Nördlinger Ries

De Nördlinger Ries, of kortweg Ries, is een ruwweg cirkelvormige inslagkrater in Zuid-Duitsland, in het grensgebied van de Schwäbische en Fränkische Alb, binnen de stedendriehoek Neurenberg – Stuttgart – München. De krater is meer dan 14 miljoen jaar geleden ontstaan en is door geologische processen grotendeels opgevuld.

Nördlinger Ries
Reliëfkaart: laaggelegen is licht gekleurd. De centrale vlek is de Nördlinger Ries, met van noord naar zuid het dal van de Wörnitz. In het zuiden het brede dal van de Donau en westelijk het smallere van de Altmühl.
Coördinaten	48° 53′ NB, 10° 32′ OL
Portaal    Astronomie Geologie

Kenmerken en ligging

Het gebied heeft een diameter van 22 tot 24 kilometer en een oppervlakte van ongeveer 350 km², waarvan het grootste gedeelte in Beieren ligt; een kleiner gedeelte behoort tot Baden-Württemberg. In het gebied liggen de kleine steden Nördlingen, Harburg, Oettingen, Bopfingen en Wemding, en het wordt doorsneden door de rivieren de Wörnitz en de Eger. Het gebied is nagenoeg vlak, in tegenstelling tot de aangrenzende middelgebergten. De Ries ligt op een hoogte tussen 415 en 460 meter boven zeeniveau.

Geologische geschiedenis

Op basis van de gevonden gesteenten, met name sueviet (letterlijk: Zwabensteen), meende men dat de cirkelvormige structuur van vulkanische oorsprong moest zijn; pas in 1960 werd bewezen dat een meteorietinslag de oorzaak was. Na deze Ries-inslag, 14,3 à 14,5 miljoen jaar geleden, werd een betrekkelijk zout meer gevormd dat in de loop van de tijd dichtslibde en opdroogde. Deze verlanding duurde naar schatting twee miljoen jaar. Rond de twee laatste ijstijden ontstond door verwaaiing een dikke laag löss in het kratergebied. De mens maakte hier vanaf het neolithicum dankbaar gebruik van. Tot op de huidige dag is het Nördlinger Ries een vruchtbaar gebied met veel akkerbouw.

Zichtbaarheid

De Nördlinger Ries is een van de best bewaarde grote inslagkraters op aarde, met op veel plaatsen een duidelijk afgebakende helling langs een vlak gebied; die loopt als een richel langs de horizon en is met bos begroeid. Toch de krater hij alleen van bovenaf als een geheel herkenbaar, doordat de rand sterk verweerd is, en bovendien zo groot dat hij vanaf de grond niet te overzien is.

Galerij

• 
  Kaart van het Nördlinger Ries
• 
  Luchtfoto. De donkere plekken zijn bossen.
• 
  Een brok sueviet uit het Nördlinger Ries
• 
  RiesKraterMuseum, Nördlingen

De of het

Nederlandssprekenden kiezen gewoonlijk het lidwoord de: de Nördlinger Ries. In het Duits is het woord onzijdig: das Nördlinger Ries, in het Nederlands wordt die keuze ook wel gemaakt: het Nördlinger Ries.

Museum

In een uit omstreeks 1503 daterend gebouw in de stad Nördlingen is het RiesKraterMuseum gevestigd. Het behandelt vooral de geologie en de ontstaansgeschiedenis van het kratergebied.

Overzichtskaart

Overzichtskaart. De grijze stippellijn is de grens tussen Baden-Württemberg (links) en Beieren.

Klik om de kaart beeldvullend te maken.

Externe links

• (de) www.rieskrater-museum.de Website RiesKraterMuseum