De Vonk (verzetsorganisatie)
verzetsorganisatie / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
De Vonk is de naam van verschillende illegale blaadjes tijdens de Tweede Wereldoorlog. De bijbehorende Nederlandse verzetsorganisatie wordt als De Vonk-groep aangeduid. De naam De Vonk is een vertaling van het Russische woord Iskra, wat de naam was van een ondergronds blad uit 1903 dat Lenin vanuit Zwitserland naar Sint-Petersburg liet smokkelen. Lenin had die naam ontleend aan Poesjkin, die geschreven had Uit de Vonk zal de vlam oplaaien, waarmee het vuur van de revolutie bedoeld werd. De naam is dan ook zeer symbolisch voor de combinatie van begrippen als communisme, ondergronds en revolutionair.
Het ene blad is een communistisch verzetsblad dat vanaf november 1940 als lokale editie van De Waarheid verspreid werd, maar het eerste nummer verscheen in oktober 1940 in Den Haag. De naam van het blad was tevens de aanduiding van de communistische verzetsgroepen in sommige steden. Sommige nummers van dat blad hebben als motto Uit de Vonk zal de vlam ontstaan (Lenin). Het andere blad was een uitgave van de Internationaal-Sociaalistische Beweging (ISB), die het blad vanaf januari 1941 vanuit Haarlem landelijk verspreidde. De ISB gebruikte in alle nummers het motto Uit de Vonk zal de vlam oplaaien (Poesjkin).
Na de bevrijding nam het links-socialistische weekblad De Vlam de plaats in van de illegale Vonk. Henriette Roland Holst heeft zowel voor de illegale als de legale versie geregeld artikelen geschreven.