Habsburgse Nederlanden
historische term voor de Lage Landen, 1482-1581/1795 / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
De Habsburgse Nederlanden was een benaming voor de Lage Landen gedurende de tijd dat ze geregeerd werden door vorsten uit het huis Habsburg. Deze periode begon in 1482 en eindigde voor de Noordelijke Nederlanden in 1581 en voor de Zuidelijke in 1795.
| Habsburgse Nederlanden | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Personele unie van lenen van het Heilige Roomse Rijk | ||||||
| ||||||
| ||||||
| Kaart | ||||||
 | ||||||
| De Lage Landen in 1560.
■ Habsburgse Nederlanden
| ||||||
| Algemene gegevens | ||||||
| Hoofdstad | de facto: Mechelen tot 1530, nadien Brussel | |||||
| Bevolking | ca. 3.000.000 | |||||
| Talen | Diets/Nederlands, Waals, Luxemburgs, Frans (elite) | |||||
| Religie(s) | Rooms-katholicisme, protestantisme (verboden) | |||||
| Munteenheid | Gulden (sinds 1521) | |||||
| Regering | ||||||
| Regeringsvorm | Monarchie | |||||
| Dynastie | Huis Habsburg Spaanse lijn (1556-1598) | |||||
| Staatshoofd | de facto: landsheer | |||||
| Plv. staatshoofd | Landvoogd | |||||
| Staatkundige geschiedenis van de Nederlanden | ||
| Noordelijke Nederlanden | Zuidelijke Nederlanden | Heilige Roomse Rijk & Duitse Bond |
| Gouwen van Midden-Francië | Gouwen van Midden-Francië | Gouwen van Oost-Francië |
|
Gelre |
Vlaanderen |
Luik |
1384  Bourgondische Nederlanden | ||
1482  Habsburgse Nederlanden | ||
| 1543 Zeventien Provinciën (vanaf 1566 in opstand) | ||
1588  Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden |
1585 Spaanse Nederlanden | |
1713  Oostenrijkse Nederlanden | ||
| 1795 Bataafse Republiek | 1794  Eerste Franse Republiek | |
1806  Koninkrijk Holland | ||
| 1810 | 1804 | |
| Eerste Franse Keizerrijk | ||
| 1813 Vorstendom der Nederlanden | 1814 Generaal- gouvernementen | |
| 1815 Verenigd Koninkrijk der Nederlanden |
1815  Groothertogdom Luxemburg 1839 Hertogdom Limburg | |
1830 (1866) Koninkrijk der Nederlanden | 1830  Koninkrijk België | 1848 & 1867 Groothertogdom Luxemburg |
Het begrip Habsburgse Nederlanden is in twee betekenissen gebruikt. Eerst verwees het naar een periode dat alle Nederlanden een Habsburgse landsheer hadden. Later, toen alleen nog de Zuidelijke Nederlanden onder het huis Habsburg vielen, werd het een synoniem voor 'Zuidelijke Nederlanden'.
Sinds het aantreden van koning Filips II van Spanje in 1555 spreekt men ook wel van de Spaanse Nederlanden. Even, tot 1581, gold dat ook voor alle Zeventien Provinciën, maar in dat jaar scheidden zich hiervan de noordelijke provinciën af. Na een gedeeltelijke Spaanse herovering werden de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden bij de Vrede van Münster van 1648 ook internationaal als onafhankelijk erkend. Spaanse Nederlanden werd dus ook een synoniem voor de Zuidelijke of Habsburgse Nederlanden, geregeerd door de Spaanse tak van het huis Habsburg. In 1713 vervielen zij aan de Oostenrijkse tak van het huis Habsburg en werden tot 1795 vaak Oostenrijkse Nederlanden (Latijn: Belgium Austriacum) geheten, soms ook wel keizerlijke Nederlanden omdat de Habsburgse landsheer dan meestal ook keizer van het Heilige Roomse Rijk was, waartoe deze landen sowieso nog behoorden. Deze werden toen tezamen met de noordelijke Republiek door de Eerste Franse Republiek ingelijfd.