Maria ad Graduskerk (Mainz)

De Maria ad Graduskerk (Duits: Maria zu den Stufen) was een aan de Moeder Gods gewijde kerk in de Duitse stad Mainz en stond pal ten oosten van de Mainzer Dom. In de volksmond werd de kerk "Onze-Lieve-Vrouw" (Duits: Liebfrauen) genoemd, aangevuld met de woorden zu den Greden of zu den Staffeln (vert.: aan de trappen), omdat een hoge trap van het oostelijke portaal van de kerk naar een dieper gelegen gebied aan de aan de Rijnoever gelegen Vispoort voerde.

Maria ad Graduskerk Maria zu den Stufen
Maria ad Graduskerk (zicht vanaf de Rijnzijde)
Land	Duitsland
Regio	Rijnland-Palts
Plaats	Mainz
Denominatie	Rooms-Katholieke Kerk
Gewijd aan	Maria
Coördinaten	49° 60′ NB, 8° 17′ OL
Gesloopt in	1803-1807
Detailkaart
Portaal    Christendom

Geschiedenis en beschrijving

De oorsprong van de kerk voerde terug naar de stichting van een Mariastift in de 9e eeuw. Op 17 april 1285 brandde deze Mariakerk af, maar werd in gotische stijl herbouwd. De kerk betrof een gedrongen, driebeukige hallenkerk, met de steunberen binnen de muren, waaruit kan worden geconcludeerd dat er voor de bouw van de kerk een beperkte ruimte beschikbaar was. Het plan was om naast de naar voren springende apsis twee torens te bouwen maar slechts de noordelijke toren werd daadwerkelijk gerealiseerd. De kerk werd met kruisribgewelven overspannen. De kapitelen van de pilaren hadden florale motieven.

De vernietiging

Tijdens het beschietingen van het Pruisische leger in 1793 werd de kerk licht beschadigd. Herstel en behoud lag zeker binnen de mogelijkheden, maar de Franse bezetter vond dat niet nodig. De bisschop van Mainz kon niet alle kerken van de stad redden en de Fransen hadden bovendien plannen een laan voor parades aan te leggen. Voor de aanleg van deze Grande Rue Napoléon (tegenwoordig Ludwigsstraße) stond de Maria ad Graduskerk in de weg. Daarom moest de gotische kerk in de jaren 1803-1807 het veld ruimen. De stenen van de kerk werden gebruikt voor de fortificatie van Mainz-Kastel en ter verbetering van de Finther Landstraße.

Herinneringen aan de kerk

De beelden van het kerkportaal behoren tegenwoordig tot de oudste voorwerpen van het Landesmuseum Mainz. Een belangwekkend gotisch genadebeeld vond een nieuwe plek in de Augustijnerkerk van Mainz.

Op de plek waar ooit de kerk stond zijn zandstenen contouren aangelegd. Enkele delen van het koor steken boven de grond uit.

Afbeeldingen

• 
  De omgeving van het stift (reconstructie)
• 
  Interieur
• 
  Gravure 1633
• 
  De beschadigde kerk kort voor de afbraak (circa 1800)

Bronnen, noten en/of referenties

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel St. Maria ad Gradus (Mainz) op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.