stijlfiguur die bestaat uit een herhaling met een omkering

Chiasme

Chiasme

Een chiasme, chiasma of kruisstelling is een <a href="/nl/Stijlfiguur" title="Stijlfiguur" class="wl">stijlfiguur</a> die bestaat uit een <a href="/nl/Repetitio" title="Repetitio" class="wl">herhaling</a> met een omkering.

<div id="sjabloon_zie_artikel" style="padding:0.5em; margin-bottom:0.5em; border-bottom:1px solid #aaa; font-size:95%;" role="note" about="#mwt1"><img loading="lazy" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png" decoding="async" data-file-width="480" data-file-height="480" data-file-type="drawing" height="15" width="15" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x" alt="1rightarrow_blue.svg"> De benaming chiasma wordt ook gebruikt in de genetica; zie hiervoor <a href="/nl/Chiasma_(genetica)" title="Chiasma (genetica)" class="wl">Chiasma (genetica)</a>.
</div>
Bij deze stijlfiguur worden de overeenkomstige termen van twee formuleringen in omgekeerde volgorde geplaatst. Het chiasme wordt ook wel als een bijzonder geval van <a href="/nl/Parallellisme_(stijlfiguur)" title="Parallellisme (stijlfiguur)" class="wl">parallellisme</a> gezien, waarbij volgorde-inversie wordt toegepast in de herhaling van een eenheid.
De functie van een chiasme kan formeel decoratief zijn, maar meestal wordt een plechtig en bezwerend effect nagestreefd. In de poëzie wordt een chiasme gebruikt bestaande uit twee bij elkaar horende zinnen die elkaars tegengestelde zijn.<a href="#cite_note-1" style="counter-reset: mw-Ref 1;">[1]</a>

Een chiasme, chiasma of kruisstelling is een stijlfiguur die bestaat uit een herhaling met een omkering. Bij deze stijlfiguur worden de overeenkomstige termen van twee formuleringen in omgekeerde volgorde geplaatst. Het chiasme wordt ook wel als een bijzonder geval van parallellisme gezien, waarbij volgorde-inversie wordt toegepast in de herhaling van een eenheid.
De functie van een chiasme kan formeel decoratief zijn, maar meestal wordt een plechtig en bezwerend effect nagestreefd. In de poëzie wordt een chiasme gebruikt bestaande uit twee bij elkaar horende zinnen die elkaars tegengestelde zijn. 