
Opgericht	14 augustus 2001
Algemene gegevens
Actief in	Turkije
Hoofdkantoor	No. 202 Balgat; Ankara, Turkije
Richting	Rechts
Ideologie	Conservatisme; Economisch liberalisme; Autoritarisme[1]; Neo-ottomanisme[2][3][4][5]
Kleuren	Oranje, blauw en wit
Afkorting	AKP
Jongerenorganisatie	AKP Gençlik Kolları
Europese organisatie	Partij van Europese Conservatieven en Hervormers (waarnemer)
Website	www.akparti.org.tr
Portaal	Politiek ; Turkije

De Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (Turks: Adalet ve Kalkınma Partisi), officiële acroniem AKP, is een Turkse politieke partij van conservatieve signatuur. De partij presenteert zich nadrukkelijk in haar partijreglementen niet als islamitische, maar als conservatief-democratische partij met een economisch-liberale signatuur.[6] De partij is sinds de parlementsverkiezingen van 2002 aan de macht in Turkije. De AKP, die toen voor het eerst meedeed aan de verkiezingen, werd met 34,2% van de stemmen direct de grootste partij van Turkije. Mede-oprichter en partijvoorzitter Recep Tayyip Erdoğan is president.

Quick facts: Adalet ve Kalkınma Partisi, Personen, Partijl... ▼

Het succes van de AKP wordt toegedicht aan de economische liberalisatie waardoor een Anatolisch maatschappelijk middenveld zou zijn ontstaan dat wel aan sociale en economische betekenis had gewonnen, maar zich daarentegen onvoldoende vertegenwoordigd voelde in het politieke systeem (zie tabel A). De kiem voor de economische inhaalslag zou besloten liggen in de neoliberale economische filosofie van wijlen president Turgut Özal. Door de ondervertegenwoordiging van het cultureel conservatieve Anatolische deel van de bevolking in de belangrijkste overheidsorganen zou de overheid niet representatief zijn geweest voor de bevolkingssamenstelling. De nieuwe Anatolische bourgeoisie zou, door middel van de AKP, de status-quo van de stedelijke Kemalistische bevolking uitdagen.[7]

De partij steunt de islamistische Moslimbroederschap die door Egypte, Rusland, Verenigde Arabische Emiraten, Saoedi-Arabië, Syrië en Bahrein op de terreurlijst werd gezet, nadat het Egyptische leger onder leiding van Abdul Fatah al-Sisi via een staatsgreep Mohammed Morsi, de eerste democratisch gekozen president van Egypte, afzette.[8][9][10] Zowel het binnenlands als buitenlands beleid van de partij onder (voormalig) premier Ahmet Davutoğlu wordt gezien als Pan-islamitisch,[11] ten koste van de elitisch Kemalistisch-seculiere republikeinse principes.[12]

Landelijke demonstraties braken uit tegen het autoritarisme van de AKP in 2013, het hardhandig neerslaan van de demonstraties leidde tot internationale veroordeling tevens kwamen de gesprekken over toetreding van Turkije tot de EU tot stilstand.[13] Sindsdien heeft de partij strengere regelgeving op het gebied van internet, abortus en alcoholgebruik ingevoerd en de toegang tot Twitter en YouTube werd tijdelijk geblokkeerd in maart 2014.[14][15][16][17][18] Vooral na een corruptieschandaal waarbij verschillende AKP ministers betrokken waren in 2013, wordt de partij beschuldigd van vriendjeskapitalisme.[19][20][21] De partij is verantwoordelijk voor democratische erosie in Turkije.[22]