Ongewervelden

Ongewervelden

Ongewervelden of invertebraten zijn <a href="/nl/Dieren_(biologie)" title="Dieren (biologie)" class="wl">dieren</a> zonder een <a href="/nl/Wervelkolom" title="Wervelkolom" class="wl">wervelkolom</a> of <a href="/nl/Ruggengraat" title="Ruggengraat" class="mw-redirect wl">ruggengraat</a>, in tegenstelling tot <a href="/nl/Gewervelden" title="Gewervelden" class="wl">vertebrata</a> ofwel gewervelden. De gewervelden en ongewervelden vormen samen het gehele dierenrijk. 

<figure class="mw-default-size wiki-thumb"><a href="/nl/Bestand:Thelenota_ananas.jpg" class="mw-file-description image media-thumb" data-hash="Bestand:Thelenota_ananas.jpg"><img loading="lazy" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Thelenota_ananas.jpg/260px-Thelenota_ananas.jpg" decoding="async" data-file-width="1000" data-file-height="1504" data-file-type="bitmap" height="391" width="260" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Thelenota_ananas.jpg/390px-Thelenota_ananas.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Thelenota_ananas.jpg/520px-Thelenota_ananas.jpg 2x" alt="Thelenota_ananas.jpg"></a><figcaption><a href="/nl/Thelenota_ananas" title="Thelenota ananas" class="wl">Thelenota ananas</a>, een stekelhuidige</figcaption></figure>
Het belangrijkste onderscheid tussen gewervelden en ongewervelden is de aanwezigheid van een verstevigde <a href="/nl/Wervelkolom" title="Wervelkolom" class="wl">kolom</a> van <a href="/nl/Wervel_(anatomie)" title="Wervel (anatomie)" class="wl">wervels</a> rond de centrale <a href="/nl/Zenuw" title="Zenuw" class="wl">zenuw</a>, die bij de ongewervelden ontbreekt. De gewervelden hebben zich <a href="/nl/Evolutie_(biologie)" title="Evolutie (biologie)" class="wl">ontwikkeld</a> uit de ongewervelden en zijn in vergelijking daarmee sterk in de minderheid. Ongeveer 98% van alle diersoorten wordt tot de ongewervelden gerekend. Nochtans is het geen coherente groep dieren. Veel leden van deze groep zijn meer verwant met de gewervelde dieren dan met andere ongewervelden. 
<figure class="mw-default-size wiki-thumb"><a href="/nl/Bestand:Branchiostoma_lanceolatum.jpg" class="mw-file-description image media-thumb" data-hash="Bestand:Branchiostoma_lanceolatum.jpg"><img loading="lazy" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Branchiostoma_lanceolatum.jpg/260px-Branchiostoma_lanceolatum.jpg" decoding="async" data-file-width="1024" data-file-height="811" data-file-type="bitmap" height="206" width="260" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Branchiostoma_lanceolatum.jpg/390px-Branchiostoma_lanceolatum.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Branchiostoma_lanceolatum.jpg/520px-Branchiostoma_lanceolatum.jpg 2x" alt="Branchiostoma_lanceolatum.jpg"></a><figcaption><a href="/nl/Schedellozen" title="Schedellozen" class="mw-redirect wl">Lancetvisje</a>, heeft wel een chorda, maar geen wervelkolom.</figcaption></figure>
Verwar de wervelkolom niet met een <a href="/nl/Chorda_dorsalis" title="Chorda dorsalis" class="wl">chorda</a>. Sommige <a href="/nl/Chordadier" title="Chordadier" class="mw-redirect wl">chordadieren</a> hebben een chorda die niet tot een wervelkolom uitgroeit. Een voorbeeld hiervan is het ongewervelde <a href="/nl/Schedellozen" title="Schedellozen" class="mw-redirect wl">lancetvisje</a>.

Ongewervelden of invertebraten zijn dieren zonder een wervelkolom of ruggengraat, in tegenstelling tot vertebrata ofwel gewervelden. De gewervelden en ongewervelden vormen samen het gehele dierenrijk.  Het belangrijkste onderscheid tussen gewervelden en ongewervelden is de aanwezigheid van een verstevigde kolom van wervels rond de centrale zenuw, die bij de ongewervelden ontbreekt. De gewervelden hebben zich ontwikkeld uit de ongewervelden en zijn in vergelijking daarmee sterk in de minderheid. Ongeveer 98% van alle diersoorten wordt tot de ongewervelden gerekend. Nochtans is het geen coherente groep dieren. Veel leden van deze groep zijn meer verwant met de gewervelde dieren dan met andere ongewervelden.  Verwar de wervelkolom niet met een chorda. Sommige chordadieren hebben een chorda die niet tot een wervelkolom uitgroeit. Een voorbeeld hiervan is het ongewervelde lancetvisje.   