Autisme
neurologische aandoening / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Autisme (Grieks: αὐτός, autós, zelf) is een aangeboren pervasieve ontwikkelingsstoornis die zich kenmerkt door beperkingen op het gebied van sociale interactie en (non-)verbale communicatie en door een beperkt, repetitief of stereotiep gedragspatroon.[1]
 |
Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht. Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts. |
| Autisme | ||||
|---|---|---|---|---|
| Coderingen | ||||
| ICD-10 | F84.0 | |||
| ICD-9 | 299.0 | |||
| OMIM | 209850 | |||
| MedlinePlus | 001526 | |||
| eMedicine | med/3202ped/180 | |||
| MeSH | D001321 | |||
| ||||
Autisme kan niet genezen worden. Vroeger werd gedacht dat alleen mensen met een verstandelijke beperking autistisch konden zijn. Tegenwoordig wordt autisme als grotendeels onafhankelijk van de intelligentie beschouwd.
De genetisering van autisme heeft de diagnose belangrijk veranderd en is aanmerkelijk breder dan het klassieke Kanner-autisme. De diagnostische criteria vereisen dat bepaalde symptomen al voor het derde levensjaar duidelijk worden. Hoewel de diagnose doorgaans vroeg gesteld wordt, komt het ook vaak voor dat autisme pas op latere leeftijd duidelijk wordt, bijvoorbeeld wanneer er sprake is van een normale of bovengemiddelde intelligentie.
De diagnosecriteria zijn vastgelegd in de internationale standaarden Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM) en International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems (ICD).
In Nederland is sinds 2017 de vijfde editie van de DSM (DSM-5, mei 2013, Nederlandse vertaling april 2014[2]) leidend bij het bepalen van de verzekerde zorg in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ).[3][4] In editie ervoor, de DSM-IV (1994), werd toegevoegd, beschreven als een vorm van autisme die samengaat met een normale of bovengemiddelde intelligentie. In de herziene vierde editie DSM-IV-TR (2000) werden naast de autistische stoornis (ook klassiek autisme of syndroom van Kanner genoemd) ook andere 'autistiforme' stoornissen beschreven: het syndroom van Asperger (ook al beschreven in de DSM-IV, 1994), PDD-NOS (pervasieve ontwikkelingsstoornis, niet anderszins omschreven, POS-NAO), atypisch autisme, meervoudig complexe ontwikkelingsstoornis (MCDD), syndroom van Rett en desintegratiestoornis van de kinderleeftijd, ook syndroom van Heller genoemd.
In de DSM-5 zijn alle verschillende autisme-stoornissen samengevoegd; sindsdien was er nog maar een autismediagnose, de autismespectrumstoornis (ASS). De reden was dat de verschillende aandoeningen lastig van elkaar te onderscheiden waren en de behandeling ervan sterk overeenkomt.
Ook in de elfde versie van de International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems (ICD), het internationale handboek van de Wereldgezondheidsorganisatie (formeel van kracht sinds 1 januari 2022[5]) zijn alle pervasieve ontwikkelingsstoornissen (behalve het syndroom van Rett) samengevoegd tot autismespectrumstoornis (ICD11: 6A02).[6][7]
In het informele, dagelijks taalgebruik is de betekenis van de term autisme onduidelijk, deze hangt af van de context waarin de term wordt gebruikt. Meestal wordt de autismespectrumstoornis bedoeld, maar in sommige gevallen worden de verschillende stoornissen bedoeld die tot de uitgave van DSM-5 apart benoemd werden.