Lodewijk XVI van Frankrijk
Frans koning (1754-1793) / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Lodewijk XVI van Frankrijk (Versailles, 23 augustus 1754 – Parijs, 21 januari 1793) regeerde als koning van Frankrijk en Navarra van 1774 tot 1789 en daarna als koning der Fransen van 1789 tot 1792. Hij was geboren als Louis-Auguste de France en stierf tijdens de Franse Revolutie onder de guillotine als citoyen Louis Capet, na een veroordeling wegens hoogverraad.
Lodewijk XVI | ||
---|---|---|
1754-1793 | ||
![]() | ||
Koning van Frankrijk | ||
Periode | 1774-1792 | |
Voorganger | Lodewijk XV | |
Opvolger | Nationale Conventie (titulair Lodewijk XVII) | |
Vader | Lodewijk Ferdinand van Frankrijk | |
Moeder | Maria Josepha van Saksen | |
Dynastie | Bourbon |
Als negentienjarige erfde Lodewijk XVI een koninkrijk op de rand van het bankroet. Onder zijn bewind leegden de koloniale politiek en de succesvolle interventie in de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog verder de schatkist, terwijl het spilzieke gedrag van het hof in Versailles zich uitkristalliseerde in de impopulariteit van koningin Marie Antoinette, zeker na de diamanten-halssnoeraffaire van 1785-1786. Via de ministers Turgot, Calonne en Necker probeerde Lodewijk XVI nieuwe inkomsten aan te boren door de fiscale privileges van de adel en de Kerk in te perken, maar de Assemblée des Notables en de parlementen blokkeerden elke hervorming in die richting. In een poging de impasse te doorbreken riep hij de Staten-Generaal samen. Onder impuls van de derde stand riep dat consultatieve orgaan zich uit tot Nationale Vergadering en zette het een proces in gang dat Franse Revolutie wordt genoemd. De koning verloor de regie en zag het absolutisme en het ancien régime ten einde komen. Weifelend leek hij een nieuwe rol als constitutioneel monarch te aanvaarden, maar in juni 1791 wees hij die af met een nachtelijke vlucht die gestopt werd op vijftig km van de grens. Enkele maanden later gaf de grondwet van 1791 hem alsnog een kans als Koning der Fransen. Hij regeerde met feuillants en girondijnen. Het wankele vertrouwen liep volledig spaak door de Eerste Coalitieoorlog die op zijn voorstel werd ontketend, gekoppeld aan binnenlandse opstanden, intriges van émigrés en koninklijke veto's tegen wetten. De Parijse sansculotten organiseerden in augustus 1792 de Bestorming van de Tuilerieën. Lodewijk XVI werd met zijn familie opgesloten en berecht door de Nationale Conventie, die hem schuldig bevond en de doodstraf toemat. Zijn halsrechting op 21 januari 1793 maakte van hem de enige koning van Frankrijk die geëxecuteerd is.